System ocen oddziaływania na środowisko w Polsce Piotr Otawski Zastępca Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska Lublin, 11 maj 2011 r. 1
Rozwój systemu ocen oddziaływania na środowisko w Polsce 1. 1. Okres do roku 2000. 2. 2. Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. 3. 3. Ustawa z dnia 18 maja 2005 r. o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw. 4. 4. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko.
Komponenty systemu Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko Ocena oddziaływania na środowisko przedsięwzięć Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 Ocena trasgraniczna Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko
Cechy charakterystyczne systemu Dwuetapowość oceny przedsięwzięć konieczność objęcia oceną etapu lokalizacji przedsięwzięcia oraz etapu na którym znana jest całość rozwiązań technicznych Zasadnicza ocena w toku postępowania w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach odrębność decyzji, w której ramach przeprowadzana jest ocena Względna fakultatywność ponownej oceny Adaptowalność systemu do nowych rozwiązań ustawowych w zakresie procesu inwestycyjnego
Cechy charakterystyczne systemu Warunkowa wykonalność decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Odrębność postępowania oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, jeśli przedsięwzięcie nie jest przedsięwzięciem mogącym zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko Wyspecjalizowany pion organów administracji centralnej Generalny i regionalni dyrektorzy ochrony środowiska
Efektywność systemu Zakończenie przez Komisję Europejską postępowania naruszeniowego rozpoczętego w 2006 r. Wyniki zawarte w raporcie Weryfikacja założeń prognozy oddziaływania na środowisko Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko m.in. niski poziom wskazań na problemy interpretacyjne - osoby, które wskazywały na nieliczne problemy interpretacyjne stanowiły ok. 15-18%, przy czym duże problemy wystąpiły w przypadku 3% respondentów Respondenci wielokrotnie zwracali uwagę na profesjonalizację kadr zajmujących się weryfikacją dokumentacji środowiskowej w okresie 2007-2010, w szczególności po powstaniu GDOŚ i RDOŚów. Liczne opinie wskazują, że stanowią one coraz bardziej skuteczny filtr chroniący przed nadużyciami i zaniedbaniami dotyczącymi oceny oddziaływania na środowisko.
Efektywność systemu Poziom absorpcji środków z funduszy polityki spójności w 2010 r. przekroczył 31 mld zł 1 mld ponad plan Raport Banku Światowego Poland - Environmental and Social Safeguards - Use of Country System Liczba decyzji środowiskowych wydanych w pierwszym roku po utworzeniu regionalnych dyrekcji ochrony środowiska była wyższa o 70% w stosunku do liczby decyzji wydanych w poprzednim roku przez wojewodów
Wyzwania i problemy otoczenie krajowe Ryzyko błędów przy częsty nowelizacjach wynikających z mnożenia spec ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego Deprecjonowanie znaczenia ocen w wyniku rozpadu systemu planowania przestrzennego Usprawnienie sytemu kontroli i egzekucji dotrzymywania warunków środowiskowych określonych w toku ocen oddziaływania na środowisko Ściślejsze powiązanie z procedurami wynikającymi z ustawy o ochronie przyrody Ściślejsze powiązania z aktami o charakterze programów naprawczych oraz aktów o planistycznych w ochronie środowiska
Wyzwania i problemy otoczenie krajowe Potrzeba wprowadzenia instrumentów podnoszących jakość dokumentacji dobrowolna akredytacja/certyfikacja Warunki środowiskowe a ocena oddziaływania na środowisko Zasady udziału w postępowaniu organizacji ekologicznych Doprecyzowanie procedury oceny oddziaływania na obszary Natura 2000 zawartość raportu, zawieszanie postępowania etc. Tuning postępowania transgranicznego
Wyzwania i problemy otoczenie wspólnotowe Rewizja dyrektywy 85/337/EWG Codification Codification plus Recasting Regulation Repeling and new directive kodyfikacja w toku one stop shop vs umbrela coordination Aneksy I i II w świetle planowanej rewizji dyrektyw Relacje z dyrektywą o ocenach strategicznych
Wyzwania i problemy otoczenie wspólnotowe Skuteczność oceny strategicznej Rola aneksów I i II zwłaszcza w świetle orzeczeń ETS (np. Sprawa Mellor) climate proofing Zróżnicowanie możliwości udziału organizacji ekologicznych w postępowaniach transgranicznych
Dziękuję za uwagę