Its4mobility Opis techniczny
ITS4mobility jest Inteligentnym Systemem Transportowym przeznaczonym dla transportu publicznego oraz jego głównych odbiorców: przedsiębiorstw komunikacji publicznej oraz operatorów. ITS4mobility oferuje komunikacji publicznej wiele zaawansowanych rozwiązań w następujących obszarach: Zarządzanie flotą RTPI (Informacje dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym) Monitoring ruchu Moduł Zarządzania Flotą może funkcjonować samodzielnie oraz obsługiwać mniejszą jak i większą flotę. Monitoring ruchu oraz moduł informacji dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym mogą być używane oddzielnie, w zależności od potrzeb. System może być dalej rozbudowywany z wykorzystaniem rozwiązań dostarczonych przez inne firmy, jeśli potrzebne są takie udoskonalenia techniczne jak: system video-monitoringu, liczenie pasażerów oraz automatyczne pobieranie należności za przejazd. ITS4mobility to obecny na rynku od ponad dwudziestu lat i stale udoskonalany system, który udowodnił swoją niezawodność, adaptacyjność oraz możliwość rozbudowy. ITS4mobility jest modularnym i skalowalnym systemem. Zarządzanie flotą Kontrola ogólnych kosztów obsługi i eksploatacji, śledzenie poziomów zużycia paliwa autobusu na danej linii, efektywne planowanie konserwacji pojazdów, tak aby maksymalnie wykorzystać ich czas roboczy, śledzenie indywidualnych godzin pracy kierowców Zarządzanie flotą jest ważne dla rentownego oraz przyjaznego środowisku transportu publicznego. Zarządzanie Flotą z ITS4mobility spełni oczekiwania zarówno małych firm ze skromnymi potrzebami jak i spółek z dużą flotą i wyspecjalizowanymi oczekiwaniami. Informacje dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym Zadowolenie pasażerów jest najważniejsze dla spółki komunikacji publicznej. Z modułem Informacji dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym ITS4mobility pasażerowie otrzymują informacje, których potrzebują do zaplanowania swojej trasy nawet, jeśli pojawiają się zakłócenia na drodze. Od dostępu do Internetu po elektroniczne komunikaty wyświetlane w pojeździe wszystko to jest obsługiwane przez ITS4mobility. 2
Spis treści Cechy i korzyści 4 Funkcjonalność 6 Zarządzanie Flotą 6 Informacje dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym 8 Monitoring ruchu 10 Zarys Systemu 12 Rozwój systemu 13 System Centralny 14 Aplikacje Systemu Centralnego 15 Zarządzanie Flotą 15 Informacje dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym 16 Monitoring ruchu 17 Statystyki 22 Monitoring Ruchu Śledzenie setek autobusów, tramwajów oraz promów w dużym mieście, przekazywanie kierowcom informacji o tym, że mają opóźnienie lub jadą za szybko względem rozkładu jazdy Monitoring Ruchu jest nieocenionym narzędziem, które pozwala na płynne zarządzanie siecią transportu publicznego. Aby kontrolować swoje zasoby i utrzymać jakość usług na optymalnym poziomie, potrzebują Państwo pierwszorzędnego Systemu Monitoringu Ruchu. Funkcje takie jak śledzenie odstępstw od trasy, alarm włączany przez kierowcę z ustalaniem pozycji pojazdu oraz dwukierunkowy przepływ wiadomości tekstowych sprawiają, że ITS4mobility jest kompleksowym rozwiązaniem dla problemów związanych z Monitoringiem Ruchu. Pojazd i System Wyświetlania 24 Komunikacja na pokładzie 26 Interfejs kierowcy 28 Elektroniczne znaki na pokładzie pojazdu 29 Wyświetlacze na przystankach 29 Komunikacja 30 Terminy i Skróty 32 ITS4mobility Technical description. Document version: 1.0 December 2009 3
Cechy i Korzyści Inteligentny System Transportowy może poprawić pracę sieci transportu publicznego na wielu płaszczyznach. Nie oznacza to jednak, że wszystkie Inteligentne Systemy Transportowe są takie same. Korzyści płynące z ITS4mobility ITS4mobility oferuje wiele korzyści, które wyróżniają go w porównaniu do innych systemów: Łatwy w użyciu System został zaprojektowany tak, aby funkcjonował w jak najbardziej zautomatyzowanym zakresie, wymagając niskiego nakładu konserwacyjnego oraz oferując interfejsy przyjazne dla użytkownika. Możliwość dodawania nowych funkcjonalności ITS4mobility jest systemem modułowym, składającym się z kilku samowystarczalnych podsystemów, które mogą być niezależnie modyfikowane oraz rozszerzane. Skalowalny system ITS4mobility jest skalowalnym systemem i nie musi być dostosowywany do poszczególnych sieci transportowych różnych wielkości. Łatwość integracji z innymi systemami System nie wymaga specjalnych rozwiązań dla bezprzewodowej transmisji danych. GSM/GPRS jest tu standardowym rozwiązaniem. ITS4mobility może współdziałać z wieloma narzędziami do planowania, a oferowanymi przez innych dostawców (bazy danych o planowanym ruchu). Komputer pokładowy obsługuje wiele standardów komunikacyjnych (w zależności od rynku), co umożliwia uzyskiwanie danych o pojeździe od wielu producentów autobusów. System używa otwartych interfejsów. System Centralny obejmuje Interfejs Programowania Aplikacji (API Application Programming Interface) umożliwiając integrację z aplikacjami dostarczanymi przez innych dostawców. Oszczędność Komputer pokładowy jest kompaktowy i bardzo pojemny w porównaniu do jego kosztu. Operatorzy mogą zdalnie aktualizować oprogramowanie komputera pokładowego. Komunikacja w czasie rzeczywistym pomiędzy pojazdami oraz Systemem Centralnym jest wymuszana poprzez zdarzenia, a nie czas, co oznacza, że system ten potrzebuje mniejszej przepustowości łącza. Niezawodność Wszystkie komponenty systemu spełniają standardy jakości obowiązujące w przemyśle motoryzacyjnym. Architektura systemu jest niehierarchiczna, co powoduje, że jest on odporny na błędy. Co więcej, poprzez śledzenie pozycji każdego pojazdu z wykorzystaniem zarówno GPS, statusu drzwi oraz sygnałów z licznika przebiegu ITS4mobility może ograniczać liczbę pojazdów na trasie. Pasuje do większości pojazdów ITS4mobility w zależności od wybranej wersji może zostać zainstalowany w większości autobusów, tramwajów oraz promów. 4
Korzyści dla planisty ruchu Dane archiwalne oraz możliwość porównania różnych parametrów mogą przyczynić się do lepszego planowania tras, bardziej realistycznych rozkładów jazdy oraz efektywnego wykorzystania zasobów. Korzyści dla Kontrolera Ruchu Monitoring w czasie rzeczywistym pozwala unikać (lub szybko reagować) w przypadku zagrożeń lub zakłóceń w ruchu. Korzyści dla operatora autobusu ITS4mobility zapewnia odpowiednią jakość usług oraz kontrolę nad flotą. Korzyści dla Kierownika ds. Informacji Scentralizowany i zorganizowany przepływ informacji w czasie rzeczywistym zapewnia skuteczne wsparcie klienta. Korzyści dla Przedsiębiorstwa Komunikacji Publicznej Bieżące raporty dotyczące opóźnionych przyjazdów oraz odjazdów oraz miejsc, w których natężenie ruchu jest największe zapewniają kontrolę nad całym systemem. Korzyści dla kierowcy Czytelne komunikaty, w czasie rzeczywistym dotyczące pozycji pojazdu względem rozkładu, pozwalają kierowcy skoncentrować się na płynnej i bezpiecznej jeździe. Dwukierunkowy przepływ wiadomości tekstowych eliminuje nieporozumienia w komunikacji z centralą. Korzyści dla pasażera Oprócz lepszej obsługi (patrz wyżej): niezawodne oraz łatwo dostępne prognozy dotyczące odjazdów oraz dokładne komunikaty o następnych przystankach powodują, że podróżowanie staje się wygodniejsze. 5
Funkcjonalność System ITS4mobility jest stale rozwijany i ciągle oferuje nowe udoskonalenia. Funkcje dostępne dla każdego użytkownika zależą od zarządzanej floty pojazdów (patrz poniżej), oraz infrastruktury technicznej i konfiguracji zainstalowanego systemu ITS4mobility. Zarządzanie flotą Utrzymanie floty pojazdów jest kluczowym elementem transportu publicznego oraz ekonomii floty. ITS4mobilty pozwala osobom zarządzającym flotą, personelowi konserwacyjnemu oraz kierowcom na zarządzanie pracą pojazdu na wszystkich poziomach. Zarządzanie Flotą ITS4mobility może pomóc w uzyskaniu odpowiedzi na takie pytania jak: Ile kosztuje każda linia? Którzy kierowcy zużywają najmniejszą ilość paliwa na danej linii? Które pojazdy są najbardziej ekonomiczne na danej linii? ITS4mobility nie tylko pozwala na znalezienie odpowiedzi na te pytania, ale umożliwia również porównanie punktów serwisowych, pojazdów, modeli pojazdów oraz flot. W zależności od rynku, komputer pokładowy ITS4mobility może komunikować się z pojazdami wyposażonymi w Volvo BEA (patrz następna strona), System Zarządzania Flotą, J1939, J1587/J1708 lub dyskretne sygnały. ITS4mobility oferuje użytkownikowi udogodnienia w zarządzaniu flotą na podstawie informacji dostarczanych przez używany autobus/interfejs. To oznacza, że autobus jest częściej w trasie, prace serwisowe są planowane efektywniej oraz możliwa jest dokładna kontrola indywidualnej pracy pojazdu oraz warunków drogowych. Informacje o Zarządzaniu Flotą są dystrybuowane oraz przedstawiane w najbardziej optymalny sposób wszystkim osobom zaangażowanym w zarządzanie pojazdem: Dane identyfikacyjne kierowcy ta funkcja identyfikuje kierowcę oraz śledzi jego indywidualne godziny pracy. Kierownicy zarządzający flotą mają dostęp do statystyk, pozwalających na przykład na ocenę jak każdy kierowca prowadził swój pojazd. W ten sposób można przewidzieć i uniknąć problemów. FM Zbiorczy Raport z Linii Narzędzie rejestrujące Dane takie jak średnia prędkość, zużycie paliwa, charakterystyka jazdy mogą być monitorowane, rejestrowane oraz zapisywane w Systemie Centralnym z wykorzystaniem komunikacji bezprzewodowej lub prostej karty CF. Status pojazdu Status pojazdu określający temperaturę wewnątrz i na zewnątrz pojazdu oraz status drzwi są stale monitorowane oraz przedstawiane kierowcy. Waga pojazdu Nacisk na pojedynczą oś jest rejestrowany po każdym przystanku wraz z oznaczeniem wagi pojazdu. 6
Korzyści płynące z zarządzania flotą w autobusach Volvo wyposażonych w BEA: Komputer pokładowy AIC wykorzystywany przez ITS4mobility jest zaprojektowany tak, aby był w pełni zintegrowany z multipleksową siecią Bus Electronic Architecture (BEA) firmy Volvo. BEA rejestruje, przechowuje oraz stale dystrybuuje szczegółowe informacje z komponentów pokładowych sterowanych elektronicznie. Lepsza funkcjonalność Wszystkie funkcje BEA będą dostępne dla ITS4mobility. Zwiększony czas pracy pojazdu Dzięki systematycznie zbieranym danym dotyczącym silnika, pojazd generuje alarmy, które przypominają o terminie przeglądu. Dokładna kontrola wyników pracy każdego pojazdu oraz warunków drogowych Diagnoza pojazdu Kierowca lub personel serwisowy może przeprowadzić diagnostykę za pomocą ekranu komputera pokładowego lub zdalnie, jeśli dostępna jest komunikacja bezprzewodowa. FM Raport z Profilu Pojazdu Alarm o usterce Jeśli pojazd zarejestruje kod alarmu, wówczas alarm ten jest zapisywany na komputerze pokładowym i przesyłany do Systemu Centralnego. Ulepszone miejsce pracy dla kierowcy Pełna kontrola funkcjonalności pojazdu jest możliwa poprzez ten sam komputer pokładowy, dając kierowcy dostęp do wszystkich funkcji w jednym miejscu. Zalety integracji fabrycznej: Wybór integracji fabrycznej zamiast systemu doposażonego przynosi następujące korzyści: FM Raport RPM Jasne odpowiedzi ITS4mobility przetworzy wszystkie surowe dane w zrozumiałe i różnorodne informacje przedstawione w różnych raportach. To oznacza, że w zależności od swoich potrzeb będą Państwo mogli analizować pojedynczy autobus, grupę autobusów, pojedynczego kierowcę lub grupę kierowców lub kombinację autobus-kierowca. Raporty tego typu mogą być także wygenerowane dla konkretnego dnia lub konkretnego okresu. Oszczędność System zintegrowany fabrycznie jest nabywany razem z pojazdami. Nie ma potrzeby pozyskiwania dodatkowego sprzętu. Większa niezawodność Instalacja fabryczna systemu ITS4mobility oznacza zastosowanie metod koncentrujących się wokół procesu oraz zapewniających jakość. To gwarantuje funkcjonalność oraz jakość systemu. Wykwalifikowana obsługa posprzedażowa Obsługa posprzedażowa dla komponentów ITS4mobility jest prowadzona przez Volvo tak samo jak w przypadku sprzedaży pojazdów. 7
Informacje dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym W idealnym świecie wystarczyłyby tylko stałe, wydrukowane rozkłady jazdy. Ale wypadki, prace drogowe oraz czynnik ludzki powodują niestety, że stałe rozkłady jazdy są niewiarygodne. Śpieszący się pasażerowie potrzebują wiarygodnych informacji o aktualnej obsłudze oraz o sposobach rozwiązania wszelkich niedogodności. ITS4mobility oferuje takie informacje w najbardziej wygodny dla pasażerów sposób. Aby zaplanować swoją podróż, pasażerowie mogą uzyskać prognozę o oczekiwanym czasie przyjazdu i odjazdu. System stale wylicza te czasy na podstawie informacji uzyskiwanych w czasie rzeczywistym oraz statystyk archiwalnych. System wyświetla prognozy oraz informacje o zakłóceniach w ruchu na odpowiednich przystankach oraz przesyła je do Centrum Informacji o Podróży. Informacje te mogą być również dystrybuowane przez Internet, telefony komórkowe oraz inne środki komunikacji. System kontroluje także komunikaty wyświetlane na zewnętrznych i wewnętrznych tablicach w każdym autobusie pokazując numer linii, miejsce docelowe oraz następny przystanek, jak również zewnętrzne oraz wewnętrzne głośniki, które ogłaszają komunikaty dotyczące miejsca docelowego oraz następnego przystanku. Informacje przez Sieć Informacje dla Pasażerów w czasie rzeczywistym w ITS4mobility mogą być publikowane w Internecie. Istnieje także aplikacja WAP opracowana dla telefonów komórkowych. 8
Informacje na przystankach Prognozy Prognozy dotyczące przewidzianego czasu przyjazdu oraz odjazdu środka transportu są stale wysyłane do poszczególnych wyświetlaczy na przystankach oraz Centrum Informacji o Podróży. Informacje o zakłóceniach w podróży Odpowiednie informacje o tymczasowych zmianach lub bieżących zakłóceniach w ruchu są stale wysyłane do poszczególnych wyświetlaczy na przystankach oraz Centrum Informacji o Podróży. Informacje na pokładzie Automatyczne/manualne komunikaty zewnętrzne Zewnętrzne tablice wyświetlają takie informacje, jak numer linii oraz specjalne wiadomości, które mogą być automatycznie zmieniane zależnie od sytuacji. Informacje te mogą być ręcznie zmieniane przez kierowcę. Automatyczne komunikaty wizualne o następnym przystanku Pasażerowie są automatycznie powiadamiani o następnym przystanku przez komunikaty wewnątrz pojazdu. Automatyczne komunikaty słowne o następnym przystanku Pasażerowie są automatycznie powiadamiani komunikatem głosowym o następnym przystanku przez głośniki wewnątrz pojazdu. Automatyczne komunikaty głosowe o miejscu docelowym Z wykorzystaniem zewnętrznych głośników, miejsce docelowe pojazdu jest ogłaszane na każdym przystanku. 9
Monitoring ruchu Aby sieć transportu publicznego pracowała bez zakłóceń, wszystkie zaangażowane strony muszą wiedzieć, jaka jest sytuacja na drogach oraz mieć możliwość odpowiedniego kontrolowania obsługi. ITS4mobility pozwala planistom ruchu, kontrolerom, kierownikom ds. informacji oraz kierowcom kontrolować swoje działania. Na samym początku, każdy pojazd (np. autobus, tramwaj lub prom) zostaje przypisany do bloku. Następnie system bez przerwy zbiera informacje o pojeździe. System śledzi położenie geograficzne pojazdu jak również jego położenie logiczne, czyli pozycję względem trasy. Wszelkie odstępstwa od zaplanowanego rozkładu są także monitorowane. Informacje, które są podstawą do kontroli oraz monitoringu są wysyłane do wszystkich zaangażowanych osób oraz przedstawiane im w najbardziej odpowiedni sposób: Kierowcy zawsze wiedzą, jak duże mają spóźnienie lub przyspieszenie względem rozkładu. Kontrolerzy ruchu posiadają kompletne informacje o ruchu w czasie rzeczywistym. Kontrolerzy ruchu mogą kontaktować się z konkretnymi lub wszystkimi kierowcami poprzez dwukierunkowy przepływ wiadomości. Planiści ruchu mają dostęp do statystyk, pozwalających im na planowanie przyszłego ruchu z lepszą dokładnością. Wyznaczenie pojazdu Kierowca może ręcznie wybrać zadania na dany dzień poprzez wybranie bloku, linii, podróży lub kierowcy. Pojazd może również otrzymywać zadania od kontrolera ruchu. Automatyczna Lokalizacja Pojazdu (AVL Automatic Vehicle Location) Określane przez GPS, geograficzne położenie pojazdu jest wysyłane do Centrum Kontroli. Logiczne położenie pojazdu to jego położenie na danej linii, które jest bez przerwy mierzone poprzez rejestrację wskazań licznika przebiegu, współrzędnych GPS oraz otwarć drzwi. Logiczne położenie pojazdu jest przedstawiane kierowcy na ekranie komputera pokładowego oraz przesyłane do Centrum Kontroli. Ręczne dostosowanie logicznego położenia pojazdu Kierowca może ręcznie zmienić położenie pojazdu na danej linii, jeśli zasięg GPS jest tymczasowo niewystarczający dla automatycznego śledzenia pozycji. Śledzenie odstępstw od trasy Współrzędne GPS pojazdu są stale porównywane z zaplanowaną trasą. Jeśli pojazd znajdzie się poza określonym promieniem od punktu na trasie, to odstępstwo zostanie przedstawione kierowcy na ekranie komputera pokładowego oraz przesłane do Centrum Kontroli. Jazda zgodnie z rozkładem jazdy System stale wylicza odstępstwo pojazdu od rozkładu jazdy. Informacje te są przedstawiane na ekranie komputera pokładowego oraz przesyłane do Centrum Kontroli. 10
Automatyczny komunikat wizualny o następnym przystanku Automatyczny komunikat o bieżącym oraz następnym przystanku jest wyświetlany na pokładowych ekranach elektronicznych. Automatyczny komunikat głosowy o miejscu docelowym Z wykorzystaniem zewnętrznych głośników komunikaty o docelowym miejscu pojazdu mogą być ogłaszane na każdym przystanku. Alarm bezpieczeństwa W nagłym przypadku, kierowca może włączyć przycisk alarmu, który niezwłocznie wyśle sygnał do Centrum Kontroli i wskaże dokładną pozycję oraz status pojazdu. Informacje o trasie Część trasy obejmująca zazwyczaj pięć najbliższych przystanków jest wyświetlana kierowcy na ekranie komputera pokładowego z zaznaczeniem najbliższego przystanku. Wyświetlana jest również odległość w metrach do najbliższego przystanku. Komunikaty o miejscu docelowym oraz tryb ich wyświetlania Komunikaty o miejscu docelowym oraz ich tryb wyświetlania są przedstawiane kierowcy na ekranie komputera pokładowego. Komunikaty mogą być automatycznie lub ręcznie aktualizowane. Dostosowanie pojazdu względem innych pojazdów w rozkładzie jazdy System Centralny bez przerwy wylicza odstępstwo pojazdu od trasy (np. częstotliwość) w porównaniu do poprzedniego oraz następnego pojazdu na tej samej linii. Informacje te są przesyłane i wyświetlane kierowcy na ekranie komputera pokładowego. Dwukierunkowy przepływ wiadomości tekstowych Kierowca może wysyłać oraz otrzymywać uprzednio zdefiniowane wiadomości tekstowe do/od Centrum Kontroli. Automatyczne komunikaty głosowe o następnym przystanku Komunikaty o następnym przystanku są ogłaszane przez głośniki zamontowane w pojeździe. Status drzwi Status drzwi jest bez przerwy monitorowany oraz przedstawiany kierowcy na ekranie wyświetlacza komputera pokładowego. Poprawny czas/data Cyfrowy zegar odmierza precyzyjnie czas i/lub datę na podstawie systemu GPS oraz pokazuje te dane na ekranie komputera pokładowego. Pozwala to na zsynchronizowanie pojazdów w systemie. Ręczne/automatyczne synchronizowanie danych Komputer pokładowy może być automatycznie aktualizowany z użyciem GPRS. Można również używać do tego zwykłej karty CF. Alarmy o awarii sprzętu Status ważnych komponentów systemu ITS4mobility jest ciągle monitorowany. Jeśli okaże się, że któryś z komponentów uległ awarii, na ekranie komputera pokładowego wyświetli się taka informacja. 11
Przegląd systemu Główne podsystemy ITS4mobility to: System Pojazdu System Centralny Aplikacje Systemu Centralnego System Ekranów na Przystankach System Komunikacji Serwer Zajezdni Systemy Pojazdów Pojazdy w systemie są wyposażone w komputery, interfejsy użytkownika, moduły GPS oraz moduły komunikacji. Komunikują się z Systemem Centralnym używając systemu Komunikacji. System Komunikacji System Komunikacji łączy pojazdy oraz ekrany bezprzewodowe używając GPRS. System może być także wykorzystywany do zdalnej synchronizacji pojazdów, konfiguracji ekranów oraz aktualizacji oprogramowania. System Centralny System Centralny obsługuje dowolną liczbę serwerów oraz przechowuje wszystkie odpowiednie dane oraz oferuje usługi, które są istotą funkcjonalności ITS4mobility. Wyświetlacze na przystankach Wyświetlacze na przystankach mogą być podłączone do Systemu Centralnego z wykorzystaniem systemu bezprzewodowego o dalekim zasięgu lub poprzez połączenie naziemne WLAN. Aplikacje Systemu Centralnego Różne aplikacje oferują użytkownikowi funkcje potrzebne do Zarządzania Flotą, Monitoringu Ruchu oraz przesyłania Informacji dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym. 12
Rozwój systemu Łączność oraz Interfejsy Programów Oprócz funkcji oferowanych przez ITS4mobility, system oferuje kilka otwartych interfejsów do podłączenia zewnętrznych modułów oraz systemów tak, aby system był w pełni dostosowany do aplikacji zarządzania ruchem. Serwer Zajezdni Serwer Zajezdni obsługuje synchronizację pojazdów, zapewnia poprawne oprogramowanie dla różnych komputerów pokładowych oraz konfigurację danych i dotyczących ruchu. IVIP Sprzęt pokładowy oferowany przez zewnętrznych dostawców, który może być zintegrowany z AIC przy wykorzystaniu protokołu opartego o IP dotyczącego integracji pojazdu w ramach systemu ITS4mobility (IVIP IP-based ITS4Mobility Vehicle Integration Protocol). Programiści API Wszystkie Aplikacje dotyczące Zarządzania Ruchem ITS4mobility zostały opracowane z wykorzystaniem Interfejsu Programowania Aplikacji, który jest wszechstronnym oraz udokumentowanym otwartym interfejsem programowym ITS4mobility. Interfejs ten zapewnia łatwy dostęp do baz danych oraz innych części w infrastrukturze systemu. Ten interfejs pozwala innym dostawcom opracowywać wszelkiego rodzaju programy dla systemu. Komputer użytkownika/telefon ITS4mobility może publikować Informacje dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym w sieci. Pokładowa Integracja systemów innych dostawców System naliczania należności za przejazd Dane dotyczące transakcji biletowych zawieranych w autobusie mogą być rejestrowane przez ITS4mobility. Automatyczny System Liczenia Pasażerów System ITS4mobility może zbierać dane dotyczące liczby pasażerów wsiadających do lub wysiadających z pojazdu. System monitoringu video Ujęcia z kamer wewnątrz oraz na zewnątrz pojazdu mogą być przedstawiane kierowcy na ekranie komputera pokładowego. Integracja programów innych dostawców z Centralnym Systemem System planowania Komunikacja z systemem planowania natężenia ruchu. Rozwój zgodnie z potrzebami System ITS4mobility jest modułowy, co powoduje, że łatwo jest dodać do niego nowe funkcje lub ulepszyć istniejące usługi. Wszystkie wewnętrzne interfejsy oparte są o różne, de facto, przemysłowe standardy. System jest zaprojektowany tak, aby był rozproszony i skalowalny. Inne systemy Wymiana informacji z innymi systemami centralnymi/systemami pojazdów. Zewnętrzne Rozwiązania dotyczące Informacji dla Pasażerów Integracja z rozwiązaniami dotyczącymi Informacji dla Pasażerów. 13
System Centralny System Centralny stanowi podstawę systemu ITS4mobility. Liczne bazy danych i programy wspomagają aplikacje wykorzystywane w pojazdach oraz biurach, dzięki czemu można uzyskać dostęp do wszystkich potrzebnych informacji. Usługi ITS4mobility ma modułową architekturę składającą się z kilku funkcjonalnie spójnych podsystemów, nazywanych serwisami, w których skład wchodzą: Zlecenia Prognozy Informacje dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym Zakłócenia Komunikaty graficzne Statystyki Zarządzanie usterkami Każdy serwis zapewnia określone funkcje w systemie. Interakcja pomiędzy różnymi serwisami została zminimalizowana. Oznacza to, że pomimo że serwisy pracują razem, nadal mogą być niezależnie konfigurowane, modyfikowane oraz rozszerzane. Skalowalny system Skalowalność oraz usprawnienia w działaniu są możliwe dzięki podziałowi systemu na różne serwery, poprzez powielanie koniecznych serwisów oraz poprzez techniki gospodarowania przepustowością łącza. Aplikacje Systemu Centralnego Usługi Systemu Centralnego Bazy danych Systemu Centralnego Baza danych i serwer Aplikacje Systemu Centralnego Usługi Systemu Centralnego Bazy danych z różną zawartością są koniecznym komponentem każdego systemu informacyjnego. To, co zazwyczaj nazywa się bazą danych to baza, która składa się z kilku elementów: danych, schematu bazy danych oraz serwera bazy danych. Schemat bazy danych jest opisem w jaki sposób przechowywane są dane, w jaki sposób dane odnoszą się do siebie nawzajem oraz w jaki sposób można zachować integralność danych. Serwer jest programem, który zarządza danymi, wpisuje je do bazy danych, odczytuje z bazy danych, manipuluje nimi oraz analizuje je. 14
Aplikacje Systemu Centralnego Zarządzanie Flotą Celem Zarządzania Flotą jest kontrola wszystkich kosztów związanych z obsługą i eksploatacją pojazdów komunikacji publicznej w zakresie, który pozwala na poprawę ich przydatności. Zarządzanie Flotą ITS4mobility jest w stanie tego dokonać oraz świadczyć tego typu usługi z punktu widzenia operatora. Zarządzanie Flotą ITS4mobility przedstawia wymagane informacje zarówno numerycznie jak i graficznie w elastycznych raportach. Raporty mogą być łączone. Ze względu na rosnącą świadomość dotyczącą kwestii ochrony środowiska jesteśmy w stanie pokazać jak dużo czasu się marnuje i ile zużywa się paliwa na poszczególnych liniach. Dostępne raporty: Zbiorczy System rejestruje parametry oraz tryby jazdy. Informacje mogą być przechowywane przez pojazdy, kierowców, linie Czas jazdy kierowcy System rejestruje godziny pracy (w porównaniu do limitu godzin pracy) oraz zadania dla wybranych kierowców. Alarm kierowcy System wyświetla zapisane alarmy dla poszczególnych kierowców. RPM System rejestruje RPM pojazdu. Prędkość System rejestruje prędkości pojazdu. Profil pojazdu Geograficzne wskazanie użycia pojazdu (np. prędkość, bieg, drzwi, itp.) na pojazd, w ramach wybranego okresu czasu. Przystanki System pokazuje ile razy pojazd zatrzymywał się na godzinę (przy włączonym silniku). Raport zbiorczy z linii Drzwi oraz waga System rejestruje otwieranie oraz zamykanie drzwi. Waga pojazdu (nacisk na oś) oraz pozycja przy zatrzymanym pojeździe są również rejestrowane. Status System tworzy listę ważnych zdarzeń w pojeździe (poziom paliwa, włączenie i wyłączenie silnika, temperatura otoczenia ). Plan konserwacji System pokazuje plan konserwacji dla wszystkich bądź wybranych pojazdów. (Planowanie konserwacji opiera się o czas i przebieg). Jeśli konserwacja nie zostanie przeprowadzona na czas, wówczas włączy się alarm. Raport z profilu pojazdu 15
Informacje dla Pasażerów w Czasie Rzeczywistym System Zarządzania Informacjami obejmuje kilka wtyczek używanych do monitorowania oraz kontrolowania wyświetlaczy na przystankach w sieci transportu publicznego. System ten wysyła prognozowane informacje do wszystkich wyświetlaczy. Wiadomości o najbliższych lub planowanych zakłóceniach są wysyłane do wyświetlaczy na przystankach, sieci oraz aplikacji WAP oraz aplikacji użytkownika do zarządzania ruchem. Aplikacja może zostać skonfigurowana do kontaktowania się z wyświetlaczami i kontrolowania ich stanu. Jeśli zajdzie taka potrzeba, aplikacja może wysłać wiadomości do personelu konserwacyjnego celem poinformowania ich o problemach z urządzeniem oraz oprogramowaniem wyświetlacza. IMface WAP WAP to aplikacja oparta o WAP używana do monitorowania prognozowanych czasów odjazdów pojazdów w ruchu z wykorzystaniem telefonu komórkowego wyposażonego w aplikację WAP. Po wybraniu konkretnego przystanku, wyświetlane są prognozowane informacje dotyczące linii zatrzymujących się na danym przystanku jak również informacje o zakłóceniach. Web ITS4mobility oferuje interfejs aplikacji oraz usługi sieciowe tak, aby klienci i/lub zewnętrzni dostawcy mogli opracowywać indywidualnie dostosowywane strony internetowe oparte o informacje generowane oraz zarządzane przez ITS4mobility. 16
Monitoring Ruchu ITS4mobility jest aplikacją modułową z oknem głównym, oknami dokującymi po bokach oraz wtyczkami do wszystkich funkcji. Ta struktura pozwala na maksymalne dostosowanie: nowe funkcje mogą być łatwo dodawane do dobrze znanego środowiska roboczego. Różni użytkownicy mogą przechowywać swoje osobiste ustawienia. Jedna wspólna oraz elastyczna aplikacja dla wszystkich funkcji, przypominająca wszystkie wtyczki. Aktywne wtyczki są umieszczane wokół okien aplikacji oraz wybierane przy użyciu zakładek. Aplikacja może być łatwo dostosowana do wymagań odbiorcy ze wstępnymi ustawieniami dla różnych użytkowników. Zadania Z wykorzystaniem tej wtyczki dowolna liczba operatorów może przypisać pojazdy do swoich bloków. Wtyczka ta może przeprowadzać diagnostyczne sprawdzenia, co identyfikuje bloki nieprzypisane do pojazdu. System oferuje również okno pokazujące dostępne pojazdy. 17
Podgląd Linii Ta wtyczka jest używana w pojazdach w ruchu zgodnie z zadaniami danej linii. Planowana oraz rzeczywista sytuacja jest analizowana dla każdej linii oddzielnie. Trasa składa się ze wszystkich przystanków wzdłuż głównych oraz pobocznych linii w obydwu kierun- kach. Wtyczka pokazuje aktualną pozycję wszystkich pojazdów, gdzie powinny się znajdować zgodnie z rozkładem jazdy, ich status, jak również bloki/kursy, które nie są zgłaszane lub które sygnalizują problemy. Poprzez wybór przystanku na trasie, można zobaczyć aktualnie prognozowane informacje dla wszystkich linii przejeżdżających przez dany przystanek. Można także wyświetlić listę wszystkich zadań na bieżący dzień dla konkretnej linii oraz wszystkie raporty otrzymane danego dnia pracy. Interfejs obejmuje graficzny wykres pokazujący wszelkie odstępstwa od rozkładu jazdy dla wszystkich pojazdów obsługujących daną linię. Zapewnia to operatorom wgląd w sytuację na trasach. Jedną z wielu zalet podglądu linii jest to, że każdy kontroler ruchu może wybrać linie oraz monitorować je niezależnie. Mapa Mapa jest wykorzystywana do monitorowania pozycji pod względem pozycji geograficznej oraz statusu pojazdów w czasie rzeczywistym w sieci transportu publicznego. Mapa dostarcza rzeczywiste oraz szczegółowe geograficzne informacje na temat otoczenia sieci, na przykład o tym, na której ulicy znajduje się pojazd. Mapy mogą obejmować różnego rodzaju urządzenia takie jak wyświetlacze na przystankach oraz pętle radiowe. Mogą też Państwo obejrzeć pełną mapę oraz uzyskać przybliżenie konkretnych obszarów. Ponadto mogą Państwo wykorzystywać różne mapy dla tego samego miasta: na przykład jedna mapa do podglądu autobusów a inna do podglądu promów. Możliwe jest równoczesne pokazywanie różnych ujęć, różnych części sieci. Poprzez wybór przystanku na mapie, istnieje możliwość przekazania prognoz dla wszystkich linii przejeżdżających przez konkretny przystanek. Istnieje również możliwość pokazania statusu pojazdów oraz tych bloków/kursów, które nie są zgłaszane lub które sygnalizują problemy. Co więcej, można wyświetlić wszystkie raporty otrzymane danego dnia pracy. Jeśli mapa obejmuje urządzenia takie jak wyświetlacze na przystankach, mogą Państwo również pokazać status oraz historię urządzeń. Możliwe jest wyświetlenie kilku okien z prognozami oraz historią jednocześnie. Można automatycznie śledzić konkretny pojazd tak, że będzie on zawsze widoczny na ekranie. 18
Sieć Linii Sieć Linii to wtyczka używana logicznie do monitorowania (logiczne zaplanowanie sieci linii) pozycji oraz statusu w czasie rzeczywistym każdego pojazdu w sieci transportu publicznego. Można wyświetlać pełną mapę lub konkretne obszary. Można używać różnych map dla tego samego miasta, na przykład jedną mapę wyświetlającą autobusy, a drugą tramwaje. Poprzez wybór przystanku na mapie, widoczna będzie prognoza dla wszystkich linii przejeżdżających przez konkretny przystanek. Dla wszystkich tras konkretnej linii wyświetlany jest status dla pojazdów oraz bloków/kursów, które nie są zgłaszane lub sygnalizują problemy. Jedną z wielu zalet Sieci Linii jest to, że pozwala ona na całościowe spojrzenie na sieć wraz z możliwością uzyskania szczegółowych danych dotyczących odstępstw od rozkładu jazdy oraz prognozowanych czasów odjazdów. Lista Linii Lista Linii jest prostą wtyczką używaną do monitorowania sytuacji w czasie rzeczywistym na liście tekstowej. Wtyczka ta nie posiada żadnych dodatkowych ulepszeń takich jak mapy czy rysunki. Informacje są posegregowane według linii, pojazdów, miejsc docelowych oraz zadań. Lista Linii jest idealna dla małych operatorów, którzy muszą monitorować oraz kontrolować mniejszą ilość pojazdów i linii. 19
Kierowcy ITS4mobility oferuje bazę danych do obsługi informacji o kierowcach dla każdego operatora. Gdy kierowca loguje się do komputera pokładowego, informacje o nim zostają przypisane do pojazdu. Przy pomocy wtyczki Kierowcy, informacje o poszczególnym kierowcy (imię i nazwisko kierowcy, numer pracowniczy oraz zdjęcie) mogą być wyświetlone, gdy najedzie się kursorem na pojazd na mapie, linię lub listę. Jest to szybki i efektywny sposób sprawdzenia, kto prowadzi dany pojazd. Dwukierunkowy przepływ wiadomości oraz Alarmy Aplikacje do Zarządzania Ruchem w czasie rzeczywistym mogą przekazywać oraz przyjmować wiadomości tekstowe oraz alarmy do oraz z innych aplikacji w czasie rzeczywistym. W ten proces mogą zostać zaangażowani również kierowcy. Mogą Państwo wysłać wiadomość do konkretnego odbiorcy lub odbiorców konkretnego typu wiadomości. Każdy użytkownik może wcześniej zdefiniować indywidualny zestaw wiadomości oraz napisać wiadomość beztekstową. Jako że doręczenie wiadomości jest potwierdzane, wysyłający otrzyma raport doręczenia informujący o tym, że informacja dotarła do miejsca przeznaczenia, o której godzinie dotarła i o której godzinie została odczytana. Po otrzymaniu wiadomości lub alarmu, operator może automatycznie powiększyć nadawcę na mapie poprzez przyciśnięcie przycisku i w ten sposób bezpośrednio udzielić odpowiedzi. Komputer pokładowy może być wyposażony w przycisk alarmu. Po jego naciśnięciu, alarm jest przekazywany do Aplikacji Zarządzania Ruchem. Istnieje możliwość zdefiniowania różnych dźwięków dla różnego rodzaju wiadomości tak, aby zwracały uwagę użytkownika. Wszystkie wiadomości są przechowywane w bazie danych do wykorzystania w późniejszym terminie. 20
Explorer Bazy Danych Zaplanowanego Ruchu Explorer Bazy Danych Zaplanowanego Ruchu wykorzystuje się do podglądu zaplanowanego ruchu w Bazie Danych Transportu Publicznego. Baza pokazuje cały zaplanowany ruch na konkretny dzień kalendarzowy. Informacje są wyświetlane na dwa sposoby: Lista produkcyjna Ta lista składa się ze szczegółowych informacji dotyczących każdego bloku oraz wszystkich kursów należących do bloku. Wykres pokazujący zarówno planowane jak i rzeczywiste informacje o ruchu Szczegóły kursu Lista składa się ze wszystkich linii. Dla każdej linii mogą być wyświetlane wszystkie bloki oraz trasy wraz ze szczegółowymi informacjami, które ich dotyczą. Dane w czasie rzeczywistym mogą być przeglądane w taki sposób, że są nałożone na wykres zaplanowanego ruchu. Szczegóły dotyczące bloków oraz kursów można przeglądać oddzielnie. Szczegóły kursu AVL Automatyczna Lokalizacja Pojazdu (AVL Automatic Vehicle Location) jest wtyczką używaną do geograficznego monitorowania pozycji pojazdu w czasie rzeczywistym w sieci transportu. Nie ma ona połączenia z planowanymi bazami danych o ruchu, co oznacza, że pokazuje wyłącznie pozycję pojazdów względem ich położenia geograficznego, ich prędkość, kierunek oraz jakość sygnału GPS. Ta wtyczka jest odpowiednia dla operatorów, którzy chcą uzyskać informacje o pozycji pojazdów w ich flocie. 21
Statystyki Wszystkie informacje zbierane przez ITS4mobility są przechowywane w bazach danych oraz są zawsze dostępne do celów analizy. Te informacje są wartościowe, na przykład dla planistów miejskich, planistów ruchu, operatorów pojazdów, analityków środowiskowych oraz policji. Statystyki to aplikacja/ wtyczka używana do generowania raportów statystycznych w oparciu o informacje przechowywane w bazach. Rozwiązanie to daje możliwość opracowywania wszelkiego rodzaju raportów w oparciu o konkretne potrzeby. Dane z raportów mogą być eksportowane w formacie kompatybilnym z Excel. Przykłady raportów: Czas kursu Raport używany do określenia czy jest wystarczająco dużo czasu na przejazd między przystankami na danym kursie. Informacje te są wykorzystywane przez operatora w celu sprawdzenia rzeczywistego czasu podróży względem rozkładu jazdy. Raport punktualności Z punktu do punktu Ten raport jest używany do określenia jak szybko pojazd porusza się pomiędzy przystankami na danej trasie. Używa się tego raportu do określenia czy zmiana w sieci ulic miałaby wpływ na linię i rozkład jazdy. Czas podróży Pokazuje odstępstwa od zaplanowanego oraz rzeczywistego czasu podróży pomiędzy przystankami. Pozwala to planistom ruchu na dostosowanie czasu podróży oraz planowanie nowych linii. Raporty jakości dla przystanków Pokazuje odstępstwa pomiędzy planowymi oraz rzeczywistymi czasami odjazdów dla pojazdów zatrzymujących się na danym przystanku. Poprawna kolejność Pokazuje czy raporty zostały otrzymane we właściwej kolejności dla konkretnych kursów. W ten sposób możliwe jest zidentyfikowanie błędów w systemie, takich jak opóźnienia w sieci radiowej oraz pętlach indukcyjnych usytuowanych w złym miejscu. Punktualność Pokazuje odstępstwa pomiędzy planowym rozkładem jazdy a czasami rzeczywistymi na przystankach wzdłuż trasy. W ten sposób planiści ruchu mogą kontrolować punktualność pojazdów oraz wskazywać, które rozkłady jazdy wymagają modyfikacji. Raport odstępstw Raporty odstępstw Ten raport oferuje graficzną oraz numeryczną prezentację odstępstw od rozkładu jazdy na danej linii podczas określonego okresu. Kursy problemowe Ten raport pokazuje kursy, które nie zostały zgłoszone oraz te z nieważnymi raportami. 22
Raport szczegółowy Szczegółowy Pokazuje raporty dotyczące wszystkich pojazdów według ustalonych kryteriów. Umożliwia to operatorom kontrolowanie historii pojazdu oraz ułatwia identyfikowanie problemów. Jednostka poprzednia Ten raport pokazuje czas pomiędzy każdym odjazdem pojazdu na danej linii (liczony od danego przystanku). Raport dotyczący pozycji względem poprzedniej jednostki Średnie odstępstwo Kursy problematyczne 23
System Pojazdu oraz Ekranów System Pojazdu wykorzystuje kompaktowy komputer pokładowy zwany Zaawansowanym Centrum Informacji (AIC Advanced Information Centre). Komputer stanowi trzon Systemu Pojazdu. Zarządza on zasobami wymaganymi do kontroli oraz wykonywania wszystkich obliczeń potrzebnych do przekazywania kierowcy oraz pasażerom informacji w czasie rzeczywistym, raportowania pozycji oraz statusu pojazdu do Centrum Kontroli jak również do zapisywania informacji o pojeździe dla Zarządzania Flotą. AIC jest umieszczony w kokpicie kierowcy. Prezentuje on informacje graficznie poprzez interfejs użytkownika, co pozwala kierowcy na interakcję z systemem. Korzyści z AIC Pełna zgodność ze standardami sektora motoryzacyjnego Kompaktowy i łatwy w instalacji Dobrze zaprojektowany interfejs Człowiek Maszyna (Human Machine Interface) To sprawia, że język systemu jest niezależny i łatwy do nauczenia. Niskie obciążenie kierowcy pracą systemu poprawia bezpieczeństwo. Zintegrowany kolorowy ekran oraz nawigacja. Dostępny poprzez system części zamiennych Volvo. CAN bus Automatyczny/Ręczny System Diagnostyczny Podczas rozruchu systemu, AIC przeprowadza automatyczną diagnozę systemu. Ręczna diagnoza systemu jest dostępna przy pomocy menu zabezpieczonego hasłem. 24
Komunikaty Audio Moduł audio kontroluje komunikaty dźwiękowe wewnątrz oraz na zewnątrz pojazdu (ogłoszenia głosowe). Głośniki wewnątrz pojazdu automatycznie informują pasażerów o następnym przystanku. Głośniki zewnętrzne są używane do przekazywania informacji na przystankach, a dotyczą miejsca przeznaczenia oraz trasy pojazdu. Moduł audio może być podłączony do systemów dźwiękowych wszystkich dostawców działających aktualnie na rynku. Odbiornik GPS Bezprzewodowa komunikacja dalekiego zasięgu Komunikaty wizualne wewnątrz oraz na zewnątrz pojazdu Wzmacniacz audio dla głośników wewnętrznych oraz zewnętrznych Przycisk Alarmu Kierowcy Komputer pokładowy AIC z interfejsem kierowcy Dyskretne sygnały z pojazdu (tzn. wskazania licznika przebiegu, otwarcie drzwi) Śledzenie pojazdów: Moduł GPS System Pojazdu wykorzystuje GPS przy określaniu pozycji pojazdu. Moduł GPS zawiera odbiornik GPS, który odkodowuje odbierany sygnał satelitarny oraz przekazuje wartości do AIC. Pozycja jest nadzorowana przez AIC w celu uniknięcia przerw w transmisji oraz odbijaniu sygnału GPS. Ustalanie pozycji, gdy odbiornik GPS otrzymał przynajmniej trzy sygnały z satelity. Śledzenie pojazdu: Manager Podróży Pojazd jest śledzony poprzez rejestrację wskazań licznika przebiegu, pozycji GPS oraz otwarć drzwi. Dane te są przesyłane do programu Managera Podróży. Gdy Manager Podróży otrzymuje dane, dokonuje obliczeń tak, aby przekształcić położenie geograficzne pojazdu w logiczne, czyli pozycję względem trasy. Przycisk Alarmu Moduł alarmu zarządza osobistym alarmem napadowym kierowcy. Przycisk alarmu jest zazwyczaj umiejscowiony w ukrytym miejscu w kokpicie kierowcy. Alarmy są przekazywane do AIC jako dyskretne sygnały. Procedura alarmowa jest następująca: 1. Kierowca aktywuje alarm poprzez naciśnięcie ukrytego przycisku. AIC sygnalizuje, że alarm został aktywowany, jednak informacja ta jest wyświetlana w postaci małej ikonki tak, aby osoba grożąca kierowcy nie była tego świadoma. 2. Alarm jest natychmiast przesyłany z AIC do Centrum Kontroli. 3. Centrum Kontroli potwierdza sygnał alarmowy AIC. Potwierdzenie jest również wyświetlone w postaci małej ikonki na interfejsie użytkownika AIC. 4. Pojazd rozpoczyna ciągłe przesyłanie swojej pozycji geograficznej do Centrum Kontroli. 5. Centrum Kontroli kontaktuje się ze służbami ochrony. 25
Komunikacja Wewnątrz Pojazdu Komunikacja z pojazdem AIC otrzymuje dane z modułów kontroli pojazdu takie jak wiadomości CAN (Controller Area Network). Protokół J1587/J1708 może również być wykorzystywany. Protokół CAN jest standardem ISO (ISO 11898) dla komunikacji danych seryjnych. Ten protokół jest zgodny ze Standardem Systemu Zarządzania Flotą, który jest wspierany przez wiodących na świecie producentów pojazdów komercyjnych. Jeśli pojazd używa protokołu opartego na CAN, może on wysyłać dane bezpośrednio do komputera pojazdu. Komputer pokładowy odczytuje informacje wysyłane zgodnie z następującymi protokołami: Volvo Bus Electronic Architecture (BEA) AIC może być w pełni zintegrowany z multipleksową siecią BEA firmy Volvo. BEA stosuje protokół Volcano, który oparty jest o CAN. Patrz Funkcje w ramach BEA na następnej stronie. Komunikacja z urządzeniami peryferyjnymi Istnieje kilka dostępnych nośników komunikacji z urządzeniami peryferyjnymi. Wyświetlacze, modemy, kasowniki biletów, liczniki pasażerów AIC może połączyć się z większością urządzeń peryferyjnych dostępnych na rynku. Dostępne nośniki: RS232 RS485 USB Ethernet Statystyki Pojazdu Zebrane dane mogą być zapisane w AIC do późniejszego przesłania do serwera zajezdni. Zebrane dane mogą być następującego rodzaju: Surowe dane Dane bez żadnych wyliczeń lub ulepszeń, na przykład liczba otwarć drzwi oraz liczba włączeń silnika. Wartości uśrednione Dane z wyliczonymi wartościami uśrednionymi, na przykład średnia prędkość, średnie zużycie paliwa. Wymuszone Dane połączone z innymi informacjami, na przykład liczba sekund jazdy z prędkością powyżej km/h na najwyższym biegu. 26
System Zarządzania Flotą Pojazdy używające protokołu Systemu Zarządzania Flotą do wymiany danych mogą przesyłać informacje o pojeździe bezpośrednio do AIC. Protokół Systemu Zarządzania Flotą pozwala na stosunkowo zaawansowaną wymianę danych z komputerem pojazdu, ale nie w tak zaawansowany sposób jak BEA. J1939 Komunikacja w ramach protokołu J1939 oparta jest o CAN. J1939 pozwala na wymianę określonych danych między pojazdem a AIC. Dyskretne sygnały Jeśli pojazd używa dyskretnych sygnałów, AIC może wysyłać oraz otrzymywać dane do oraz z pojazdu bez używania konwertera. Funkcjonalność z BEA Status autobusu Gdy kierowca prowadzi pojazd, wskaźniki takie jak temperatura wewnątrz, na zewnątrz oraz status drzwi są bez przerwy monitorowane i przedstawiane kierowcy na ekranie komputera pokładowego. Alarm o usterce Kod alarmu usterki jest rejestrowany i zapisywany w komputerze pojazdu oraz przesyłany do zajezdni dzięki zastosowaniu komunikacji bezprzewodowej. Diagnostyka pojazdu Kierowca lub pracownicy warsztatu mogą przeprowadzić diagnostykę pojazdu poprzez ekran komputera pokładowego. Narzędzie do zapisu danych Dane takie jak średnia prędkość, zużycie paliwa oraz cechy jazdy mogą być monitorowane, rejestrowane oraz pobierane przez zajezdnię. 27
Interfejs Użytkownika-Kierowcy Informacje wyświetlone w głównym oknie AIC zależą od funkcji posiadanej wersji systemu. Układ interfejsu użytkownika może zostać dostosowany do konkretnych potrzeb klienta. Interfejs Człowiek Maszyna (HMI Human Machine Interface) jest oparty o symbole. Wszystkie ważne informacje mogą być odczytywane na bieżąco. HMI minimalizuje również konieczność rozumienia języka systemu. Interfejs posiada tryb pracy w dzień i w nocy. Przykład głównego okna AIC Interakcja Kierowcy odbywa się przez menu oraz mały joystick-klawiaturę. Interakcja użytkownika Przykłady informacji kierowcy, które mogą być wyświetlane: Dzienne zlecenia Zadania dla pojazdu zlecone na dany dzień. Może wyświetlać aktualny kurs pojazdu oraz miejsce docelowe. Informacja o trasie Wycinek aktualnej trasy to zazwyczaj pięć najbliższych przystanków z wyraźnym oznaczeniem przystanku najbliżej położonego. Ekran pokazuje również odległość do najbliższego przystanku. Zgodność z rozkładem jazdy Odstępstwo pojazdu od rozkładu jazdy, wyświetlane w czasie rzeczywistym, zarówno w liczbach jak i poprzez łatwy do zinterpretowania graficzny licznik. Informacje te są ciągle aktualizowane. Odległość do następnego przystanku Odległość do następnego przystanku jest wyświetlana w czasie rzeczywistym. Informacje z Centrum Kontroli Centrum Kontroli może wysyłać wiadomości tekstowe do kierowcy. Wiadomości wyświetlane są w miejscu przeznaczonym do wyświetlania wiadomości tak, aby kierowca z łatwością mógł dostrzec nowe wiadomości. Wskazanie zjazdu z trasy Jeśli pojazd jest poza trasą, informacja ta jest wyświetlana u kierowcy. Poprawny czas oraz data Poprawny czas oraz data (wsparta danymi z GPS) są zawsze dostępne na ekranie. Alarm usterek urządzeń Jeśli pojawi się alarm o usterkach urządzeń, alarm ten jest wyświetlany na ekranie komputera pokładowego. Wybór języka Aktualnie użytkownik ma do dyspozycji 11 języków interfejsu. 28
Elektroniczne Komunikaty Wizualne w pojeździe Moduł kontroluje komunikaty wizualne wewnątrz oraz na zewnątrz pojazdu. Moduł współpracuje z wieloma największymi dostawcami komunikatów aktualnie dostępnymi na rynku, jednak może on być łatwo dostosowany do systemu komunikatów innych dostawców. Wszystkie teksty są przechowywane w Unicode tak, aby obsługiwać różne języki. Informacja kontrolowana przez system koncentruje się na informacjach dla pasażerów. Istnieją trzy rodzaje informacji: Informacje o trasie, takie jak: linia, miejsce docelowe, następny przystanek, planowane połączenia oraz odstępstwa od rozkładu. Uprzednio zdefiniowany tekst na zewnętrznych ekranach, na przykład: awaria. Informacje przesyłane z AIC na ekran są tworzone przy pomocy graficznych czcionek oraz ikonek. To pozwala na szybką zmianę informacji, na przykład wysłanie informacji o ruchu lub inforozrywki dla pasażerów między standardowymi informacjami o trasie. System obejmuje również pikselowy test wyświetlacza. Wyświetlacze na Przystankach Głośniki Preferowany zestaw wyświetlacza wykorzystuje AIC jako komputera wyświetlacza. ITS4mobility może również wykorzystywać wyświetlacze zainstalowane na przystankach pochodzące od innych dostawców. Wyświetlacz na przystanku może być podłączony do systemu poprzez łącze kablowe, WLAN lub GPRS. Jednostka AIC Zasilanie Wyświetlacz TFT Wyświetlacze na przystankach w systemie ITS4mobility oferują następujące funkcje: Prezentacja informacji o rozkładzie jazdy Regularne wyświetlanie informacji o rozkładzie jazdy. Prezentacja prognozowanego odjazdu Prognoza dotycząca następnego odjazdu oraz kolejnych odjazdów. Wiadomości beztekstowe Wsparcie dla wiadomości beztekstowych. Komunikacja bezprzewodowa/przewodowa Dostępna jest komunikacja GPRS, WLAN lub przewodowa. Prezentacja dostosowana dla osób niepełnosprawnych Jasne, przejrzyste informacje. Informacje o pojazdach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych mogą być dodawane w prosty sposób. Zdalne zarządzanie usterkami Problemy z wyświetlaczami mogą być monitorowane zdalnie. Zdalna konfiguracja Wyświetlacz może być konfigurowany zdalnie. 29
Komunikacja Możliwe jest przekazywanie różnego rodzaju danych oraz statystyk z pojazdu do Centrum kontroli z wykorzystaniem sieci komunikacji. W ten sposób można również zdalnie aktualizować oprogramowanie na komputerze pojazdu. GSM/GPRS Sieć o dalekim zasięgu używa GPRS. Wszystkie wiadomości wysyłane do oraz z pojazdów z użyciem UDP/IP oraz/lub TCP/IP. Protokół TCP/IP powoduje, że możliwa jest synchronizacja GPRS pomiędzy pojazdami a zajezdniami. GPRS Zapora sieciowa W celu zabezpieczenia danych, ITS4mobility jest wyposażony w zaporę sieciową, która chroni przekaz danych w systemie. Synchronizacja: Serwer Zajezdni Serwer zajezdni zarządza całym oprogramowaniem oraz danymi w Systemie Pojazdu. Jest zaprojektowany zgodnie z rozmiarem floty i nie wymaga zarządzania przez użytkownika. Głównym zadaniem serwera zajezdni jest aktualizacja oprogramowania różnych komputerów pojazdów, a także zapewnienie właściwej konfiguracji danych oraz właściwych danych dotyczących ruchu. Dla każdego pojazdu serwer przechowuje identyczne dane o oprogramowaniu oraz dane, które powinny być dostępne w danym pojeździe. Jak tylko wystąpią zmiany w danych przechowywanych na serwerze, komputer pojazdu zostaje automatycznie zsynchronizowany oraz zaktualizowany tak, aby odzwierciedlić te zmiany. 30
Narzędzie do konfiguracji systemu Serwer zajezdni oferuje również narzędzie do Konfiguracji Systemu, co pozwala na konfigurację komputerów pokładowych w pojeździe. Dane konfiguracyjne dla danego komputera pojazdu są podłączane do ID sprzętu komputera pojazdu, który ma zostać poddany konfiguracji. Liczne serwery zajezdni mogą zostać połączone w systemie zajezdni, co upraszcza utrzymanie pojazdów we flocie. Serwery zajezdni mogą być połączone przy użyciu rozwiązania TCP, na przykład Internetu lub Intranetu. Serwery zajezdni otrzymują dane z kopii głównej, która znajduje się w Systemie Centralnym. W ten sam sposób dane, które się zmieniły lub zostały wygenerowane w komputerze pojazdu, mogą zostać zsynchronizowane oraz przesłane do serwera zajezdni. Synchronizacja z wykorzystaniem karty CF Komputery pokładowe mogą być także manualnie synchronizowane przy użyciu łącza lub karty Compact Flash. Karta CF może być także używana do śledzenia błędów, do przekazywania specjalnego oprogramowania do obsługi i eksploatacji lub jako tymczasowe medium do przechowywania danych. 31