Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji Dyrekcja C Kontakty z Obywatelami DZIAŁ BADANIA OPINII PUBLICZNEJ KRYZYS I ZARZĄDZANIE GOSPODARKĄ V Eurobarometr dla Parlamentu Europejskiego (EB77.2) Streszczenie Bruksela, dnia 21 maja 2012 r. Zakres badania: UE-27 (26 593 obywateli UE) Badani: Europejczycy w wieku co najmniej 15 lat Metodologia: wywiad bezpośredni (CAPI) Badanie terenowe: przeprowadzone w okresie od 10 do 25 marca 2012 r. przez TNS Opinion WSTĘP... 3 I. Reakcje państw członkowskich na kryzys... 8 A. Czy priorytetem jest zmniejszenie wydatków publicznych, środki pobudzające gospodarkę czy oba środki równocześnie?...8 B. Jak, zdaniem Europejczyków, powinny postępować państwa członkowskie?...10 II. Sposoby wyjścia z kryzysu... 12 A. Sposoby pokonania kryzysu...12 B. W kierunku konwergencji polityki budżetowej...16 C. Przestrzeganie wspólnych zasad...18 D. Dzielenie się ciężarem długu przez państwa członkowskie...19 E. Podatek od transakcji finansowych...20 F. Euroobligacje: świadomość i opinie...24 III. Agencje ratingowe... 27 A. Znajomość agencji ratingowych...27 B. Rola agencji ratingowych...30 ZAŁĄCZNIKI... 35 Dane Eurostatu...35 1
Poniższe tabele pobrano z następujących edycji Eurobarometru: EB 77 Badania terenowe: 10 25 marca 2012 r. Zakres badania: 26 593 osoby objęte wywiadem bezpośrednim Badani: Europejczycy w wieku co najmniej 15 lat TNS Opinion w imieniu Parlamentu Europejskiego EB 76 Badania terenowe: 3 16 września 2011 r. Zakres badania: 26 856 osób objętych wywiadem bezpośrednim Badani: Europejczycy w wieku co najmniej 15 lat TNS Opinion w imieniu Parlamentu Europejskiego EB 75 Badania terenowe: 13 kwietnia 2 maja 2011 r. Zakres badania: 26 825 osób objętych wywiadem bezpośrednim Badani: Europejczycy w wieku co najmniej 15 lat TNS Opinion w imieniu Parlamentu Europejskiego UWAGA: Należy przypomnieć czytelnikom, że wyniki badania mają jedynie charakter szacunkowy, którego dokładność przy niezmienionych pozostałych warunkach zależy zasadniczo od wielkości próby i uzyskanych wartości procentowych. Przy próbach o wielkości ok. 1000 wywiadów (wielkość próby stosowana zazwyczaj na szczeblu państwa członkowskiego) rzeczywiste wartości procentowe (jakie uzyskano by przy przeprowadzeniu wywiadów z całą populacją) wahają się w ramach następujących przedziałów ufności: Zaobserwowane wartości procentowe 10% lub 90% 20% lub 80% 30% lub 70% 40% lub 60% 50% Przedziały ufności +/ 1,9 punktu +/ 2,5 punktu +/ 2,7 punktu +/ 3,0 punkty +/ 3,1 punktu 2
WSTĘP To piąte badanie Eurobarometru dotyczące Kryzysu i zarządzania gospodarką w Europie 1 przeprowadzone przez Parlament Europejski. Badanie zostało przeprowadzone przez TNS Opinion w dniach 10 25 marca 2012 r., w formie wywiadów bezpośrednich, z 26 593 Europejczykami w wieku co najmniej 15 lat. W okresie ostatnich sześciu miesięcy doszło do znacznej liczby wydarzeń politycznych, gospodarczych i społecznych, które niewątpliwie wywarły wpływ na odpowiedzi ankietowanych. W tym sześciomiesięcznym okresie sześciokrotnie odbyły się wybory parlamentarne, a trzykrotnie prezydenckie. Agencje ratingowe obniżyły ocenę ratingową trzynastu krajom z czego większości kilkukrotnie. Jednocześnie Unia Europejska i jej państwa członkowskie kontynuowały walkę z kryzysem. We wrześniu 2011 r., na wniosek Parlamentu Europejskiego, Komisja przedłożyła wniosek dotyczący podatku od transakcji finansowych (PTF). W dniu 21 lipca 2011 r. państwa członkowskie uzgodniły wzmocnienie Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej (EFSF), a następnie ta decyzja została ratyfikowana przez 17 państw członkowskich strefy euro. W omawianym okresie odbyły się trzy posiedzenia Rady Europejskiej. Na ostatnim z nich, które odbyło się 2 marca 2012 r., 25 państw członkowskich przyjęło Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej. Podobnie jak w przypadku każdego badania Eurobarometru należy jednak pamiętać, że średnia europejska jest ważona, a sześć najludniejszych państw członkowskich stanowi około 70% średniej UE. Przed przystąpieniem do dokładniejszej analizy przyjrzymy się głównym tendencjom wykazanym w badaniu. 1 Poprzednie cztery przeprowadzono w styczniu-lutym 2009 r., wrześniu 2010 r., kwietniu-maju 2011 r. i wrześniu 2011 r. 3
Najważniejsze tendencje Przed najważniejszymi spotkaniami szefów państw i rządów dotyczącymi zagadnienia kryzysu większość Europejczyków sądzi, że UE musi podjąć działania na rzecz jednoczesnego zmniejszenia wydatków publicznych i pobudzenia gospodarki. Wyniki badania potwierdzają znaną tendencję, wskazującą na polaryzację opinii społecznej. Z badania na badanie zmniejsza się liczba osób, które nie mają zdania. Zmiana ta miała z pewnością związek z tym, jak istotny wpływ ma kryzys na codzienne życie obywateli w Europie. Chociaż w obecnej debacie między państwami członkowskimi głównym tematem jest to, czy należy podjąć działania wspólnie, czy też nie, większość Europejczyków opowiada się za wspólnym, skoordynowanym działaniem. Jeżeli chodzi o sposoby pokonania kryzysu, istnieją wyraźne różnice między członkami strefy euro i państwami pozostającymi poza nią. Kraje należące do strefy euro zdecydowanie bardziej opowiadają się za działaniami skoordynowanymi, niż te spoza niej. Dlatego musimy uważać, by postrzeganie UE przez obywateli europejskich w obu strefach nie stało się jeszcze bardziej rozbieżne. - Chociaż większość Europejczyków popiera zasadę solidarności, to uważa, że pomoc finansowa dla państw członkowskich znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarczej lub finansowej musi być uzależniona od przestrzegania wspólnych zasad. Zdaniem większości należy również nakładać kary w razie złamania tych zasad. - W omawianym okresie sześciu miesięcy stale wzrastała świadomość obywateli w odniesieniu do euroobligacji, podatku od transakcji finansowych (PTF) oraz agencji ratingowych. - Z analizy społeczno-demograficznej można wysnuć kilka wniosków. Najważniejsze różnice w opiniach są uzależnione od wieku osób ankietowanych oraz ich poziomu wykształcenia: osoby najmłodsze oraz osoby, które uczyły się co najmniej do osiągnięcia wieku 20 lat, były największymi zwolennikami koordynacji i działań solidarnych. W odniesieniu do działań koordynacyjnych faktyczne różnice można zauważyć między osobami zajmującymi stanowiska kierownicze (63%) a bezrobotnymi (51%). Bezrobotni i pracownicy fizyczni opowiadają się raczej za podejmowaniem indywidualnych działań przez państwa członkowskie. Odpowiedzi kobiet i mężczyzn nie różniły się zbytnio, z wyjątkiem niektórych pytań dotyczących obiektywnej wiedzy, w przypadku których mężczyźni zdają się mieć większą wiedzę od kobiet. 4
Wyjście z kryzysu poprzez jednoczesne zmniejszenie wydatków publicznych i pobudzanie gospodarki - Odpowiedzi ankietowanych dotyczące sposobu wyjścia z kryzysu były bardzo jasne: 47% uważa, że UE i państwa członkowskie powinny równocześnie podjąć działania na rzecz zmniejszenia wydatków publicznych i pobudzenia gospodarki. Uważa tak większość obywateli 27 państw członkowskich. - Jednak 25% Europejczyków sądzi, że priorytetem powinny być działania na rzecz pobudzenia gospodarki, a 23% odpowiada się za działaniami na rzecz zmniejszenia wydatków publicznych. W obliczu kryzysu większość Europejczyków opowiada się za skoordynowanymi działaniami - W obliczu obecnego kryzysu 55% Europejczyków (=) uważa, że bylibylepiej chronieni za pomocą środków przyjmowanych w sposób skoordynowany z innymi krajami UE. Jednak nieznacznie wzrósł udział osób, które uważają środki przyjmowane i realizowane indywidualnie przez ich państwo członkowskie za lepszą ochronę (38%, +3). - Należy zauważyć, że tendencja do popierania działań skoordynowanych jest silniejsza w strefie euro (61%) niż poza nią (43%). Wyraźne tak dla konsultacji między UE a państwami członkowskimi w sprawie budżetów krajowych Jak pokazały odpowiedzi również na wszystkie pozostałe pytania, zdecydowana większość opowiada się za działaniami skoordynowanymi, ale liczba respondentów przeciwnych takim działaniom nieznacznie wzrosła. - Około 65% (-2) respondentów opowiada się za wstępnymi konsultacjami między instytucjami europejskimi i krajowymi przy tworzeniu budżetów krajowych. - Także i w tym przypadku ujawnia się ogromna różnica między państwami należącymi i nienależącymi do strefy euro. Około 70% respondentów w strefie euro to zwolennicy wstępnych konsultacji, wobec 56% poza strefą euro. 5
Pomoc dla państw członkowskich w trudnej sytuacji gospodarczej i finansowej musi być uzależniona od przestrzegania wspólnych zasad Dwa lata po przyjęciu Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej (EFSF) w maju 2010 r. kwestia warunkowości pomocy finansowej nadal odgrywa ważną rolę w dyskusjach. 80% Europejczyków uważa, że pomoc finansowa musi być uzależniona od przestrzegania wspólnych zasad. W tej sprawie różnica 10 punktów procentowych dzieli państwa należące do strefy euro (83%) od państw spoza strefy euro (73%). Koncepcja automatycznego stosowania rosnących kar finansowych jako dodatkowej gwarancji przestrzegania zasad jest popierana przez 72% (+4) Europejczyków. Ponownie różnica w wysokości 10 punktów procentowych dzieli państwa w strefie euro (76%) i spoza niej (66%). Wsparcie dla stworzenia wspólnej puli z części długu publicznego, ale różne opinie dotyczące efektów takiego działania - 66% (=) Europejczyków uważa, że włączenie części długu publicznego do wspólnej puli byłoby korzystne tylko dla tych państw członkowskich, które przeżywają największe trudności; - 64% (+3) sądzi, że byłoby to konieczne w imię solidarności między państwami członkowskimi; - 61% (+4) uznaje, że spowodowałoby to wzmocnienie stabilności finansowej państw członkowskich; - 61% (-1) twierdzi, że byłoby to karą dla tych państw członkowskich, które nie mają trudności; - 57% (+7) sądzi, że pozwoliłoby to zmniejszyć koszt kryzysu. Europejczycy stają się coraz większymi zwolennikami idei podatku od transakcji finansowych (PTF) - 66% Europejczyków (+5) opowiada się za ideą wprowadzenia podatku od transakcji finansowych. - Również w tej kwestii istnieje różnica między państwami należącymi do strefy euro (73%) a nienależącymi do niej (53%) różnica w wysokości 20 punktów procentowych. - Wyniki krajowe różnią się nawet o 46 punktów procentowych. Najwyższy poziom poparcia dla takiego rodzaju podatku występuje w krajach najbardziej poszkodowanych przez kryzys (Grecja, Cypr, Włochy, Portugalia i Hiszpania). 6
Większa znajomość euroobligacji Obecnie prawie co drugi Europejczyk (49%; +7) słyszał o euroobligacjach. Ta świadomość jest większa w strefie euro (53%) niż poza nią (42%). Około 53% respondentów w strefie euro, którzy słyszeli o euroobligacjach, zostało zapytanych, czy je popiera: 44% (+6) to ich zwolennicy, a 25% (-8) przeciwnicy. Gwałtownie wzrosła świadomość w odniesieniu do agencji ratingowych, a obywatele opowiadają się za utworzeniem niezależnej europejskiej agencji ratingowej - Jak już wspominano, w ciągu ostatnich sześciu miesięcy, które minęły od przeprowadzenia poprzedniego badania, agencje ratingowe obniżyły ratingi 13 krajom. - Dlatego nie jest zaskoczeniem to, że 61% (+11) Europejczyków słyszało o agencjach ratingowych. Wśród nich 32% twierdzi, że wie, czym są agencje ratingowe, a 29% twierdzi, że w istocie tego nie wie. - Na przykład największe wzrosty odnotowano na Węgrzech, w Słowenii (+22) i we Włoszech (+20): w trzech krajach, którym agencje ratingowe obniżyły ratingi na początku 2012 r. - Na pytanie, czy należy utworzyć europejską agencję ratingową w celu zrównoważenia siły istniejących agencji, twierdząco odpowiedziało 67% (+2) Europejczyków. - Wreszcie 54% Europejczyków uważa, że podczas poważnego kryzysu agencje ratingowe nie powinny oceniać krajów wspomaganych przez inne państwa członkowskie UE. Dodatkowych informacji udziela: Dział Badania Opinii Publicznej EPEurobarometer@europarl.europa.eu Jacques Nancy +32 2 284 24 85 Badanie i dane krajowe dostępne w dziale Eurobarometr na stronie Parlamentu Europejskiego: http://www.europarl.europa.eu/parliament/public/staticdisplay.do?language=pl&id=40 7
I. Reakcje państw członkowskich na kryzys A. Czy priorytetem jest zmniejszenie wydatków publicznych, środki pobudzające gospodarkę czy oba środki równocześnie? P: Czy osobiście powiedział(a)by Pan(i), że aby poradzić sobie szybko z kryzysem, państwa członkowskie UE powinny? 1) Średnia europejska Zmniejszenie wydatków publicznych Pobudzenie gospodarki Oba środki jednocześnie Nie wiem UE-27 23% 25% 47% 5% strefa euro 25% 24% 47% 4% państwa spoza strefy euro 18% 29% 45% 8% * marzec 2012 r. W strefie euro odsetek osób opowiadających się za zmniejszeniem wydatków publicznych był prawie równy odsetkowi zwolenników pobudzania gospodarki (25% i 24%). Jednak poza strefą euro różnica wynosiła 11 punktów procentowych (29% zwolenników środków pobudzających gospodarkę i 18% osób popierających zmniejszenie wydatków publicznych). 8
2) Różnice krajowe Zmniejszenie wydatków publicznych/pobudzenie gospodarki? Środki pobudzające gospodarkę Środki pobudzające gospodarkę były przedkładane ponad zmniejszenie wydatków publicznych w 19 państwach członkowskich, szczególnie na Litwie, w Irlandii, Rumunii i Grecji. Zmniejszenie wydatków publicznych Działania oszczędnościowe stanowiły najważniejszy priorytet we Francji, Niemczech i Austrii. Oba środki jednocześnie We wszystkich 27 państwach członkowskich obywatele opowiadają się za jednoczesnym pobudzaniem gospodarki i zmniejszaniem wydatków publicznych. 9
B. Jak, zdaniem Europejczyków, powinny postępować państwa członkowskie? P: Jako obywatel(ka) czy powiedział(a)by Pan(i), że był(a)by Pan(i) lepiej chroniony(a) w sytuacji obecnego kryzysu, gdyby...? 1) Średnia europejska Środki skoordynowane Środki indywidualne Nie wiem UE-27 55% (=) 38% (+3) 7% (-3) strefa euro 61% (-1) 32% (+3) 7% (-2) państwa spoza strefy 43% (=) 48% (+2) 9% (-2) euro *( ) Różnica między wrześniem 2011 r. a marcem 2012 r. Uwaga: Istnieje różnica w wysokości 18 punktów procentowych między państwami należącymi i nienależącymi do strefy euro. 10
2) Różnice krajowe Środki skoordynowane/środki indywidualne W zdecydowanej większości krajów (22) obywatele czuliby się lepiej chronieni, gdyby ich kraj przyjął i stosował rozwiązania w sposób skoordynowany z innymi państwami UE. Kraje najbardziej poszkodowane przez kryzys wydają się w większym stopniu popierać skoordynowane działania między państwami członkowskimi. Respondenci w Wielkiej Brytanii, Czechach, Austrii oraz na Łotwie i Cyprze preferują środki stosowane indywidualnie. 11
II. Sposoby wyjścia z kryzysu A. Sposoby pokonania kryzysu P: Parlament Europejski promuje określone rozwiązania, które mają pomóc Unii Europejskiej poradzić sobie z kryzysem, zapewniając miejsca pracy i zrównoważony rozwój. Które z następujących rozwiązań powinny Pana(i) zdaniem stanowić priorytet? (maksymalnie 4 odpowiedzi) 1)Średnia europejska Wsparcie dla MŚP Edukacja, szkolenia i badania Walka z bezrobociem wśród młodych ludzi UE-27 49% 47% 44% strefa euro 51% 49% 44% państwa spoza strefy euro 45% 42% 46% * marzec 2012 r. W przypadku wsparcia dla MŚP 6 punktów procentowych dzieli kraje strefy euro (51%) od krajów spoza strefy euro (45%). Istnieje również różnica w wysokości 7 punktów procentowych między obiema grupami krajów w zakresie inwestycji w edukację, szkolenia i badania (49% w strefie euro i 42% poza nią). 12
2) Różnice krajowe Respondenci w 7 państwach członkowskich wybierają wsparcie dla MŚP jako swoją pierwszą odpowiedź: CY (63%), ES (62%), FR (60%), PT (49%), BE (47%), IT (47%, RO (46%), AT (45%). Respondenci w 8 państwach członkowskich wybierają inwestycje w edukację, szkolenia i badania jako swoją pierwszą odpowiedź: DE (69%), IE (62%), MT (61%), LU (58%), NL (57%), DK (57%), UK (56%), EE (49%). Respondenci w 8 państwach członkowskich wybierają wspieranie walki z bezrobociem wśród młodych ludzi jako swoją pierwszą odpowiedź: EL (64%), HU (64%), BG (59%), SI (56%), LT (55%), SK (55%), PL (54%), FI (50%). Wśród respondentów w Austrii zarówno wsparcie dla MŚP, jak i inwestycje w edukację, szkolenia i badania osiągnęły 45%. Czechy były jedynym krajem, w którym ograniczenie biurokracji było najczęściej wybieraną odpowiedzią (53%). Łotwa preferuje środki na rzecz zachęcania do przedsiębiorczości (55%), a priorytetem Szwecji są inwestycje w innowacje oraz B&R (48%). 13
Walka z bezrobociem wśród młodych ludzi: analiza krzyżowa ze statystyką (Eurostat) Measures to be promoted by the EP: encourage the fight against youth unemployment EB/EP 77.2 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% DE AT NL MT DK SI LU BE Youth Unemployment FR FI CZ SE UE27 UK RO EE HU CY PL LV BG SK LT 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Unemployment rate- less than 25 years (Eurostat) IE PT IT EL ES Dane Eurostatu z marca 2012 r. dla wszystkich państw członkowskich z wyjątkiem: EL, UK (styczeń 2012 r.), RO, EE, LV, LT (dane z IV kw. 2011 r.) W krajach o relatywnie niskiej stopie bezrobocia wśród młodych ludzi (poniżej 10% w Austrii, Niemczech i Holandii) respondenci rzadziej wybierali walkę z bezrobociem wśród młodych ludzi jako środek, który powinien wspierać Parlament Europejski. Z drugiej strony w Grecji, gdzie bezrobocie wśród młodych ludzi przekracza 50%, społeczeństwo doskonale zdaje sobie sprawę z wagi problemu, a 64% osób wybiera walkę z bezrobociem wśród młodych ludzi jako pierwszy środek, który powinien wspierać Parlament Europejski. 14
Zdaniem młodych ludzi: trzy najpopularniejsze odpowiedzi wśród osób młodych (w wieku 15-24 lat) P: Parlament Europejski promuje określone rozwiązania, które mają pomóc Unii Europejskiej poradzić sobie z kryzysem, zapewniając miejsca pracy i zrównoważony rozwój. Które z następujących rozwiązań powinny Pana(i) zdaniem stanowić priorytet? (maksymalnie 4 odpowiedzi) Invest in education, training, and research Encourage the fight against youth unemployment Support small and mediumsized businesses (SMEs) MT 85% 26% 17% DE 78% 37% 29% NL 72% 45% 31% DK 63% 48% 33% EE 63% 42% 32% UK 62% 43% 38% LU 58% 54% 38% IE 57% 47% 46% EL 55% 70% 36% EU27 52% 49% 41% CY 52% 75% 48% PT 52% 55% 49% SE 52% 50% 38% LT 51% 55% 35% FR 50% 64% 51% BG 49% 65% 40% LV 49% 53% 36% ES 48% 49% 65% AT 48% 43% 44% BE 46% 46% 34% CZ 46% 45% 35% RO 43% 43% 44% SK 39% 62% 33% FI 36% 54% 43% IT 35% 37% 44% HU 33% 70% 49% SI 33% 63% 42% PL 28% 56% 36% W 12 krajach wspieranie walki z bezrobociem wśród młodych ludzi było najpopularniejszą odpowiedzą wśród osób w wieku 15 24 lat. CY, EL, HU, BG, FR, SI, SK, PL, LT, PT, FI i LV. W 10 krajach inwestycje w edukację, szkolenia i badania było najpopularniejszą odpowiedzią wśród młodych ludzi. LU, SE, DK, IE, NL, AT, UK, EE, DE, MT. Wśród młodych Belgów to działanie znalazło się na pierwszym miejscu razem z wspieraniem walki z bezrobociem wśród młodych ludzi (46%). Młodzi ludzie w Hiszpanii, Włoszech i Rumunii uznali, że Parlament Europejski powinien w pierwszej kolejności promować wsparcie dla MŚP. Czechy były jedynym krajem, w którym w odpowiedziach młodych ludzi na pierwszym miejscu znalazło się ograniczenie biurokracji 15
B. W kierunku konwergencji polityki budżetowej 1) Średnia europejska P: Proszę mi powiedzieć, czy jeśli chodzi konkretnie o zbliżenie polityk budżetowych państw członkowskich UE, jest Pan(i) za czy przeciwko włączeniu do procesu opracowywania budżetów krajowych wstępnych konsultacji między instytucjami europejskimi a krajowymi instytucjami politycznymi. Łącznie przeciw 21% (+3) Łącznie za : 65% (-2) Łącznie za Łącznie przeciw Nie wiem UE-27 65% (-2) 21% (+3) 14% (-1) strefa euro 70% (-2) 17% (+2) 13% (=) państwa spoza strefy euro 56% (-2) 28% (+5) 16% (-3) *( ) Różnica między wrześniem 2011 r. a marcem 2012 r. Istnieje bardzo wyraźna różnica między państwami strefy euro (70%) a państwami spoza strefy euro (56%): 16 punktów procentowych. 16
2) Różnice krajowe EB76.1 Sep 2011 Total 'In Favour' Total 'Opposed' DK EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 76,1 EB76.1 Sep 2011 EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 76,1 EB76.1 Sep 2011 EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 76,1 BE 74% 81% +7 22% 15% -7 4% 4% = DE 78% 78% = 17% 16% -1 5% 6% +1 SK 73% 75% +2 17% 16% -1 10% 9% -1 HU 73% 74% +1 16% 17% +1 11% 9% -2 EL 70% 72% +2 17% 16% -1 13% 12% -1 IT 75% 72% -3 9% 11% +2 16% 17% +1 BG 66% 71% +5 12% 12% = 22% 17% -5 CY 80% 71% -9 8% 16% +8 12% 13% +1 NL 82% 70% -12 13% 23% +10 5% 7% +2 PT 73% 69% -4 12% 12% 0 15% 19% +4 LU 66% 67% +1 19% 24% +5 15% 9% -6 FI 74% 66% -8 20% 26% +6 6% 8% +2 EU27 67% 65% -2 18% 21% +3 15% 14% -1 MT 51% 65% +14 7% 17% +10 42% 18% -24 AT 67% 65% -2 25% 26% +1 8% 9% +1 SE 61% 65% +4 33% 30% -3 6% 5% -1 ES 64% 64% = 14% 17% +3 22% 19% -3 LT 66% 64% -2 15% 14% -1 19% 22% +3 SI 77% 63% -14 12% 28% +16 11% 9% -2 CZ 65% 62% -3 27% 31% +4 8% 7% -1 DK 58% 61% +3 35% 33% -2 7% 6% -1 FR 65% 61% -4 18% 21% +3 17% 18% +1 PL 62% 60% -2 15% 22% +7 23% 18% -5 EE 56% 59% +3 19% 21% +2 25% 20% -5 LV 57% 52% -5 28% 29% +1 15% 19% +4 RO 66% 52% -14 9% 23% +14 25% 25% = IE 49% 47% -2 19% 29% +10 32% 24% -8 UK 46% 47% +1 33% 36% +3 21% 17% -4 W Rumunii (-14), Słowenii (-14) i Holandii (-12) doszło do znacznego spadku liczby respondentów popierających wstępne konsultacje, podczas gdy na Malcie (+14) wystąpiła przeciwna tendencja. Istnieje wynosząca 34 punktów procentowych różnica między pierwszym (Belgia, 81%) a ostatnim państwem członkowskim (Wielka Brytania, 47%). 17
C. Przestrzeganie wspólnych zasad P: A jeśli chodzi o egzekwowanie wspólnych zasad dotyczących długu publicznego i deficytu budżetowego, proszę powiedzieć, czy jest Pan(i) za czy przeciw każdemu z następujących środków. 1) Średnia europejska Udzielanie pomocy finansowej państwom członkowskim, które mają trudności gospodarcze lub finansowe, pod warunkiem postępowania zgodnie ze wspólnymi zasadami Łącznie za Łącznie przeciw Nie wiem UE-27 80% 12% 8% strefa euro 83% 11% 6% państwa spoza strefy euro 73% 16% 11% *( ) Różnica między wrześniem 2011 r. a marcem 2012 r. Między strefą euro (83%) a państwami spoza strefy euro (73%) występuje wynosząca 10 punktów procentowych różnica. Automatyczne stosowanie rosnących kar finansowych dla państw członkowskich UE, które nie stosują się do wspólnie określonych zasad dotyczących długu publicznego i deficytu budżetowego Łącznie za Łącznie przeciw Nie wiem UE-27 72% (+4) 19% (=) 9% (-4) strefa euro 76% (+4) 17% (-1) 7% (-3) państwa spoza strefy euro 66% (+5) 21% (=) 13% (-5) *( ) Różnica między wrześniem 2011 r. a marcem 2012 r. Ponownie między państwami strefy euro (76%) a państwami spoza strefy euro (66%) występuje różnica wynosząca 10 punktów procentowych. 18
D. Dzielenie się ciężarem długu przez państwa członkowskie P: Proszę mi powiedzieć, w jakim stopniu zgadza lub nie zgadza się Pan(i) z każdym z następujących stwierdzeń na ten temat. Zaliczanie części długu publicznego państw członkowskich do wspólnej puli Europejczycy zdają się być podzieleni: zdają się uważać, że podzielenie się ciężarem długu może być sposobem wyjścia z kryzysu, ale jednocześnie mają świadomość zalet i wad możliwych konsekwencji. 19
E. Podatek od transakcji finansowych Poparcie dla podatku od transakcji finansowych? P: Proszę powiedzieć, w jakim stopniu jest Pan(i) za lub też przeciw w odniesieniu do każdego z następujących stwierdzeń związanych z tym podatkiem. Idea podatku od transakcji finansowych (PTF) 1) Średnia europejska Łącznie przeciw 22% (-4) Łącznie za 66% (+5) Łącznie za Łącznie przeciw Nie wiem UE-27 66% (+5) 22% (-4) 12% (-1) strefa euro 73% (+10) 18% (-7) 9% (-3) państwa spoza strefy euro 53% (-1) 30% (=) 17% (+1) * Różnica między kwietniem-majem 2011 r. a marcem 2012 r. Respondenci w państwach członkowskich strefy euro są zdecydowanie większymi zwolennikami (73%) idei podatku od transakcji finansowych niż respondenci w państwach członkowskich spoza strefy euro (53%): różnica wynosi 20 punktów procentowych. 20
2) Różnice krajowe P: Idea podatku od transakcji finansowych (PTF) EB75.2 April-May 2011 Total 'In Favour' Total 'Opposed' DK EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 75,2 EB75.2 April-May 2011 EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 75,2 EB75.2 April-May 2011 EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 75,2 EL 61% 81% +20 33% 14% -19 6% 5% -1 FR 69% 79% +10 22% 13% -9 9% 8% -1 DE 71% 78% +7 20% 15% -5 9% 7% -2 SK 69% 78% +9 24% 16% -8 7% 6% -1 AT 80% 74% -6 17% 22% +5 3% 4% +1 CY 54% 73% +19 34% 21% -13 12% 6% -6 LU 65% 73% +8 26% 20% -6 9% 7% -2 BE 67% 72% +5 30% 25% -5 3% 3% = IT 61% 72% +11 22% 17% -5 17% 11% -6 HU 66% 70% +4 28% 26% -2 6% 4% -2 SE 67% 70% +3 27% 25% -2 6% 5% -1 PT 66% 68% +2 17% 16% -1 17% 16% -1 EU27 61% 66% +5 26% 22% -4 13% 12% -1 ES 50% 66% +16 32% 20% -12 18% 14% -4 CZ 60% 64% +4 33% 29% -4 7% 7% = FI 63% 64% +1 28% 25% -3 9% 11% +2 DK 63% 63% = 31% 29% -2 6% 8% +2 LT 49% 62% +13 29% 18% -11 22% 20% -2 SI 44% 61% +17 39% 30% -9 17% 9% -8 NL 58% 60% +2 35% 33% -2 7% 7% = EE 47% 53% +6 33% 28% -5 20% 19% -1 LV 56% 53% -3 34% 33% -1 10% 14% +4 UK 65% 53% -12 25% 31% +6 10% 16% +6 BG 34% 52% +18 23% 18% -5 43% 30% -13 PL 45% 52% +7 36% 31% -5 19% 17% -2 IE 55% 47% -8 19% 33% +14 26% 20% -6 RO 38% 35% -3 32% 32% = 30% 33% +3 MT 30% 33% +3 44% 47% +3 26% 20% -6 W odniesieniu do poparcia dla podatku od transakcji finansowych różnica między pierwszym a ostatnim państwem członkowskim wynosi blisko 50 punktów procentowych: 81% w Hiszpanii (+20) i 33% na Malcie (+3). W trzech krajach (Irlandia, Malta i Rumunia) poparcie dla podatku od transakcji finansowych nie osiąga większości 50%. Malta jest jedynym krajem, w którym większość jest przeciwna podatkowi od transakcji finansowych (47%). Jeśli chodzi o zmiany stanowisk, doszło do wyraźnego wzrostu poparcia dla podatku od transakcji finansowych w Grecji (+20), na Cyprze (+19), w Bułgarii (+18), Słowenii (+17) i Hiszpanii (+16). 21
1) Średnia europejska Powody popierania podatku od transakcji finansowych Podstawa: Pytania zadane 66% respondentów popierających podatek od transakcji finansowych P: Jaki jest główny powód, dla którego jest Pan(i) za podatkiem od transakcji finansowych? Podatek od transakcji finansowych umożliwiłby 1) Średnia europejska 22
Powody sprzeciwu wobec podatku od transakcji finansowych Podstawa: Pytanie zadane 22% respondentów przeciwnych wprowadzeniu podatku od transakcji finansowych na szczeblu UE P: Jaki jest główny powód, dla którego jest Pan(i) przeciwko podatkowi od transakcji finansowych w UE? Podatek od transakcji finansowych w UE 1) Średnia europejska Respondenci przeciwni idei podatku od transakcji finansowych (22%) są bardzo podzieleni i nie wydaje się, aby mieli jasno określony powód sprzeciwiania się wprowadzeniu tego podatku. 23
F. Euroobligacje: świadomość i opinie P: Czy kiedykolwiek słyszał(a) Pan(i) o euroobligacjach? 1) Średnia europejska Łącznie tak 49% (+7) Nie: (-7) Euroobligacje Tak i wiem, co to jest Tak, ale nie wiem, co to jest Nie Nie wiem UE-27 15% (=) 34% (+7) 50% (-7) 1% (=) Strefa euro 17% (=) 36% (+7) 46% (-7) 1% (=) Państwa spoza strefy euro 13% (=) 29% (+7) 57% (-7) 1% (=) *( ) Różnica między wrześniem 2011 r. a marcem 2012 r. 24
2) Różnice krajowe P: Czy kiedykolwiek słyszał(a) Pan(i) o euroobligacjach? EB76.1 Sep 2011 NO Total 'Yes' DK EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 76,1 EB76.1 Sep 2011 EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 76,1 EB76.1 Sep 2011 EB77.2 March 2012 Diff. EB77,2 - EB 76,1 DK 80% 77% -3 20% 22% +2 0% 1% +1 FR 73% 69% -4 27% 31% +4 0% 0% = LV 68% 69% +1 32% 31% -1 0% 0% = PT 75% 69% -6 24% 30% +6 1% 1% = RO 77% 68% -9 19% 27% +8 4% 5% +1 SE 68% 63% -5 31% 36% +5 1% 1% = LT 68% 58% -10 32% 41% +9 0% 1% +1 UK 62% 58% -4 38% 42% +4 0% 0% = HU 66% 57% -9 33% 42% +9 1% 1% = PL 63% 54% -9 36% 44% +8 1% 2% +1 LU 49% 53% +4 50% 46% -4 1% 1% = MT 58% 53% -5 42% 46% +4 0% 1% +1 BE 62% 52% -10 38% 48% +10 0% 0% = EU27 57% 50% -7 42% 49% +7 1% 1% = ES 57% 50% -7 42% 48% +6 1% 2% +1 EE 57% 49% -8 43% 51% +8 0% 0% = CY 59% 47% -12 41% 52% +11 0% 1% +1 SI 51% 45% -6 49% 55% +6 0% 0% = IT 55% 43% -12 43% 55% +12 2% 2% = FI 52% 42% -10 48% 58% +10 0% 0% = BG 61% 40% -21 38% 59% +21 1% 1% = AT 55% 39% -16 43% 60% +17 2% 1% -1 SK 56% 39% -17 44% 60% +16 0% 1% +1 NL 36% 38% +2 64% 61% -3 0% 1% +1 IE 42% 34% -8 57% 64% +7 1% 2% +1 CZ 46% 33% -13 53% 67% +14 1% 0% -1 DE 37% 32% -5 62% 67% +5 1% 1% = EL 28% 19% -9 72% 81% +9 0% 0% = Osobami najczęściej odpowiadającymi, że słyszały o euroobligacjach są Grecy (81%), a następnie Czesi i Niemcy (67%) oraz Irlandczycy (64%). Osobami najczęściej odpowiadającymi, że nigdy nie słyszały o euroobligacjach są Duńczycy (77%), a następnie Francuzi, Łotysze, Portugalczycy (po 69%) i Rumuni (68%). Znajomość euroobligacji zwiększyła się w 24 spośród 27 państw członkowskich. Największy wzrost zaobserwowano w Bułgarii (+21 punktów procentowych), Austrii (+17) i na Słowacji (+16). Spadek odnotowano tylko w trzech państwach członkowskich: na Łotwie (-1), w Holandii (-3) i Luksemburgu (-4). 25
3) Różnice społeczno-demograficzne W kontekście społeczno-demograficznym znacznie większy odsetek mężczyzn niż kobiet słyszał o euroobligacjach: 57% w porównaniu do 42%. Wiek ukończenia nauki jest również bardzo ważnym kryterium (euroobligacje znane są 62% respondentów, którzy uczyli się co najmniej do 20. roku życia, ale wśród osób, które skończyły naukę przed 15. rokiem życia ta liczba spada do zaledwie 37%). Taka sama relacja występuje w związku z szczeblem zatrudnienia respondentów (68% osób zajmujących stanowiska kierownicze i 65% osób samozatrudnionych słyszało o euroobligacjach, w porównaniu do zaledwie 38% osób bezrobotnych). Poparcie dla wprowadzenia euroobligacji 1) Średnia europejska P: Czy na podstawie swojej wiedzy stwierdził(a)by Pan(i), że jest za czy przeciw wprowadzeniu euroobligacji? Podstawa: Pytanie zadane wyłącznie osobom ankietowanym w strefie euro, które słyszały o euroobligacjach Ponad jedna trzecia respondentów nie ma zdania w odniesieniu do wprowadzenia euroobligacji (31%; +2). 2) Różnice społeczno-demograficzne Mężczyźni częściej (48%) niż kobiety (39%) opowiadają się za wprowadzeniem euroobligacji. To samo dotyczy respondentów, którzy ukończyli naukę po 20. roku życia (50%) w porównaniu do osób, które porzuciły szkołę przed 15. rokiem życia (38%). 26
III. Agencje ratingowe A. Znajomość agencji ratingowych P: Czy kiedykolwiek słyszał(a) Pan(i) o agencjach ratingowych? 1) Średnia europejska (+5) (+5) (-11) Łącznie tak 61% (+11) (+6) W porównaniu ze znajomością euroobligacji prawdziwa znajomość agencji ratingowych ( Tak i wiem, co to jest ) zwiększyła się o 5 punktów procentowych (z 27% do 32%). Agencje ratingowe Tak i wiem, co to jest Tak, ale nie wiem, co to jest Nie Nie wiem UE-27 32% (+5) 29% (+6) 38% (-11) 1% (=) strefa euro 32% (+7) 31% (+7) 36% (-14) 1% (=) państwa spoza strefy euro 31% (+2) 26% (+5) 41% (-8) 2% (+1) *( ) Różnica między wrześniem 2011 r. a marcem 2012 r. 27
2) Różnice krajowe P: Czy kiedykolwiek słyszał(a) Pan(i) o agencjach ratingowych? Total 'YES' NO DK EB76.1 Sep 2011 EB77.2 Diff. EB77.2 March 2012 - EB 76.1 EB76.1 Sep 2011 EB77.2 Diff. EB77.2 March 2012 - EB 76.1 EB76.1 Sep 2011 EB77.2 Diff. EB77.2 March 2012 - EB 76.1 HU 47% 69% +22 52% 30% -22 1% 1% = SI 38% 60% +22 62% 39% -23 0% 1% +1 AT 55% 76% +21 44% 23% -21 1% 1% = IT 36% 56% +20 61% 41% -20 3% 3% = FR 40% 60% +20 60% 40% -20 0% 0% = SK 46% 64% +18 54% 35% -19 0% 1% +1 CY 33% 50% +17 66% 49% -17 1% 1% = DE 63% 79% +16 37% 21% -16 0% 0% = BE 41% 55% +14 59% 44% -15 0% 1% +1 EL 49% 63% +14 51% 36% -15 0% 1% +1 BG 34% 48% +14 63% 48% -15 3% 4% +1 FI 62% 73% +11 38% 27% -11 0% 0% = UE27 50% 61% +11 49% 38% -11 1% 1% = MT 27% 38% +11 72% 60% -12 1% 2% +1 RO 27% 36% +9 69% 59% -10 4% 5% +1 PL 26% 35% +9 73% 63% -10 1% 2% +1 LU 47% 54% +7 52% 45% -7 1% 1% = CZ 42% 49% +7 58% 51% -7 0% 0% = LT 22% 27% +5 78% 72% -6 0% 1% +1 UK 74% 78% +4 26% 22% -4 0% 0% = DK 68% 72% +4 32% 27% -5 0% 1% +1 EE 28% 31% +3 72% 69% -3 0% 0% = SE 77% 79% +2 23% 21% -2 0% 0% = NL 77% 78% +1 22% 22% = 1% 0% -1 PT 51% 52% +1 48% 47% -1 1% 1% = ES 45% 46% +1 54% 52% -2 1% 2% +1 LV 44% 44% = 56% 55% -1 0% 1% +1 IE 69% 68% -1 30% 30% = 1% 2% +1 Odsetek obywateli, którzy słyszeli już o euroobligacjach, wzrósł w 25 państwach członkowskich spośród 27. Szwecja, Niemcy (79%), Wielka Brytania, Holandia (78%) i Austria (76%) to kraje, w których występuje najwyższy poziom świadomości istnienia agencji ratingowych. Łotwa (27%), Estonia (31%) i Polska (35%) to kraje, w których występuje najniższy poziom świadomości istnienia agencji ratingowych. Największy wzrost wynoszący 22 punkty procentowe wystąpił na Węgrzech i w Słowenii, gdzie poziom świadomości istnienia agencji ratingowych wynosi odpowiednio 69% i 60%. Wzrost w wysokości 21 punktów procentowych wystąpił w Austrii (76%), a w wysokości 20 punktów procentowych we Włoszech (56%) i Francji (60%). Świadomość istnienia agencji ratingowych spadła o 1 punkt tylko w jednym państwie członkowskim (Irlandii z 69% na 68%). 28
3) Różnice społeczno-demograficzne Podobnie jak w przypadku euroobligacji, różnice społeczno-demograficzne mają istotne znaczenie w odniesieniu do świadomości istnienia agencji ratingowych. O wiele więcej mężczyzn niż kobiet słyszało o agencjach ratingowych: 68% w porównaniu do 55%. Wiek ukończenia nauki również wywiera wpływ na odpowiedzi respondentów: 76% osób, które uczyły się co najmniej do 20. roku życia słyszało o agencjach ratingowych, w porównaniu do zaledwie 44% osób, które porzuciły szkołę przed osiągnięciem 15. roku życia. Odpowiedzi różniły się również w zależności od szczebla zatrudnienia respondentów: (85% osób zajmujących stanowiska kierownicze i 75% osób samozatrudnionych słyszało o agencjach ratingowych w porównaniu do zaledwie 52% osób bezrobotnych). 29
B. Rola agencji ratingowych 1) Średnia europejska P: Na podstawie tego, co wie Pan(i) o agencjach ratingowych, proszę mi powiedzieć, w jakim stopniu zgadza lub nie zgadza się Pan(i) z każdym z poniższych stwierdzeń. Podstawa: Pytanie zadane 61% respondentów, którzy słyszeli o agencjach ratingowych Mieszane uczucia w odniesieniu do roli i celu agencji ratingowych Respondenci mieli mieszane uczucia wobec agencji ratingowych zarówno wobec roli, jaką odegrały w rozwoju kryzysu, jak i celu istnienia agencji ratingowych. 30
P: Na podstawie tego, co wie Pan(i) o agencjach ratingowych, proszę mi powiedzieć, w jakim stopniu zgadza lub nie zgadza się Pan(i) z każdym z poniższych stwierdzeń. Podstawa: Pytanie zadane 61% respondentów, którzy słyszeli o agencjach ratingowych Rola agencji ratingowych Agencje ratingowe odegrały i odgrywają znaczącą rolę w rozwoju kryzysu finansowego Łącznie zgadzam się PAŃSTW STREFA A SPOZA EURO STREFY EURO Łącznie nie zgadzam się PAŃSTWA STREFA SPOZA EURO STREFY EURO STREFA EURO Nie wiem PAŃSTW A SPOZA STREFY EURO 70% (-1) 58% (+1) 17% (=) 19% (-3) 13% (-1) 23% (+2) Informacje dostarczane przez agencje ratingowe są przydatne dla podmiotów gospodarczych jako wsparcie przy podejmowaniu decyzji finansowych 61% (-1) 63% (-3) 26% (+2) 18% (+4) 13% (-1) 19% (+1) *( ) Różnica między wrześniem 2011 r. a marcem 2012 r. 31
1) Średnia europejska P: Podczas poważnego kryzysu agencje ratingowe nie powinny oceniać państw członkowskich UE wspomaganych finansowo przez inne państwa członkowskie Podstawa: Pytanie zadane 61% respondentów, którzy słyszeli o agencjach ratingowych Łącznie zgadzam się 54% Łącznie nie zgadzam się 29% Rola agencji ratingowych Łącznie zgadzam się Łącznie nie zgadzam się Nie wiem UE-27 54% 29% 17% strefa euro 58% 27% 15% państwa spoza strefy euro 45% 33% 22% 32
2) Różnice krajowe P: Podczas poważnego kryzysu agencje ratingowe nie powinny oceniać państw członkowskich UE wspomaganych finansowo przez inne państwa członkowskie Podstawa: Pytanie zadane 61% respondentów, którzy słyszeli o agencjach ratingowych W 24 państwach członkowskich spośród 27 większość respondentów, którzy słyszeli o agencjach ratingowych, uważała, że agencje ratingowe nie powinny oceniać państw członkowskich UE wspomaganych finansowo przez inne państwa członkowskie. Europejczycy najciężej poszkodowani przez kryzys, czyli mieszkańcy Grecji (76%), Cypru (74%) i Portugalii (66%), a także Hiszpanii i Włoch (po 62%), są największymi zwolennikami tego środka. 33
1) Średnia europejska P: Stworzenie niezależnej europejskiej agencji ratingowej stanowiłoby przeciwwagę dla obecnie istniejących agencji Podstawa: Pytanie zadane 61% respondentów, którzy słyszeli o agencjach ratingowych Łącznie zgadzam się 67% (+2) Łącznie nie zgadzam się 17% (=) Rola agencji ratingowych Stworzenie niezależnej europejskiej agencji ratingowej stanowiłoby przeciwwagę dla obecnie istniejących agencji Łącznie zgadzam się STREFA EURO PAŃSTWA SPOZA STREFY EURO Łącznie nie zgadzam się PAŃSTWA STREFA SPOZA EURO STREFY EURO STREFA EURO Nie wiem PAŃSTWA SPOZA STREFY EURO 72% (+1) 56% (+2) 15% (+1) 22% (-3) 13% (-2) 22% (+1) *( ) Różnica między wrześniem 2011 r. a marcem 2012 r. 34
ZAŁĄCZNIKI Dane Eurostatu Trzy poniższe tabele pokazują zmiany w czasie różnych najważniejszych wskaźników związanych z kontekstem gospodarczym i społecznym UE. Tabele zostały pobrane z uaktualnionych danych Eurostatu i opracowane przez Dział Badania Opinii Publicznej. Pierwsza tabela: Zmiany zadłużenia publicznego, deficytu budżetowego i produktu krajowego brutto Druga tabela: Zmiany łącznego bezrobocia Trzecia tabela: Zmiany bezrobocia w podziale na grupy wiekowe 35
Zmiany zadłużenia publicznego, deficytu budżetowego i produktu krajowego brutto Evolution of the public debt Evolution of the budgetary deficit Gross Domestic Product (GDP) Forecast* Public debt (% of the GDP) Difference of the public debt (% of the GDP) Budgetary deficit (% of the GDP) Difference of the budgetary deficit (% of the GDP) Percentage change compared with the previous year Countries 2011 variation in percentage points (2010-2011) 2011 variation in percentage points (2010-2011) variation % (2011-2012) variation % (2012-2013) European Union 82,5 +2,5 4,5-2,00-0,03% +1,27% Belgium 98,2 +2,30 3,7-0,10-0,02% +1,24% Bulgaria 16,3 = 2,1-1,00 +0,50% : Czech Republic 41,2 +3,10 3,1-1,70 +2,81% -0,46% Denmark 46,5 +3,60 1,8-0,70 +1,09% +1,62% Germany 81,2-1,8 1,0-3,30 +0,68% +1,67% Estonia 6-0,7-1 +0,8 +1,62% +3,79% Ireland 108,2 +15,70 13,1-18,10 +0,53% +1,91% Greece 165,3 +20,30 9,1-1,20-4,74% = Spain 68,5 +7,30 8,5-0,80-1,76% -0,33% France 86,4 +3,90 5,2-1,90 +0,47% +1,34% Italy 120,1 +1,50 3,9-0,70-1,41% +0,44% Cyprus 71,6 +10,10 6,3-1,00 : : Latvia 42,6-2,1 3,5-4,70 +2,59% +4,74% Lithuania 38,5 +0,50-5,5-1,70 +2,40% +3,51% Luxembourg 18,2-0,9 0,6-0,30 +1,06% +2,10% Hungary 80,6-0,8-4,3-8,50-1,66% -3,41% Malta 72 +2,60 2,7-1,00 +1,22% +1,90% Netherlands 65,2 +2,30 4,7-0,40-0,89% +0,71% Austria 72,2 +0,30 2,6-1,90 +0,78% +1,67% Poland 56,3 +1,50 5,1-2,70-0,41% +0,65% Portugal 107,8 +14,50 4,2-5,60-3,26% +0,25% Romania 33,3 +2,80 5,2-1,60 +0,72% +0,24% Slovenia 47,6 +8,80 6,4 +0,4-1,40% +0,66% Slovakia 43,3 +2,20 4,8-2,90 +1,81% +2,87% Finland 48,6 +0,20 0,5-2,00 +0,76% +1,60% Sweden 38,4-1 -0,3 = +5,92% +4,49% United Kingdom 85,7 +6,10 8,3-1,90-0,66% +5,55% Dane Eurostatu; dane z: 16 maja 2012 r.;: = brak danych; * prognoza 36
Zmiany łącznego bezrobocia Evolution of the unemployment Unemployment rate Percentage change compared with the previous quarter Percentage change compared with the same quarter of the previous year Countries March 2012 variation in percentage points (2011 Q4-2012 Q1) variation in percentage points (2011 Q1-2012 Q1) European Union 10,20% +0,20 +0,70 Euro area 10,90% +0,30 +0,90 Belgium 7,30% +0,10 +0,20 Bulgaria 12,60% +0,80 +1,20 Czech Republic 6,70% +0,10-0,20 Denmark 8,10% +0,10 +0,40 Germany 5,60% = -0,40 Estonia : : : Ireland 14,50% -0,1 +0,40 Greece : : : Spain 24,10% +0,80 +2,80 France 10,00% +0,20 +0,40 Italy 9,80% : : Cyprus 10,00% +0,50 +2,50 Latvia : : : Lithuania : : : Luxembourg 5,20% +0,30 +0,40 Hungary 11,20% +0,30 +0,30 Malta 6,80% +0,20 +0,10 Netherlands 5,00% +0,10 +0,80 Austria 4,00% : : Poland 10,10% +0,10 +0,50 Portugal 15,30% +0,90 +2,40 Romania 7,50% -0,2-0,20 Slovenia 8,50% -0,1 +0,60 Slovakia 13,90% = +0,70 Finland 7,50% -0,1-0,30 Sweden 7,30% = = United Kingdom : : : Dane Eurostatu; dane z: 10 maja 2012 r.; : = brak danych 37
Zmiany bezrobocia w podziale na grupy wiekowe Less than 25 years old Total Population COUNTRIES Dec-11 Jan-12 Feb-12 Mar-12 Dec-11 Jan-12 Feb-12 Mar-12 Greece 47,0 51,2 : : 19,7 21,7 : : Spain 48,4 50,3 50,9 51,1 22,7 23,5 23,8 24,1 Portugal 32,9 35,1 35,4 36,1 13,6 14,8 15,0 15,3 Italy 30,6 32,9 33,9 35,9 8,8 9,5 9,6 9,8 Lithuania 34,3 : : : 14,3 : : : Slovakia 33,8 34,0 34,1 33,9 13,9 14,0 14,0 13,9 Bulgaria 26,9 31,1 32,3 32,8 11,3 12,2 12,5 12,6 Ireland 30,0 31,4 31,3 30,3 14,7 14,7 14,7 14,5 Chyprus 26,9 28,8 28,8 28,8 9,0 9,6 9,8 10,0 Hungary 26,6 28,4 28,1 28,4 10,9 11,3 11,1 11,2 Latvia 27,3 : : : 14,6 : : : Poland 26,7 27,2 27,2 26,7 9,9 10,1 10,1 10,1 Estonia 24,9 : : : 11,7 : : : Romania 24,8 : : : 7,3 7,2 7,1 7,5 Sweden 22,3 22,4 23,5 22,8 7,5 7,6 7,5 7,3 European Union 22,0 22,4 22,5 22,6 9,9 10,1 10,2 10,2 United Kingdom 22,0 21,9 : : 8,3 8,2 : : France 22,8 22,2 21,9 21,8 9,8 10,0 10,0 10,0 Finland 19,9 19,7 19,6 19,4 7,6 7,5 7,5 7,5 Czech Republic 18,1 18,8 19,1 19,0 6,5 6,7 6,8 6,7 Luxembourg 15,7 16,6 16,9 17,4 4,9 5,1 5,2 5,2 Belgium 18,2 17,0 17,0 17,1 7,2 7,3 7,3 7,3 Slovania 16,4 16,5 16,5 16,5 8,6 8,7 8,7 8,5 Denmark 14,4 14,6 14,7 15,1 7,7 7,9 7,9 8,1 Malta 13,8 14,7 14,4 13,6 6,4 6,8 6,8 6,8 Netherlands 8,2 9,0 9,4 9,3 4,8 5,0 4,9 5,0 Austria 9,0 8,9 8,7 8,6 4,3 4,1 4,1 4,0 Germany 8,4 8,1 8,0 7,9 5,7 5,6 5,6 5,6 Dane Eurostatu; dane z: 10 maja 2012 r.; : = brak danych 38