I N F O R M A C J A P R A S O W A Paryż, Warszawa, 27 marca 2014 r. PANORAMA COUNTRY RISK WIOSNA 2014 A) Zaktualizowane oceny ryzyka krajów oraz klimatu dla biznesu dla poszczególnych krajów Stany Zjednoczone wśród krajów o najmniejszym poziomie ryzyka podczas, gdy gospodarki wschodzące walczą o swą pozycję Ożywienie w gospodarkach rozwiniętych (prognoza na rok 2014 na poziomie 1,9%, po uzyskaniu 1,2% w roku 2013) znajduje odzwierciedlenie w rewizji w górę ocen Coface dla Wielkiej Brytanii oraz Stanów Zjednoczonych, które znalazły się wśród krajów o najmniejszym poziomie ryzyka, z najwyższą oceną A1. Jednak dla głównych rynków wschodzących poziom ryzyka wzrósł oceny dla Brazylii, Rosji, Turcji oraz Wenezueli zostały obniżone lub umieszczone na negatywnej liście obserwacyjnej. Klimat dla biznesu w krajach wschodzących pozostaje zmienny. Oceny kilku krajów, takich jak Ukraina, czy przywołana już Wenezuela zostały obniżone. Inne kraje, takie jak na przykład Algieria, wykazują poprawę klimatu dla biznesu. Stany Zjednoczone i Wielka Brytania: Poprawa oceny opiera się na solidnych podstawach Stany Zjednoczone dołączają do krajów o najniższym poziomie ryzyka. Z oceną A1 Stany Zjednoczone znalazły się w grupie krajów takich jak Japonia, Kanada, czy Szwajcaria i wykazują dynamiczny, zrównoważony wzrost gospodarczy (prognoza według Coface na rok 2014 na poziomie 2,7%), który jest wynikiem zarówno zrównoważonej konsumpcji gospodarstw domowych, jak i stabilnej pozycji firm. Poziom rentowności firm powrócił do poziomu sprzed kryzysu, ze stosunkowo niskim poziomem zadłużenia. Kolejnym czynnikiem mającym znaczenie dla poprawy oceny ryzyka Stanów Zjednoczonych było rozwiązanie na początku 2014 roku kryzysu związanego z limitem zadłużenia publicznego.
Wielka Brytania, po dwuletniej przerwie, powróciła na pozytywną listę obserwacyjną z oceną A3. Wzrost (prognoza na poziomie 2,1% w 2014 roku), który dotychczas był spowodowany konsumpcją gospodarstw domowych, wspieraną łatwiejszym dostępem do kredytów, będzie nadal zwiększał się w bieżącym roku także dzięki rosnącemu poziomowi inwestycji. Wśród firm panuje coraz większe poczucie pewności, nawet w obliczu faktu, że niektóre sektory gospodarki, w tym produkcja przemysłowa, pozostają w tyle za innymi, takimi jak sektor usług finansowych, czy budownictwo. Wiele gospodarek głównych krajów wschodzących znajduje się pod presją W głównych krajach wschodzących nadal trwa spowolnienie wzrostu wywołane czynnikami związanymi z podażą. Dwa z krajów BRIC zostały szczególnie boleśnie dotknięte spadkiem poziomu inwestycji. W Brazylii, której ocena spadła do poziomu A4, na potencjał wzrostu wpływ miało spowolnienie konsumpcji oraz przeszkody natury strukturalnej: niedostateczna infrastruktura, brak wykwalifikowanej siły roboczej oraz niesprzyjający klimat dla biznesu. W Rosji napięcia geopolityczne stale pogarszają osłabioną już gospodarkę, co sprawiło, że Coface umieścił ten kraj na negatywnej liście obserwacyjnej z oceną B. Kryzys na Ukrainie, jak i zwiększenie odpływu kapitału będą miały negatywny wpływ na spowolniony już wskaźnik wzrostu (prognoza na poziomie 1,0% dla roku 2014, po 1,3% w roku 2013), któremu będzie towarzyszył spadek inwestycji. Ponieważ niestabilność sytuacji politycznej to jeden z czynników branych pod uwagę przez Coface, oceny A4 dla Turcji oraz C dla Wenezueli zostały umieszczone na negatywnej liście obserwacyjnej, odzwierciedlając skomplikowaną sytuację polityczną tych krajów. W Turcji nie można wykluczyć zaistnienia napięcia politycznego związanego z nadchodzącymi wyborami samorządowymi oraz prezydenckimi (które mają odbyć się w marcu oraz sierpniu 2014 roku). Coface szacuje, że wzrost gospodarczy wyhamuje w 2014 roku do 2%, na co wpływ będzie miała zaostrzona polityka monetarna oraz wysoki poziom inflacji. Od grudnia 2013 znacząco rośnie liczba przypadków braku płatności w sektorze przedsiębiorstw, notowanych przez Coface. Z kolei Wenezuela boryka się z recesją i hiperinflacją na tle problemów natury społecznej i politycznej. Sytuacja pozostanie niepewna do czasu wyborów parlamentarnych, które mają odbyć się we wrześniu 2015 roku. Niepewne jest położenie przedsiębiorstw zagrożonych nacjonalizacją a także tych, które mogą podlegać restrykcjom importowym oraz polityce regulacyjnej w zakresie cen i marży. Należy także wspomnieć, że płatności dla krajowych i zagranicznych dostawców sektora państwowego oraz branży górnictwa naftowego i gazu realizowane są ze sporym opóźnieniem. Niezwykle zróżnicowany klimat dla biznesu Poza rewizją całościowej oceny ryzyka krajów (country risk assessment), Coface przeprowadził także doroczny przegląd ocen klimatu dla biznesu (business environment assessments). Wśród krajów notujących poprawę znalazła się Algieria, która została zdjęta z negatywnej listy obserwacyjnej z oceną B dla klimatu biznesowego. Kraj ten odczuwa korzyści wynikające ze zmian w prawodawstwie dotyczącym przedsiębiorczości, które zostały wprowadzone w Prawie Finansowym w 2014 roku i obejmują usprawnienie procedur zatwierdzania projektów inwestycji zagranicznych. Z drugiej strony, wśród krajów którym obniżono ocenę klimatu dla biznesu znalazła się Ukraina, zdegradowana do poziomu D, co nie powinno budzić szerszego zdziwienia. Sytuacja panująca w tym kraju, związana z korupcją oraz kwestiami legislacyjnymi znacznie się pogorszyła na przestrzeni ostatnich lat. Wysoki poziom niestabilności politycznej ogranicza prawdopodobieństwo wprowadzenia jakichkolwiek reform.
Oceny ryzyka krajów prowadzone przez Coface określają średni poziom ryzyka niewypłacalności przedsiębiorstw w danym kraju w ramach prowadzonych przez KRAJ nie krótkoterminowych transakcji handlowych. Ocena nie dotyczy długu publicznego. Aby określić ryzyko danego kraju, Coface analizuje łącznie perspektywy gospodarcze, polityczne i finansowe kraju, doświadczenia Coface nt. płatności firm oraz klimat dla biznesu. Oceny przyznawane są w siedmiostopniowej skali: A1, A2, A3, A4, B, C, D (zgodnie ze wzrostem ryzyka). Mogą skutkować także umieszczeniem kraju na liście obserwacyjnej. ZAŁĄCZNIK 1 ZMIANY OCEN RYZYKA KRAJÓW - MARZEC 2014 Oceny podwyższone, zdjęte z negatywnej listy obserwacyjnej lub umieszczone na pozytywnej liście obserwacyjnej DOTYCHCZASOWA OCENA NOWA OCENA MARZEC 2014 STANY ZJEDNOCZONE A2 A1 WIELKA BRYTANIA A3 A3 Oceny obniżone, zdjęte z pozytywnej listy obserwacyjnej lub umieszczone na negatywnej liście obserwacyjnej BRAZYLIA A3 A4 TAJLANDIA A3 A4 TURCJA A4 A4 GHANA B B ROSJA B B WENEZUELA C C ZAŁĄCZNIK 2 Ocena klimatu dla biznesu jest elementem całkowitej oceny ryzyka dla danego kraju i jest ogłaszana dodatkowo, oprócz oceny ryzyka. Poddaje ona ocenie dostępność oraz wiarygodność informacji dotyczących przedsiębiorstw, a także ochronę prawną wierzycieli i uwzględnia jakość środowiska instytucjonalnego. Ocena klimatu dla biznesu opiera się na 7- stopniowej skali A1, A2, A3, A4, B, C oraz D (zgodnie ze wzrostem ryzyka), podobnie jak dla ocen ryzyka krajów. ZMIANY OCEN KLIMATU DLA BIZNESU - MARZEC 2014 Oceny podwyższone, zdjęte z negatywnej listy obserwacyjnej lub umieszczone na pozytywnej liście obserwacyjnej KRAJ DOTYCHCZASOWA OCENA NOWA OCENA MARZEC 2014 ZJEDN. EMIRATY ARAB. A3 A3 ALGIERIA B B INDONEZJA C B RWANDA D C Oceny obniżone, zdjęte z pozytywnej listy obserwacyjnej lub umieszczone na negatywnej liście obserwacyjnej RPA A3 A4 TUNEZJA A4 B MADAGSKAR C D UKRAINA C D WENEZUELA C D
B) Ocena Polski Stabilizacja na poziomie A3 - ocena niezmieniona od czerwca 2013 r. W czerwcu 2013 r. ocena Polski została zdjęta z negatywnej listy obserwacyjnej, (na którą trafiła w styczniu 2013) i do dzisiaj pozostaje na poziomie A3. Powodem umieszczenia Polski w styczniu 2013 na negatywnej liście obserwacyjnej było obserwowane spowolnienie gospodarcze i niestabilność branży budowlanej. Mniej otwarta gospodarka Polska zaczęła odczuwać wpływ europejskiej recesji. Negatywna obserwacja oceny A3 potwierdzała, że ryzyko braku zapłaty wzrosło. W Polsce notowano pogorszenie w zakresie regulowania płatności w transakcjach handlowych, co wyrażało się wzrostem przypadków przeterminowanych należności i wzrostem liczby upadłości. Jednak już w czerwcu 2013 ocenę A3 zdjęto z listy negatywnej. W przeciwieństwie do sąsiadów, Polska obroniła się przed recesją, a spowolnienie gospodarcze było przejściowe. Powodem korekty oceny był oczekiwany wzrost aktywności, spowodowany ekspansywną polityką monetarną kraju (od listopada 2012 roku polski bank centralny luzował politykę monetarną w celu pobudzenia konsumpcji i inwestycji prywatnych). Deprecjacja waluty wydaje się być pod kontrolą, co poprawia polską konkurencyjność. Najwyższą ocenę Polska miała od połowy 2007 roku do końca 2008. Nota A3+ oznaczała, że znajdowała się na liście obserwacyjnej z perspektywą pozytywną, a zatem realne było w niedługim czasie osiągnięcie wyższego pułapu A2. Jednak kryzys roku 2009 i następujące lata spowolnienia odwróciły tę tendencję. Obecna ocena A3 oznacza, że firmy rozliczają się ze swoimi kontrahentami nie zawsze na czas, ale w większości regulują zaległości, a ryzyko niewypłacalności nie jest wielkie.
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 czerwiec 2007 A3 A4 A4 A4 A3 A3 A3 A3 + 2009 marzec 2009 2010 2011 2012 2013 czerwiec 2013 2014 A3 A3 - A3 A3 A3 A3 - A3 A3 Aktualne oceny krajów dostępne są na stronie www.coface.pl poprzez bezpłatną wyszukiwarkę C) Kraje BRICS spowalniają, ale inne kraje wschodzące przyspieszają Coface zwraca uwagę na 10 krajów wschodzących, depczących po piętach krajom BRICS Po 10 latach szaleńczego wzrostu, kraje BRICS ostro wyhamowują - Coface prognozuje średni wzrost dla 2014 roku na poziomie 3,2 punktu poniżej średniego wzrostu, jaki został odnotowany dla tych krajów w ubiegłej dekadzie. Jednocześnie inne kraje wschodzące znacznie przyspieszają swój rozwój. Wśród nich wyłania się wiodąca 10 z obiecującymi prognozami dla sektora produkcji oraz z finansowaniem mogącym zapewnić wsparcie rozwoju. Finansowanie jest niezbędne nie tylko dla zapewnienia wysokiego poziomu wzrostu gospodarczego, ale także do rozwoju inwestycji. Pomimo utrzymującego się korzystnego trendu wśród konsumentów, kraje BRICS borykają się ze spadkiem wzrostu gospodarczego, który jest spowodowany dostosowaniem podaży oraz spowolnieniem inwestycji. Krajowe przedsiębiorstwa nie dysponują wystarczającą mocą produkcyjną, by móc zaspokoić utrzymujący się na wysokim poziomie popyt. W celu zidentyfikowania obiecujących gospodarek, wybijających się na tle krajów BRICS, Coface ustalił kilka kryteriów, wśród których znalazły się poniższe dwa o kluczowym znaczeniu: Kraje o wysokim poziomie wzrostu gospodarczego z tendencją zwyżkową, o zróżnicowanej gospodarce odpornej na spowolnienie wzrostu. Kraje o możliwościach finansowania wystarczających do zapewnienia sfinansowania wzrostu (jest to minimalny poziom oszczędności niezbędnych do uniknięcia konieczności zwracania się ku zagranicznym oszczędnościom), które nie przedstawiają sobą ryzyka stworzenia bańki kredytowej, lub które wciąż nie posiadają rynku kapitałowego o rozmiarach porównywalnych z krajami OECD. Kolumbia, Indonezja, Peru, Filipiny oraz Sri Lanka: silny potencjał oparty na solidnym klimacie dla biznesu Coface wyróżnił 10 nowych wschodzących krajów, spełniających wszystkie powyższe kryteria. Niemniej jednak kraje te nie są jednakowe pod względem klimatu dla biznesu, gdyż w niektórych z nich występują słabości, które mogą zdusić wzrost gospodarczy. Spowodowało to, że firma Coface wyróżniła dwie grupy spośród nowych wschodzących krajów :
Kolumbia, Indonezja, Peru, Filipiny oraz Sri Lanka charakteryzują się solidnym klimatem dla biznesu (A4 lub B), zbliżonym do obecnego klimatu panującego w krajach BRICS. Z kolei Kenia, Tanzania, Zambia, Bangladesz oraz Etiopia mają bardzo trudny (C) lub skrajnie trudny (D) klimat dla biznesu, który może ograniczyć perspektywy ich wzrostu gospodarczego. Wydaje się oczywistym, że druga grupa krajów znajduje się w o wiele trudniejszym położeniu, ponieważ wykorzystanie ich pełnego potencjału wzrostu może potrwać znacznie dłużej. Jednakże problemy związane z ich klimatem dla biznesu mają charakter względny - w 2001 roku jakość rządów w Brazylii, Chinach, Indiach i Rosji była porównywalna z dzisiejszą sytuacją Kenii, Tanzanii, Bangladeszu, czy Etiopii - skomentował Julien Marcilly, Szef Działu Oceny Ryzyka Krajów w Coface. Wzrost gospodarczy nowych wschodzących krajów obierze inną ścieżkę, niż miało to miejsce w przypadku krajów BRICS Niemniej jednak utrzymują się pewne słabości w stosunku do krajów BRICS w latach 2000-2010. Przede wszystkim, 10 wyróżnionych nowych krajów wschodzących obecnie przedstawia sobą zaledwie 11% populacji świata, podczas gdy kraje BRICS stanowiły 43% populacji świata w 2001 roku. Po drugie, poziom ich PKB wynosi zaledwie 70% poziomu PKB krajów BRICS w 2001 roku. Ostatecznie, kraje BRICS przeciętnie charakteryzowały się nadwyżką na rachunku bieżącym, a nowe kraje wschodzące posiadają deficyt na poziomie około 6% PKB. Biorąc pod uwagę fakt, że wzrost w krajach rozwiniętych jest obecnie strukturalnie osłabiony, nowe kraje wschodzące mogą odnieść mniejsze korzyści z handlu w stosunku do krajów BRICS w pierwszej dekadzie XXI wieku. Poziom ich wzrostu będzie więc bardziej zależny od rynków krajowych oraz eksportu na inne rynki wschodzące - zakończył Julien Marcilly. Mimo, iż klimat w nowych krajach wschodzących jest mniej optymistyczny, mają one przewagę nad krajami BRICS w 2001 roku. Wskaźnik inflacji w tych krajach kształtuje się na poziomie około 2,8 punktu poniżej wskaźników krajów BRICS na początku lat 2001-2010, a poziom zadłużenia publicznego wynosi około 40% PKB w stosunku do 54% dla krajów BRICS w tamtych czasach. KONTAKT DLA MEDIÓW: Beata PADZIK T. +48 22 465 00 12, M. 503 079 022, beata.padzik@coface.pl Informacje o Coface Grupa Coface, światowy lider w obszarze ubezpieczeń należności, oferuje firmom na całym świecie rozwiązania w zakresie ochrony przed ryzykiem niewypłacalności ich klientów, zarówno w transakcjach krajowych jak i eksportowych. W 2013 r. Grupa osiągnęła skonsolidowany obrót w wysokości 1,44 mld EUR. 4 400 pracowników w 66 krajach zapewnia lokalną obsługę klientów na całym świecie. Coface publikuje co kwartał swoje oceny ryzyka kraju dla 160 państw, w oparciu o unikalną wiedzę nt. zachowań płatniczych przedsiębiorstw i doświadczenie 350 analityków ds. oceny ryzyka znajdujących się blisko klientów i ich dłużników. We Francji Coface zarządza gwarancjami eksportowymi w imieniu skarbu państwa. Coface jest spółka zależną Natixis, podmiotu Groupe BPCE zajmującego się świadczeniem usług na rzecz korporacji, zarządzaniem inwestycyjnym oraz specjalistycznymi usługami finansowymi. W Polsce Coface jest obecny od 1992 roku. Ubezpiecza należności krajowe i eksportowe, oferuje finansowanie poprzez faktoring, a także raporty handlowe o firmach z całego świata i marketingowe bazy danych. Prowadzi monitoring i windykację należności B2B. Więcej informacji o firmie oraz pozostałe komunikaty prasowe dostępne na www.coface.pl