Nazwa przedmiotu Kierunek: ODLEWNICTWO STOPÓW ŻELAZA Casting of ferrous alloys Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Management and Engineering of Production Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy Rodzaj zajęć: Wyk. Ćwicz. Lab. Sem. Proj. Poziom studiów: studia I stopnia forma studiów: studia stacjonarne Liczba godzin/tydzień:, 0,, 0, 0 Kod przedmiotu: ZIP.G.D6.03 Rok: III Semestr: VI Liczba punktów: 5 ECTS I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Przekazanie studentom podstawowej wiedzy o żeliwie i staliwie. C. Zapoznanie studentów z metodami wytwarzania podstawowych odmian żeliwa i. C3. Zapoznanie studentów z metodami oceny struktury i właściwościami stopów żelaza oraz zastosowaniem wykonanych z nich odlewów. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiedza z zakresu matematyki, fizyki i chemii.. Znajomość podstaw teorii procesów odlewniczych. 3. Podstawowa wiedza z zakresu maszyn i urządzeń odlewniczych. 4. Znajomość zasad bezpiecznej pracy przy obsłudze urządzeń i aparatury laboratoryjnej. 5. Umiejętność pracy samodzielnej i w zespole. 6. Umiejętność opracowania uzyskanych wyników badań i ich prezentacji. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK 1 - Student potrafi ogólnie scharakteryzować żeliwo i staliwo. EK - Student posiada wiadomości dotyczące podstawowych metod wytwarzania żeliwa i. EK 3 Student zna metody oceny struktury i żelaza oraz potrafi określić obszary zastosowania odlewów żeliwnych i staliwnych. TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć WYKŁAD W01, W0 Ogólna charakterystyka i klasyfikacja odlewniczych stopów żelaza z węglem (żeliwa i ) Liczba godzin
W03, W04 Zasady procesów piecowych i pozapiecowych wytwarzania stopów żelaza W05, W06 Właściwości odlewnicze i użytkowe stopów żelaza W07, W08 Właściwości fizyczne i mechaniczne stopów żelaza W09, W10 Wpływ składu chemicznego, warunków krzepnięcia i stygnięcia na strukturę żeliwa W11, W1 Wytwarzanie i właściwości żeliwa szarego W13, W14 Wytwarzanie i właściwości żeliwa wermikularnego W15, W16 Wytwarzanie i właściwości żeliwa sferoidalnego W17, W18 Wytwarzanie, struktura, właściwości i gatunki żeliwa ciągliwego oraz stopowego W19, W0 Staliwo konstrukcyjne węglowe, podstawy technologii, gatunki, zastosowanie W1, W Staliwo stopowe, wybrane gatunki zarys charakterystyki, zastosowanie W3, W4 Krystalizacja odlewów staliwnych W5, W6 Segregacja pierwiastków w staliwie W7, W8 Wtrącenia gazowe i niemetaliczne odlewów W9, W30 Naprężenia, pęknięcia i odkształcenia odlewów staliwnych; przyczyny; zapobieganie Forma zajęć LABORATORIUM Liczba godzin L01, L0 Wykonanie form badawczych i przygotowanie materiałów do przeprowadzenia wytopów żelaza L03, L04 Wytopienie żeliwa szarego w piecu indukcyjnym, jego modyfikacja i odlanie prób L05, L06 Wytopienie żeliwa wyjściowego, jego sferoidyzacja i odlanie prób L07, L08 Ocena właściwości odlewniczych żeliwa szarego i sferoidalnego lejności i skurczu linowego L09, L10 Ocena wydzieleń grafitu w żeliwie szarym, wermikularnym i sferoidalnym L11, L1 Ocena osnowy żeliwa z różnymi postaciami wydzieleń grafitu L13, L14 Ocena wrażliwości żeliwa żeliwa na grubość ścianki L15, L16 Wykonanie form badawczych i przygotowanie materiałów do przeprowadzenia wytopu stali na odlewy L17, L18 Wytopienie stali na odlewy w piecu indukcyjnym i odlanie prób L19, L0 Ocena właściwości odlewanych staliw L1, L Ocena struktury w stanie lanym L3, L4 Ocena struktury po obróbce cieplnej oraz ocena przełomów w stanie lanym i po normalizowaniu L5, L6 Ocena właściwości mechanicznych w stanie lanym i po normalizowaniu L7, L8 Klasyfikacja w oparciu o wyniki pomiarów właściwości mechanicznych L9, L30 Klasyfikacja żeliwa w oparciu o wyniki pomiarów właściwości mechanicznych NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. Wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Ćwiczenia laboratoryjne; opracowanie sprawozdań z realizacji ćwiczeń 3. Skrypt i instrukcje do wykonania ćwiczeń 4. Urządzenia technologiczne i aparatura badawcza
5. Obserwacje procesów technologicznych w jednej z krajowych odlewni SPOSOBY OCENY ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA) F1. Ocena prac kontrolnych objętych programem nauczania F. Ocena umiejętności wykorzystania zdobytej wiedzy w trakcie wykonywania ćwiczeń F3. Ocena sprawozdań z realizacji ćwiczeń laboratoryjnych P1. Ocena opanowania materiału nauczania objętego programem ćwiczeń laboratoryjnych P. Ocena opanowania materiału nauczania objętego programem wykładu - egzamin OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym Zapoznanie się ze wskazaną literaturą Przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych Przygotowanie sprawozdań z laboratorium Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu (egzamin) Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 30 W 30 L 60 h 45 h Suma 165 h SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU 5 ECTS LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 1. Podrzucki C.: Żeliwo. Struktura, właściwości, zastosowanie. Tom 1 i. Wyd. ZG STOP, Kraków 1991.. Podrzucki C., Kalata C.: Metalurgia i odlewnictwo żeliwa. Wyd. Śląsk, Katowice 1976. 3. Warchala T.: Metalurgia i odlewnictwo żeliwa. Cz. I i II. Skrypty PCz., Częstochowa 1988 i 1995. 4. Sakwa W.: Żeliwo. Wyd. Śląsk, Katowice 1974. 5. Kniaginin G.: Staliwo. Metalurgia i Odlewnictwo. Wyd. Śląsk, Katowice 1977. 6. Tochowicz S.: Wytapianie stali w piecach elektrycznych. Wyd. Śląsk, Katowice 1988. 7. Chojecki A.: Procesy wytapiania stali na odlewy. Skrypt AGH, Kraków 1991. 8. Głownia J.: Krystalizacja żeliwa. Skrypt AGH, Kraków 1986. 9. Podrzucki C., Szopa J.: Piece i urządzenia metalurgiczne stosowane w odlewnictwie. Wyd. Śląsk, Katowice 198. 10. Wierzbicka B., Soiński M.S.: Technologia odlewnictwa. Laboratorium. Skrupt PCz, Częstochowa 1996. 11. Poradnik Inżyniera Odlewnictwo Praca zbiorowa WNT, Warszawa 1986. 1. Chojecki A., Telejko I.: Odlewnictwo. Wyd. Naukowe Akapit, Kraków 003. 13. Głownia J.: Odlewy ze stali stopowej. Zastosowanie. Wyd. Fotobit, Kraków 00. 14. Telejko I.: Wytapianie odlewniczych stopów metali. Wyd. STOP, Kraków 008. 15. Sorelmetal: O żeliwie sferoidalnym. Wyd. Metals Minerals Sp. z o.o., Warszawa 006. 3
16. Guzik E.: Procesy uszlachetniania żeliwa. Wybrane zagadnienia. Archiwum Odlewnictqa, Katowice 001, Monografia Nr 1. PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1. Prof. dr hab. inż. Marek Sławomir Soiński soinski.ms@wip.pcz.pl MACIERZ REALIZACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia EK1 EK EK3 Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla kierunku Metalurgia K_W04, K_W05, K_W07; K_U03, K_U04; K_K01, K_K0, K_K03, K_K06 K_W15, K_W47; K_U08, K_U09,; K_K01, K_K0, K_K03, K_K06 K_W16, K_W48; K_U03, K_U1;K_K0, K_K04, K_K06, K_K08 Cele przedmiotu C1 C C3 Treści programowe W1-W, W3- W4, W5-W6, W7-W8; L7-L30 L8 W3-W4, W11- W1, W13- W14, W15- W16, W17- W18, W19- W0, W1- W; L1 L6, L15 L180 W9-W10, W3-W4, W5-W6, W7-W8, W9-W30; L7 L14, L19 L6 Narzędzia dydaktyczne Sposób oceny 1,, 4 F1, P1, P 1-5 1,, 3, 4 F1, F, F3, P1, P F1, F, P1, P II. FORMY OCENY SZCZEGÓŁY Efekt 1 Student potrafi ogólnie scharakteryzować żeliwo i staliwo Na ocenę Na ocenę 3 Na ocenę4 Na ocenę 5 Student nie potrafi przedstawić ogólnej charakterystyki żeliwa i Student potrafi tylko w bardzo niewielkim zakresie scharakteryzować żeliwo i staliwo zadowalającym jest w stanie dokonać charakterystyki żeliwa i bardzo dobrym jest w stanie przedstawić charakterystykę żeliwa i 4
Efekt Student posiada wiadomości dotyczące podstawowych metod wytwarzania żeliwa i Student nie zna podstawowych sposobów wytwarzania żeliwa i Student posiada tylko elementarne wiadomości w zakresie wytapiania żeliwa i zadowalającym opanował wiedzę odnosząca się do wytwarzania żeliwa i bardzo dobrym opanował podstawy teoretyczne i wskazówki praktyczne związane z wytwarzaniem stopów żelaza Efekt 3 Student zna metody oceny struktury i żelaza oraz potrafi określić obszary zastosowania odlewów żeliwnych i staliwnych Student nie zna żadnych metod oceny struktury sposobów określania żelaza oraz nie zna obszarów, w których znajdują zastosowanie odlewy żeliwne i staliwne Student posiada tylko bardzo ogólną wiedzę w zakresie oceny struktury i właściwości żeliwa i oraz potrafi tylko ogólnie wskazać podstawowe zastosowania odlewów żeliwnych i staliwnych Student jest w stanie omówić w wystarczającym stopniu zasady oceny struktury i właściwości żeliwa i oraz przedstawić dziedziny, w których stosuje się odlewy żeliwne i staliwne Student o ponad przeciętnym stopniu wiedzę związaną z oceną struktury i żeliwa oraz potrafi wskazać zalety i wady tworzyw w odniesieniu do konkretnych zastosowań III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE (strona www.wip.pcz.pl) 1. Wszelkie informacje dla studentów kierunku Metalurgia wraz z: programem studiów, harmonogramem zajęć, informacją na temat miejsca odbywania zajęć, informacją odnośnie konsultacji dostępne są na tablicy informacyjnej oraz na stronie internetowej Katedry Odlewnictwa w zakładce Dla studentów. 5