RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 9 grudnia 2011 r. (12.12) (OR. en) 17728/11 CORDROGUE 89 COEST 454 ENFOCUSTOM 155 UD 342 JAIEX 131 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Sekretariat Generalny Do: Coreper/Rada Nr poprz. dok.: 16123/1/11 REV 1 CORDROGUE 72 COEST 382 ENFOCUSTOM 139 UD 314 JAIEX 116 Dotyczy: Projekt konkluzji Rady w sprawie współpracy między UE a Europą Wschodnią w dziedzinie narkotyków 1. W następstwie konferencji UE Europa Wschodnia Zwalczanie przestępstw narkotykowych zorganizowanej przez prezydencję w dniach 26 27 października 2011 r. w Warszawie, prezydencja postanowiła zaproponować konkluzje Rady dotyczące współpracy między UE a Europą Wschodnią w dziedzinie narkotyków. 2. Projekt konkluzji Rady został przedstawiony i przeanalizowany na posiedzeniach Horyzontalnej Grupy Roboczej ds. Narkotyków w dniach 7 listopada 2011 r. i 7 grudnia 2011 r. 3. Na podstawie tych dyskusji i uwzględniając uwagi zgłoszone pomiędzy dyskusjami sfinalizowano projekt konkluzji Rady dotyczących współpracy między UE a Europą Wschodnią w dziedzinie narkotyków. 4. W związku z powyższym Coreper jest proszony o potwierdzenie porozumienia co do tekstu projektu konkluzji w wersji zamieszczonej w załączniku i przedłożenie go Radzie do przyjęcia. 17728/11 nj/pas/mok 1 DG H 2C LIMITE PL
ZAŁĄCZNIK Projekt Konkluzje Rady w sprawie współpracy między UE a Europą Wschodnią w dziedzinie narkotyków RADA UNII EUROPEJSKIEJ, PRZYWOŁUJĄC - strategię antynarkotykową UE (2005 2012), która wzywa do udzielenia pomocy w zakresie walki z narkotykami państwom uczestniczącym w europejskiej polityce sąsiedztwa, by umożliwić tym państwom osiągnięcie większej skuteczności w zmniejszaniu popytu na narkotyki i ich podaży oraz w zapobieganiu problemom zdrowotnym i społecznym występującym z powodu narkotyków oraz zmniejszaniu tych problemów 1 ; - strategię UE dotyczącą zwalczania HIV/AIDS w Unii Europejskiej i krajach sąsiednich, która ma na celu zmniejszenie nowych zakażeń HIV we wszystkich krajach europejskich do 2013 r. 2, - plan działania UE w zakresie narkotyków na lata 2009 2012, w szczególności działanie 61, które wzywa państwa członkowskie i Komisję Europejską do pogłębienia dialogu w zakresie narkotyków z państwami uczestniczącymi w europejskiej polityce sąsiedztwa w kontekście stosunków dwustronnych lub regionalnych, oraz działanie 30, które zachęca państwa członkowskie do korzystania z istniejących systemów profilowania kryminalnego dotyczącego narkotyków 3 ; - komunikat Komisji pt. Na rzecz bardziej zdecydowanej reakcji Europy na problem narkotyków 4, a także wspólny komunikat Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz Komisji Nowa koncepcja działań w obliczu zmian zachodzących w sąsiedztwie 5, który potwierdza, że zacieśnienie stosunków z partnerami uczestniczącymi w europejskiej polityce sąsiedztwa pozostaje jednym z priorytetów UE; - komunikat Komisji o współpracy w dziedzinie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych w ramach partnerstwa wschodniego, w szczególności rozdział 3.4, w którym podkreślono potrzebę skutecznej współpracy z tym państwami w związku z problemem narkotyków 6 ; 1 2 3 4 5 6 15074/04 CORDROGUE 77 SAN 187 ENFOPOL 178 RELEX 564 COM (2009) 569 wersja ostateczna Dz.U. C 326, 2008 r., s. 7. COM(2011) 689 wersja ostateczna COM(2011) 303 wersja ostateczna COM(2011) 564 wersja ostateczna 7728/11 nj/pas/mok 2
- europejski pakt na rzecz zwalczania narkotyków syntetycznych 7 ; - europejski pakt na rzecz zwalczania międzynarodowego handlu narkotykami przerwanie szlaków kokainowych i heroinowych 8 ; - strategię Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego 9 i plan działania 10, w szczególności inicjatywę przewodnią nr 15; - konkluzje Rady w sprawie opracowania i realizacji cyklu polityki unijnej dotyczącej poważnej i zorganizowanej przestępczości międzynarodowej 11 ; - konkluzje Rady w sprawie ustanowienia priorytetów UE w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej na lata 2011 2013 12 ; - zalecenia przyjęte na konferencji UE Europa Wschodnia Zwalczanie przestępczości narkotykowej, która odbyła się w dniach 26 27 października 2011 r. w Warszawie; - podjęte przez uczestników drugiego szczytu Partnerstwa Wschodniego, który odbył się w dniach 29 30 września 2011 r., zobowiązania do pogłębienia współpracy w dziedzinach związanych z wolnością, sprawiedliwością i bezpieczeństwem, w tym w dziedzinie zwalczania narkotyków, ujęte we wspólnej deklaracji ze szczytu 13 ; - prace prowadzone w ramach inicjatywy przewodniej Partnerstwa Wschodniego dotyczącej zintegrowanego zarządzania granicami; - potrzebę zachowania spójności z innymi dziedzinami współpracy zewnętrznej jako elementu realizacji ogólnego celu polegającego na wzmocnieniu Partnerstwa Wschodniego i przyspieszeniu jego wdrażania; 7 8 9 10 11 12 13 15544/11 JAI 740 COSI 82 CORDROGUE 66 ENFOPOL 360 CRIMORG 184 JAIEX 111 UD 261 8821/10 JAI 320 COSI 20 CORDROGUE 40 CRIMORG 79 JAIEX 39 COM(2009) 248 SEK(2009) 712 15358/10 COSI 69 ENFOPOL 298 CRIMORG 185 ENFOCUSTOM 94 11050/11 JAI 396 COSI 46 ENFOPOL 184 CRIMORG 81 ENFOCUSTOM 52 PESC 718 RELEX 603 14983/11 7728/11 nj/pas/mok 3
PAMIĘTAJĄC, ŻE - zagrożenie, jakie stanowią nielegalne narkotyki, a ostatnio także potencjalne nowe zagrożenie, jakie stanowią nowe substancje psychoaktywne 14 zarówno w UE, jak i w Europie Wschodniej, jest nadal bardzo wysokie i wymaga wspólnego i wielostronnego podejścia; - niektóre z państw Europy Wschodniej są ważnymi krajami tranzytu narkotyków przybywających do UE z Azji, a także z drugiej strony chemikaliów stosowanych przy produkcji narkotyków, które są przemycane do Azji z Europy; - przemyt prekursorów stosowanych do produkcji narkotyków i innych substancji psychoaktywnych między UE a różnymi częściami świata, w tym państwami Europy Wschodniej, stanowi źródło rosnących obaw. Skuteczna współpraca międzynarodowa skierowana przeciw nielegalnemu wykorzystaniu prekursorów narkotyków, w tym także tzw. preprekursorów, ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia nielegalnej produkcji narkotyków. Z tego względu umowa dwustronna między Unią Europejską a Federacją Rosyjską dotycząca prekursorów narkotyków, w tej chwili na etapie negocjacji, oraz ewentualne przyszłe negocjacje z innymi państwami Europy Wschodniej, znacznie przyczyniłyby się do realizacji tego celu; - choć osiągnięto pewne postępy, w tym regionie nadal istnieje wiele luk zarówno operacyjnych, jak i prawnych w dziedzinie zapobiegania, zmniejszania szkód i leczenia. PODKREŚLA, ŻE - aby skutecznie podejść do ciągle zmieniającego się rynku narkotyków w Europie, istnieje wyraźna potrzeba podjęcia aktywnego dialogu z państwami Europy Wschodniej, ze szczególnym naciskiem na promowanie multidyscyplinarnego podejścia we współpracy regionalnej (obejmującego policję, straż graniczną, służby celne, organy podatkowe, prokuratorów, straż przybrzeżną, organy właściwe do spraw zdrowia itp.) oraz na działania policyjne z wykorzystaniem danych wywiadowczych prowadzone na podstawie stosownych ocen zagrożenia; 14 Nowe substancje psychoaktywne są zazwyczaj definiowane jako nowe narkotyki lub substancje psychotropowe, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego porównywalne do nielegalnych narkotyków i które pojawiły się dopiero niedawno na rynku i nie są zakazane. Ogromna większość z nich to substancje syntetyczne. 7728/11 nj/pas/mok 4
- wszelkie formy pogłębionej współpracy operacyjnej i wymiany danych z organami ochrony porządku publicznego państw Europy Wschodniej powinny zapewniać ochronę danych, przejrzystość i wzajemność na niezbędnym i właściwym poziomie; - UE powinna promować i wspierać w państwach Europy Wschodniej rozwój narzędzi badawczych i służących monitorowaniu opartych na standardach zalecanych przez EMCDDA. Umożliwi to zbieranie porównywalnych i spójnych informacji oraz pozwoli stworzyć globalny obraz tego zjawiska w Europie; - znaczenie promowania wymiany najlepszych wzorców w obszarze zmniejszania popytu na narkotyki. ZACHĘCA PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, KOMISJĘ I EUROPEJSKĄ SŁUŻBĘ DZIAŁAŃ ZEWNĘTRZNYCH, W STOSOWNYCH PRZYPADKACH, DO: - aktywnego promowania w krajach Europy wschodniej rozwoju polityki narkotykowej, która charakteryzuje się pełnym przestrzeganiem praw człowieka, poszanowaniem godności ludzkiej, państwa prawa i zasady proporcjonalności w reagowaniu na problem narkotykowy; - wzmocnienia i ułatwienia współpracy między UE a państwami Europy Wschodniej, najlepiej z wykorzystaniem istniejących struktur współpracy regionalnej, takich jak Grupa Zadaniowa ds. Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej w Regionie Morza Bałtyckiego (BSTF), w dziedzinie wymiany informacji na temat nowych tendencji i zagrożeń związanych z narkotykami; - podejmowania działań na rzecz pogłębienia współpracy z państwami Europy Wschodniej w zakresie zwalczania nielegalnego wykorzystania prekursorów narkotyków, w szczególności po to, by jak najszybciej podpisać umowę między UE a Federacją Rosyjską dotyczącą prekursorów narkotyków; - dzielenia się wzorcami postępowania w zakresie monitorowania handlu prekursorami z państwami Europy Wschodniej i Bałkanów (tj. zorganizowania seminarium na temat prekursorów narkotyków); - promowania i, w stosownych przypadkach, wspierania pogłębiania wiedzy i dostarczania stosownych informacji dotyczących pojawiania się nowych substancji psychoaktywnych; 7728/11 nj/pas/mok 5
- wzmocnienia współpracy operacyjnej z organami ochrony porządku publicznego państw Europy Wschodniej, przy pełnej współpracy z CEPOL i Europolem, najlepiej z wykorzystaniem istniejących struktur współpracy regionalnej, takich jak BSTF i Środkowoazjatyckie Regionalne Centrum Informacji i Koordynacji (CARICC), by dzięki między innymi wsparciu budowania zdolności stosownych organów ochrony porządku publicznego (policji, służby celnej, straży granicznej) i organów wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, w tym organów sądowych, prokuratorów i służby więziennej przerwać handel narkotykami, zwłaszcza przemyt heroiny z Afganistanu, a także nielegalną produkcję narkotyków syntetycznych i nowych substancji psychoaktywnych oraz handel nimi; - zachęcania państw Europy Wschodniej, by przyczyniały się do funkcjonowania europejskiego systemu profilowania kryminalnego dotyczącego narkotyków, a w razie potrzeby wspierania ich we wzmacnianiu zdolności kryminalistycznych, by mogły przyłączyć się do programu; - promowania i ułatwiania przy pełnej współpracy z CEPOL i Europolem oraz z wykorzystaniem istniejącej infrastruktury i instrumentów szkoleń w dziedzinie walki z narkotykami, w szczególności w odniesieniu do wykrywania i likwidowania nielegalnych laboratoriów oraz prowadzenia dochodzeń w związku z nimi, przeznaczonych dla przedstawicieli organów ochrony porządku publicznego z państw Europy Wschodniej; - wspomagania rozwoju zdolności monitorowania sytuacji w zakresie narkotyków i ustanawiania krajowych obserwatoriów w państwach Europy Wschodniej według uzgodnionych europejskich standardów opracowanych przez EMCDDA; - upewnienia się, że każdy z powyższych środków uzupełnia, a nie powiela, współpracę operacyjną prowadzoną w ramach realizacji cyklu polityki unijnej dotyczącej poważnej i zorganizowanej przestępczości międzynarodowej; - podejmowania środków wspierania państw Europy Wschodniej w rozwoju i wdrażaniu zintegrowanych i wyważonych krajowych strategii antynarkotykowych i zintegrowanych planów działania w zakresie walki z narkotykami, obejmujących zmniejszanie zarówno popytu, jak i podaży; - zachęcania państw Europy Wschodniej, by aktywnie zaangażowały się wraz ze społeczeństwem obywatelskim w rozwój, wdrażanie i ocenę strategii antynarkotykowej na szczeblu krajowym; 7728/11 nj/pas/mok 6
- promowania w państwach Europy Wschodniej rozwoju i wdrażania skutecznych programów profilaktycznych skierowanych do grup najbardziej narażonych, oferowania różnorodnych i opartych na wiedzy opcji leczenia oraz specjalistycznych usług zdrowotnych i socjalnych służących zmniejszaniu ryzyka i szkód wśród osób uzależnionych z grup wysokiego ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem związków między HIV/AIDS i dożylnym przyjmowaniem narkotyków, by zapobiegać epidemii HIV/AIDS wśród osób przyjmujących dożylnie narkotyki i zminimalizować ryzyko wśród ogółu populacji; - wspierania coraz silniejszej redukcji popytu na narkotyki przez programy pomocy zewnętrznej służące wspieraniu instytucji i budowaniu zdolności oraz wspierania poprawy jakości usług i przeprowadzania ocen; - dalszego wypełniania zobowiązania w stosunku do państw Europy Wschodniej dotyczącego udzielania pomocy zewnętrznej na rzecz wspierania budowania instytucji, szkoleń dla organów ochrony porządku publicznego i ścigania oraz zmniejszania popytu, o ile to możliwe dzięki właściwej pomocy technicznej; - Komisję i Sekretariat Generalny Rady do regularnego przeglądu w ścisłej współpracy postępów w realizacji i skuteczności inicjatyw, działań i procesów opracowanych w wyniku niniejszych konkluzji Rady. ZACHĘCA EUROPOL I EMCDDA, W STOSOWNYCH PRZYPADKACH, DO: - wspierania i ułatwiania wymiany wiedzy eksperckiej dotyczącej gromadzenia danych, monitorowania i analizy, w tym systemu wczesnego ostrzegania z należytym uwzględnieniem wymogów regulacyjnych, na poziomie regionalnym i lokalnym wraz z utworzeniem sieci ekspertów; - rozważenia możliwości zaproszenia przedstawicieli Partnerstwa Wschodniego i Federacji Rosyjskiej do współpracy z EMCDDA i uczestnictwa w posiedzeniach, w stosownych przypadkach, by wymieniać się doświadczeniami i omawiać wkład monitorowania i badań w osiąganie większej skuteczności polityki antynarkotykowej. Podczas wdrażania tych konkluzji Rady wykorzystywane będą wyłącznie istniejące środki i programy finansowania, bez uszczerbku dla wyniku negocjacji w sprawie przyszłych ram finansowych. 7728/11 nj/pas/mok 7