Departament Funduszy Strukturalnych FUNDUSZE UNIJNE DLA OŚWIATY w nowej perspektywie finansowej w nowej perspektywie finansowej UE 2014-2020
Polityka spójności 2014-2020 na politykę spójności w latach 2014-2020 Polska otrzyma 72,9 mld EUR w obecnej perspektywie - 85,6 mld EUR na 11 celów tematycznych finansowanych z EFRR, EFS i FS oraz inicjatyw wspólnotowych
Cele tematyczne 2014-2020 Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjnokomunikacyjnych Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku izarządzania ryzykiem Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości wdziałaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych Wspieranie zatrudnienia i mobilności zawodowej pracowników Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem Inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej
Programowanie perspektywy finansowej UE 2014-2020 UE Pakiet rozporządzeń dla PS, WPR, WPRyb podstawy prawne dla nowej perspektywy finansowej (wspólne dla wszystkich instrumentów EFRR, EFS, FS, EFROW, ) negocjacje i techniczne spotkania dot. Wspólnych Ram Finansowych i PO decyzja w sprawie przyjęcia PO Kraj Członkowski Umowa partnerstwa pomiędzy RP a KE określająca kierunek przygotowań, rodzaje inwestycji, układ programów operacyjnych, zarys systemu wdrażania, podział na kraj region + równolegle pakiet zmian prawnych w konsultacjach Kontrakt terytorialny to umowa rząd-samorząd dot. środków unijnych i krajowych w konsultacjach Programy Operacyjne (POIR, POIŚ, POPC, POPW, POWER, PO PT), 16 RPO oraz EWT i EIS, ROW, PO Rybactwo i Morze w konsultacjach System wdrażania PO 2014-2020 grupy robocze i eksperckie + ewaluacja ex-ante PO + ekspertyzy oddziaływania na środowisko, itp.)
Umowa Partnerstwa - edukacja Wyzwania związane z priorytetami Strategii Europa 2020 (wzrostem inteligentnym, zrównoważonym i sprzyjającym włączeniu społecznemu) zależą w dużej mierze od jakości kapitału ludzkiego. Strategia Rozwoju Kraju definiuje poprawę jakości kapitału ludzkiego w szczególności jako sytuację, w której obywatele przez jak najdłuższy okres życia i przy wykorzystaniu różnych metod w ramach edukacji formalnej, nieformalnej, a także praktycznej (w miejscu pracy) uzyskują kompetencje i kwalifikacje zgodne z potrzebami społeczno- gospodarczymi. Priorytetowym zadaniem w kontekście zmieniających się wyzwań na rynku pracy staje się podnoszenie jakości usług edukacyjnych przy jednoczesnym wyrównywaniu szans edukacyjnych na wszystkich etapach kształcenia i szkolenia. W wymiarze krajowym, wiodącymi dokumentami strategicznymi dla wymienionych kierunków interwencji jest Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego. Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego, Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki, Perspektywa uczenia się przez całe życie. Na ww. dokumentach strategicznych powinno opierać się programowanie wsparcia na lata 2014-2020.
Umowa Partnerstwa edukacja c.d. Celem szczegółowym są lepsze kompetencje kadr gospodarki. Interwencje służące osiągnięciu tego celu będą koncentrowały się na następujących priorytetach: 1. Poprawa jakości kształcenia doskonalenie programów kształcenia na wszystkich etapach edukacji, poprawa jakości warunków dydaktycznych w szkołach i uczelniach, poprawa jakości kadry pedagogicznej, akademickiej oraz kadr wspierających i organizujących proces nauczania, poprawa systemu zarządzania edukacją i szkolnictwem wyższym, wdrożenie Krajowego Systemu Kwalifikacji 2. Zwiększenie powiązania systemu edukacji i umiejętności osób z potrzebami rynku pracy rozwój współpracy szkół, placówek oświatowych i szkół wyższych z ich otoczeniem, zwłaszcza z pracodawcami zwiększenie odsetka absolwentów szkół zawodowych wśród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, wzrost liczby studentów na kierunkach istotnych dla gospodarki, w szczególności nauki ścisłe, przyrodniczo-medyczne, techniczne; wzrost uczestnictwa w uczeniu się przez całe życie, 3. Lepszy dostęp do wysokiej jakości i stabilnych usług edukacyjnych wzrost szans edukacyjnych grup defaworyzowanych, zwiększenie odsetka dzieci (3-4 lat) korzystających z edukacji przedszkolnej.
Alokacja na lata 2014-2020 Alokacja EFS wynosi ok. 11,376 mld EUR w obecnej perspektywie - 10 mld EUR PO WER - 3,1 mld EUR (28%) na rozwiązania systemowe, wsparcie dla liderów zmiany, 16 RPO - 8,1 mld EUR (72%) wsparcie skierowane bezpośrednio do osób. na edukację zaplanowano - ok. 2,9 mld EUR (również EFRR) w obecnej perspektywie 2,7 mld
Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój Celem PO WER jest wzmocnienie wybranych polityk publicznych realizujących cele strategii Europa 2020 PO WER obejmuje priorytety inwestycyjne w celach tematycznych 8-11 Cel tematyczny 10 - Inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie i uczenie się przez całe życie Priorytet Inwestycyjny 10.1 Ograniczenie przedwczesnego kończenia nauki szkolnej oraz zapewnienie równego dostępu do dobrej jakości edukacji elementarnej, kształcenia podstawowego i ponadpodstawowego Priorytet Inwestycyjny 10.3 Poprawa dostępności uczenia się przez całe życie, podniesienie umiejętności i kwalifikacji pracowników i osób poszukujących pracy i oraz zwiększenie dopasowania systemów kształcenia i szkolenia do potrzeb rynku pracy
Koordynacja wparcia Z uwagi na nowe zasady wdrażania (koncentracja interwencji, odpowiedzialność finansowa za osiąganie rezultatów wsparcia) oraz większe zaangażowanie we wdrażanie środków na poziomie regionalnym (decentralizacja zarządzania) zastosowano mechanizmy koordynacji działań podejmowanych na poziomie regionalnym przez instytucję odpowiedzialną za politykę państwa w danym sektorze. MEN w celu zachowania komplementarności działań realizowanych na poziomie regionalnym z głównym nurtem polityki państwa opracowuje odpowiednie narzędzia koordynacji legislacyjne i pozalegislacyjne (określenie wskaźników do osiągnięcia w ramach wsparcia regionalnego, opracowanie standardów-wytycznych tj. zakresu i założeń merytorycznych działań przewidzianych do realizacji, zaleceń, rekomendacji, praca w grupach roboczych na poziomie krajowym i regionalnym).
Opracowanie standardów/wytycznych/modelowych propozycji rozwiązań Standardy i wytyczne jako narzędzia koordynacji muszą zostać opracowane na stosunkowo wczesnym etapie programowania PO WER (do końca 2013r.). W MEN rozpoczęto prace nad opracowywaniem szczegółowych założeń standardów/wytycznych dla następujących działań: 1) wyposażenie pracowni przedmiotowych oraz wzmocnienie kompetencji nauczycieli szkół podstawowych do nauczania przez doświadczenia [zrealizuje: Centrum Nauki Kopernik w ramach projektu systemowego Opracowanie i pilotaż aktywnych metod pracy nauczyciela z uczniem opartych na metodzie badawczej ] 2) wyposażenie pracowni i warsztatów szkolnych w sprzęt niezbędny do realizacji wysokiej jakości kształcenia w zawodach [KOWEZiU w ramach projektu systemowego Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego.] 3) wyposażenie infrastrukturalne szkół i doskonalenie nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych w procesie edukacyjnym [DJE na podstawie badania ewaluacyjnego Cyfrowej szkoły oraz komponentu e -nauczyciel w ramach programu rządowego Cyfrowa szkoła ]. 4) wytyczne dotyczące specjalistycznego wsparcia w zakresie pracy z dzieckiem młodszym [DKOW]; 5) wytyczne wskazujące na modelowe/autorskie rozwiązania organizacyjne/metodyczne w zakresie prowadzenia zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym [DKOW];
Opracowanie standardów/wytycznych/modelowych propozycji rozwiązań c.d. 6) wytyczne horyzontalne MRR i MEN dotyczące programów rozwoju szkół w zakresie metod i form organizacyjnych [DJE]; 7) wytyczne dotyczące indywidualizacji podejścia do ucznia [DZSE]; 8) zalecenia dotyczące wsparcia szkół i placówek z obszarów/środowisk defaworyzowanych [DJE]; 9) wytyczne dotyczące wsparcia w zakresie realizacji zadań w obszarze doradztwa edukacyjno-zawodowego [DKZiU]; 10)wytyczne/zalecenia dotyczące propozycji programów kształcenia i doskonalenia dla obecnych i przyszłych nauczycieli [DKZiU] 11)standardy dotyczące współpracy szkół i placówek kształcenia zawodowego z ich otoczeniem, w tym zwłaszcza z pracodawcami i szkołami wyższymi [DKZU]; 12) wytyczne w zakresie innowacyjnych ofert edukacyjnych dla dorosłych w zakresie kompetencji kluczowych [DSWM]
Planowane działania w Priorytecie Inwestycyjnym 10.1 Tworzenie warunków dla nowoczesnego nauczania poprzez rozwijanie metod aktywnego i praktycznego uczenia się na wszystkich etapach edukacyjnych: kontynuacja wdrażania rozwiązań w obszarze e- edukacji (podręczniki szkolne, przygotowanie nauczycieli do wykorzystywania ICT w procesie kształcenia, opracowanie materiałów metodycznych i dydaktycznych z wykorzystaniem ICT), modernizacja treści i metod kształcenia. Wzmocnienie jakości pracy szkół i placówek, w tym ich oceny, kontroli i monitoringu, poprzez wsparcie działań instytucji nadzoru pedagogicznego, egzaminów zewnętrznych, wzmocnienie zdolności systemu edukacji do wykorzystywania wyników i wniosków z badań edukacyjnych, nadzoru pedagogicznego oraz wyników egzaminów zewnętrznych, w tym przygotowanie szkół i placówek do korzystania z tych wyników. Wzmocnienie wybranych mechanizmów i procesów zarządzania i monitoringu polityki oświatowej i placówek edukacyjnych na różnych szczeblach zarządzania,
Planowane działania w Priorytecie Inwestycyjnym 10.1 c.d Wspieranie rozwoju kompetencji kadry kierowniczej oświaty (kuratoriów oświaty, organów prowadzących itp.), w tym stworzenia platformy wzajemnej współpracy i wymiany doświadczeń. Przeciwdziałanie rozwarstwieniu społecznemu za pomocą i w edukacji. Upowszechnienie wysokiej jakości edukacji przedszkolnej oraz Wsparcie szkół w pracy z uczniem młodszym Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów oraz wzrost jakości edukacji w szkołach prowadzących kształcenie ogólne (programy rozwojowe szkół, pomoc stypendialna). Rozwój wysokiej jakości szkolnictwa zawodowego (programy rozwojowe szkół prowadzących kształcenie zawodowe, tworzenie w szkołach i placówkach kształcenia zawodowego warunków zbliżonych do rzeczywistego środowiska pracy zawodowej, rozwój współpracy szkół i placówek kształcenia zawodowego z ich otoczeniem, w tym zwłaszcza z pracodawcami i szkołami wyższymi).
Planowane działania w Priorytecie Inwestycyjnym 10.3 Rozwój krajowego systemu kwalifikacji - budowa procedur walidacji. Dostosowanie kształcenia i szkolenia do wymagań gospodarki i rynku pracy poprzez rozwijanie systemowej współpracy przedstawicieli specjalistów w zakresie określonych dziedzin wiedzy, pracodawców, przedsiębiorców w projektowaniu oferty, treści oraz warunków realizacji kształcenia i szkolenia Wypracowanie mechanizmów umożliwiających ocenę jakości usług świadczonych przez instytucje szkoleniowe, edukacyjne, w tym korektę treści programów kształcenia. Wsparcie instytucji dostarczających usługi edukacyjne dla osób dorosłych w zakresie podnoszenia jakości, trwałości ich oferty oraz powiązań z gospodarką,
Planowane działania w Priorytecie Inwestycyjnym 10.3 c.d. Efektywny system kształcenia i doskonalenia nauczycieli prowadzących kształcenie ogólne i zawodowe (staże w przedsiębiorstwach z zakresu nowych technologii, studia podyplomowe, zagraniczne staże i praktyki zawodowe, tworzenie forum wymiany doświadczeń, w tym programy przekwalifikowania nauczycieli uzupełnione instrumentami aktywizacyjnymi). Wsparcie dla osób dorosłych chcących podnosić swoje umiejętności, wiedzę i kompetencje poprzez udział w edukacji formalnej, pozaformalnej i nieformalnej, w szczególności w miejscu pracy oraz zwiększenie mobilności zawodowej.
Przykładowe typy operacji planowane do realizacji na poziomie krajowym 1. Rozwijanie umiejętności wykorzystania nowoczesnych technologii w nauczaniu wszystkich przedmiotów 2. Wspieranie szkoły w zakresie pracy z uczniem młodszym w szkole i placówce na każdym kolejnym etapie kształcenia 3. Rozwijanie oferty publicznych elektronicznych zasobów edukacyjnych, w tym do kształcenia zawodowego 4. Doskonalenie podstaw programowych wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego, w tym opracowanie modelowych programów nauczania 5. Budowanie kompetencji w zakresie matematyki, informatyki i nauk przyrodniczych jako podstawy do uczenia się przez całe życie (w tym wspieranie rozwoju kompetencji nauczycieli oraz wyposażenie szkół i placówek w nowoczesne narzędzia nauczania) 6. Rozwój nowych form organizacyjnych w kształceniu zawodowym dorosłych 7. Wzmocnienie jakości pracy szkół, przedszkoli i placówek, w tym ich oceny, kontroli i monitoringu (rozwój narzędzi monitoringu i ewaluacji) 8. Przygotowanie rozwiązań informatycznych oraz organizacyjno-prawnych dla integracji rozproszonych baz danych dot. systemu oświaty 9. Modernizacja systemu przygotowywania, przeprowadzania i organizacji egzaminów zewnętrznych 10. Wzmacnianie systemu wspierania szkół i placówek ukierunkowanego na ich rozwój
10. Rozwój badań monitorujących procesy edukacyjne i efekty edukacji 11.Rozwój kompetencji przedstawicieli organów prowadzących szkoły w zakresie efektywnego zarządzania oświatą 12. Wspieranie rozwoju kompetencji kadry kierowniczej oświaty 13.Przeciwdziałanie rozwarstwieniu społecznemu i segregacji w szkołach/placówkach oświatowych, w tym wsparcie dla szkół i placówek z obszarów/środowisk defaworyzowanych (w oparciu o wyniki badań edukacyjnych) 14. Wzmacnianie partycypacji społecznej w szkole 15.Działania służące indywidualizacji podejścia do ucznia, również poprzez wspieranie jednostek systemu oświaty w pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (w tym doposażenie jednostek systemu oświaty w pomoce dydaktyczno-naukowe) 16.Rozwój współpracy szkół i placówek kształcenia zawodowego z ich otoczeniem, w tym zwłaszcza z pracodawcami i szkołami wyższymi (staże i praktyki dla uczniów w przedsiębiorstwach, rozwój współpracy szkół z uczelniami) 17.Wzmocnienie krajowego systemu kwalifikacji poprzez wspieranie nabywania i rozwoju kompetencji oraz uzyskiwania kwalifikacji w drodze uczenia się w różnych miejscach i formach (MEN + MPiPS + MNiSW)
18. Rozwój doradztwa zawodowego dla dzieci, młodzieży i dorosłych 19.Modernizacja treści i metod kształcenia zawodowego poprzez włączenie pracodawców w system identyfikacji potrzeb kwalifikacyjnozawodowych na rynku pracy oraz weryfikacji wymagań kwalifikacyjnych, zwłaszcza w ujęciu sektorowym 20.Rozwój partnerstw wiedzy szkoły/pracodawcy/uczelnie wdrażanie standardów jakości kształcenia zawodowego i uczenia się dorosłych 21.Tworzenie i rozwój ukierunkowanych branżowo centrów kształcenia zawodowego i ustawicznego 22.Wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie działań na rzecz nauczycieli zmieniających zawód lub kwalifikacje
Przykładowe typy operacji planowane do realizacji na poziomie regionalnym 1. Zakup sprzętu ICT, według standardów ujętych w programie rządowym Cyfrowa szkoła 2. Rozwijanie umiejętności wykorzystania nowoczesnych technologii w nauczaniu wszystkich przedmiotów 3. Wspieranie szkoły w zakresie pracy z uczniem młodszym w szkole i placówce na każdym kolejnym etapie kształcenia 4. Budowanie kompetencji w zakresie matematyki, informatyki i nauk przyrodniczych jako podstawy do uczenia się przez całe życie (w tym wspieranie rozwoju kompetencji nauczycieli oraz wyposażenie szkół i placówek w nowoczesne narzędzia nauczania) 5. Programy rozwoju szkół i placówek na rzecz stosowania metod nauczania i wychowania oraz form organizacyjnych, sprzyjających kształtowaniu u uczniów kreatywności, innowacyjności oraz pracy zespołowej (w tym wspieranie rozwoju kompetencji nauczycieli oraz wyposażenie szkół i placówek w nowoczesne narzędzia nauczania) 6. Przeciwdziałanie rozwarstwieniu społecznemu i segregacji w szkołach/placówkach oświatowych, w tym wsparcie dla szkół i placówek z obszarów/środowisk defaworyzowanych (w oparciu o wyniki badań edukacyjnych) 7. Wsparcie systemu edukacji przedszkolnej, w tym głównie dla obszarów/ środowisk defaworyzowanych
8. Działania służące indywidualizacji podejścia do ucznia, również poprzez wspieranie jednostek systemu oświaty w pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (w tym doposażenie jednostek systemu oświaty w pomoce dydaktyczno-naukowe) 9. Tworzenie w szkołach i placówkach kształcenia zawodowego warunków zbliżonych do rzeczywistego środowiska pracy zawodowej 10. Rozwój współpracy szkół i placówek kształcenia zawodowego z ich otoczeniem, w tym zwłaszcza z pracodawcami i szkołami wyższymi (staże i praktyki dla uczniów w przedsiębiorstwach, rozwój współpracy szkół z uczelniami) 11. Rozwój doradztwa zawodowego dla dzieci, młodzieży i dorosłych 12. Tworzenie innowacyjnych ofert edukacyjnych dla dorosłych w zakresie kompetencji kluczowych, w tym umiejętności uczenia się przez całe życie 13. Rozwój partnerstw wiedzy szkoły/pracodawcy/uczelnie wdrażanie standardów jakości kształcenia zawodowego i uczenia się dorosłych 14. Tworzenie i rozwój ukierunkowanych branżowo centrów kształcenia zawodowego i ustawicznego 15. Wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie działań na rzecz nauczycieli zmieniających zawód lub kwalifikacje 16. Doskonalenie umiejętności nauczycieli zawodu we współpracy z uczelniami i rynkiem pracy 17. Poszerzenie oferty kursów zawodowych dla osób dorosłych realizowanych we współpracy z pracodawcami
Gdzie szukać informacji? www.efs.men.gov.pl punkty informacyjne funduszy europejskich strony internetowe urzędów marszałkowskich
Dziękuję za uwagę!