Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego



Podobne dokumenty
Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy

Projekt aktualizacji Programu wodno - środowiskowego kraju programy działań

Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego. - programy działań dotyczące Regionu Wodnego Środkowej Odry. 11 czerwca 2015 r.

Aktualizacja Programu wodno środowiskowego kraju programy działań

Projekt aktualizacji Programu wodno środowiskowego kraju

Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego

Projekt aktualizacji Programu wodno-środowiskowego kraju

Propozycja działań naprawczych zwiększających potencjał ekologiczny Zbiornika Sulejowskiego

Program wodno-środowiskowy kraju

Aktualizacja Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry (RW Środkowej Odry) i dorzecza Łaby wyniki prac

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy. Aktualizacja planów gospodarowania wodami

Aktualizacja Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Niemna wyniki prac

Warunki korzystania z wód jako narzędzie wdrożenia planu gospodarowania wodami w obszarze dorzecza

Aktualizacja planów gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry

projekt aktualizacji Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry

Ścieki, zanieczyszczenia, jakość wody Klara Ramm Szatkiewicz Dyrektor Departamentu Planowania i Zasobów Wodnych - Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej

Warunki korzystania z wód regionu wodnego

Na p Na ocząt ą e t k

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju na obszarze regionu wodnego Warty

Przegląd ekologiczny zamkniętego składowiska fosfogipsów w Wiślince. Gdańsk, 14 maja 2014 r.

Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni

Sanitacja jako istotny problem gospodarki wodnej w dorzeczu Górnej G

Zgodnie z powyżej przywołanym paragrafem, jego ust. 1, pkt 4 ścieki bytowe, komunalne, przemysłowe biologicznie rozkładalne oraz wody z odwodnienia

ZLEWNIE RZEK BUGU I NARWI

Warunki korzystania z wód regionu wodnego Dolnej Wisły

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju na obszarze regionu wodnego Warty

Podsumowanie III Krajowego Forum Wodnego Iwona Koza Zastępca Prezesa, KZGW

4. Blok stan 4.2. Podsystem monitoringu jakości wód Monitoring wód podziemnych

Zasoby wodne a wydobycie gazu z łupków

Rozporządzenie nr 4/2014 Dyrektora RZGW w Krakowie w sprawie warunków korzystania z wód regionu wodnego Górnej Wisły. Założenia, wymagania, problemy

rozporządzenie RZGW grupy B podstawowe rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach grupy B

Woda pitna Sanitacja Higiena

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W RZESZOWIE NA 2019 ROK

Lódzki Wojewódzki Inspektorat Ochrony Srodowiska PROGRAM PANSTWOWEGO MONITORINGU,, SRODOWISKA WOJEWODZTW A LÓDZKIEGO na lata

Gdańsk, dnia 22 grudnia 2014 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU. z dnia 19 grudnia 2014 r.

Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy

Program działań dla wód powierzchniowych i podziemnych w obszarze działania RZGW Szczecin

Ramowa Dyrektywa Wodna cele i zadania. Olsztyn, r.

ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu

L I S T A PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH DO DOFINANSOWANIA PRZEZ WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH w 2016 ROKU

SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.

Rozwój systemu monitoringu wód podziemnych na obszarze Gdańska, Sopotu i gminy Pruszcz Gdański PREZENTACJA PROJEKTU KONFERENCJA PRASOWA

Tworzenie planów gospodarowania wodami w pierwszym cyklu planistycznym w Polsce

Prawo unijne w gospodarce wodnej. Leszek Karwowski Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej

Regionalne dokumentacje hydrogeologiczne

Klasyfikacja wskaźników wód powierzchniowych województwa podlaskiego w punktach pomiarowo-kontrolnych

Załącznik do uchwały nr 56/2017, Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Lublinie z dnia 10 lipca 2017 r.

Problemy wodnej rekultywacji wyrobisk kruszyw naturalnych

Klara Ramm Szatkiewicz Dyrektor Departamentu Planowania i Zasobów Wodnych KZGW

Ocena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH NA 2019 ROK Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie

Załącznik Nr 1. Wykaz najważniejszych aktów prawnych. Prawodawstwo polskie

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH PLANOWANYCH DO DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA IGOSPODARKI WODNEJ W KATOWICACH

Zasoby dyspozycyjne wód podziemnych

FIZYKA I CHEMIA GLEB. Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001

Ramowa Dyrektywa Wodna czyli plany. dorzeczy

Odnawialne źródła energii a ochrona środowiska. Janina Kawałczewska

Problemy związane z wielkoprzemysłową produkcją zwierzęcą

Kluczowe problemy gospodarki wodnej w Polsce

Szkolenie z zakresu Programu wodno-środowiskowego kraju. Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

WYKORZYSTANIE CIEKÓW POWIERZCHNIOWYCH W MONITOROWANIU JAKOŚCI EKSPLOATOWANYCH ZBIORNIKÓW WÓD PODZIEMNYCH

WODY POWIERZCHNIOWE KIERUNKI ZMIAN. Problemy zakładów dawnego COP. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Rzeszów, grudzień 2008r.

22 MARZEC ŚWIATOWY DZIEŃ WODY. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Tarnowskich Górach

Aneks nr 1 do PROGRAMU PAŃSTWOWEGO MONITORINGU ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO na lata

Program ochrony środowiska Gmina Ujazd str. 1 SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska.

Plany gospodarowania wodami rzeka informacji

Narzędzia GIS wspomagające zarządzanie zasobami wodnymi w regionach wodnych Górnej Wisły, Czarnej Orawy i Dniestru

CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH. Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu

RAMOWA DYREKTYWA WODNA - REALIZACJA INWESTYCJI W GOSPODARCE WODNEJ

Aktualizacja PWŚK i PGW. Przemysław Gruszecki, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH NA 2018 ROK Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie

MASTERPLAN DLA DORZECZA WISŁY. Mateusz Balcerowicz Departament Zasobów Wodnych Płock, 12 maja 2014 r.

Projekt z dn r.

Monika Kotulak Klub Przyrodników. Jak bronić swojej rzeki, warsztaty Klubu Przyrodników i WWF, Schodno czerwca 2012

Uwarunkowania dla samorządów wynikające z planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy i warunków korzystania z wód regionu wodnego

WZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia

Planowanie strategiczne w gospodarce wodnej

dr inż. Andrzej Jagusiewicz, Lucyna Dygas-Ciołkowska, Dyrektor Departamentu Monitoringu i Informacji o Środowisku Główny Inspektor Ochrony Środowiska

Charakterystyka jednolitych części wód obszaru pilotowego. Małgorzata Wadecka Braniewo, r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. z dnia 23 grudnia 2002 r.

Na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 145 z późn. zm.), zarządza się co następuje:

ZARZĄDZANIE STANEM I JAKOŚCIĄ WÓD PODZIEMNYCH NA TERENIE GDAŃSKA

Planowanie strategiczne w gospodarce wodnej Prof. dr hab. inż. Jerzy Zwoździak

Nowe prawo wodne - Idea zmian.

Stan czystości wód w województwie lubuskim na podstawie badań WIOŚ

ROZPORZĄDZENIE NR 2/2016 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ W KRAKOWIE. z dnia 13 stycznia 2016 r.

Uwzględniający wyniki konsultacji społecznych

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ochrona wód i gospodarka wodna

UCHWAŁA NR 27/17 RADY NADZORCZEJ WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH. z dnia 24 sierpnia 2017 r.

Założenia Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych

Projekty planów gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry oraz obszaru dorzecza Ücker

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU

Zasady udzielania dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku

Gospodarka w zlewni a jakość wód w zbiorniku

WERYFIKACJA WYZNACZENIA SILNIE ZMIENIONYCH CZĘŚCI WÓD JEZIORNYCH WRAZ ZE SZCZEGÓŁOWYM UZASADNIENIEM

Monitoring wód podziemnych i zarządzanie zasobami wodnymi w Aglomeracji Gdańskiej

Mariusz CZOP. Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej AGH

Rejestr wymagań prawnych i innych dot. Systemu Zarządzania Środowiskowego

Nowe prawo wodne jako podstawa gospodarowania wodami w Polsce Departament Zasobów Wodnych Ministerstwo Środowiska

Spis treści 3.2. PODSYSTEM MONITORINGU JAKOŚCI WÓD... 3 ZAŁĄCZNIK NR 1 PŁYTA CD... 6

Transkrypt:

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego kraju Marta Saracyn

Projekt apwśk apwśk Część tekstowa Program działań Podsumowanie i opis apwśk JCWP Załączniki JCWPd Obszary chronione 2

Co zawiera apwśk? W treści dokumentu: Podsumowanie oceny realizacji programów działań zawartych w PWŚK; Podsumowanie metodyki identyfikacji programów działań; Struktura programu działań; Harmonogram wdrażania proponowanych programów działań; Koszty działań i potencjalne źródła finansowania; Jednostki odpowiedzialne za realizację działań; Przeprowadzenie sprawdzianu klimatycznego programów działań; Sposób monitorowania programów działań; Dobre praktyki w zakresie gospodarowania wodami; Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko. W załącznikach: Katalog działań krajowych; Katalogi działań dla JCWP i JCWPd; Wskaźniki stopnia realizacji działań; Potencjalne źródła finansowania działań; Szablony formularzy zbierania danych o postępie wdrażania działań; Sprawdzian klimatyczny; Baza danych apwśk wraz z instrukcją użytkownika aplikacji apwśk dla MsAccess. 3

Harmonogram realizacji działań w apwśk Harmonogram realizacji działań: Podany przez jednostki realizujące działanie monitoring, budowa przepławek; Termin wynikający z rozporządzeń, programów KPOŚK, OSN; Działanie ciągłe realizowane przez cały okres realizacji apwśk budowa przydomowych oczyszczalni ścieków; IV kw. 2018 nowe działania; Dłuższy termin niż IV kw. 2018 działania wymagające dłuższego czasu na wdrożenie ustanawianie obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych, rekultywacja jezior. 4

Jednostki odpowiedzialne za realizację działań w apwśk Jednostki odpowiedzialne za realizację działań: wskazane w zapisach prawa: organy administracji rządowej, organy administracji samorządowej, podmioty prywatne; będące użytkownikami lub właścicielami obiektów/gruntów. 5

Źródła finansowania działań w apwśk Całkowity koszt Programu działań 27 805 090,825 tys. PLN Potencjalne źródła finansowania działań dla JCWP i JCWPd: Budżet jednostek odpowiedzialnych za realizację działania, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki Wodnej, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Regionalne Programy Operacyjne. 6

Sprawdzian klimatyczny dla działań w apwśk Ocena odporności działań na zmiany klimatu i ich potencjalny wpływ na zmiany klimatu. Oceniano: Zmiana temperatury średniej: wzrost parowania, wydłużenie okresu wegetacyjnego; Zmiana opadów: intensywny epizodyczny transport rumowiska, powodzie błyskawiczne, susze hydrologiczne; Promieniowanie słoneczne: fala upałów, inwazja obcych gatunków roślin; Cyrkulacja atmosferyczna: zmienność pogody, intensyfikacja miejskiej wyspy ciepła; Wiatr: Wzrost prędkości wiatru (porywy wiatru), cofka sztormowa w strefie wybrzeża morskiego. - Działania odporne 76 działań - Działania podatne 58 działań 7

Projekt apwśk Program działań apwśk Część tekstowa Program działań Podsumowanie i opis apwśk JCWP Załączniki JCWPd Obszary chronione 8

Region wodny Dolnej Wisły 460 JCWP rzecznych 285 JCWP jeziornych 5 JCWP przejściowych 6 przybrzeżnych 20 JCWPd 9

Program działań dla JCWP rzecznych 10

Podsumowanie działań w apwśk dla JCWP rzecznych Kategorie działań dla JCWP rzecznych w regionie wodnym Dolnej Wisły: działania kontrolne: kontrola postępowania w zakresie gromadzenia i oczyszczania ścieków przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorstwa z częstotliwością raz w roku; gospodarka komunalna: działania wynikające z konieczności porządkowania systemu gospodarki ściekowej, realizacja Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych; działania organizacyjno-prawne i edukacyjne: analiza stanu zlewni, weryfikacja warunków korzystania z wód zlewni. 11

Podsumowanie działań w apwśk dla JCWP rzecznych Kategorie działań dla JCWP rzecznych w regionie wodnym Dolnej Wisły: kształtowanie stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych (w tym morfologia i zachowanie ciągłości biologicznej cieków): budowa przepławki, przywrócenie drożności odcinków rzek, przywrócenie drożności cieków istotnych dla zachowania ciągłości morfologicznej; monitoring: monitoring operacyjny, monitoring badawczy; rolnictwo: realizacja programu działań mającego na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych 12

Podsumowanie działań dla JCWP rzecznych Dla 460 JCWP rzecznych przypisano 1766 działań podstawowych oraz 383 działań uzupełniających Gospodarka komunalna 455 JCWP Monitoring 211 JCWP Działania kontrolne 152 JCWP Działania organizacyjno-prawne i edukacyjne 88 JCWP Kształtowanie stosunków wodnych 51 JCWP Rolnictwo 17 JCWP 13

Działania dla JCWP rzecznych gospodarka komunalna Kategoria działań: gospodarka komunalna: działania dla oczyszczalni ścieków, działania dla sieci kanalizacyjnej, budowa zbiorników bezodpływowych, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, regularny wywóz nieczystości. 14

Działania dla JCWP rzecznych kształtowanie stosunków wodnych Działania w kategorii kształtowanie stosunków wodnych: budowa przepławek lub innych urządzeń umożliwiających migrację ryb, wariantowa analiza sposobu udrożnienia budowli piętrzących na cieku... wraz ze wskazaniem wariantu do realizacji i opracowaniem dokumentacji projektowej, realizacja wybranego wariantu udrożnienia. 15

Działania dla JCWP rzecznych rolnictwo Działania w kategorii rolnictwo: budowa nowych i rozbudowa istniejących miejsc do przechowywania nawozów naturalnych stałych o powierzchni m 2. budowa nowych i rozbudowa istniejących zbiorników do przechowywania. m 3 naturalnych nawozów płynnych, edukacja prowadzących działalność rolniczą na OSN w zakresie dobrej praktyki rolniczej oraz prowadzenie dla nich specjalistycznego doradztwa, kontrola rolniczych źródeł zanieczyszczenia i realizacji przez prowadzących działalność rolniczą na OSN obowiązków określonych w Programie, ograniczenia nawożenia na glebach podmokłych, zalanych, zamarzniętych lub pokrytych śniegiem, prowadzenie monitoringu oraz dokumentowanie realizacji programu i jego efektów, przestrzeganie warunków przechowywania nawozów naturalnych oraz postępowania z odciekami, przestrzeganie zasad nawożenia, przestrzeganie zasad nawożenia pól na terenie o dużym nachyleniu, stosowanie właściwego nawożenia w pobliżu cieków. 16

Działania dla JCWP rzecznych monitoring Działania w kategorii monitoring: monitoring operacyjny dla JCWP rzecznych zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych, monitoring badawczy dla JCWP z nierozpoznaną presją. 17

Koszty programu działań dla JCWP rzecznych Koszt programu działań dla JCWP rzecznych w regionie wodnym Dolnej Wisły wynosi 3,39 mld PLN GOSPODARKA KOMUNALNA DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO-PRAWNE I EDUKACYJNE DZIAŁANIA KONTROLNE MONITORING KSZTAŁTOWANIE STOSUNKÓW WODNYCH ROLNICTWO 1.31% 97.59% 2.41% 0.93% 0.11% 0.06% 18

Program działań dla JCWP jeziornych 19

Przesłanki do opracowania działań dla jezior: Funkcjonowanie rzek i jezior jest całkiem odmienne: o rzeki to ekosystemy otwarte, jeziora to ekosystemy prawie zamknięte; Reakcja na dopływ/odcięcie dopływu zanieczyszczeń jest inna w rzekach i w jeziorach: o problem kumulacji zanieczyszczeń w osadach dennych jezior i zasilania wewnętrznego; Konieczność włączenia grupy działań specyficznych dla jezior; Dla jezior bez JCWP rzecznej powyżej (w regionie Dolnej Wisły 87 jezior) głównie działania w zlewni bezpośredniej; Dla jezior z JCWP rzeczną powyżej (w regionie Dolnej Wisły 198 jezior) przede wszystkim uporządkowanie gospodarki w zlewniach dopływów + działania w zlewni bezpośredniej 20

Kategorie działań dla JCWP jeziornych: działania kontrolne, działania organizacyjno-prawne i edukacyjne, gospodarka komunalna, rolnictwo, monitoring. szereg działań specyficznych dla jezior!!! 21

Działania dla JCWP jeziornych Ustanowienie obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych Presje: rolnictwo, turystyka i rekreacja, osadnictwo Negatywne oddziaływania: dostawa biogenów (eutrofizacja), niszczenie strefy brzegowej (degradacja siedlisk), Cel działania: odtworzenie strefy buforowej wokół jeziora, ograniczenia w zakresie hodowli, wypasu i pojenia zwierząt, ograniczenia dla lokalizacji zabudowy oraz infrastruktury rekreacyjnej, właściwa organizacja infrastruktury turystycznej. 22

Działania dla JCWP jeziornych Ustanowienie obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych c.d. Zakres: opracowanie dokumentacji na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego, opracowanie projektu rozporządzenia, wydanie rozporządzenia Dyrektora RZGW w sprawie ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych, Spodziewane efekty: ograniczenie dopływu biogenów, odtworzenie siedlisk przybrzeżnych, ucywilizowanie ruchu turystycznego W regionie Dolnej Wisły działanie wprowadzone dla 32 (11%) JCWP jezior (5/5/22 jeziora) 23

Rekultywacja Działania dla JCWP jeziornych Presje: zasilanie wewnętrzne Negatywne oddziaływania: uwalnianie fosforu zdeponowanego w osadach dennych, Zakres działań: wykonanie badań i opracowanie programu rekultywacji; realizacja opracowanego programu rekultywacji; monitoring operacyjny efektów działań rekultywacyjnych; Spodziewane efekty: ograniczenie dostawy biogenów -> ograniczenie biomasy glonów oraz zwiększenie przejrzystości wód Podjęcie działań rekultywacyjnych jest nieuzasadnione, jeśli nie jest poprzedzone tzw. rekultywacją zewnętrzną (uporządkowanie gospodarki ściekowej w zlewni, ograniczenie spływu biogenów ze źródeł obszarowych) W regionie Dolnej Wisły działanie wprowadzone dla 12 (4%) jezior 24

Działania dla JCWP jeziornych Kontrola prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej w zakresie zarybiania gatunkami drapieżnymi Presje: niewłaściwa gospodarka rybacka Negatywne oddziaływania: zaburzone funkcjonowanie jeziora (zaburzona kaskada troficzna), Zakres: ocena wypełnienia wskazań do prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej ze szczególnym uwzględnieniem praktyki zarybiania gatunkami drapieżnymi, Spodziewane efekty: wzmocnienie populacji ryb drapieżnych -> ograniczenie biomasy glonów oraz zwiększenie przejrzystości wód W regionie Dolnej Wisły działanie wprowadzone dla 123 (43%) JCWP jezior 25

Działania dla JCWP jeziornych Wskazania do prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej w zakresie spustu wód ze stawów hodowlanych Presje: niewłaściwa gospodarka rybacka Negatywne oddziaływania: dostawa biogenów i materii organicznej na skutek spustu wód, Zakres: wydanie i egzekwowanie regulacji prawnej dot. wprowadzenia wymogu spustu wód ze stawów poprzez najniżej położony staw, pełniący rolę osadnika, Spodziewane efekty: ograniczenie dostawy biogenów -> ograniczenie biomasy glonów oraz zwiększenie przejrzystości wód W regionie Dolnej Wisły działanie wprowadzone dla siedmiu (2.5%) JCWP jezior 26

Działania dla JCWP jeziornych Kodeks dobrej praktyki wędkarskiej w zakresie stosowania zanęt Presje: turystyka i rekreacja Negatywne oddziaływania: dostawa biogenów i materii organicznej na skutek niekontrolowanego stosowania zanęt, Zakres: wystąpienie do rybackich użytkowników wód w sprawie opracowania zasad kodeksu dobrej praktyki wędkarskiej (regulacja m.in. stosowania zanęt), Spodziewane efekty: ograniczenie dostawy biogenów -> ograniczenie biomasy glonów oraz zwiększenie przejrzystości wód W regionie Dolnej Wisły działanie wprowadzone dla 44 (15%) JCWP jezior 27

Działania dla JCWP jeziornych Działania wynikające z OSN 10 działań wynikających z zapisów rozporządzeń 6/2012 z 1.10.2012 oraz 2/2013 z 24.04.2013 Dyrektora RZGW w Gdańsku W regionie wodnym Dolnej Wisły na terenach objętych OSN leżą cztery jeziora: PLLW20235 Steklińskie PLLW20584 Święte PLLW20622 Nogat PLLW20770 Dąbrówka 28

Koszty programu działań dla JCWP jeziornych Koszt programu działań dla JCWP jeziornych w regionie Dolnej Wisły wynosi 37 mln 250 tys. PLN 3.87% DZIAŁANIA KONTROLNE 31.62% DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO- PRAWNE I EDUKACYJNE GOSPODARKA KOMUNALNA 2.42% 53.58% MONITORING REKULTYWACJA 8.53% ROLNICTWO 29

Program działań dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych 30

Podsumowanie działań w apwśk dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych Kategorie działań dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych w dorzeczu Wisły: gospodarka komunalna: działania wynikające z konieczności porządkowania systemu gospodarki ściekowej, realizacja Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych; monitoring: hydrograficzny, tła atmosfery, wód; projekt badawczy: badanie i monitorowanie środowiska morskiego; rolnictwo: kontrola użytkowników prywatnych i przedsiębiorstw, realizacja wieloletniego programu zarybiania. 31

Podsumowanie działań w apwśk dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych Kategorie działań dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych w dorzeczu Wisły: kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych: kontrola użytkowników prywatnych i przedsiębiorstw, kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych oraz ochrona ekosystemów i zachowanie różnorodności biologicznej; kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych: kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych oraz ochrona ekosystemów i zachowanie różnorodności biologiczne; działania organizacyjno-prawne i edukacyjne: administracyjne, dostęp do informacji. 32

Podsumowanie działań dla JCWP przejściowych 5 JCW przejściowe 32 działania podstawowe 23 działania uzupełniające Kategoria działań Liczba jcw Gospodarka komunalna 13 Monitoring 15 Projekt badawczy 5 Rolnictwo 5 Kształtowanie naturalnych warunków 2 hydrologicznych Kształtowanie naturalnych warunków 5 hydrodynamicznych Działania organizacyjno-prawne i edukacyjne 10 33

Podsumowanie działań dla JCWP przybrzeżnych 6 JCW przybrzeżne 30 działania podstawowe 24 działania uzupełniające Kategoria działań Liczba jcw Gospodarka komunalna 12 Monitoring 18 Projekt badawczy 6 Rolnictwo - Kształtowanie naturalnych warunków - hydrologicznych Kształtowanie naturalnych warunków 7 hydrodynamicznych Działania organizacyjno-prawne i edukacyjne 11 34

Działania dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych Kategoria działań: gospodarka komunalna: modernizacja lub budowa oczyszczalni ścieków, modernizacja lub budowa sieci kanalizacyjnej, budowa lub remont zbiorników bezodpływowych, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, regularny wywóz nieczystości. 35

Działania dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych Kategoria działań: monitoring: monitoring wód, monitoring hydrograficzny, monitoring tła atmosfery. Kategoria działań: projekt badawczy: badanie i monitorowanie środowiska morskiego. 36

Działania dla JCWP przejściowych i przybrzeżnych Kategoria działań: kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych: kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych oraz ochrona ekosystemów i zachowanie różnorodności biologicznej. 37

Działania dla JCWP przejściowych Kategoria działań: kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych: kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych oraz ochrona ekosystemów i zachowanie różnorodności biologicznej, kontrola użytkowników prywatnych i przedsiębiorstw. 38

Działania dla JCWP przejściowych Kategoria działań: kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych: realizacja wieloletniego programu zarybiania, kontrola użytkowników prywatnych i przedsiębiorstw. 39

Koszty programu działań dla JCW przejściowych Koszt programu działań dla JCW przejściowych w dorzeczu Wisły wynosi 57 742,21 tys. PLN 17.8% 11.3% 6.7% 2.6% 0.6% 0.5% 61.8% 1.4% gospodarka komunalna rolnictwo działania organizacyjno-prawne i edukacyjne kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych monitoring projekt badawczy kształtowanie naturalnych warunków hydrologicznych 40

Koszty programu działań dla JCW przybrzeżnych Koszt programu działań dla JCW przybrzeżnych w dorzeczu Wisły wynosi 138 678,11 tys. PLN 92.9% 2.8% 3.3% 1.0% 0.7% 0.3% kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych gospodarka komunalna monitoring działania organizacyjno-prawne i edukacyjne projekt badawczy 41

Program działań dla JCWPd 42

Kategorie działań dla JCWPd Kategorie działań dla JCWPd: badanie i monitorowanie środowiska wodnego działania kontrolne działania organizacyjno-prawne i edukacyjne gospodarka komunalna gospodarka komunalna/przemysł monitoring projekt badawczy przemysł rolnictwo 43

Analiza presji Analiza presji jako podstawa do przydzielania działań JCWPd PLGW200015 Przegląd oddziaływania działalności człowieka na wody podziemne: Na obszarze JCWPd nr 15 zlokalizowane są duże ujęcia komunalne wód podziemnych miasta Gdańska: Letniki, Kamienna Grodza oraz ujęcia Tczewa i Pruszcza Gdańskiego. Ujęcia te powodują obniżenie zwierciadła wód podziemnych, a także zmianę kierunków przepływu wód podziemnych w plejstoceńskich warstwach wodonośnych. W centrum JCWPd występują rozległe obszary z obniżonym zwierciadłem wód pierwszego poziomu wodonośnego. Przyczyną są rozbudowane systemy melioracyjne. Przekształcenia hydrodynamiczne powodują mineralizację osadów organicznych występujących tam ekosystemów zależnych od wód (głównie pokładów torfów) oraz szybkie przenoszenie produktów mineralizacji do wód podziemnych. Proces ten wpływa niekorzystnie na niektóre parametry wód, co w świetle wartości granicznych stosowanych do wód przeznaczonych do picia i na potrzeby gospodarcze powoduje ich ograniczoną przydatność. W rejonie kanałów portowych i Martwej Wisły występuje proces ingresji słonawych wód do warstw wodonośnych. Przegląd oddziaływań na zmiany poziomu wód podziemnych: W obszarach Gdańska, Pruszcza Gdańskiego i Tczewa ujęcia komunalne i przemysłowe powodują lokalne obniżenia zwierciadła wód. Obniżenie poziomu wód gruntowych powodują również systemy drenażowe na depresji Wiślanej. W bezpośrednim sąsiedztwie koryta Wisły poziom wód gruntowych wykazuje wahania w zależności od stanów wód powierzchniowych rzeki. Antropogeniczna przebudowa systemu krążenia stwarza potencjalną możliwość ascenzyjnego dopływu wód zasolonych z głębszego podłoża i ingresji wód morskich. Problemem dla JCWPd jest nierównomierny w aspekcie czasowym rozbiór i skupiony pobór wody w rejonie Gdańska, efektem tego jest powstanie, stabilnego w czasie regionalnego leja depresji. Nie obserwuje się tendencji zwiększania się poboru wód podziemnych. Przegląd oddziaływań zanieczyszczeń na jakość wód podziemnych: Naturalna odporność wód podziemnych występujących na obszarze JCWPd nr 15 uwarunkowana jest stopniem izolacji od powierzchni terenu i systemem krążenia wód. Wody poziomu plejstoceńsko-holoceńskiego na terenie Żuław oraz wody głębszych poziomów wodonośnych są na ogół całkowicie izolowane od wpływów z powierzchni terenu dominuje izolacja typu b i c wg MhP 1: 50 000. Rzeczywiste i potencjalne ogniska zanieczyszczeń w obrębie jednostki mają charakter lokalny. Przede wszystkim związane są z obszarami aglomeracji miejskich. Do najważniejszych ognisk zanieczyszczeń można zaliczyć rurociągi przesyłowe paliw płynnych, składowiska odpadów, na przykład fosfogipsów w Wiślince i składowiska odpadów przemysłowych. Zagrożenie stwarza również możliwość ingresji wód morskich w strefie brzegowej Bałtyku i ascenzja słonych wód z głębokiego, mezozoicznego podłoża. Antropogeniczne przyczyny nieosiągnięcia celów środowiskowych: Jakość wód podziemnych pierwszego poziomu jest dobra tylko w zachodniej części Żuław Gdańskich i na Tarasie Nadmorskim. Na pozostałym obszarze występują wysokie koncentracje związków żelaza i manganu, podwyższa barwa, wysoka zawartość substancji humusowych oraz chlorków. Wysokie stężenia chlorków oraz fluorków w wodach plejstoceńsko-holoceńskiego i kredowego poziomu wodonośnego pozbawiają walorów użytkowych znaczną część wód podziemnych. Bilans wodno-gospodarczy wykonany dla JCWPd nr 15 wskazuje, że zasoby wód podziemnych są wykorzystane średnio w około 42%, a stan rezerw można ocenić jako wysoki. Nie jest on jednak równomiernie rozłożony na terenie całej JCWPd. Najintensywniejszy pobór wód podziemnych, uwarunkowany lokalizacją ośrodków miejskich, odbywa się w rejonie Gdańska i Sopotu. I w tych miejscach stan rezerw jest nieznaczny - ok. 10-29%. W rejonie dużych ujęć komunalnych i przemysłowych położonych na terenie Gdańska obserwuje się wyraźne podwyższenie zawartości niektórych składników chemicznych, na przykład lekkich węglowodorów, co świadczy o wpływie czynników antropogenicznych. Na obszarze JCWPd nr 15 stwierdzono negatywne oddziaływanie wód podziemnych na ekosystemy lądowe bezpośrednio zależne od wód podziemnych. Jest ono związane bezpośrednio z funkcjonowaniem systemu melioracyjnego i obniżeniem zwierciadła wody pierwszego (czwartorzędowego) poziomu wodonośnego. Geogeniczne przyczyny nieosiągnięcia celów środowiskowych: Eksploatacja ujęć wód podziemnych w rejonie Martwej Wisły, kanałów portowych oraz w miejscowościach turystycznych nie stanowi znaczącego problemu w skali całego JCWPd. Jednak w w.w. rejonach możliwy jest, zwłaszcza w sezonie letnim, pobór przewyższający zasoby możliwe do zagospodarowania. Wywołuje to zagrożenie ingresją wód morskich w strefie brzegowej Bałtyku i ascenzji słonych wód z głębokiego podłoża wód paleogeńsko-neogeńskiego piętra wodonośnego. 44

Katalog działań podstawowych dla JCWPd w REGIONIE DOLNEJ WISŁY KATEGORIA DZIAŁAŃ GRUPA DZIAŁAŃ NAZWA DZIAŁANIA JCWPd PLGW2000. RODZAJ DZIAŁANIA DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO- PRAWNE I EDUKACYJNE Administracyjne opracowanie dokumentacji na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP) 11 (GZWP 117), 19 (GZWP 213), 29 (GZWP 141), 39 (GZWP 141), 44 (GZWP 138), 44 (GZWP 141), 45 (GZWP podstawowe 138), 45 (GZWP 141), 46 (GZWP 141) = 7 JCWPd DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO- PRAWNE I EDUKACYJNE Administracyjne opracowanie projektu rozporządzenia na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP) 11 (GZWP 117), 19 (GZWP 213), 29 (GZWP 141), 39 (GZWP 141), 44 (GZWP 138), 44 (GZWP 141), 45 (GZWP141), 46 (GZWP 141) = 7 JCWPd podstawowe DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO- PRAWNE I EDUKACYJNE Administracyjne wydanie rozporządzenia na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP) 11 (GZWP 117), 19 (GZWP 213), 29 (GZWP 141), 39 (GZWP 141), 44 (GZWP 138), 44 (GZWP 141), 45 (GZWP podstawowe 138), 45 (GZWP 141), 46 (GZWP 141) = 7 JCWPd DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO- PRAWNE I EDUKACYJNE Administracyjne przegląd pozwoleń wodnoprawnych związanych z poborem wód podziemnych 13, 14, 15, 16, 17, 18, 29, 30, 39, 44, 45, 46 = 12 JCWPd podstawowe GOSPODARKA KOMUNALNA/ PRZEMYSŁ Optymalizacja zużycia wody ograniczenie poboru wód podziemnych w obszarach o możliwej ascenzji i ingresji wód o podwyższonym zasoleniu do poziomu umożliwiającego utrzymanie składu chemicznego określonego dla wód pitnych 13, 15, 16, 17, 44 = 5 JCWPd podstawowe GOSPODARKA KOMUNALNA/ PRZEMYSŁ Realizacja zadań systemowych gospodarki odpadami zawartych w planach gospodarki odpadami realizacja zadań systemowych gospodarki odpadami zawartych w planach gospodarowania odpadami 19, 27, 28, 29, 30, 36, 39, 46 = 8 JCWPd podstawowe GOSPODARKA KOMUNALNA/ PRZEMYSŁ Sprawozdawczość z zakresu korzystania z wód coroczne raportowanie pomiarów ilości eksploatowanych wód podziemnych przez właściciela/użytkownika ujęcia 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 27, 28, 29, 30, 36, 37, 38, 39, 46 = 16 JCWPd podstawowe MONITORING Badanie i monitorowanie środowiska wodnego prowadzenie monitoringu i rozbudowa sieci monitoringu krajowego w JCWPd (dotyczy wszystkich typów monitoringu prowadzonego przez PSH) 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 27, 28, 29, 30, 36, 37, 38, 39, 44, 45, 46 = 19 JCWPd podstawowe 45

Katalog działań uzupełniających dla JCWPd w REGIONIE DOLNEJ WISŁY Katalog działań uzupełniających dla JCWPd w REGIONIE DOLNEJ WISŁY KATEGORIA DZIAŁAŃ GRUPA DZIAŁAŃ NAZWA DZIAŁANIA JCWPd PLGW2000 RODZAJ DZIAŁANIA DZIAŁANIA KONTROLNE Badanie i monitorowanie środowiska wodnego identyfikacja występowania przyczyn pojedynczych stwierdzonych zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego 14, 15, 30 uzupełniające DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO-PRAWNE I EDUKACYJNE DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO-PRAWNE I EDUKACYJNE Administracyjne Administracyjne stworzenie podstaw do umożliwienia przeprowadzenia pomiarów i raportowania 14, 15, 17, 30 uzupełniające ilości nierejestrowanych poborów wód podziemnych* zmiana zapisów w ustawach Prawo wodne oraz Prawo ochrony środowiska 14, 15, 17, 30 uzupełniające MONITORING Badanie i monitorowanie środowiska wodnego prowadzenie monitoringu lokalnego wokół ujęć wód podziemnych o poborze przekraczającym 1000 m 3 /d* 12, 14, 15, 16, 30 uzupełniające ROLNICTWO Optymalizacja zużycia wody inwentaryzacja ujęć wód podziemnych wykorzystywanych do nawodnień rolniczych (dot. studni wykonanych w ramach zwykłego korzystania z wód), kontrola poboru wody z tych ujęć* 30 uzupełniające 46

Wybrane działania o spodziewanej największej efektywności KATEGORIA: działania organizacyjno-prawne i edukacyjne GRUPA: działania administracyjne RODZAJ: podstawowe NAZWA: - opracowanie dokumentacji na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP) dla 7 JCWPd - opracowanie projektu rozporządzenia na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP) dla 7 JCWPd - wydanie rozporządzenia na potrzeby ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych (GZWP) dla 7 JCWPd 47

Wybrane działania o spodziewanej największej efektywności Presje: wszystkie Cel działania: ograniczenie możliwości zanieczyszczenia wód podziemnych w GZWP uporządkowanie i umożliwienie sprawniejszego zarządzania poborem wód podziemnych z GZWP odwrócenie znaczących i utrzymujących się tendencji wzrostowych zanieczyszczenia powstałego w wyniku działalności człowieka ochrona wód podziemnych przeznaczonych do spożycia Spodziewane efekty: utrzymanie stanu dobrego na terenie JCWPd wchodzących w skład obszaru ochronnego GZWP poprawa stanu słabego na terenie JCWPd wchodzących w skład obszaru ochronnego GZWP 48

Wybrane działania o spodziewanej największej efektywności KATEGORIA: działania organizacyjno-prawne i edukacyjne GRUPA: działania administracyjne RODZAJ: podstawowe NAZWA: przegląd pozwoleń wodnoprawnych związanych z poborem wód podziemnych (dla 12 JCWPd) OPIS: przegląd i wydawanie nowych pozwoleń wodnoprawnych przez prezydenta miasta/starostę/marszałka /dyrektora RZGW uwzględniających faktyczne zapotrzebowanie na wodę a nie możliwości techniczne poboru wody z ujęcia 49

Wybrane działania o spodziewanej największej efektywności Presje: wszystkie Cel działania: uporządkowanie i umożliwienie sprawniejszego zarządzania poborem wód podziemnych ochrona zasobów wód podziemnych przeznaczonych do spożycia Spodziewane efekty: odwrócenie tendencji wzrostu (lub jej spowolnienie) zapotrzebowania na wodę liczonego według pozwoleń uwolnienie możliwych do wykorzystania zasobów wód podziemnych, zablokowanych przez pozwolenie dla danego odbiorcy, a niewykorzystywanych przez niego poprawa stanu słabego lub utrzymanie stanu dobrego na terenie JCWPd 50

Baza danych Programy działań dla JCW przedstawione są w formie bazy danych mdb programu MsAccess, obsługiwanej przez dedykowaną aplikację. Aplikacja posiada formularze do prezentacji danych dla poszczególnych JCWP (rzeczne, jeziorne, przejściowe oraz przybrzeżne), JCWPd oraz obszarów chronionych jak również formularze pomocnicze do prezentacji danych dla JCWP i JCWPd w odniesieniu do obszarów dorzeczy, regionów wodnych, obszarów administrowanych przez poszczególne RZGW, zlewni bilansowych, scalonych części wód powierzchniowych oraz podziału administracyjnego (gminy/powiaty/województwa). 51

Zespół realizujący projekt 52

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Mott MacDonald Polska Sp. z o.o. ul. Waliców 11, 00-851 Warszawa T + 48 (0)22 583 96 00 l F +48 22 583 96 01 woda@mottmac.com