Środki stosowane do znieczulenia ogólnego Znieczulenie ogólne - elementy Anestezia głęboki sen (Hypnosis-sen) Analgesio-zniesienie bólu Areflexio-zniesienie odruchów Atonia - Relaxatio musculorumzwiotczenie mięśni poprzecznie prążkowanych Fazy znieczulenia ogólnego Faza I analgezja. Pacjent jest przytomny, świadomy, ale senny. Reakcje na bodźce bólowe są osłabione. Faza II pobudzenia. Następuje utrata świadomości, bodźce inne niż bólowe nie wywołują odpowiedzi, natomiast bodźce bólowe wywołują reakcje typu odruchowego. 1
Fazy znieczulenia ogólnego Faza III znieczulenia chirurgicznego. Zanikają ruchy spontaniczne, oddychanie staje się regularne. W płytkim znieczuleniu niektóre odruchy są zachowane, a napięcie mięśni może być znaczne. Przy pogłębianiu znieczulenia odruchy zanikają i mięśnie ulegają znacznemu zwiotczeniu. Ruchy oddechowe stają się coraz płytsze, a mięśnie międzyżebrowe ulegają zwiotczeniu wcześniej niż przepona. Fazy znieczulenia ogólnego Faza IV porażenia opuszki. Ustaje oddychanie i kontrola krążenia, co prowadzi do śmierci w ciągu kilku minut. Główne czynniki decydujące o szybkości indukcji znieczulenia i wybudzania Właściwości środków znieczulających Współczynnik rozdziału krew : gaz (tj. rozpuszczalność we krwi) Współczynnik rozdziału olej : gaz (tj. rozpuszczalność w tłuszczach) Czynniki fizjologiczne Wentylacja pęcherzykowa Wyrzut serca 2
Wziewne środki znieczulenia ogólnego Eter dietylowy Podtlenek azotu Węglowodory halogenowe Halotan Enfluran Izofluran Desfluran Sewofluran Podtlenek azotu Słabe działanie anestetyczne, dlatego musi być stosowany łącznie z innymi środkami Wywołuje analgezję w stężeniach niższych niż utratę świadomości Nie powoduje zwiotczenia mięśni Szybkie wprowadzanie do narkozy i szybkie wybudzanie mały współczynnik krew gaz Przy długim stosowaniu ryzyko depresji szpiku na skutek hamowania aktywności syntazy metioninowej Halotan Silne działanie anestetyczne Brak działania analgetycznego i miorelaksacyjnego Powolne ustępowanie działania na skutek dobrej rozpuszczalności w tłuszczach Obniża ciśnienie tętnicze Uwrażliwia serce na działanie adrenaliny, dlatego wywołuje zaburzenia rytmu serca (migotanie komór) 3
Halotan Działa hepatotoksycznie (metabolit kwas trifluorooctowy) Powoduje hipertermie złośliwą Dożylne środki znieczulenia ogólnego Barbiturany: Tiopental, Metoheksytal Ketamina Etomidat Propofol Neuroleptoanalgezja Stan silnej neurolepsji (zobojętnienie, uspokojenie, nie odczuwają strachu) i analgezji. Neuroleptoanastezja połączenie neuroleptoanalgezji z podtlenkiem azotu i środkiem zwiotczającym. Ataranalgezja benzodiazepina + narkotyczny środek przeciwbólowy 4
Premedykacja Osłabienie, zniesienie lub zmodyfikowanie reakcji chorego na stres operacyjny. Barbiturany Benzodiazepiny Atropina Narkotyczne leki przeciwbólowe Leki przeciwhistaminowe Leki przeciwwymiotne Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe Środki zwiotczające mięśnie działające obwodowo W obszarze presynaptycznym W obszarze postsynaptycznym Środki zwiotczające mięśnie działające ośrodkowo Leki wpływające na mięśnie szkieletowe i przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe w obszarze postsynaptycznym Leki powodujące niedepolaryzacyjny czyli konkurencyjny blok Leki powodujące blok depolaryzacyjny 5
Leki powodujące niedepolaryzacyjny blok Tubokuraryna Atrakurium Doksakurium Pankuronium Pipekuronium Rokuronium Miwakurium Leki depolaryzujące złącze nerwowo mięśniowe Suksametonium Hydrolizowane przez esterazy surowicy krwi (określanie liczby dibukainowej) Inhibitory AchE nasilają działanie suksametonium Nie uwalnia histaminy Stosowany do krótkotrwałego zwiotczenia mięśni i ułatwienia intubacji dotchawiczej Stosowany w elektrowstrząsach, tężcu i w przebiegu drgawek po przedawkowaniu leków miejscowo znieczulających Inne leki zwiotczające obwodowo: Dantrolen Toksyna botulinowa typu A (Botox) 6
Leki miorelaksacyjne działające ośrodkowo Benzodiazepiny Tetrazepam dawka początkowa 50 mg Baklofen agonista receptora GABA-B (allosterycznie oddziaływuje na receptory GABA-A) Działa przeciwbólowo, gdyż hamuje uwalnianie substancji P Metokarbamol Leki miorelaksacyjne Metokarbamol Tyzanidyna Tolperizon 7