www.tyfloswiat.pl Kwartalnik, nr 2 (19) 2013, bezpłatny, ISSN: 1689-8362 TYFLO{WIAT Transport kolejowy Przydatność Internetu w planowaniu podróży Pierwszy dołek pierwsze kroki na polu golfowym
www.tyfloswiat.pl Kwartalnik, nr 2 (19) 2013, bezpłatny, ISSN: 1689-8362 TYFLO{WIAT Przydatność Internetu w planowaniu podróży KWARTALNIK NR 2 (19) 2013 WYDAWCA Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego ul. Wybickiego 3a, 31-261 Kraków http://www.firr.org.pl tel.: (+48) 12 629 85 14; faks: (+48) 12 629 85 15 e-mail: biuro@firr.org.pl Organizacja Pożytku Publicznego Nr konta 77 2130 0004 2001 0255 9953 0005 UTILITIA PRZEJDŹ NA DOSTĘPN Ą STRONĘ Utilitia sp. z o.o. ul. Jana Pawła II 64 32-091 UTILITIA PRZEJDŹ Michałowice NA DOSTĘPN Ą STRONĘ http://www.utilitia.pl tel.: (+48) 663 883 600 e-mail: biuro@utilitia.pl Podmiotem odpowiedzialnym za publikację treści merytorycznych jest Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego UTILITIA Podmiotem odpowiedzialnym PRZEJDŹ NA DOSTĘPN Ą STRONĘza działalność reklamową jest Utilitia sp. z o.o. REDAKTOR NACZELNY Joanna Piwowońska tel. kom. (+48) 663 883 332 e-mail: joanna.piwowonska@firr.org.pl INTERNET www.tyfloswiat.pl SKŁAD komputerowy More Concept Marcin de Lehenstein Werndl Fotografia na okładce Jeroen van den Broek DRUK Drukmar Transport kolejowy Pierwszy dołek pierwsze kroki na polu golfowym UTILITIA Dział reklamy e-mail: reklama@utilitia.pl Redakcja nie odpowiada za treść publikowanych reklam, ogłoszeń, materiałów sponsorowanych i informacyjnych. Nakład dofinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania, zmian stylistycznych i opatrywania nowymi tytułami materiałów nadesłanych do druku. Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Wszystkie teksty zawarte w tym numerze czasopisma Tyfloświat, z wyłączeniem materiału W busie należy Ci się ulga, ale często możesz jej nie dostać", którego przedruk wymaga odrębnej zgody wydawcy czasopisma "KSSN", dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Ponownie rozpowszechniany utwór, dostępny na tej licencji, musi zawierać następujące informacje: imię i nazwisko autora tekstu, nazwę czasopisma oraz jego numer. Zdjęcia zawarte w czasopiśmie chronione są prawem autorskim i ich przedruk wymaga zgody autora. W numerze 3 Przydatność Internetu w planowaniu podróży Paweł Pluszczyk namawia Czytelników do wykorzystywania Internetu na wszystkich etapach przygotowań do podróży. 9 Z iphonem w podróży Mikołaj Rotnicki po raz kolejny zaprasza nas w świat urządzeń z logiem nadgryzionego jabłka. Czy iphone y mogą się okazać pomocne w planowaniu podróży i w jej trakcie? 16 Ruszyła maszyna po szynach ospale dostępność transportu kolejowego dla osób z niepełnosprawnością Michał Dębiec w kolejnym z cyklu tekstów na temat środków komunikacji masowej przedstawia stan dostępności taboru kolejowego oraz infrastruktury, a także zwraca uwagę na najważniejsze zasady projektowania użytecznych i przyjaznych osobom niepełnosprawnym pociągów i dworców. 24 Pies przewodnik Rafał Charłampowicz prezentuje najważniejsze zagadnienia związane z posiadaniem psa przewodnika. 33 Pies przewodnik w Malborku Waldemar Rogowski wspomina szkolenie Veny białego owczarka szwajcarskiego, którego wybrał na przewodnika i w którego przygotowaniu do tej roli brał czynny udział. 36 Pepper i nowa jakość życia Justyna Kucińska, właścicielka Peppera, opisuje, jak posiadanie psa przewodnika wpływa na jej codzienność. UTILITIA 40 Trekker Breeze i NaviEye, czyli GPS z pudełka dla niewidomych Adam Ostrowski porównuje działanie dwóch urządzeń nawigacyjnych, dedykowanych UTILITIA niewidomym użytkownikom. 49 Atlas Miasta Łodzi dla Osób Niewidomych i Słabowidzących Aleksandra Bohusz prezentuje Atlas Łodzi przygotowany z myślą o mieszkańcach i turystach z dysfunkcją wzroku poruszających się po tym mieście. UTILITIA 53 Usłyszeć trybuny UTILITIA Piotr Pawłowski zachęca do czynnego kibicowania podczas wydarzeń sportowych opatrzonych audiodeskrypcją. 55 Pierwszy dołek pierwsze kroki na polu golfowym Justyna Rogowska zdradza tajniki szkolenia niewidomych golfistów i gry w golfa bez wykorzystania zmysłu wzroku. 59 W busie należy Ci się ulga, ale często możesz jej nie dostać Piotr Pawłowski przybliża Czytelnikom problem stosowania ulg komunikacyjnych w busach. Czy specjalne uprawnienia przysługują osobom niepełnosprawnym także w tych środkach transportu zbiorowego? Gdzie możemy się poskarżyć na łamanie przepisów przez przewoźnika? Co mu za to grozi? 61 FTP Z pomocą protokołu FTP możemy udostępniać w Internecie materiały, których ze względu na swoją wielkość nie można wysłać mailem, np. zdjęcia wykonane w trakcie naszych podróży czy filmy. Możemy go również wykorzystać do pobierania plików z Internetu lub wspólnej pracy nad dużym projektem w naszej pracy czy w trakcie studiów. Jakimi narzędziami się posłużyć, jeżeli chcemy skorzystać z dobrodziejstw tego rozwiązania, podpowiada Kamil Żak. 68 Internetowe chmury Paweł Masarczyk przedstawia, będące ostatnimi czasy w centrum zainteresowania Internautów, narzędzia służące do przechowywania danych w tzw. chmurach, czyli wirtualnych dyskach udostępnianych za pośrednictwem Internetu, umożliwiające dostęp do naszych danych z dowolnego miejsca i dowolnego komputera czy smartphone a przy jednoczesnym zachowaniu prywatności. 73 Aplikacje przenośne, czyli alternatywa dla programów instalowanych Kamil Żak zaznajamia Czytelników z najbardziej przydatnymi aplikacjami w wersji portable, a więc takiej, która nie wymaga od nas instalowania oprogramowania na dysku twardym komputera i umożliwia używanie programów umieszczonych na dyskach wirtualnych w chmurze, na dyskach przenośnych itp.
3 Przydatność Internetu w planowaniu podróży Chyba prawie każdy będąc dzieckiem marzył o podróżach. Można spotkać różne powiedzenia na ich temat. Na przykład Anglicy mówią, że świat jest jak książka, a ci, którzy nie podróżują, czytają tylko jej pierwszą stronę. Z kolei nasi zachodni sąsiedzi mawiają, że najbardziej niebezpieczny światopogląd mają ci, którzy nigdy nie wyruszyli w świat. Pewnie już starożytni mieli swoje powiedzenia traktujące o podróżach. Paweł Pluszczyk* Podróżowanie chyba nigdy nie było tak łatwe i przystępne jak dziś. Oczywiście, ową łatwość i przystępność zawdzięczamy Internetowi... Kilka czy kilkanaście lat temu, trzeba było bądź to pofatygować się do biura podróży, mając przy tym bardzo ograniczoną możliwość sprawdzenia oferty tour operatora, bądź, jak śpiewała pani Maryla, wsiąść do pociągu byle jakiego. Ta druga wersja dla wielu była znacznie fajniejsza, gdyż zapowiadała zawsze jakąś przygodę. Są jednak ludzie, którzy po pierwsze cenią sobie posiadanie dużej liczby informacji, a po drugie dobrze zaplanowany wyjazd to dla nich podstawa. Wszystkiego przecież nie jesteśmy w stanie przewidzieć, tak więc przygoda na pewno nas nie ominie. Prawie każdy z nas boryka się z dylematem: po pierwsze gdzie, a po drugie jak. Bogactwo możliwości sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie. Czy to dwutygodniowe leżenie na plaży w tropikach, czy zwiedzanie kilku europejskich miast, wyprawa w góry lub też przemierzanie bezkresnych przestrzeni śnieżnej północy bądź stepów wschodu. Mogłoby się wydawać, że ktoś, kto nie widzi, sam niewiele może, a nawet jeśli to niewiele z tego będzie miał. Nic bardziej mylnego. Wzrok to być może główny zmysł, jednak przecież nie jedyny. Gdy dotrzemy do obranego celu, czujemy lokalne zapachy, smakujemy lokalnych potraw, słyszymy często obcobrzmiącą mowę i dźwięki, które nie towarzyszą nam na co dzień. No NR 2 (19) 2013
4 Po dotarciu na miejsce często okazuje się, że opis hotelu, który znaleźliśmy w katalogu tour operatora, znacznie odstaje od rzeczywistości, warto więc przed wykupieniem wycieczki poszukać opinii turystów w Internecie i jest jeszcze ten najmniej definiowalny sposób postrzegania, czyli odczuwanie sobą tego wszystkiego, co nas otacza. Czy jest to dźwięcząca cisza dalekiej północy w Skandynawii czy Kanadzie, gardłowy język maltański, czy też wołanie muezina płynące nad dachami Stambułu. Aby poznać człowieka, trzeba zostać jego towarzyszem podróży to kolejna mądrość, sprawdzająca się jak mało która. Dobry towarzysz podróży to co najmniej 50 procent udanego wyjazdu. Fakt, iż przełamiemy własne słabości, zdobędziemy się na ten pierwszy krok, nie oznacza przecież wcale, że sami ze wszystkim sobie poradzimy. A przecież nasz wyjazd ma być przyjemnością, a nie nieustanną walką z własnymi ograniczeniami. Dobry plan to podstawa? Niekoniecznie. Nie każdy jest osobą, która drobiazgowo wszystko planuje, nie każdy ma ochotę w stu procentach wiedzieć, co będzie robić każdego dnia swojego wyjazdu. Nie należy jednak zapominać o tym, że im więcej zdobędziemy informacji, im więcej ich zgromadzimy i to wcale nie we własnej głowie, tym mniej później będziemy się stresować, denerwować i martwić. Jak już wspomniałem, dzisiaj podstawą planowania jest Internet. Większość z nas doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że często informacje, które znajdziemy w folderze biura podróży lub na stronie hotelu, w którym chcemy zamieszkać, dalekie są od stanu faktycznego. Po dotarciu na miejsce może się bowiem okazać, że te 3 minuty spacerkiem nad morze to prawda w sytuacji, gdy okazalibyśmy się sprinterami olimpijskimi, a basen w hotelu to brodzik dla dzieci do lat czterech. Z pomocą przychodzi nam Internet, a konkretnie fora dyskusyjne. Warto poświęcić nawet kilka dni na zbieranie informacji, aby nie być rozczarowanym i aby zminimalizować ryzyko pojawienia się przykrych niespodzianek. Podobnie w przypadku, gdy decydujemy się na samodzielny wyjazd, kupując bilet lotniczy, należy zapoznać się z prawami pasażera, odwiedzić stronę lotniska wylotu i docelowego, a przede wszystkim zapoznać się z zakładką Dla niepełnosprawnych. Każde lotnisko, nawet to zlokalizowane w tzw. kraju trzeciego świata, powinno zagwarantować osobie niepełnosprawnej asystę, czyli pomóc jej opuścić samolot i dotrzeć do wyjścia z lotniska, jak i w drugą stronę, od momentu zameldowania się w porcie lotniczym do chwili wejścia na pokład, ktoś powinien dbać o nasze bezpieczeństwo i o to, aby wszystko odbyło się, jak należy. Rezerwacja biletu Znakomita większość linii lotniczych w momencie, gdy rezerwujemy bilet, daje nam możliwość zaznaczenia, iż potrzebna jest nam asysta,
5 a co więcej pozwala na wybranie rodzaju naszej niepełnosprawności. Wszystko to ma na celu zapewnienie nam maksymalnego bezpieczeństwa, ale też obsłudze lotniska oraz linii lotniczej daje szansę na przygotowanie się na wizytę takiej osoby. Nie zastosowanie się do wyżej zalecanych uwag może spowodować to, iż w wypadku, gdy pojawimy się na lotnisku sami, bądź też z drugą osobą niepełnosprawną, nie będzie nikogo, kto może nam pomóc, gdyż nie powiadomiliśmy o tym wcześniej. Dlatego też nie lekceważmy przepisów i nawet, jeśli może wydawać się nam to upokarzające, stosujmy się dokładnie do regulaminu tak przewoźnika, jak i portu lotniczego. W samolocie Rolą obsługi samolotu jest nie tylko usadzenie nas na miejscu, ale również służenie nam pomocą przez cały czas trwania lotu. Zawodowa uprzejmość i przeszkolenie personelu gwarantuje nam, że gdy odczujemy potrzebę pójścia do toalety, ktoś dotrzyma nam towarzystwa w drodze do niej i bezpiecznie odprowadzi na miejsce. Również w wypadku serwowania posiłku możemy liczyć na to, że gdy nie będziemy umieli sobie poradzić z otwarciem czegoś, lub gdy będziemy chcieli poznać rozkład poszczególnych składników naszego posiłku, ktoś dokładnie opisze nam, co jest gdzie, tak abyśmy nie musieli wstydzić się tego, że dotykamy jedzenia. Język to podstawa? Znajomość obcego języka to sprawa bardzo ważna, ale nie najważniejsza. I tu z pomocą przychodzi nam nowoczesna technologia. Gdy na przykład podróżujemy z większym bagażem, którego nie mamy przy sobie, wystarczy naszej asyście po wylądowaniu pokazać dobrej jakości zdjęcie naszej torby, walizki czy plecaka, a już rolą asystenta będzie ją odnaleźć i nam wskazać. Oczywiście, umiejętność rozmawiania w języku danego kraju, do którego podróżujemy, lub znajomość dzisiejszego lingua franca, czyli języka angielskiego, znacznie łagodzi stres związany z podróżą, dlatego też warto poświęcić chwilę i nauczyć się chociaż kilku podstawowych zdań. Tutaj również z pomocą przychodzi Internet, gdzie bez problemu znajdziemy ściągę zatytułowaną Na lotnisku, W samolocie itp. Szukamy lotu... Bardzo wiele stron oferuje dzisiaj zbiorcze informacje o promocjach w różnych ciekawych kierunkach zarówno jeśli chodzi o tanie linie, jak i linie regularne. Wszyscy doskonale wiemy jak ze stronami bywa. Jedne są niedostępne, inne przepełnione reklamami i tak dalej. Skupmy się więc na stronie http://www.fly4free.pl, gdyż spełnia wymogi dostępności, prezentuje promocje głównie tanich prze- NR 2 (19) 2013
6 woźników, jednakże nie brakuje na niej informacji również o okazyjnych cenach linii regularnych. Co istotne, portal ten posiada forum, gdzie nie tylko można zaczerpnąć informacji na temat tego jak podróżować, czego się spodziewać etc., ale również odnaleźć działy poświęcone ofertom last minute i kierunkom bardziej egzotycznym. Szukamy hotelu Fakt, iż na wyjeździe większość czasu, co naturalne, spędzamy poza miejscem noclegu, wcale nie oznacza, że nie należy pochylić się i nad tym aspektem. Podobnie jak w wypadku szukania lotów, tutaj również z pomocą przychodzi nam m.in. wzmiankowany portal, tak w aspekcie forum, jak i odrębnej wyszukiwarki, dostępnej pod adresem: http://szukaj.hotel4free.pl/ Nie można powiedzieć, aby z dostępnością na tej stronie było gorzej, jednak w przypadku bardziej zaawansowanego wyszukiwania, wyboru lokalizacji w sensie sąsiedztwo lotniska czy interesującej nas atrakcji turystycznej, jak i wyboru standardu, trzeba się nieco nagimnastykować, aby wyniki wyszukiwania nas zadowoliły. Oczywiście każdy, kto już podróżował, czy próbował szukać hotelu, na pewno natknął się na stronę http://www.booking.com/ To potężny serwis skupiający oferty hoteli z całego świata, w imponującej liczbie. Ogromną zaletą tego portalu jest fakt, iż rezerwując hotel za jego pośrednictwem, po powrocie do domu jesteśmy proszeni o opinię na temat miejsca noclegu, co więc za tym idzie, przeglądając opinie ludzi z całego świata wiemy, czego możemy się spodziewać. Kolejną zaletą wyżej wspomnianej strony jest to, iż posiada ona swoją wersję, a właściwie stosowną aplikację na urządzenia mobilne. Niestety strona fly4free tego nie oferuje, za to jej zaletą jest niewątpliwie prostota. Bezpieczeństwo w podróży Fakt, iż przeważnie podróżujemy w celach rekreacyjnych, nie daje nam gwarancji, że nic nam się nie przytrafi. Dlatego też ubezpieczenie to jedna z podstawowych kwestii, jakimi należy się zająć przed wyjazdem. Podróżowanie w obrębie Unii Europejskiej w zasadzie zwalnia nas z konieczności wykupywania drogich ubezpieczeń, gdyż w ogromnej większości przypadków wystarczy nam popularny EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Jest to kawałek plastiku przypominający kartę kredytową czy dowód osobisty, który możemy nosić w portfelu lub innym wygodnym miejscu, aby w razie potrzeby mieć do niego szybki dostęp. Co ważne, karta jest bezpłatna. Fakt, iż w niektórych sytuacjach załatwienie jej będzie od nas wymagało odstania swojego w kolejkach, jest niczym w obliczu pewności, że nasze wakacje nawet w razie Za pośrednictwem portali takich jak hotel4free.pl lub booking.com mozna dokonać rezerwacji noclegu w dowolnym miejscu na świecie, a po zakończonym pobycie wystawić opinię o hotelu
7 W poszukiwaniu odpowiedniego tour operatora pomóc mogą informacje zgromadzone na stronach www.rzetelnafirma.pl oraz w Krajowym Rejestrze Długów problemów zdrowotnych nie będą przykrym wspomnieniem. Odpowiedni wniosek możemy pobrać przez Internet i na spokojnie wypełnić w domu. Warto również pamiętać o tym, że są jednak kraje, w których żadne polisy oferowane przez polskie firmy ubezpieczeniowe nie są respektowane, a leczenie, czy nawet wizyta lekarska w takich krajach jak na przykład Japonia, są niebywale drogie. Dlatego też planując naszą wymarzoną podróż, nie zapomnijmy o tym, aby dokładnie sprawdzić na stronach Ministerstwa Spraw Zagranicznych, jakie przepisy wjazdowe obowiązują Polaków w danym kraju i pod jakim względem musimy się dostosować do warunków panujących w miejscu naszego wyjazdu. Telefon komórkowy posiada dzisiaj niemal każdy, dlatego też nie zaszkodzi wpisać sobie do książki telefonicznej numer telefonu polskiej placówki dyplomatycznej. Pamiętać jednak należy, iż Ambasada czy Konsulat to nie informacja turystyczna, czy gorąca linia mająca pomóc nam w każdym problemie, jaki nas spotka. Posiadacze smartphone ów mogą zainstalować sobie odpowiednią aplikację, która w łatwy sposób dostarczy nam informacji o kraju, w którym się znajdujemy i pozwoli zadzwonić do najbliższego polskiego przedstawicielstwa. A co w razie wypadku? Nie wszystko można przewidzieć, nasz dokument tożsamości niewiele powie ratownikowi, a nieznajomość języka, szok lub inne okoliczności uniemożliwiające komuś, kto będzie udzielał nam pomocy, porozumienie się z nami, sprawią, że informacja chociażby o grupie krwi będzie niemożliwa do uzyskania. Dlatego sugerujemy, abyście przed wyjazdem w swoim telefonie komórkowym zapisali kontakt pod nazwą ICE (z języka angielskiego In Case of Emergency), w kontakcie ma być zawarty numer do osoby, która jest w stanie udzielić informacji, np. o tym na jaki lek jesteśmy uczuleni lub jaką mamy grupę krwi. Breloczki z symbolami grup krwi, które możemy przypiąć do kluczy dostępne są też np. na pocztach, czy w sklepach z przeróżnymi drobiazgami. Problemy z biurem podróży Rokrocznie słyszymy o różnych wypadkach spowodowanych nieuczciwymi działaniami tour operatorów. Nikt nie twierdzi jednak, że wyprawa z biurem podróży to coś złego. Nie każdy ma chęć załatwiania wszystkiego samodzielnie lub po prostu woli się zdać na kogoś innego, często bardziej doświadczonego. Tutaj znowu z pomocą przychodzą fora internetowe, gdzie bez NR 2 (19) 2013
8 Europejska Karta Ubezpieczenia Społecznego problemu można znaleźć opinie na temat biura, z którego usług pragniemy skorzystać. Jest również Krajowy Rejestr Długów. Fakt, że ktoś się tam znalazł nie skreśla go od razu, jednak jakaś przyczyna tego faktu musi być i przed skorzystaniem z usług biura należy się dwa razy zastanowić. Będąc w biurze, poprośmy o okazanie Certyfikatu rzetelności. Zwracajmy uwagę na datę, gdyż jest on ważny tylko przez miesiąc. W formie elektronicznej wzmiankowanego dokumentu szukajmy na http://www.rzetelnafirma.pl (wpisując kod z papierowej wersji dokumentu, dowiemy się czy operator widnieje w rejestrze takich firm).strona infokonsument. pl również pozwala nam sprawdzić wiarygodność biura. Oczywiście podstawowym kryterium oceny jest zdrowy rozsądek. Nie dajmy się skusić niewiarygodnie niską ceną i nieprawdopodobnymi warunkami. W dobie Internetu możliwość weryfikacji podawanych danych jest naprawdę spora. Warto też sprawdzić przewoźników lotniczych, z których korzysta biuro podróży, gdyż często po wejściu na pokład samolotu może nas przywitać brud, kapiąca woda i nieuprzejma obsługa. Szerokiej drogi! Doczekaliśmy czasów, w których jednym z najdroższych towarów jest informacja, jednak w wypadku planowania czy organizowania podróży, tej bliskiej jak i tej dalekiej, informacja to dobro nie do przecenienia. Tak więc gdy już uzbroicie się w ubezpieczenie, ważny co najmniej 6 miesięcy paszport oraz wiedzę, na temat miejsca, do którego się udajecie, wysoce prawdopodobne jest, że przedsięwzięte przygotowania pozwolą Wam nie tylko udanie spędzić czas za granicą, ale również zapobiec różnym niespodziankom, czy też wyjść obronną ręką z ewentualnych przykrych przygód. Dla tych, którzy posiadają smartphone a, dedykowana jest spora liczba aplikacji umożliwiających znalezienie lotu, rezerwację hotelu, zorientowanie się, co można zjeść w najbliższej okolicy i temu podobne. A zatem, bez obaw, zainspirowani czy to przeczytaną książką, czy znajomym, który mieszka tuż za granicą lub na drugim końcu świata, podróżujcie, pamiętając, że lepiej zrobić i żałować, niż żałować, że się nie zrobiło... fot. Kolobsek, FIRR (2,4,5,6), Frank Boston, Masson
9 Z iphonem w podróży Mikołaj Rotnicki* Dobry podróżnik stara się wiedzieć jak najwięcej zarówno o miejscu, do którego się wybiera, jak i o sposobie dotarcia do niego. Dostęp do informacji przed i w trakcie podróży sprawia, że staje się ona dla nas mniej stresująca i bardziej przyjemna. Jest to szczególnie ważne dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Z pomocą przychodzą urządzenia mobilne takie jak smartphone y czy tablety. W poniższym artykule postaram się pokazać, w jaki sposób iphone może stać się asystentem osób niewidomych i słabowidzących w podróży. Współczesne smartphone y wyposażone są w rozmaite funkcje takie jak odbiornik GPS, kompas czy, dziś już niemal oczywisty, dostęp do Internetu. Dodajmy do tego garść aplikacji, które potrafią dobrze wykorzystać wspomniane dodatki oraz fakt, że urządzenia mobilne takie jak np. iphone coraz częściej wyposażone są fabrycznie w funkcje ułatwień dostępu (np. czytnik ekranu i powiększenie). Dzięki powyższym czynnikom uzyskujemy dostępne narzędzie, które może nam pomóc w pieszej wędrówce, podróży samochodem, tramwajem lub pociągiem. W tramwaju i autobusie W większości średnich i dużych miastach w Polsce funkcjonuje komunikacja miejska. Z reguły im większe miasto, tym bardziej złożona i rozległa jest sieć połączeń: większa liczba przystanków, linii autobusowych czy tramwajowych. Sprawne poruszanie się środkami transportu publicznego po dużym mieście nierzadko sprawia problemy nawet w pełni sprawnym osobom. Dla osób niewidomych i słabowidzących największą trudnością okazuje się najczęściej sprawdzanie rozkładu jazdy, informacji o liniach odjeżdżających z danego NR 2 (19) 2013
10 przystanku oraz, gdy już znajdą się w pojeździe, zdobycie wiedzy, czy następny przystanek to już ten, na którym chcemy wysiąść. Większość z tych problemów możemy rozwiązać za pomocą iphone a i odpowiedniej aplikacji współpracującej z czytnikiem ekranu VoiceOver. Poniżej zaprezentuję sprawdzone rozwiązania. Scheduler Poland Scheduler Poland To chyba najstarsza i najbardziej znana aplikacja udostępniająca rozkłady jazdy komunikacji miejskiej na smartphone ach z logo nadgryzionego jabłka. Za jej pomocą można sprawdzić godziny odjazdu tramwajów i autobusów w kilkudziesięciu polskich miastach (m.in. Warszawa, Kraków, Poznań, Wrocław, Łódź, GOP, Trójmiasto). Co ważne, po pobraniu danego rozkładu przechowywany jest on na urządzeniu, dzięki czemu nie ma konieczności łączenia się z Internetem w trakcie jego przeglądania, a co za tym idzie korzystanie z aplikacji nie pociąga za sobą ponoszenia dodatkowych kosztów. Rozkłady jazdy można przeglądać według linii, przystanków, a nawet zlecić aplikacji wyznaczenie trasy z przystanku A do B z uwzględnieniem przesiadek. Scheduler Poland jest zasadniczo w pełni dostępny dla czytnika ekranu VoiceOver. Ponadto niewidomi użytkownicy mogą skorzystać z funkcji zintegrowanej z wbudowanym w iphone kompasem, pozwalającej określić kierunek i odległość do przystanków w najbliższej okolicy. Z kolei osobom słabowidzącym w odczycie rozkładu jazdy może pomóc motyw wyglądu (tzw. skórka ) o wysokim kontraście. Jego włączenie sprawia, że tekst wyświetlany jasną, powiększoną czcionką na ciemnym tle jest bardziej czytelny.
11 Aplikacja w wersji adware (z reklamami) oraz pewnymi ograniczeniami w aktualizacji rozkładów dostępna jest za darmo w AppStore. Można jednak wykupić wersję Premium za ok. 9 zł (poprzez tzw. In-App-Purchase zakupy z wewnątrz aplikacji lub poprzez SMS). Link do aplikacji Scheduler Poland w AppStore: https://itunes.apple.com/pl/app/scheduler-poland/ id322983240?mt=8 Go2Stop Aplikacja ta jest młodszym bratem i zarazem następcą Scheduler Poland. Stworzona została przez tego samego autora z założeniem, że Scheduler Poland nie będzie już rozwijany, choć można będzie z niego nadal korzystać. Go2Stop, oprócz nowego wyglądu i uproszczenia menu ustawień, posiada zasadniczo takie same funkcje jak jego poprzednik. Z myślą o osobach niewidomych została wprowadzona łatwiej dostępna funkcja informowania o zbliżaniu się do wybranego przystanku. Wystarczy z poziomu rozkładu jazdy danej linii na wybranym przystanku stuknąć dwukrotnie przycisk Ustaw alarm. Od teraz aplikacja, bazując na naszej lokalizacji (GPS), będzie powiadamiać nas, gdy tramwaj lub autobus, którym jedziemy, będzie się zbliżać do przystanku docelowego. Niestety w Go2Stop nie są dostępne skórki o wysokim kontraście, co może być sporym utrudnieniem w korzystaniu z niej przez osoby słabowidzące. Im większe miasto, tym bardziej złożona i rozległa jest sieć połączeń: większa liczba przystanków, linii autobusowych czy tramwajowych Aplikacja, podobnie jak jej poprzedniczka, ma wersję darmową (z reklamami) i Premium (bez reklam i ograniczeń). Link do aplikacji Go2Stop w AppStore: https://itunes.apple.com/pl/app/go2stop/id576150983?mt=8 Ginger Nazwa tej aplikacji może wydawać się znajoma niewidomym i słabowidzącym użytkownikom udźwiękowionych telefonów Nokia. Ten bardzo popularny program z mobilnym rozkładem jazdy, współpracujący z czytnikami ekranu na systemie Symbian, doczekał się swojej wersji na iphone a. O ile wygląd i sposób obsługi został dostosowany do ekranu dotykowego, o tyle jego funkcje Go2Stop W aplikacji Scheduler Poland rozkłady jazdy można przeglądać wg linii, przystanków, a nawet zlecić aplikacji wyznaczenie trasy z przystanku A do B z uwzględnieniem przesiadek NR 2 (19) 2013
12 Bilkom nie uległy znaczącej zmianie. Możemy więc sprawdzić odjazdy tramwajów i autobusów w Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Tychach i Grudziądzu. Dzięki wykorzystaniu odbiornika GPS w iphonie, istnieje ponadto możliwość wyszukiwania według znajdujących się najbliżej nas przystanków. Aplikacja jest darmowa, przechowuje rozkłady w urządzeniu (nie generuje dodatkowych kosztów łączenia się z Internetem) i dobrze współpracuje z czytnikiem ekranu VoiceOver. W pociągu Bieżący dostęp do aktualnej informacji kolejowej jest dla podróżnych tym, co czyni podróż łatwiejszą i mniej stresującą. Dla osób niewidomych i słabowidzących szczególnie ważne są informacje o połączeniach, przyjazdach i odjazdach pociągów z poszczególnych stacji oraz numery peronów, z których one odjeżdżają. I tutaj, po raz kolejny, pomocne okazuje się posiadanie przy sobie np. smartphone a z logiem nadgryzionego jabłka i z zainstalowanymi odpowiednimi aplikacjami. Bilkom Jest to program dający dostęp do aktualnych rozkładów jazdy pociągów w Polsce. Są to te same informacje, które zamieszcza się na stronie http://rozklad.pkp.pl, jednak korzystanie z mobilnej aplikacji jest wygodniejsze i bardziej dostępne z poziomu VoiceOvera. Za pomocą Bilkom możemy w łatwy sposób wyszukiwać połączenia ze stacji A do stacji B z uwzględnieniem przesiadek. Ponadto dostępne jest przeglądanie przebiegu trasy wybranego pociągu, jak również sprawdzanie godzin przyjazdów i odjazdów z konkretnej stacji. Rozkłady jazdy ujęte w aplikacji obejmują wszystkich przewoźników poruszających się po polskich torach, a więc: operatorów ogólnokrajowych: PKP Intercity (pociągi TLK, EIC, EC, EN), Przewozy Regionalne (REGIO, InterREGIO, REGIOekspres), jak również lokalnych: Koleje Mazowieckie, Koleje Wielkopolskie, Koleje Śląskie, ARRIVA, i innych. Wyszukane wcześniej relacje możemy umieścić w Ulubionych, co umożliwi szybki dostęp do nich w późniejszym czasie. Dla niektórych stacji dostępne są także informacje o numerze peronu i toru, co może bardzo ułatwić dotarcie na właściwe miejsce odjazdu pociągu osobom niewidomym. W trakcie oczekiwania na przyjazd czy podczas jazdy mamy możliwość sprawdzenia informacji o ewentualnych opóźnieniach. Bilkom wymaga do pracy stałego połączenia z Internetem, co może wiązać się z dodatkowymi opłatami, jeśli korzystamy z łączności komórkowej i nie mamy wykupionego pakietu danych. Link do aplikacji Bilkom w AppStore: https://itunes.apple.com/pl/app/bilkom/ id529806476?mt=8 Infopasażer Przed udaniem się w podróż koleją warto dodać do zakładek iphone owej przeglądarki internetowej Safari stronę http://infopasazer.pl. W serwisie tym, po wpisaniu nazwy i wybraniu interesującej nas stacji,
13 uzyskujemy tabelaryczne zestawienie informacji o ruchu pociągów oraz informację wielkości ewentualnego opóźnienia i jego prognozy dla kolejnych stacji na trasie. Bilet na iphonie Warto także wspomnieć, że przewoźnik PKP Intercity (operator pociągów TLK, EIC, EC) oferuje możliwość zakupu biletu przez Internet. Po wcześniejszej rejestracji na stronie http://intercity.pl możemy kupić bilet i pobrać go w formacie PDF na naszego smartphone a (np. do aplikacji ibooks). Co ciekawe, PKP Intercity jest obecnie jedynym przewoźnikiem, u którego nie trzeba drukować takiego biletu. Wystarczy pokazać go podczas kontroli na ekranie naszego iphone a. Ważne aby odpowiednio powiększyć (gestem szczypania) dwuwymiarowy kod kreskowy QR, znajdujący się na bilecie elektronicznym, który konduktor skanuje swoim czytnikiem. Ariadne GPS Za pomocą tej aplikacji, stworzonej z myślą o osobach niewidomych, wykorzystującej wbudowany w iphone a odbiornik GPS oraz połączenie internetowe, możemy uzyskać informacje o adresie, w pobliżu którego się znajdujemy (dane pochodzą z serwisu Map Google), a także w łatwy sposób dodawać punkty orientacyjne do Ulubionych, by następnie sprawdzić w jakiej odległości od nich się znajdujemy. Ariadne GPS może nam dostarczyć informacji o najbliższym oznaczonym punkcie, kierunku i odległości do niego (w systemie godzino- Z nawigacją GPS pieszo i nie tylko Jeśli wybieramy się w pieszą wędrówkę, weźmy ze sobą iphone a oraz zainstalowane na nim aplikacje do nawigacji satelitarnej GPS. Należy jednak pamiętać, że są one przeznaczone dla osób niewidomych, które są dobrze zrehabilitowane pod względem samodzielnego poruszania się. Rozwiązania te w żadnym wypadku nie zastąpią nam białej laski i stanowią jedynie pomoc w orientacji przestrzennej. Ariadne GPS NR 2 (19) 2013