Procedura identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. Warszawa, listopad 2015 r.
Procedura identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych Operatora Gazociqgow Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. Spis treści Definicje i skróty 3 Cel Procedury 4 Przedmiot 4 Zakres stosowania 4 Rozdział 1 5 Identyfikacja aspektów środowiskowych 5 Rozdział II 7 Zasady oceny aspektów środowiskowych 7 Przepisy końcowe 9 Załączniki 9 Strona 2 z 10
Definicje i skróty Aspekt środowiskowy - element działań oddziaływać ze środowiskiem. Spółki GAZ-SYSTEM S.A. który może wzajemnie Bieżące aspekty środowiskowe - są to aspekty występujące w trakcie aktualnie prowadzonej działalności eksploatacyjnej jak również aspekty, które są wynikiem przeszłej działalności, która nie jest już prowadzona. Pracownik odpowiedzialny za ochronę środowiska - pracownik Oddziału/Centrali Spółki GAZ-SYSTEM S.A., kompetentny i uprawniony do wykonywania czynności w zakresie ochrony środowiska. Przyszłe aspekty środowiskowe - są to aspekty, które obecnie nie istnieją, ale mogą powstać podczas realizacji inwestycji, remontu, jak i w trakcie późniejszej eksploatacji (aspekty powstawać będą w wyniku prac własnych jak i firm zewnętrznych realizujących zadania na rzecz Spółki GAZ-SYSTEM S.A.) Raport Oddziaływania na Środowisko, Karta Informacyjna Przedsięwzięcia - dokumenty przywołane w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.(dz. U. 2008 nr 199 poz.1227 z późń. zm.) Rejestr aspektów środowiskowych (RAŚ) - dokument Zintegrowanego Systemu Zarządzania zawierający zestawienie występujących w Oddziale lub Centrali aspektów środowiskowych wraz z ich oceną. Wzór formularza stanowi załącznik nr 1 do niniejszej Procedury. Roboty budowlane - definicja zgodna z Regulaminem udzielania zamówień w Operatorze Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. (PZ-ZA-R01) Spółka lub GAZ-SYSTEM S.A. - siedzibą w Warszawie. Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. z Usługi - definicja zgodna z Regulaminem udzielania zamówień w Operatorze Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. (PZ-ZA-R01 ) Usługi mające wpływ na środowisko naturalne - usługi, dla których ustalono istnienie negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne Wpływ na środowisko - każda zmiana w środowisku zarówno korzystna jak i niekorzystna, która częściowo lub w całości jest spowodowana działaniami Spółki GAZ-SYSTEM S.A. jej wyrobami lub usługami. Znaczący aspekt środowiskowy - jest to aspekt środowiskowy, który ma lub może mieć znaczący wpływ na środowisko, wyznaczony w oparciu o kryteria zawarte w niniejszej Procedurze.
Zespół Roboczy ds. Zarządzania Środowiskowego - zespół specjalistów z Oddziałów i Centrali Spółki GAZ-SYSTEM S.A. powołany do realizacji zadań wynikających z procesu zarządzania środowiskowego. W skład Zespołu wchodzą pracownicy odpowiedzialni w Oddziałach i Centrali za ochronę środowiska. Zespół Środowiskowy - zespół specjalistów Oddziału lub Centrali Spółki GAZ-SYSTEM S.A. powołany przez Kierownika jednostki organizacyjnej na wniosek Kierownika Działu Eksploatacji Obiektów w Oddziale, a w Centrali Kierownika Działu Ochrony Środowiska, do realizacji zadań wynikających z procesu zarządzania środowiskowego. W skład Zespołu Środowiskowego wchodzą, oprócz pracowników odpowiedzialnych za ochronę środowiska, pracownicy zatrudnieni na różnych stanowiskach pracy posiadający wiedzę niezbędną do realizowania zadań Zespołu. Zaleca się aby przewodniczącym Zespołu Środowiskowego był Kierownik Działu Eksploatacji Obiektów w Oddziale, a w Centrali Kierownik Działu Ochrony Środowiska lub wyznaczony przez niego Pracownik odpowiedzialny za ochronę środowiska w Oddziale lub odpowiednio w Centrali. Cel Procedury Celem Procedury jest zapewnienie stale aktualnej i udokumentowanej informacji o aspektach środowiskowych występujących w związku z działalnością prowadzoną przez Spółkę Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. zwaną w dalszej części Procedury GAZ-SYSTEM S.A. Przedmiot Przedmiotem Procedury jest określenie sposobu postępowania mającego na celu identyfikowanie i ocenę aspektów środowiskowych związanych z działalnością GAZ-SYSTEM S.A. które Spółka może nadzorować i na które może mieć wpływ, biorąc pod uwagę planowane lub realizowane przedsięwzięcia. Zakres stosowania Niniejsza regulacja obowiązuje we wszystkich Jednostkach Organizacyjnych Spółki. Strona 4 z 10
Rozdział I Identyfikacja aspektów środowiskowych 1. Celem identyfikacji aspektów środowiskowych jest między innymi: 1.1. określenie wymagań prawnych, które będą musiały być spełnione w zakresie ochrony środowiska przy realizowanych robotach budowlanych i usługach mających wpływ na środowisko oraz bieżącej eksploatacji, zgodnie z Procedurą dot. identyfikacji wymagań prawnych w zakresie ochrony środowiska, 1.2. określenie odpowiednich wymagań dla firm wykonujących prace dla lub w imieniu GAZ-SYSTEM S.A., 1.3. określenie właściwych sposobów postępowania GAZ-SYSTEM S.A. w odniesieniu do obowiązujących wymagań prawnych, 1.4. wyznaczenie znaczących aspektów środowiskowych w celu ich monitorowania i zarządzania nimi, 1.5. wskazanie ryzyk środowiskowych, 1.6. zapewnienie realizacji polityki środowiskowej GAZ-SYSTEM S.A. 2. Zdarzenia inicjujące proces identyfikacji aspektów środowiskowych to między innymi: 2.1. zidentyfikowanie nowych wymagań prawnych i innych wymagań w zakresie ochrony środowiska, 2.2. zaplanowanie/wykonanie robót budowlanych lub usług, które mogą mieć wpływ na środowisko, 2.3. wystąpienie awarii mającej negatywny wpływ na środowiskowo, 2.4. wystąpienie skargi na działalność GAZ-SYSTEM S.A., 2.5. przeprowadzenie audytu środowiskowego, kontroli zewnętrznej. Dla robót budowlanych lub usług mających wpływ na środowisko naturalne sposób identyfikację aspektów środowiskowych opisano w punkcie 3.1 Dla pozostałych działań mających wpływ na środowisko naturalne sposób identyfikacji i oceny aspektów opisano w punkcie 3.2 3. Identyfikacja aspektów środowiskowych. 3.1. Identyfikacja aspektów środowiskowych dla robót budowlanych i usług mających wpływ na środowisko naturalne. 3.1.1. W przypadku, gdy dla robót budowlanych lub usług mających wpływ na środowisko naturalne wymagany jest projekt, identyfikacja aspektów środowiskowych prowadzona jest przez projektantów. Zapisy z identyfikacji aspektów środowiskowych muszą znajdować się w dokumentacji projektowej. Zaleca się, aby projektant identyfikując aspekty środowiskowe wykorzystywał Załącznik nr 3 do niniejszej procedury. W przeciwnym
wypadku zobowiązany jest zamieścić w projekcie zapisy równoważne do zawartych w ww. załączniku. Przygotowane zapisy związane z wynikiem identyfikacji aspektów przez projektantów, są weryfikowane przez Pracownika odpowiedzialnego za ochronę środowiska w Oddziale/Centrali podczas opiniowania projektu. 3.1.2. W przypadku zleconej roboty budowlanej lub usługi mającej wpływ na środowisko innej niż wymieniona w punkcie 3.1.1, identyfikację aspektów środowiskowych dokonuje dział merytoryczny odpowiedzialny za zgłoszenie zadania do planu inwestycyjnego/remontowego/zamówień w porozumieniu z pracownikiem odpowiedzialnym za ochronę środowiska w Oddziale / Centrali. Identyfikacja aspektów środowiskowych wykonywana jest na formularzu, którego wzór stanowi załącznik nr 3. Dokument ten powinien stanowić załącznik do dokumentacji na podstawie której zostanie wykonane zadanie. 3.1.3. Osoba wyznaczona przez kierownika merytorycznie odpowiedzialnego za realizację zadania na bieżąco prowadzi rejestr posiadanych dokumentów w zakresie ochrony środowiska (np. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, pozwoleń wodnoprawnych wydanych na okoliczność realizacji zadania, pozwoleń na wycinkę drzew lub krzewów, itp.) w zakresie realizowanych inwestycji/remontów na formularzu stanowiącym załącznik nr 2 do niniejszej procedury. Załącznik prowadzony jest na ogólnie dostępnym dla Oddziału/Pionu dysku sieciowym wraz z udostępnionymi skanami dokumentów wymienionymi w załączniku nr 2. 3.2. Identyfikacja bieżących aspektów środowiskowych 3.2.1. Każdy pracownik może zgłosić bezpośredniemu przełożonemu informację o zidentyfikowaniu nowego aspektu środowiskowego. Bezpośredni przełożony powiadamia o tym fakcie, w sposób zwyczajowo przyjęty w Oddziale/Centrali, pracownika odpowiedzialnego w danej jednostce organizacyjnej za ochronę środowiska. Pracownik odpowiedzialny za ochronę środowiska w Oddziale/Centrali ocenia, czy zgłoszenie jest uzasadnione. Zgłoszenie uznane za nieuzasadnione wraz z wyjaśnieniem jest archiwizowane przez pracownika odpowiedzialnego za ochronę środowiska w dowolnej formie. Jeżeli zgłoszenie zostało uznane za uzasadnione pracownik odpowiedzialny za ochronę środowiska określa, czy zgłoszony aspekt ujęty jest na liście aspektów środowiskowych obowiązującej w Spółce, znajdującej się w rejestrze aspektów środowiskowych RAS - wzór formularza rejestru aspektów środowiskowych stanowi załączniki nr 1 do niniejszej Procedury. Jeżeli nowy aspekt środowiskowy nie znajduje się w rejestrze aspektów środowiskowych Spółki, pracownik odpowiedzialny za ochronę środowiska
w Oddziale zgłasza ten fakt do pracowników odpowiedzialnych za ochronę środowiska w Centrali, którzy aktualizują listę aspektów. Informacje dotyczące zidentyfikowanego nowego aspektu środowiskowego powinny zawierać następujące dane: nazwa, źródło i miejsce wystąpienia. Informację o aktualizacji listy aspektów, osoby odpowiedzialne za ochronę środowiska w Centrali przekazują osobom odpowiedzialnym za ochronę środowiska w Oddziałach, które identyfikują, czy nowy aspekt występuje w ich Oddziale i w ramach prac Zespołu Środowiskowego dokonują aktualizacji rejestru aspektów środowiskowych. 3.2.2. Do 15 września każdego roku pracownik odpowiedzialny za ochronę środowiska w Oddziale / Centrali informuje Kierowników komórek organizacyjnych o konieczności dokonania okresowego przeglądu aspektów środowiskowych. Kierownik komórki organizacyjnej wraz z pracownikami dokonują analizy aspektów środowiskowych. Kierownik komórki organizacyjnej przekazuje informację z dokonanego przeglądu, w sposób zwyczajowo przyjęty w Oddziale/Centrali pracownikowi odpowiedzialnemu za ochronę środowiska do 1 października każdego roku. Pracownik odpowiedzialny za ochronę środowiska w Oddziale dokonuje analizy otrzymanych informacji, a następnie powiadamia pracownika odpowiedzialnego za ochronę środowiska w Centrali o braku lub zidentyfikowaniu nowych aspektów. Informacje dotyczące zidentyfikowanego nowego aspektu środowiskowego powinny zawierać następujące dane: nazwa, źródło i miejsce wystąpienia. Po otrzymaniu ww. informacji Zespół Roboczy ds. Zarządzania Środowiskowego dokonuje analizy zasadności zgłoszeń i aktualizuje listę aspektów środowiskowych w terminie do 15 października każdego roku. Po dokonaniu aktualizacji listy aspektów środowiskowych przez Zespół Roboczy ds. Zarządzania Środowiskowego, Zespoły Środowiskowe w Oddziałach dokonują oceny aspektów środowiskowych zgodnie z Rozdziałem II pkt 1.3. Ocenę aspektów środowiskowych należy wykonać do końca października każdego roku. 3.2.3. Wypełnione formularze przechowywane są w Intranecie na stronie Pionu Eksploatacji w zakładce Ochrony Środowiska. Rozdział II Zasady oceny aspektów środowiskowych 1. Wstęp. 1.1. Przy ocenie aspektów środowiskowych brane są pod uwagę indywidualne dla każdego Oddziału/Centrali warunki i rozwiązania techniczne, technologiczne, eksploatacyjne i administracyjne. Różnorodność tych warunków i rozwiązań
może mieć wpływ na różne wyniki oceny tego samego aspektu środowiskowego w poszczególnych Oddziałach. 1.2. Aspekty środowiskowe zidentyfikowane zgodnie z opisem postępowania opisanym w Rozdziale I w punkcie 3.1 niniejszej procedury, nie podlegają ocenie wg kryteriów określonych w instrukcji stanowiącej załącznik nr 4 do Procedury. Dla tych aspektów określone zostały indywidualne dwa kryteria uznawania aspektów za znaczące. Aby aspekt został zakwalifikowany do grupy aspektów znaczących: musi być aspektem występującym w ramach zadania, dla którego konieczne było uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz jednocześnie w decyzji tej został ustanowiony monitoring/nadzór przyrodniczy. W przypadku znaczących aspektów środowiskowych, działania związane z monitorowaniem, realizowane są przez dział odpowiedzialny za zadanie w oparciu o zapisy zawartych umów oraz Raportu oceny oddziaływania na środowisko. Dowody potwierdzające realizację działań związanych ze znacznymi aspektami środowiskowymi, zostaną umieszczone w dokumentacji odbiorowej zadania zgodnie z obowiązującymi regulacjami wewnętrznymi. 1.3. Aspekty środowiskowe zidentyfikowane zgodnie z punktem 3.2. rozdziału I podlegają ocenie w oparciu o kryteria określone w instrukcji stanowiącej załącznik nr 4 do Procedury. 1.3.1. W trakcie oceny aspektów środowiskowych Zespół Środowiskowy określa wpływ danego aspektu na środowisko naturalne oraz warunki, w jakich dany aspekt może wystąpić. 1.3.2. Podczas określania wpływu działalności GAZ-SYSTEM S.A. na środowisko należy wziąć pod uwagę: 1.3.2.1. zużycia energii i zasobów naturalnych, 1.3.2.2. zanieczyszczenie powietrza, 1.3.2.3. zniszczenie struktury gleby i ziemi, 1.3.2.4. naruszenie stosunków wodnych, 1.3.2.5. wpływ na florę i faunę, 1.3.2.6. rodzaje, charakter i ilości odpadów oraz skutki związane z koniecznością ich zagospodarowania, 1.3.2.7. uciążliwości dla środowiska i społeczności lokalnych związane z na przykład z emisją hałasu, zapachu lub innymi stanami fizycznymi, 1.3.2.8. inne rodzaje oddziaływań. 1.3.3. Określa się tak dużo wpływów na środowisko, jak tylko jest to możliwe. Wpływy na środowisko mogą mieć zarówno charakter negatywny jak i pozytywny. 1.3.4. Dla każdego zidentyfikowanego aspektu środowiskowego określane są warunki, w jakich on występuje lub może wystąpić takie jak: 1.3.4.1. warunki normalne (planowana i nadzorowana realizacja
Procedura identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych Operatora Gazociqgow Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. procesów/działań, planowe i nadzorowane działania, które występują okresowo i nie stanowią cyklicznego systemu pracy w OGP GAZ-SYSTEM S.A. np. inwestycja, remont, modernizacja, itp.) 1.3.4.2. warunki awaryjne (warunki, inne niż normalne i specjalne, których wystąpienie może spowodować negatywne skutki dla środowiska). 1.3.5. Dowodami na prowadzoną ocenę są zapisy zawarte w formularzu, którego wzór stanowi załącznik nr 1. Wypełnione formularze przechowywane są w Intranecie na stronie Pionu Eksploatacji w zakładce Ochrony Środowiska. 1.3.6. Zasady oceny aspektów środowiskowych są okresowo przeglądane przez Zespół Roboczy ds. Zarządzania Środowiskowego i w razie potrzeby aktualizowane. 1.4. Dla znaczących aspektów środowiskowych wyznaczonych przez Zespół Środowiskowy w Oddziale/Centrali zgodnie z punktem 3.2 rozdziału I, podejmowane są działania na podstawie procedur wewnętrznych. Znaczące aspekty środowiskowe są uwzględniane przy ustalaniu celów i zadań środowiskowych. Przepisy końcowe 1. Procedura wchodzi w życie z dniem..ą^.iaiasp'' 2. Czas przechowywania zapisów wynikających z niniejszej Procedury jest określony w Instrukcji kancelaryjnej (PB-BC-112) 3. Kierownicy wszystkich Jednostek Organizacyjnych są zobligowani do stosowania niniejszej Procedury oraz pełnią nadzór nad jej przestrzeganiem. 4. Wszelkie zmiany do niniejszej Procedury wprowadza się na zasadach opisanych w Procedurze Legislacyjnej (BO-DY-P01). 5. Opiekunem merytorycznym niniejszej regulacji jest Kierownik Działu Ochrony Środowiska Pionu Eksploatacji. Załączniki Załącznik nr 1 - Formularz- Rejestr aspektów środowiskowych" Załącznik nr 2 - Formularz- Rejestr posiadanych dokumentów w zakresie realizowanych Załącznik nr 3 - Formularz Załącznik nr 4 - Instrukcja inwestycji i remontów w Oddziale / Centrali" Rejestr aspektów środowiskowych dla zadania,ocena aspektów środowiskowych" awdzono pod względem Strona 9 z 10