PROGRAM PROFILAKTYCZNY PRZEDSZKOLA NR 1 W SZAMOTUŁACH Szamotuły, 2012r.
Podstawa prawna : - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r.-(t.j. Dz.U. z 1997r. Nr 78 poz.483 ze zm.), - Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty ( t.j.dz.u. z 2004r. Nr 256 ze zm.), - Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela 9t.j. Dz.U. z 2006r. Nr 97 poz.674 ze zm.), - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz.U. z 2009r. Nr 4 poz. 17), - Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, - Konwencja Praw Dziecka z dn. 20 listopada 1989r. przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, - Statut Przedszkola. 2
Profilaktyka, to proces wspierania dziecka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi rozwojowi oraz eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu. Program profilaktyczny przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym. Ma on na celu tworzyć warunki do kształtowania postaw i wartości, ułatwiać dzieciom dokonywanie wyborów, mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia, uświadamiać dzieciom zagrożenia, które mogą wystąpić w przedszkolu, domu, na drodze oraz ograniczyć liczbę niebezpiecznych zdarzeń z udziałem dzieci. Przygotować dzieci do tego, by potrafiły współżyć z innymi, poznawać zasady dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo w sytuacjach. takich, że będą mogły się nauczyć, jak radzić sobie z trudnościami a w okresie dorastania i dorosłości, lepiej radzić sobie z problemami i kryzysami. Promować i kształtować zdrowy styl życia. Program profilaktyczny jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i zawarty w następujących obszarach: Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych. (1) Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku. (2) Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci. (5) Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych (6) Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń (11) Cele ogólne 1. Tworzenie warunków sprzyjających spontanicznej i zorganizowanej aktywności ruchowej dziecka. 2. Stworzenie przyjaznych i bezpiecznych warunków do zabawy, nauki dla wychowanków przedszkola. 3. Kształtowanie prawidłowych nawyków prozdrowotnych 4. Tworzenie warunków do właściwej współpracy nauczycieli, rodziców i wychowanków. Cele szczegółowe 1. Rozwijanie aktywności ruchowej. 2. Przestrzeganie zasad bezpiecznych zabaw ruchowych, poruszania się w grupie. 3. Nabywanie przez dzieci właściwych nawyków higienicznych, żywieniowych. 3
4. Kształtowanie u dzieci świadomej i czynnej postawy w dążeniu do zachowania zdrowia. 5. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów z rówieśnikami. 6. Ujednolicenie oddziaływań wychowawczych domu i przedszkola. Zadania 1. Tworzenie warunków sprzyjających spontanicznej i zorganizowanej aktywności ruchowej dziecka. Sprawność ruchowa. Aktywne formy spędzania wolnego czasu. 2. Stworzenie przyjaznych i bezpiecznych warunków do zabawy, nauki dla wychowanków przedszkola. Zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię, poruszania się po chodniku, poboczu. Znaczenie sygnalizacji i symboliki wybranych znaków drogowych. Numery alarmowe. Rozpoznaje sytuacje niebezpieczne i powiadamia dorosłych. Zasady wspólnej i bezpiecznej zabawy. Zasady dbałości o własne zmysły i higienę układu nerwowego. 3. Kształtowanie prawidłowych nawyków prozdrowotnych. Higiena osobista i higiena otoczenia Zachowania wpływające na przeciwdziałanie zagrożeniom dla zdrowia Produkty wpływające na utrzymanie zdrowia, określone w piramidzie zdrowia Szkodliwość niektórych produktów spożywczych 4. Tworzenie warunków do właściwej współpracy nauczycieli, rodziców i wychowanków. 4
Organizacja zebrań Zajęcia otwarte, warsztaty. Rozmowy indywidualne Aktywny udział rodziców w przygotowaniu uroczystości przedszkolnych. Oczekiwane efekty 1. Tworzenie warunków sprzyjających spontanicznej i zorganizowanej aktywności ruchowej dziecka. Dziecko: chętnie podejmuje działania o charakterze ruchowym, hartuje organizm, dostosowuje ubiór do pogody, rozumie wartość aktywnych form wypoczynku, zna szkodliwe skutki spędzania czasu wolnego przed telewizorem, przy komputerze. 2. Stworzenie przyjaznych i bezpiecznych warunków do zabawy, nauki dla wychowanków przedszkola. Dziecko: potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, stosuje zasady przechodzenia przez jezdnię, stosuje się do sygnalizacji świetlnej, zna wybrane znaki drogowe, rozumie ich symbolikę i funkcję ( ostrzeganie, zakazywanie, informowanie, wie, do kogo zwrócić się po pomoc w trudnych sytuacjach (policjant), zna numery alarmowe, umie wykorzystać zdobyte wiadomości i umiejętności, zna zasady bezpiecznej, wspólnej zabawy, rozumie, że zachowania typu: wyrywanie zabawek, popychanie, sypanie piaskiem mogą zagrażać bezpieczeństwu swojemu i innych, potrafi korzystać z zabawek, sprzętu, narzędzi zgodnie z zasadami ich użytkowania, 5
rozumie konieczność reagowania na sygnały, polecenia nauczyciela, których celem jest przeciwdziałanie ewentualnym zagrożeniom, rozumie konieczność ograniczania niekontrolowanej aktywności ruchowej w sali pobytu ze względu na bezpieczeństwo innych, zna wybrane prawa dziecka, rozumie potrzeby, uczucia innych, zna różne sposoby na pokonywanie złości i agresji, rozumie zasadność mówienia umiarkowanym głosem, sygnalizuje poczucie zagrożenia bezpieczeństwa własnego i innych, rozumie potrzebę odpoczynku i relaksu. 3. Kształtowanie prawidłowych nawyków prozdrowotnych. Dziecko: dba o własny wygląd, odpowiednio myje ręce i zęby, samodzielnie posługuje się chusteczką do nosa, grzebieniem, dba o czystość ciała i ubrania, rozumie zagrożenia dla zdrowia, płynące z braku dbałości o higienę, zna sposoby przeciwdziałania zarażaniu się chorobami: zasłania usta podczas kaszlu, nos podczas kichania, myje ręce po skorzystaniu z toalety oraz przed posiłkami, po powrocie z podwórka, myje owoce i warzywa przed spożyciem, zgłasza dorosłym dolegliwości odczuwane przez siebie lub zauważone u innych, dba o wygląd otoczenia np. w przydzielonej szafce, szufladzie, w sali po zakończeniu zajęć, zabaw itd., dba o estetykę stołu podczas spożywania posiłków, zna produkty spożywcze wpływające na utrzymanie organizmu w stanie zdrowia, potrafi pokonać uprzedzenia do potraw istotnych dla zdrowia, potrafi komponować zdrowe posiłki i aktywnie uczestniczyć w ich przygotowaniu, rozumie konieczność ograniczania spożycia niektórych produktów (np. słodyczy, chipsów, coca-coli, ) z powodu możliwości narażenia się na choroby, tj. cukrzyca, otyłość, rozumie, że pewne produkty mogą wywoływać alergie u niektórych osób, pomimo, że powszechnie uznawanie są za korzystne dla zdrowia. 6
4. Tworzenie warunków do właściwej współpracy nauczycieli, rodziców i wychowanków. Rodzice: są zaznajomieni z podstawą programową wychowania przedszkolnego, programami wychowawczym i profilaktycznym przedszkola oraz koncepcją pracy przedszkola. współorganizują imprezy i uroczystości przedszkolne, aktywnie uczestniczą w zajęciach otwartych, warsztatach. Nauczyciele informują na bieżąco rodziców o sposobach pracy i osiągnięciach dzieci. Nauczyciele i rodzice wspólnie osiągają porozumienie w sprawie wspierania rozwoju dziecka. Metody realizacji programu : podające: opowiadanie, pogadanka, opis, objaśnienie, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z obrazkiem, problemowe: gry dydaktyczne, doświadczenia, aktywizujące: drama, burza mózgów, Orffa, Labana, Sherborne, pedagogika zabawy, kinezjologia edukacyjna, praktyczne: pokaz, ćwiczenia, trening, prace plastyczne, wystawki, gry i zabawy ruchowe, zabawy relaksacyjne, konkursy, spotkania, degustacje. Formy realizacji programu: praca indywidualna, zabawy oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy, czynności samoobsługowe, prace użyteczne, spacery, wycieczki, zajęcia zorganizowane, uroczystości przedszkolne, konkursy, turnieje. 7
Ewaluacja programu: Skuteczność oddziaływania na świadomość, umiejętności dzieci w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa, zdrowego stylu życia wymaga poddawania ich działaniom ewaluacyjnym. Odpowiedzi na temat efektywności założeń programu będzie można uzyskać przede wszystkim, poprzez: obserwacje zachowań dzieci w różnych sytuacjach, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji naturalnych, dotyczących np. przestrzegania wszelkich zasad bezpieczeństwa, zdrowego odżywiania, preferowanych form wypoczynku itd., rozmowy z dziećmi i rodzicami, analiza ankiet. Należy pamiętać, że środowisko przedszkolne nie jest w stanie w pełni wypracować zachowań profilaktycznych u dzieci. W podejmowanych działaniach konieczny jest udział środowiska rodzinnego, wypracowanie jednolitej płaszczyzny oddziaływania na zachowania i postawy dzieci. 8
BIBLIOGRAFIA 1. Baum H.: Małe dzieci - duże uczucia, Kielce 2002. 2. Dąbrowska R.: Scenariusze dni aktywności Edukacyjnej w przedszkolu, Kraków 2003. 3. Dudzinska T. Ratyńska H., Stójowa E.: A jak będzie słonce. A jak będzie deszcz...,warszawa 1996 4. But B.: Przyjaźń dwóch wróbli, Wiadomości Przedszkolaka, 2003 nr 2. 5. Haug - Schnabel G.: Agresja w przedszkolu, Kielce 2001. 6. Koźmińska G., Kitowska D.: Metody zapobiegania agresji, Złotów 2002. 7. Krajewska M.: Mój pierwszy prawdziwy słownik, Warszawa 2000. 8. Konwencja Praw Dziecka z 7 lipca 1991. 9. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. ( Dz. U. RP, nr 78 z 16 lipca 1997 r. Poz. 483. 10. Mika T.: Pluskota D., Świetlik K.: Szkolny słownik synonimów, Poznań 2000. 11. Niewola D.: Zaczarowany świat przedszkola, Bielsko Biała 1999. 12. Sobiesiak D.: Plany miesięczne dla sześciolatków maj, czerwiec, Płock 1999. 13. Szostak S., Tabaka A.: Porozmawiajmy o agresji, Kraków 2004. 14. Doradca Dyrektora Przedszkola, grudzień 2011 15. Statut Przedszkola nr 1 Jarzębinka. Zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej nr 1 z dnia 30.08.2012r. 9