Instruktaż stanowiskowy na przykładzie stanowiska wiertacz 4/2.2 Strona 1 4/2.2 Instruktaż stanowiskowy na przykładzie stanowiska wiertacz Instruktaż stanowiskowy należy przeprowadzić przed dopuszczeniem wiertacza do wykonywania pracy na określonym typie wiertarki (np. wiertarka promieniowa, kolumnowa, stołowa, koordynacyjna i inne specjalne, np. pozioma), z uwagi na związane z danym typem i wielkością maszyny zagrożenia. Instruktaż powinien przejść także pracownik przenoszony na inną maszynę, a ponadto uczeń odbywający praktyczną naukę zawodu oraz student odbywający praktykę studencką. Pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach pracy (typach wiertarek) powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk. W przypadku wprowadzenia na stanowisku zajmowanym przez pracownika istotnej zmiany warunków techniczno-organizacyjnych, w szczególności zmian organizacji stanowisk pracy, wprowadzenia do stosowania nowej wiertarki lub narzędzi pracownik zatrudniony na tym stanowisku powinien odbyć instruktaż stanowiskowy przygotowujący go do bezpiecznego wykonywania pracy w zmienionych warunkach. Tematyka i czas trwania stanowiskowego powinny być uzależnione od rodzaju i zakresu wprowadzonych na stanowisku zmian. Czas trwania stanowiskowego dla pracownika zatrudnianego na stanowisku wiertacza powinien być uzależniony od przygotowania zawo- Zmiana warunków techniczno- -organizacyjnych Czas trwania
4/2.2 Strona 2 Instruktaż stanowiskowy na przykładzie stanowiska wiertacz dowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku, na którym pracownik ma być zatrudniony ale nie mniej niż 6 godzin roboczych. Instruktaż stanowiskowy powinna przeprowadzić wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami (mistrz, brygadzista) lub pracodawca, ale pod warunkiem, że osoby te mają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia stanowiskowego. Instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić szkolonemu pracownikowi możliwość uzyskanie przez niego: informacji o czynnikach środowiska pracy występujących na danym stanowisku pracy oraz o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą; wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed zagrożeniami wypadkowymi i zagrożeniami dla zdrowia w warunkach normalnej pracy i w warunkach awaryjnych, wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania powierzonej pracy. Etapy stanowiskowego Szkolenie powinno uwzględniać następujące etapy: rozmowę wstępną osoby instruującej (zwykle bezpośredniego przełożonego) z instruowanym pracownikiem, pokaz i objaśnienie przez instruktora czynności wykonywanych podczas całego procesu pracy, który ma być realizowany przez pracownika,
Instruktaż stanowiskowy na przykładzie stanowiska wiertacz 4/2.2 Strona 3 w szczególności przygotowywania maszyny do pracy i jej obsługi; próbne wykonywanie powyższych czynności pracy przez pracownika przy korygowaniu przez instruktora sposobów wykonywania tych czynności; samodzielną pracę instruowanego pracownika pod nadzorem instruktora; sprawdzenie i ocenę przez instruktora sposobu wykonywania pracy przez pracownika. Jeżeli pracownik będzie wykonywał prace na różnych stanowiskach (różnych typach wiertarek), szkolenie powinno uwzględniać wszystkie typy maszyn i wszystkie rodzaje prac, które będą należały do zakresu obowiązków pracownika. Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego części powinny być dostosowane do wykształcenia i dotychczasowego doświadczenia zawodowego pracownika oraz zagrożeń występujących przy przewidzianej do wykonywania przez niego pracy. Czas trwania nie może trwać łącznie krócej niż 6 godzin (8 x 45 min.) i powinien być realizowany zgodnie z programem szczegółowym opracowanym przez pracodawcę na podstawie programu ramowego dla pracowników zatrudnianych na stanowiskach robotniczych, zawartego w rozporządzeniu o szkoleniach BHP. Czas trwania Instruktaż stanowiskowy kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa
4/2.2 Strona 4 Instruktaż stanowiskowy na przykładzie stanowiska wiertacz i higieny pracy, stanowiącym podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Karta szkolenia wstępnego Odbycie ogólnego oraz stanowiskowego pracownik potwierdza swoim podpisem w karcie szkolenia wstępnego, która jest przechowywana w aktach osobowych pracownika. Wzór karty szkolenia wstępnego jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.). Tabela: Przykładowy, szczegółowy program stanowiskowego dla wiertacza Lp. Zagadnienia szczegółowe Czas w min. 1. Wymagania dotyczące pomieszczenia pracy: 15 powierzchnia i wysokość pomieszczeń pracy, oświetlenie pomieszczeń pracy, temperatura pomieszczeń pracy, wentylacja pomieszczeń pracy 2. Wymagania dotyczące ogólnych urządzeń ochronnych 15 zabezpieczających (oświetlenia elektrycznego, wyłączników awaryjnych itp. oraz sprzętu gaśniczego) 3. Wymagania dotyczące stanowiska pracy wyposażonego w określony 20 typ wiertarki, w tym minimalnych przejść i dojść do elementów sterowniczych oraz zwrócenie uwagi, że maszynę można użytkować tylko w technicznie dobrym stanie oraz zgodnie z przeznaczeniem 4. Wymagania bezpieczeństwa związane z procesem i bezpieczeństwem 30 obsługi wiertarki kategoryczne podkreślenie, że bez zgody producenta (dostawcy) nie wolno dokonywać w maszynie żadnych zmian, które mogłyby mieć wpływ na bezpieczeństwo, w szczególności dotyczy to urządzeń zabezpieczających; nie wolno również dokonywać żadnych zmian w oprogramowaniu systemów sterowania (jeżeli maszyna jest w nie wyposażona)
Instruktaż stanowiskowy na przykładzie stanowiska wiertacz 4/2.2 Strona 5 5. Omówienie wyników oceny ryzyka na stanowisku pracy 10 6. Sposoby ochrony przed zagrożeniami na stanowisku pracy, 20 w szczególności przestrzeganie zasad BHP zawartych w instrukcji obsługi 7. Prawidłowe przygotowanie stanowiska roboczego oraz jego otoczenia, 20 w tym narzędzi 8. Postępowanie w razie wypadku, awarii lub pożaru 20 (alarmowanie, przeciwdziałanie skutkom itp.) 9. Pokaz przez instruktora prawidłowego sposobu wykonywania pracy 25 na wiertarce zgodnie z przepisami i zasadami BHP, z uwzględnieniem: a) metod bezpiecznego mocowania materiału, pewnego mocowania wiertła oraz bezpiecznego regulowania i uruchamiania maszyny, b)możliwych zagrożeń, np. podczas wykonywania ww. czynności, c) wyników oceny ryzyka na danym stanowisku pracy, d) metod przeciwdziałania zagrożeniom, e) działania urządzeń zabezpieczających (np. wyłączniki krańcowe, blokada ramienia wiertarki promieniowej i in.), f) porządku na stanowisku pracy, g) instrukcji stanowiskowej BHP 10. Próbne wykonywanie zadania przez pracownika pod kontrolą 30 i doraźnym instruktażem instruktora 11. Samodzielna praca pracownika pod nadzorem instruktora, w tym 3 x 45 obserwacja pracy pracownika przez instruktora i korygowanie przypadków nieprawidłowego wykonywania czynności 12. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika, 20 w tym: przeprowadzenie sprawdzianu poprawności wykonywania pracy, potwierdzenie podpisem przez pracownika w Karcie szkolenia wstępnego faktu odbycia szkolenia 13. Razem: minimum 8 x 45 = 360 min