Alior Bank Spółka Akcyjna Biuro Maklerskie Kraków ul. Miłkowskiego 3 30-349 Kraków Infolinia 9503 www.bm.aliorbank.pl 6 luty 2009 Tygodniowy komentarz rynkowy Sytuacja na rynkach finansowych Akcje, waluty, surowce Opracowanie: Dział Analiz Biura Maklerskiego Zbigniew Obara Analityk Giełdowy, makler papierów wartościowych Wydarzenia Europejski Bank Centralny pozostawił główna stopę procentową na poziomie 2%. Obniżki miały za to miejsce w Anglii, Norwegii, Czechach, Rumunii, Australii oraz Indonezji. Banki Centralne obniżają koszty pieniądza w celu przeciwdziałania w swoich państwach skutkom kryzysu gospodarczego. Kilka danych makroekonomicznych z trzech największych światowych gospodarek, które ujrzały światło dzienne w minionym tygodniu. Liczba osób ubiegających się po raz pierwszy o zasiłek dla bezrobotnych w ubiegłym tygodniu wzrosła o 35.000 do 626.000 osób - poinformował w czwartek Departament Pracy USA. Liczba pustych domów w USA, na sprzedaż lub do wynajęcia, wzrosła do rekordowego poziomu 19 mln - podaje Census Bureau. Zamówienia w niemieckim przemyśle spadły w grudniu 2008 r. o 6,9 proc. m/m, a r/r spadły o 25,1 proc. - podało w czwartek niemieckie Ministerstwo Gospodarki w komunikacie. Gospodarka Japonii w roku fiskalnym 2009 skurczy się o 3,8 proc. w porównaniu z rokiem wcześniejszym, co może skutkować utratą miejsc pracy przez 2,7 mln ludzi - powiedział były wiceprezes Banku Japonii (BOJ), Toshiro Muto. Deutsche Bank, największy bank w Niemczech, zanotował w IV kwartale 2008 rekordową stratę po złych wynikach w dziale bankowości inwestycyjnej, gdzie stracono 5,8 mld euro. Minister finansów Jacek Rostowski poinformował we wtorek, że rząd przyjął projekt oszczędności na łączną kwotę 19,7 mld zł. Faktyczne cięcia wyniosą 10 mld PLN, gdyż 9,7 mld USD ma pochodzić ze zmiany zasad finansowania inwestycji drogowych. Informacja została zignorowana przez rynek finansowy, a złoty zanotował kolejny tydzień spadku. Wzrosły także rentowności polskich obligacji (spadły ceny). Indeksy światowe Londyn-FTSE 4301,2 3,9% Francja-CAC40 3123,4 5,3% Niemcy-DAX 4641,5 6,9% Rosja-RTS 520,9-2,6% USA-S&P500 863,9 3,6% USA-Nasdaq 1579,8 6,1% Chiny - Sh. Comp. 2181,2 9,6% Chiny-HangSeng 13655,0 2,8% Tokio-Nikkei 8076,6 1,0% Indeksy GPW WIG 23914,3-3,1% WIG20 1531,7-4,0% mwig40 1355,6-0,7% swig80 6452,1-2,7% Waluty EUR/USD 1,2873 0,4% EUR/PLN 4,5413 1,7% USD/PLN 3,5285 1,3% Surowce Ropa 39,5-4,7% Złoto 920,0 3,1% Miedź 3391,0 7,0% Notowania wg stanu na 6 lutego z godz. 17:15 1
Zagraniczne giełdy akcji Wykres 1. Indeks S&P500 w układzie dziennym S&P 500 US (831.750, 850.550, 819.910, 845.850, +13.6200) 1450 1350 1250 1200 1150 1100 1050 1000 950 900 850 800 750 700 bruary March April May June July August September October November December 2009 Febr Wykres 2. Indeks Nikkei w układzie dziennym Nikkei 225 Tokyo (7,985.53, 8,093.96, 7,901.04, 7,949.65, -89.2900) 1450 1350 1250 1200 1150 1100 1050 1000 950 900 850 800 750 700 650 x10 February March April May June July August September October NovemberDecember 2009 February Wykres 3. Indeks DAX w układzie dziennym Frankfurt DAX (4,443.95, 4,519.44, 4,387.78, 4,510.49, +17.7002) 7500 7400 7300 7200 7100 7000 6900 6800 6700 6600 6500 6400 6300 6200 6100 6000 5900 5800 5700 5600 5500 5400 5300 5200 5100 5000 4900 4800 4700 4600 4500 4400 4300 4200 4100 4000 3900 3800 Na zagranicznych rynkach akcji zmalała zmienność. Amerykański indeks S&P500 wybił się powyżej poziomu 850 pkt., japoński Nikkei lekko pokonał 8000 pkt., ale bardzo dobrze radził sobie frankfurcki DAX powyżej 4500 pkt. Dobre zachowanie głównych światowych parkietów tym bardziej pozytywnie zaskakuje, że w minionym tygodniu nie zatwierdzono ani pakietu stymulacyjnego Obamy, ani nie utworzono banku przeznaczonego do skupu złych aktywów w USA. Trwają dopiero dyskusje nad sposobem rozdysponowania drugiej transzy, z wartego 700 mld USD programu TARP (program wprowadzony w życie przez byłego sekretarza Skarbu USA Henry Paulsona, mający polegać na skupie z rynku niechcianych przez banki instrumentów dłużnych, a którego pierwsza transza 350 mld USD została w istocie wykorzystana na dokapitalizowanie kilkunastu największych banków). Administracja prezydenta Obamy, mimo, iż obdarzona jest dużym mandatem zaufania przez Amerykanów, to bez konkretnych działań, nie ożywi na dłuższą metę rynków akcji. Wprowadzenie górnego ograniczenia zarobków prezesów wspomaganych przez Skarb USA instytucji jest tylko drugorzędnym działaniem. Być może amerykańska administracja czeka z przyspieszeniem prac nad specustawami na pogorszenie sytuacji na rynkach finansowych, tak aby dopiero wtedy wyłożyć na stół asa z rękawa. Gra idzie jednak nie tylko o optymizm na giełdach, ale o kształt i przebieg recesji w USA. Tymczasem kontynuowane są problemy branży samochodowej, a spadki zamówień w przemyśle, czy spadki faktycznej produkcji przemysłowej w USA i Eurolandzie sięgają poziomów nienotowanych od wielu lat. Na najbliższe tygodnie, najbardziej prawdopodobny scenariusz to konsolidacja notowań na najważniejszych rynkach kapitałowych z jednakowym prawdopodobieństwem wybicia górą (w przypadku postępu w wyżej wymienionych pracach administracji Obamy) lub dołem, w wypadku nadmiernego się ich przeciągania i braku poprawy podstawowych wskaźników makroekonomicznych. 2
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie Wykres 4. Indeks WIG20 w układzie dziennym WIG20 (1,464.47, 1,515.54, 1,453.75, 1,487.29, +7.43005) 3300 3250 3200 3150 3100 3050 3000 2950 2900 2850 2800 2750 2700 2650 2600 2550 2500 2450 2400 2350 2300 2250 2200 2150 2100 2050 2000 1950 1900 1850 1800 1750 1700 1650 1600 1550 1450 1350 ebruary March April May June July August September October November December 2009 Febr Wykres 5. Indeks mwig40 w układzie dziennym mwig40 (d. MIDWIG) (1,321.79, 1,324.95, 1,314.68, 1,321.33, -0.23999) 3700 3600 3500 3400 3300 3200 3100 3000 2900 2800 2700 2600 2500 2400 2300 2200 2100 2000 1900 1800 1700 1600 1200 Wykres 6. Indeks swig80 w układzie dziennym swig80 d.wirr (6,369.90, 6,396.89, 6,335.35, 6,388.99, +29.6802) 15500 0 14500 0 13500 0 12500 12000 1 11000 10500 10000 9500 9000 8500 8000 7500 7000 6500 6000 GPW była w minionym tygodniu jednym z najsłabszych rynków akcji na świecie. Indeks WIG20 w trakcie tygodnia sforsował kluczowe wsparcie na poziomie pkt. i wybił się dołem z formowanej od października konsolidacji pomiędzy poziomami - 1900 pkt. Na szczęście jednak dla posiadaczy walorów polskich spółek, wybicie to zostało zanegowane dobrą końcówką tygodnia i wzrostem indeksu do poziomu 1531 pkt. (minimum na środowej sesji to 1439 pkt.) Dalszej awersji podlegały spółki z sektora bankowego. Przy obecnych poziomach złotego, straty przedsiębiorstw z tytułu opcji walutowych (część z nich z pewnością była zabezpieczeniem faktycznych przepływów wynikających z działalności operacyjnej, ale mowa tutaj o tej pozostałej części spekulacyjnej) można śmiało szacować na kilkadziesiąt miliardów złotych w kontekście całej gospodarki, a część przedsiębiorstw nie będzie się w stanie z nich wywiązać. Nawet jeśli poznamy wyniki całego sektora bankowego za IV kwartał 2008, to nie uwzględniają one sytuacji od początku roku 2009, kiedy złoty osłabł jeszcze gwałtowniej w stosunku do głównych światowych walut. Problem pozostanie albo w przedsiębiorstwach albo w sektorze bankowym. Lepiej od rynku radziły sobie natomiast spółki rafineryjne, dla których czynnikiem odpalającym wzrost notowań było podanie szacunków wyników za IV kwartał i za cały rok 2008. Mimo zaraportowania strat, ucięło to spekulacje na temat ich skali, a inwestorzy po prostu dowiedzieli się na czym stoją (wcześniejsza przecena dyskontowała bardzo złe scenariusze, a poznanie nawet złych danych, to np. dla inwestorów instytucjonalnych ograniczenie niepewności i w ten sposób zachęta do zakupów). Rynek nadal czeka na zwiększone zakupy ze strony OFE, których zaangażowanie na rynku akcji spadło nawet na koniec stycznia poniżej 20%. OFE są jedyną główną siłą mogącą się skutecznie przeciwstawić ewidentnemu atakowi spekulacyjnemu na polską giełdę. Indeks WIG20 wrócił ponad poziom pkt. i ten poziom jest teraz dla niego ponownie kluczowym wsparciem. 3
Waluty Wykres 8. EUR/USD w układzie dziennym EURUSD (1.28320, 1.29030, 1.27620, 1.27850, -0.00480) ry March April May June July August September October November December 2009 Febr Wykres 9. EUR/PLN w układzie dziennym EURPLN (4.66410, 4.67350, 4.60020, 4.60230, -0.05590) 1.63 1.62 1.61 1.60 1.59 1.58 1.57 1.56 1.55 1.54 1.53 1.52 1.51 1.50 1.49 1.48 1.47 1.46 1.45 1.44 1.43 1.42 1.41 1.40 1.39 1.38 1.37 1.36 1.35 1.34 1.33 1.32 1.31 1.30 1.29 1.28 1.27 1.26 1.25 1.24 1.23 1.22 1.21 4.80 4.75 4.70 4.65 4.60 4.55 4.50 4.45 4.40 4.35 4.30 4.25 4.20 4.15 4.10 4.05 4.00 3.95 3.90 3.85 3.80 3.75 3.70 3.65 3.60 3.55 3.50 3.45 3.40 3.35 3.30 3.25 3.20 3.15 3.10 Eurodolar kolejny tydzień tylko kosmetycznie zmienił swoje notowania. Decyzja ECB o niezmienianiu stopy procentowej była zgodna z konsensusem rynkowym, a gospodarki Eurolandu i USA w podobnym stopniu zmagają się z recesją. Dużo więcej słów należy poświęcić rynku złotego, bo sytuacja na rynku polskiej waluty stoi m.in. także za słabością polskiej giełdy oraz spadku cen obligacji w ostatnich kilkunastu dniach. Nikt z zagranicy nie chce kupować aktywów denominowanych w PLN, jeśli przewiduje osłabienie waluty. O skali awersji do złotego w tym tygodniu świadczył środowy przetarg obligacji 2- i 5-letnich, który po raz pierwszy od wielu miesięcy spotkał się z niedostatecznym popytem. Rentowność polskiego długu i tak wzrosła w ostatnich dwóch tygodniach o kilkadziesiąt punktów bazowych, mimo iż w międzyczasie mieliśmy na rynku obniżkę stopy procentowej przez RPP. Martwi fatalne wykorzystywanie środków na inwestycje z Unii Europejskiej, zmniejszające się znaczenie transferów od Polaków pracujących zagranicą oraz zanik Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych. To wszystko powoduje, iż brak równowagi dla transakcji zamykających opcje walutowe i coraz niższe poziomy złotego. Niemożliwe jest określenie scenariusza dalszych wydarzeń na lokalnym rynku walutowym bez poznania skali strat w spółkach z tytułu owych toksycznych opcji oraz sposobu rozwiązania tej sytuacji. Surowce Wykres 10. Ropa crude w układzie dziennym CRUDE_FUT (40.3000, 41., 39.4400, 40.9600, +0.73000) 155 150 145 140 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 Na rynku surowcowym bez rewolucji. Miniony tydzień przyniósł znów lekkie umocnienie złota. Powody - obniżka stopy procentowej przez Bank Anglii, nadal rekordowo niskie stopy procentowe w USA i Japonii oraz spore szanse na dalsze obniżki kosztu pieniądza w Eurolandzie. Ciekawa sytuacja miała miejsce na rynku miedzi. Spekulacje o szybkim zatwierdzeniu planu Obamy przez amerykański Senat wywindowały nieco cenę tego surowca. Cena ropy oscyluje wokół poziomu 40 dolarów za baryłkę (w USA, największym odbiorcy 4
Wykres 11. Złoto w układzie dziennym GOLD_SPOT (905.100, 924.000, 901.600, 913.900, +12.6000) 1060 1050 1040 1030 1020 1010 1000 990 980 970 960 950 940 930 920 910 900 890 880 870 860 850 840 830 820 810 800 790 780 770 760 750 740 730 720 710 700 690 680 670 660 ary March April May June July August September October November December 2009 Febr tego surowca, zanotowano kolejny wzrost zapasów). Można zaznaczyć jedynie, iż wzrasta nieco różnica w cenie ropy brent (notowanej na giełdzie w Londynie), a ropy crude, (notowanej na giełdzie w Nowym Jorku i tej, której notowania podajemy). Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem na najbliższe tygodnie dla rynku surowcowego są: kontynuacja wzrostowego trendu złota oraz trend boczny na rynku ropy i miedzi (do momentu zatwierdzenia nowych ustaw w USA). Zagrożeniem dla rynku surowców byłoby znaczne umocnienie się euro. Konkluzje Miniony tydzień na rodzimej giełdzie przyniósł chwilowe przełamanie przez indeks WIG20 istotnego poziomu pkt. i mimo, że tydzień kończymy ponownie na poziomach powyżej pkt., to jednak miast szybkiego dynamicznego odreagowania w przyszłych tygodniach, należy oczekiwać bardziej konsolidacji notowań. Idea, iż kluczem do efektywnego inwestowania w dzisiejszych czasach jest podejście sektorowe, doskonale broni się w realiach polskiego rynku. Przeciwstawieniem dla spadających banków były dobrze radzące sobie spółki surowcowe (Lotos, Orlen, KGHM). Na skutek wzrostu rentowności polskiego długu (spadku cen) i w obliczu zdecydowanych zapowiedzi członków Rady Polityki Pieniężnej dalszych cięć stopy procentowej, ponownie atrakcyjnie wyglądają inwestycje w polskie obligacje. 5
Właścicielem niniejszego opracowania jest Alior Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Al. Jerozolimskie 94, 00-807 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy, KRS: 0000305178, REGON: 141387142, NIP: 1070010731, kapitał zakładowy: 500 000 000 PLN (opłacony w całości). Opracowanie zostało przygotowane przez pracowników Biura Maklerskiego Alior Bank S.A. będącego wydzieloną organizacyjnie i finansowo jednostką w strukturach Alior Bank Spółka Akcyjna, działającą na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 5 września 2008 roku i będącą pod jej nadzorem. Niniejsze opracowanie i zawarte w nim komentarze są wyrazem wiedzy oraz poglądów autorów i nie powinny być inaczej interpretowane. Autorzy ani Biuro Maklerskie Alior Bank Spółka Akcyjna nie ponoszą odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji podjętych na postawie informacji i opinii zawartych w niniejszym opracowaniu. Dane zawarte w publikacji pochodzą ze źródeł uznanych przez autora opracowania za wiarygodne, jednak ani Biuro Maklerskie Alior Bank SA, ani autor publikacji nie ponoszą odpowiedzialności za kompletność i prawdziwość danych zawartych w publikacji, jak również za wszelkie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji lub zawartych w niej informacji. Każda z opinii wyrażonych w niniejszym publikacji jest opinią własną autora opracowania i może ulec zmianie bez zapowiedzi. Niniejsza publikacja została przygotowana wyłącznie w celach informacyjnych i nie stanowi porady inwestycyjnej, rekomendacji ani oferty zakupu lub sprzedaży instrumentu finansowego. Powielanie bądź publikowanie niniejszego opracowania lub jego części bez pisemnej zgody Biura Maklerskiego Alior Bank Spółka Akcyjna jest zabronione. Wszystkie wykresy przygotowano za pomocą programu METASTOCK. Dane do wykresów dostarcza firma STATICA. GPW, BANKIER.PL. Źródłem pozostałych danych są PAP, Reuters, prasa finansowa i internetowe serwisy finansowo-ekonomiczne. 6