RAPORT EWALUACYJNY Z III ETAPU REALIZACJI PROJEKTU Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej 1
Spis treści Przedmiot badania... 3 Metodologia badania... 4 Cele i zakres badania ewaluacyjnego... 4 Obszary badawcze, kryteria i pytania ewaluacyjne... 5 Opis metod i technik badawczych... 6 Wyniki ewaluacji jakości oferty w roku 212... 8 Zadanie 2 SZKOLENIA I SPOTKANIA SPECJALISTYCZNE (wykonawca zadania Stowarzyszenie BORIS) 8 Zadanie 3 REWITALIZACJA SPOŁECZNA - BUDOWANIE PARTNERSTW LOKALNYCH, WSPARCIE INICJATYW I STOWARZYSZEŃ SĄSIEDZKICH (wykonawca zadania Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL)... 9 Zadanie 4 INKUBATOR ORGANIZACJI KULTURALNYCH (wykonawca Centrum Szpitalna)... 1 Zadanie 5 WARSZAWSKA KUŻNIA UMIEJĘTNOŚCI (wykonawca zadania Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego)... 1 Zadanie 6 WARSZAWSKA AKADEMIA WOLONTARIATU (wykonawca zadania Centrum Wolontariatu)... 11 Zadanie 7 WZMOCNIENIE DIALOGU SPOŁECZNEGO DLA KOMISJI DIALOGU SPOŁECZNEGO (wykonawca zadania Federacja Organizacji Służebnych Mazowia)... 12 OCENA PORÓWNAWCZA POSZCZEGÓLNYCH SZKOLEŃ... 13 Wyniki ewaluacji ex-post... 14 Zarządzanie projektem... 14 Realizacja projektu... 15 Realizacja wskaźników... 15 Rezultaty horyzontalne (miękkie)... 15 Rezultat: wzrosła wiedza i umiejętności przedstawicieli warszawskich organizacji pozarządowych (w tym działających w Komisji Dialogu Społecznego) z zakresu zakładania i zarządzania organizacją pozarządową oraz współpracy z wolontariuszami... 16 Rezultat: zwiększyła się aktywność warszawskich organizacji niezależnych i inicjatyw obywatelskich w ich samodzielnym rozwiązywaniu problemów na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców Warszawy... 2 Rezultat: nastąpiła poprawa wewnętrznych procedur zarządczych w organizacjach pozarządowych... 21 Rezultat: rozwinął się dialog i partnerskie relacje pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz rozwiazywania lokalnych problemów i potrzeb społecznych mieszkańców Warszawy... 22 Analiza SWOT... 23 2
Przedmiot badania Przedmiotem badania jest projekt Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej (zwany dalej SCWO). Projekt jest dofinansowywany z środków Miasta Stołecznego Warszawy. Projekt jest realizowany przez Stowarzyszenie BORIS. W ramach zadania Stowarzyszenie BORIS zleciło podwykonawstwo wybranych usług takim organizacjom jak: Federacja Organizacji Pozarządowych Centrum Szpitalna Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu w Warszawie Federacja Organizacji Służebnych Mazowia Stowarzyszenie Klon/Jawor Celem projektu Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej jest: wspieranie organizacyjne, techniczne, informacyjne i szkoleniowe warszawskich organizacji pozarządowych i innych inicjatyw społecznych; zwiększenie aktywności warszawskich organizacji niezależnych i inicjatyw obywatelskich w ich samodzielnym rozwiązywaniu problemów na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców Warszawy; wzrost wiedzy i umiejętności przedstawicieli warszawskich organizacji pozarządowych ( w tym działających w ramach Komisji Dialogu Społecznego) z zakresu zakładania i zarządzania organizacją pozarządową oraz współpracy z wolontariuszami; poprawa wewnętrznych procedur zarządczych w organizacjach pozarządowych; rozwój dialogu i budowanie partnerskich relacji pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz rozwiązywania lokalnych problemów i potrzeb społecznych mieszkańców Warszawy. Do realizacji projektu przyjęto następujące zadania: Zadanie 1 PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE Zadanie 2 SZKOLENIA I SPOTKANIA SPECJALISTYCZNE Zadanie 3 REWITALIZACJA SPOŁECZNA - BUDOWANIE PARTNERSTW LOKALNYCH, WSPARCIE INICJATYW I STOWARZYSZEŃ SĄSIEDZKICH Zadanie 4 INKUBATOR ORGANIZACJI KULTURALNYCH Zadanie 5 WARSZAWSKA KUŻNIA UMIEJĘTNOŚCI (WKU) Zadanie 6 WARSZAWSKA AKADEMIA WOLONTARIATU Zadanie 7 WZMOCNIENIE DIALOGU SPOŁECZNEGO DLA KOMISJI DIALOGU SPOŁECZNEGO (WDS DLA KDS) Zadanie 8 ZARZĄDZANIE I PROMOCJA Projekt jest realizowany w okresie 1.2.21 do 31.12.212. 3
Niniejszy raport obejmuje okres od 1.1.212 do 31.12.212, oraz jest całościowym raportem ex-post podsumowującym osiągnięcie celów w projekcie. Metodologia badania Cele i zakres badania ewaluacyjnego W ramach badania przeprowadzona została: Ewaluacja interim (śródokresowa) Ewaluacja ex-post (końcowa). Ewaluacja interim 1 jest to ewaluacja realizowana w trakcie realizacji projektu, po zakończeniu kluczowych etapów realizacji. Była ona przeprowadzana po każdym roku realizacji projektu. Ewaluacja ta poddawała analizie jakość osiągniętych na tym etapie produktów i rezultatów oraz dokonała pierwszej oceny skuteczności realizacji projektu. Ewaluacja ta w dużej mierze opiera się na danych dostarczanych przez system monitoringu i jej jakość warunkowana jest zakresem i rzetelnością danych monitoringowych. Ewaluacja końcowa 2 jest to ewaluacja przeprowadzana po zakończeniu realizacji projektu. Ważnym zadaniem ewaluacji końcowej jest całościowe oszacowanie skuteczności i efektywności projektu oraz jego trafności i użyteczności. Szczególnie istotne jest tu odniesienie się do założonych celów oraz sprawdzenie na ile udało się je osiągnąć. W ewaluacji tego typu jest miejsce na diagnozę efektów oczekiwanych, ale również identyfikację efektów, których nie zakładano. Warto jednak wziąć pod uwagę, iż niektóre efekty oddziaływania programu będą możliwe do zdiagnozowania dopiero w dłuższej perspektywie czasowej, Proces ewaluacji zakłada następujące etapy: 1. realizacja projektu w okresie luty grudzień 21 (ewaluacja interim)- badanie jakości oferty 2. realizacja projektu w okresie styczeń 211 grudzień 211 (ewaluacja interim) badanie jakości oferty 3. realizacja projektu w okresie styczeń 212 - grudzień 212 (ewaluacja interim)- badanie jakości oferty 1 Ewaluacja kwestie ogólne wydanym przez Polskie Towarzystwo Ewaluacyjne w ramach projektu Szkolenie dla pracowników Instytucji Zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty, Krajowej Jednostki Oceny oraz komórek oceny w instytucjach zarządzających poszczególnymi programami operacyjnymi. współfinansowanego z środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2 ibidem 4
4. grudzień 212 (ewaluacja ex-post) badanie skuteczności oferty Obszary badawcze, kryteria i pytania ewaluacyjne Poniżej szczegółowo opisujemy obszary badawcze. W każdym z nich prezentujemy zagadnienia i pytania kluczowe, na które będziemy starali się odpowiedzieć w trakcie badania. Obszar badawczy Zarządzanie projektem Obszar badawczy Realizacja projektu Kryterium: Jakość definiowana jako: Ewaluacja interim Zgodność przeprowadzonych w projekcie zadań z założeniami. Systematyczne porównywanie zakładanych oczekiwań odbiorców projektu z postrzeganą i uzyskiwaną jakością produktów i usług. Kryterium Skuteczność definiowana jako: Ewaluacja końcowa Skuteczność przyjętych procedur współpracy pomiędzy realizatorem projektu a podwykonawcami. Stopień osiągnięcia zakładanych w projekcie wskaźników ilościowych i jakościowych. Pytania kluczowe 1. Zarządzanie projektem skuteczność Jaka była przydatność stosowanych form zarządzania w projekcie w aspekcie ułatwienia dostępu realizatorom do niezbędnych informacji o projekcie i skuteczności komunikacji między realizatorem a podwykonawcami? 5
2. Realizacja projektu Jakość Jaka jest opinia uczestników i uczestniczek na temat usług oferowanych w ramach projektu SCWO? Skuteczność W jakim stopniu zakładane w Projekcie cele edukacyjne i projektowe zostały zrealizowane? (co udało się osiągnąć, czy pojawiły się jakieś problemy?) Opis metod i technik badawczych Rzetelność i wiarygodność uzyskanych wyników badań zapewni triangulacja, zakładająca weryfikowanie zbieranych informacji na kilku poziomach. W ewaluacji niniejszego Projektu zastosowano triangulację na poziomie różnych źródeł informacji i różnych metod i technik badawczych. Metodologia jakościowa 1. Analiza jakościowa dokumentów W początkowej fazie realizacji ewaluacji analiza dokumentów pozwoli na doprecyzowanie zakresu poszukiwanych informacji oraz na zebranie danych faktograficznych. W kolejnych etapach badania informacje zawarte w dokumentach poddane zostaną analizie pod kątem sformułowanych kryteriów ewaluacyjnych. Analiza jakościowa dokumentów związanych z zarządzaniem będzie prowadzona przez cały okres realizacji badania ewaluacyjnego. Analizie w tym obszarze poddane zostaną m.in. Wniosek o dofinansowanie Okresowe raporty z realizacji projektu Sprawozdania z realizacji poszczególnych zadań Dokumenty merytoryczne wypracowane w ramach poszczególnych zadań (np. umowy woluntarystyczne, rekomendacje, itp. 2. SWOT SWOT to jedna z najpopularniejszych heurystycznych technik analitycznych, służąca do porządkowania informacji. Bywa wykorzystywana we wszystkich etapach analiz strategicznych, szczególnie jest przydatna do analiz wewnętrznego oraz zewnętrznego środowiska danej organizacji, tym samym doskonale może wspomóc proces oceny systemu zarządzania. 6
Technika analityczna SWOT polega na posegregowaniu posiadanej informacji o danej sprawie na cztery grupy. W analizie SWOT wyróżnia się cztery grupy czynników strategicznych: S (Strengths) mocne strony: wszystko to co stanowi zaletę analizowanego obiektu, W (Weaknesses) słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanego obiektu, O (Opportunities) szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu szansę korzystnej zmiany, T (Threats) zagrożenia: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej. Zebrane podczas analizy informacje są zapisywane w macierzy, która po lewej stronie zawiera czynniki pozytywne (Mocne strony, Szanse) a po prawej negatywne (Słabe strony, Zagrożenia). Mocne Strony Słabe strony Szanse Zagrożenia Ryc. 3 Matryca SWOT Analiza SWOT zostanie przeprowadzona podczas ewaluacji końcowej z udziałem kluczowych osób zaangażowanych w realizację projektu. Metodologia ilościowa 1. Analiza ilościowa dokumentów Dokumenty monitoringowe, np. listy obecności, itp. 2. Badanie kwestionariuszowe (ankietowe) Zaletą badań ankietowych jest przede wszystkim to, że można nimi objąć dużą grupę osób, a anonimowość badania wpływa na uzyskiwanie rzetelnych odpowiedzi. Dzięki ankietom przeprowadzonym na próbie losowanej z populacji, możemy poznać rozkład/częstość występowania określonych cech, opinii, własności badanej populacji, a przy odpowiedniej wielkości próby także zależności pomiędzy poszczególnymi zmiennymi. Przeprowadzone zostaną dwa rodzaje badań ankietowych: Audytoryjne po każdej sesji szkoleniowej CAWI ankieta internetowa 7
Wyniki z ewaluacji jakości oferty w roku 212 Badanie jakości oferty zostało opracowane na podstawie wybranych szkoleń zrealizowanych podczas projektu 3. Tabela 1 Liczba szkoleń, które poddano ewaluacji Ilość szkoleń objętych Organizacja badaniem ankietowym Federacja Mazowia 7 FRSO 7 Stowarzyszenie CAL 8 Centrum Szpitalna 2 Stow. BORIS 1 Zadanie 2 SZKOLENIA I SPOTKANIA SPECJALISTYCZNE (wykonawca zadania Stowarzyszenie BORIS) Tabela 2 Oceny szkoleń realizowanych przez Stowarzyszenie BORIS szkolenie 1 212.2.8-9 Jak sprawnie wypełnić formularz wniosku i sprawozdania stosowane przez Urząd m.st. Warszawy szkolenie 2 212.2.22-23 Przygotowanie wniosków oraz rozliczanie dotacji według nowych formularzy otwartych konkursów ofert szkolenie 3 212-5-22 Działalność odpłatna i gospodarcza w organizacjach pozarządowych szkolenie 4 212-5-29 Działalność odpłatna i gospodarcza w organizacjach pozarządowych szkolenie 5 212-6-1 Procedury według zasady konkurencyjności i efektywnego wykorzystania środków w POKL szkolenie 6 212-6-12 organizacja ocena ogólna osoba prowadząca 5 5 5 4,64 4,64 4,82 4,69 4,81 4,94 5 4,92 4,92 4,75 4,75 4,83 4,93 4,86 5 3 Wybór był losowy i wiązał się z ilością przekazanych od partnerów ankiet 8
Działalność odpłatna i gospodarcza w organizacjach pozarządowych szkolenie 7 212-1-5 Biznes plan działalności gospodarczej w organizacji pozarządowej szkolenie 8 212-1-25 Biznes plan i działalność gospodarcza w organizacji pozarządowej szkolenie 9 212-11-29 Biznes plan i działalność gospodarcza w organizacji pozarządowej szkolenie 1 212.12.17-18 Wypełnianie i rozliczanie wniosku o dotację: 4,8 4,23 4,31 4,67 4,33 4,87 4,11 4,6 4,28 5 4,75 4,75 Zadanie 3 REWITALIZACJA SPOŁECZNA - BUDOWANIE PARTNERSTW LOKALNYCH, WSPARCIE INICJATYW I STOWARZYSZEŃ SĄSIEDZKICH (wykonawca zadania Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL) Tabela 3 Oceny szkoleń realizowanych przez Stowarzyszenie CAL szkolenie 1 212-3-28 Skuteczny kontakt z mediami szkolenie 2 212-4-18 Rola animatora społecznego w rozwoju społeczności lokalnej szkolenie 3 212-5-16 Badanie potencjału i potrzeb środowiska lokalnego szkolenie 4 212-6-13 Mobilizowanie ludzi do działania i wolontariat szkolenie 5 212-9-19 Praca metodą projektu i pozyskiwanie środków na działania szkolenie 6 212-1-17 organizacja ocena ogólna osoba prowadząca 4,67 4,5 4,83 4,35 4,76 4,59 4,13 3,94 4,6 4,91 4,91 4,91 4,5 4,5 4,63 4,93 4,93 5, 9
AIS V: Budowanie sieci współpracy szkolenie 7 212-11-14 Biblioteka jako miejsce edukacji szkolenie 8 212-12-4 AIS VII: Promocja i ewaluacja działań 4,18 4,27 4,18 5, 4,88 5, Zadanie 4 INKUBATOR ORGANIZACJI KULTURALNYCH (wykonawca Centrum Szpitalna) Tabela 4 Oceny szkoleń realizowanych przez Centrum Szpitalna szkolenie 1 212.11.1-11 Przygotowanie wniosku w oparciu o formularz stosowany przez Urząd m. st. Warszawy szkolenie 2 212.11.24-25 Promocja działań organizacji pozarządowej organizacja ocena ogólna osoba prowadząca 4,75 5, 5, 5, 4,86 5, Zadanie 5 WARSZAWSKA KUŻNIA UMIEJĘTNOŚCI (wykonawca zadania Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego) Tabela 5 Oceny szkoleń realizowanych przez FRSO organizacja ocena ogólna osoba prowadząca szkolenie 1 212-1-26 Fundraising i współpraca z biznesem szkolenie 2 212-2-16 Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu szkolenie 3 212-3-26 Prawne aspekty zatrudniania pracowników w organizacjach pozarządowych szkolenie 4 212-4-13 4,83 4,58 4,58 4,7 4,9 5, 4,5 4,3 4,5 4,57 4,48 4,74 1
Podstawy rachunkowości organizacji pozarządowej szkolenie 5 212-4-23 Podstawy rachunkowości organizacji pozarządowej szkolenie 6 212-5-23 Podatek VAT w organizacji pozarządowej szkolenie 7 212-8-31 Zarządzanie projektem metodą PCM (Project Cycle Managment) 4,75 4,58 4,73 4,38 4, 3,92 4,7 3,6 4,3 Na czerwono zaznaczono najniższe wskaźniki w danej kategorii, a na zielono najwyższe. Zadanie 6 WARSZAWSKA AKADEMIA WOLONTARIATU (wykonawca zadania Centrum Wolontariatu) Ewaluacji poddano dwa cykle szkoleniowe A i B. Każdy cykl składał się z 3 sesji: 1. Na prawo patrz 2. Jak zdobyć i zatrzymać wolontariusza 3. Zarządzanie wolontariatem metodą projektu Szkolenia zostały ocenione następująco: Tabela 6 Oceny szkoleń realizowanych przez Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu Na prawo patrz organizacja osoba prowadząca Grupa A 4,5 4,49 Grupa B 4,59 4,45 Jak zdobyć i zatrzymać wolontariusza organizacja osoba prowadząca Grupa A 4,6 4,78 Grupa B 4,72 4,78 organizacja Zarządzanie wolontariatem metodą projektu osoba prowadząca Grupa A 4,8 4,77 Grupa B 4,5 4,33 11
Najsłabiej wypadła sesja 3 zwłaszcza w grupie A. Osoby uczestniczące pisały w ankietach, że, w szkoleniu tym było zbyt mało ćwiczeń, szczególnie z rozwiązywania konfliktów. Zadanie 7 WZMOCNIENIE DIALOGU SPOŁECZNEGO DLA KOMISJI DIALOGU SPOŁECZNEGO (wykonawca zadania Federacja Organizacji Służebnych Mazowia) Szkolenia prowadzone przez Federację Mazowia zostały ocenione przez osoby uczestniczące następująco: Tabela 7 Ocena szkoleń realizowanych przez Federację Mazowia Seminarium na poziomie organizacji pozarządowej oraz Komisji Dialogu Społecznego" 28.3.212 Seminarium na poziomie organizacji pozarządowej oraz Komisji Dialogu Społecznego" Mokotów 3.4.212 1 szkolenie, Jak poprawnie wypełnić formularz wniosku i sprawozdania stosowany przez Urząd m.st. Warszawy 17-18 kwietnia 212 2 szkolenie, Jak poprawnie wypełnić formularz wniosku i sprawozdania stosowany przez Urząd m.st. Warszawy 25-26 kwietnia 212 3 szkolenie, Jak poprawnie wypełnić formularz wniosku i sprawozdania stosowany przez Urząd m.st. Warszawy 22-23-6-212 4 szkolenie, Jak poprawnie wypełnić formularz wniosku i sprawozdania stosowany przez Urząd m.st. Warszawy 12-13.1.212 5 szkolenie Jak skutecznie prowadzić zebrania, jak rozważnie moderować debatę i wreszcie jak efektywnie prezentować swoje osiągnięcia? 13.11.212 Organizacja szkolenia Ocena ogólna szkolenia Ocena osoby prowadzącej 4,58 4,5 4,67 3,71 4,87 4,63 4,63 5, 5, 5, 5, 5, 4,95 5, 5, 4,8 4,87 4,87 4,83 4,5 4,83 12
OCENA PORÓWNAWCZA POSZCZEGÓLNYCH SZKOLEŃ Tabela 8 Układ wszystkich szkoleń wg oceny ogólnej 13
Podsumowanie Jakość usług została oceniona bardzo wysoko. Tylko dwa szkolenia miały średnią poniżej 4. W tych dwóch przypadkach ankiety wskazują, na nie adekwatność tematu do grupy odbiorców. Wyniki ewaluacji ex-post Zarządzanie projektem Jaka była przydatność stosowanych form zarządzania w projekcie w aspekcie ułatwienia dostępu realizatorom do niezbędnych informacji o projekcie i skuteczności komunikacji między realizatorem a podwykonawcami? W jakim stopniu poszczególne jednostki zaangażowane w realizację projektu wywiązywały się z poszczególnych zadań? Lider projektu ankiety CAWI wysłał do 5 partnerów biorących udział w realizacji projektu: 1. Centrum Wolontariatu 2. Stowarzyszenia CAL 3. Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego 4. Federacji Organizacji Służebnych Mazowia 5. Centrum Szpitalna Ankieta miała charakter anonimowy. Ankietę wypełnili przedstawiciele wszystkich 5 partnerów. Poniżej zaprezentowano wyniki ankiety. Podczas ewaluacji zapytano partnerów jak oceniają sposób zarządzania projektem przez Lidera w obszarach: podejmowania decyzji, zarządzanie zadaniami, zarządzanie finansami, monitoringu, komunikacji wewnętrznej. 14
Poniższa tabela przedstawia rozkład i średnie odpowiedzi na pytania w poszczególnych obszarach. Jak oceniasz: Bardzo źle 1 Źle 2 Średnio 3 Dobrze 4 Bardzo dobrze 5 Śr. 1) sposób podejmowania decyzji ważnych dla projektu przez Lidera projektu.%.% 1 2.% 1 2.% 3 6.% 4,4 2) zarządzanie zakresem zadań merytorycznych i panowanie nad harmonogramem przez Lidera projektu.%.%.% 3 6.% 2 4.% 4,4 3) pod względem zarządzania finansami projektu.%.%.% 1 2.% 4 8.% 4,8 4) użyteczność wewnętrznego systemu monitoringu prowadzonego przez Lidera.%.%.% 3 6.% 2 4.% 4,4 Jak widać w powyższej tabeli, najwyżej oceniane jest zarządzanie finansami projektu (średnia 4,8), pozostałe obszary też są oceniane wysoko, tylko jedna osoba oceniła sposób podejmowania decyzji ważnych dla projektu przez Lidera poniżej 4. Wysoko oceniana przez Partnerów jest komunikacja z Liderem, nieco niżej, ale nadal średnio powyżej 4 strona internetowa (patrz tabela poniżej). Jak oceniasz: Bardzo słabo 1 Słabo 2 Średnio 3 Dobrze 4 Bardzo dobrze 5 Śr. 1) jakość komunikacji pomiędzy Liderem projektu o Twoją organizacją.%.%.% 2 4.% 3 6.% 4,6 2) stronę internetową SCWO.%.% 1 2.% 2 4.% 2 4.% 4,2 Zdaniem przedstawicieli Partnerów, Lider projektu w dużym (2 odpowiedzi) lub bardzo dużym stopniu (3 odpowiedzi) uwzględnia w zarządzaniu projektem zasadę partnerstwa. Realizacja wskaźników ilościowych Wszystkie wskaźniki zostały wykonane. Realizacja projektu Rezultaty horyzontalne (miękkie) W jakim stopniu zakładane w Projekcie rezultaty zostały zrealizowane? 15
Z przeprowadzonych badań wynika, że działania w ramach SCWO przyczyniły się do osiągnięcia zakładanych rezultatów miękkich. Rezultat: wzrosła wiedza i umiejętności przedstawicieli warszawskich organizacji pozarządowych (w tym działających w Komisji Dialogu Społecznego) z zakresu zakładania i zarządzania organizacją pozarządową oraz współpracy z wolontariuszami. Zakładany wskaźnik 8% uczestników szkoleń i spotkań specjalistycznych deklaruje nabycie wiedzy i umiejętności W badaniu ewaluacyjnym rezultat ten podzielono na obszar wiedzy i umiejętności. W obydwu tych obszarach widać wyraźny wzrost, deklarowany przez uczestników szkoleń i spotkań specjalistycznych. Wzrost wiedzy 7% osób badanych deklaruje wzrost wiedzy z zakresu zakładania organizacji pozarządowej (oceny powyżej 1 na skali 1 5, gdzie 5 to ocena najwyższa), w tym 43% w stopniu wysokim i bardzo wysokim (oceny 4 i 5). Rozkład odpowiedzi prezentuje poniższy wykres. Wykres 1 Zdecydowanie więcej osób, bo aż 93%, zadeklarowało wzrost wiedzy na temat zarządzania organizacją pozarządową. Aż 58% badanych uważa, że ich wiedza w tym obszarze wzrosła w dużym lub bardzo dużym stopniu (odpowiedzi 4 lub 5). Rozkład odpowiedzi widoczny jest na wykresie 2. 16
Wykres 2 Nieco ponad 7% badanych deklaruje, że wzrosła ich wiedza z zakresu współpracy z wolontariuszami, z czego 36% ocenia ten wzrost jako wysoki lub bardzo wysoki oceny 4 i 5 (patrz wykres X). Wykres 3 Wzrost umiejętności W ankiecie badani zostali poproszeni także o ocenę wzrostu swoich umiejętności. Wyniki w poszczególnych obszarach rozkładają się podobnie jak w przypadku oceny wzrostu wiedzy. Jeśli chodzi o zakładanie organizacji, wzrost umiejętności w tym obszarze zadeklarowało 67% badanych, z czego 38% w stopniu wysokim lub bardzo wysokim (wykres 4). 17
Wykres 4 Az 9% osób deklaruje natomiast wzrost umiejętności w obszarze związanym z zarządzaniem organizacją (w tym aspekty prawne, księgowe, pozyskiwanie środków, pisanie i rozliczanie wniosków o dotacje). Wykres 5 Jeśli chodzi o współpracę z wolontariuszami, podobnie jak w przypadku wzrostu wiedzy wzrost umiejętności w tym obszarze deklaruje prawie 7% badanych. 35% uważa, że ich umiejętności wzrosły w stopniu wysokim lub bardzo wysokim (oceny 4 i 5, patrz wykres poniżej). 18
Wykres 6 Podsumowanie: Jak widać na powyższych wykresach, najwięcej osób zadeklarowało wzrost wiedzy i umiejętności w obszarze zarządzania organizacją (w tym aspekty prawne, księgowe, pozyskiwanie środków, pisanie i rozliczanie wniosków o dotacje). Jest to związane z położeniem mocnego akcentu na wsparcie organizacji w ich działaniu. Dwa pozostałe wymiary zakładanie organizacji i współpraca z wolontariuszami także zostały dobrze ocenione przez zdecydowaną większość badanych, prawie 7%. Po zagregowaniu, wskaźnik dla całego rezultatu opisanego we wniosku o dotację wyniósł 77% osób, które zadeklarowały nabycie wiedzy i umiejętności (patrz wykres poniżej). Wykres 7 Wskaźnik ten jest prawie równy z zakładanym w projekcie wskaźnikiem 8%, co uznajemy za sukces. Nieco niższy wynik może wynikać z faktu, że odpowiedzi na pytania w ankiecie udzielały wszystkie osoby korzystające z usług SCWO, także te, które nie uczestniczyły w wydarzeniach związanych z podnoszeniem wiedzy i umiejętności w obszarze zakładania organizacji i wolontariatu. Tłumaczy to niższy wskaźnik podniesienia wiedzy i umiejętności w tych dwóch obszarach, przy czym warto podkreślić, że prawie wszyscy badani ponad 9% - zadeklarowali wzrost wiedzy i umiejętności związanych z bieżącym zarządzaniem organizacją. 19
Rezultat: zwiększyła się aktywność warszawskich organizacji niezależnych i inicjatyw obywatelskich w ich samodzielnym rozwiązywaniu problemów na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców Warszawy. Wskaźnik: rekomendacje, po spotkaniach grup wsparcia, potrzebnych zmian ułatwiających funkcjonowanie warszawskich ngo. W wyniku pracy organizacji partnerskich SCWO powstał obszerny dokument opisujący potrzeby warszawskich organizacji pozarządowych. Wskaźnik: przynajmniej 12 organizacji zaangażuje się w działania w ramach partnerstw lokalnych W działania partnerstw lokalnych w ciągu 3 lat działania SCWO zaangażowało się zdecydowanie więcej organizacji, niż zakładano w projekcie 27 organizacji. W poszczególnych partnerstwach są to: Nazwa partnerstwa Koalicja na rzecz Ochoty Partnerstwo dla Powiśla Partnerstwo dla Mokotowa Moje Sielce Partnerstwo dla Mokotowa Mój Służewiec Partnerstwo Nasze Stegny Partnerstwo dla Mokotowa Moje Wierzbno Nasz Żoliborz IV Partnerstwo na Rzecz Rudawki i Zatrasia Nazwa organizacji partnerskiej Polska Fundacja Pomocy Dzieciom Niedosłyszącym Stowarzyszenie Rodziców i Opiekunów Osób Upośledzonych Umysłowo Wiara i Nadzieja Stowarzyszenie Otwarte Drzwi Stowarzyszenie Inicjatyw lokalnych Białobrzeska Stowarzyszenie Amazonki, Warszawa Ochota Stowarzyszenie Akademia Kontaktów Społecznych AKOS Związek Emerytów i Rencistów Polski Komitet Pomocy Społecznej Fundacja Spotkajmy się Towarzystwo Przyjaciół Warszawy oddział powiśle Dom Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego Powiślańska Fundacja Społeczna Stowarzyszenie Salutaris Rozwijania Inicjatyw Pedagogiczno Psychologicznych Fundacja Ścięgoszów Związek Nauczycielstwa Polskiego Stowarzyszenie Twórcze Zderzenia Polski Czerwony Krzyż Stowarzyszenie Rodzin i Przyjaciół Osób z Zaburzeniami Psychicznymi INTEGRACJA Fundacja RORO Akcja Katolicka i Koło emerytów działające przy parafii Stowarzyszenie Aktywni dla Stegnie Rada Rodziców Szkoła Podstawowa nr 212 Stowarzyszenie Katolicki Ruch Antynarkotykowy KARAN Polskie Stowarzyszenie Motocyklistów Fundacja CEL Stowarzyszenie KILIMANDZARO Stowarzyszenie w Stronę Marzeń Fundacja Perpetum Mobile Towarzystwo Przyjaciół Dzieci dla Dzielnicy Warszawa Żoliborz Żoliborz 21 Lewicowe Stowarzyszenie Obywatelskie 2
Wskaźnik: 5% organizacji objętych programem Warszawskiej Akademii Wolontariatu zatrudni minimum 1 wolontariusza W Warszawskiej Akademii Wolontariatu, zgodnie z założeniami projektu miało uczestniczyć 9 osób. W 213 roku było to 37 osób. Ostatecznie 32 organizacje podpisały umowy wolontariackie ze swoimi wolontariuszami. Część organizacji zatrudniało wolontariuszy do działań akcyjnych, w związku zgodnie z wymogami prawa nie podpisano porozumień. Zakładany wskaźnik można zatem uznać za osiągnięty. Podsumowanie: Rezultat został osiągnięty. Wszystkie zakładane wskaźniki zostały osiągnięte, a nawet przekroczone jeśli chodzi o liczbę organizacji zaangażowanych w partnerstwa lokalne i zatrudniających wolontariuszy na umowę wolontariacką. Rezultat: nastąpiła poprawa wewnętrznych procedur zarządczych w organizacjach pozarządowych. Wskaźnik: 1% osób korzystających z poradnictwa i konsultacji w ramach SCWO zadeklarowało poprawę wewnętrznych procedur. Wskaźnik ten został zdecydowanie przekroczony. Tylko 8% badanych, którzy skorzystali z poradnictwa i konsultacji oceniło poprawę procedur wewnętrznych na 1 na 5-stopniowej skali, gdzie 1 jest oceną najniższą (brak poprawy). Aż 41% uznało, że poprawa nastąpiła w stopniu dużym (ocena 4), a 24% - w stopniu bardzo dużym (ocena 5). Średnia ocena poprawy jest wysoka i wynosi 3,67. Rozkład odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 8 Osoby badane poproszono w ankiecie o wskazanie, jakie procedury udało im się poprawić dzięki wsparciu SCWO. Odpowiedzi było bardzo dużo, najczęściej pojawiające się to: Procedury księgowe (w tym obieg dokumentów, plan kont, polityka rachunkowości) 21
Procedury prawne (w tym umowy z pracownikami i wolontariuszami) Przygotowywanie wniosków o dofinansowanie, procedury związane z rozliczaniem dotacji Procedury związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez ngo Procedury związane z funkcjonowaniem zespołu (w tym konieczność ustalenia zasad pracy zespołu, regularnych spotkań, systemu wsparcia i motywacji) Część badanych organizacji zadeklarowało w ankiecie, że wprowadziło dokumenty regulujących wewnętrzne procedury, w tym m.in. regulaminów wewnętrznych, instrukcji obiegu dokumentów, polityki rachunkowości. Wskaźnik: w 3 organizacjach funkcjonuje co najmniej 1 z dokumentów regulujących wewnętrzne procedury (Regulamin wewnętrzny, Zakładowa Polityka Finansowa, Plan Pracy, Instrukcja Obiegu dokumentów, Struktura Organizacyjna) Wskaźnik ten został osiągnięty zebrano dokumenty od 3 organizacji, z naszej wiedzy wynika, ze zostały one wprowadzone w większej liczbie organizacji. Podsumowanie: Wsparcie SCWO pomogło osobom zarządzającym organizacjami pozarządowymi w Warszawie wzmocnić i usprawnić wewnętrzne procedury zarządcze. Powstały stosowne dokumenty, a prawie wszyscy badani zadeklarowali, że wewnętrzne procedury poprawiły się (92%). Rezultat: rozwinął się dialog i partnerskie relacje pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz rozwiazywania lokalnych problemów i potrzeb społecznych mieszkańców Warszawy Wskaźnik: zostanie wspartych 6 partnerstw lokalnych na terenie Warszawy; deklaracje współpracy W trakcie realizacji projektu powstały lub były wspierane następujące partnerstwa: Nazwa partnerstwa 1 Koalicja na rzecz Ochoty 2 Partnerstwo dla Powiśla 3 Partnerstwo dla Mokotowa Moje Sielce 4 Partnerstwo dla Mokotowa Mój Służewiec 5 Partnerstwo Nasze Stegny 6 Partnerstwo dla Mokotowa Moje Wierzbno 7 Nasz Żoliborz IV Partnerstwo na Rzecz Rudawki i Zatrasia Poza organizacjami pozarządowymi w działania poszczególnych partnerstw zaangażowani są także lokalni przedsiębiorcy i instytucje publiczne (np. biblioteki, Ośrodki Pomocy Społecznej). Pięć partnerstw podpisało formalne porozumienia partnerskie, dwa zebrały deklaracje uczestnictwa w 22
partnerstwie, bez formalnego porozumienia. Wskaźnik zakładany w projekcie został zatem osiągnięty. Analiza SWOT W ramach Analizy SWOT wypracowano kluczowe mocne i słabe strony projektu, oraz szanse i zagrożenia dla jego realizacji w kolejnych latach. Mocne Strony kompleksowość usług świadczonych dla organizacji i wysoka ich jakość, szeroki zakres wsparcia wzajemne uzgadnianie rozwiązać w obszarze zarządzania, ujednolicone procedury postępowania uzupełnianie się działań Partnerów relacje między Partnerami możliwość wymiany doświadczeń i dobrych praktyk większe przełożenie, wpływ, dzięki działaniu partnerskiemu podniesienie jakości działań i usług dla warszawskich ngo i mieszkańców Szanse lokal SCWO (jest szansa na większe identyfikowanie działań poszczególnych partnerów z programem) poszerzenie, rozwój oferty wsparcia zbudowanie systemu regrantingu - dłuższa perspektywa czasowa istnieje chęć kontynuowania projektu, organizacje szukają wsparcia i być może wywierają wpływ na cd projektu lub podobnych inicjatyw, Słabe Strony brak spotkań merytorycznych pozwalających na dokonanie oceny podejmowanych działań, refleksji nad tym, co jest i jak to udoskonalić, zmienić zbyt mała identyfikacja działań prowadzonych przez poszczególnych partnerów z SCWO (trudność odbiorców w rozpoznawaniu działań jako tych, które są realizowane w ramach jednego programu) brak wspólnych standardów przy podobnych działaniach (np. szkoleniach) nie widziałam intensywnych przepływów klientów miedzy organizacjami z partnerstwa projektowego, mała wymiana informacji co robimy i dla kogo na tzw. bieżącym poziomie - można było odnieść wrażenie że mimo partnerstwa każdy "obrabia swoje pole". brak jednego wspólnego działania realizowanego razem przez wszystkich partnerów projektu. Zagrożenia zmniejszenie finansów dla organizacji pozarządowych oferowanych w mieście, frustracja na którą SCWO nie będzie miało jak odpowiedzieć ograniczenia funduszy, usztywnienie formatu rozliczeń - w niektórych kwestiach Miasto proponuje rozwiązania w obszarze rozliczeń projektów wg zasad odbiegających od zasad wolnego rynku - nie możność zatrudniania do realizacji ludzi prowadzących dz. gosp., rozliczenia samochodu wg paliwa, a nie kilometrówki. 23