Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Sprawozdanie okresowe z realizacji Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 za II półrocze 2010 r.
Spis treści I. INFORMACJE WSTĘPNE... 4 II. PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO W OKRESIE OBJĘTYM SPRAWOZDANIEM... 5 1. Realizacja i analiza postępów... 5 1.1. Informacja na temat postępów rzeczowych programu operacyjnego...6 1.2. Informacje finansowe...8 1.3. Informacja na temat odsetek narosłych od środków zgromadzonych na realizację Programu...9 1.4. Informacja na temat zaliczek przekazanych na rzecz beneficjentów...9 1.5. Analiza jakościowa...10 1.5.1. Przebieg realizacji Programu... 10 1.5.2 Szczegółowa charakterystyka poszczególnych osi priorytetowych w ramach PO IG... 30 1.6. Zmiany wprowadzone do Szczegółowego opisu priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013...76 1.7. Prace nad dokumentami niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania PO IG...81 1.7.1. Programy pomocy publicznej... 81 1.7.2. Wytyczne... 83 1.7.3. Porozumienia i umowy... 83 1.7.4. Wzory dokumentów dla beneficjentów... 84 1.7.5. Dokumenty związane z wyborem projektów... 84 1.7.6. Dokumenty związane z kontrolą... 85 1.7.7. Dokumenty związane z zarządzaniem finansowym... 86 1.8. Systemy informatyczne...86 1.9. Harmonogram uruchamiania działań...87 1.10. Projekty indywidualne...88 1.11. Wpływ osi priorytetowych na zapewnienie równości szans kobiet i męŝczyzn oraz politykę niedyskryminacji...91 1.12. Środki wykorzystywane w ramach cross-financingu...92 1.13. Linia demarkacyjna...93 1.14. Zapewnienie komplementarności...93 1.15. Wykorzystanie alokacji w kontekście realizacji celów Strategii Lizbońskiej...94 Tabele i przykłady projektów realizujących cele Strategii Lizbońskiej... 94 2. Opis istotnych problemów we wdraŝaniu oraz podjętych środków zaradczych... 100 2.1. Istotne problemy i zagroŝenia we wdraŝaniu... 100 2.2. Działania słuŝące usprawnieniu PO IG... 105 2.2.1. Grupa ds. Przedsiębiorców... 105 2.2.2. Komitet Monitorujący... 106 2.2.3. Badania ewaluacyjne... 106 2.2.4. Grupa robocza do spraw gospodarki opartej na wiedzy (GOW)... 113 2.3. Działania zmierzające do poprawy wdraŝania PO IG realizowane przez instytucje odpowiedzialne za wdraŝanie PO IG... 113 3. Informacje o przeprowadzonych kontrolach w trakcie realizacji Programu w okresie sprawozdawczym... 117 3.1. Informacja o działaniach podjętych w ramach kontroli realizacji Programu...117 2
3.1.1. Kontrole systemowe przeprowadzone przez Instytucję Zarządzającą PO IG... 117 3.1.2 Kontrole systemowe przeprowadzone przez Instytucje Pośredniczące PO IG... 118 3.2. Informacja o działaniach podjętych w ramach kontroli realizacji projektów (wg osi priorytetowych)...118 3.2.1. Kontrole prowadzone w okresie sprawozdawczym przez Instytucję Zarządzającą... 118 3.2.2. Kontrole projektów prowadzone w okresie sprawozdawczym przez Instytucje Pośredniczące... 119 3.2.3. Kontrole projektów prowadzone w okresie sprawozdawczym przez Instytucje WdraŜające... 120 3.3. Informacja o działaniach kontrolnych podjętych przez inne instytucje (np. NIK, KE)...121 3.4. Informacja o stwierdzonych nieprawidłowościach...122 3.5. Informacja na temat kwot odzyskanych oraz kwot pozostałych do odzyskania...124 4. Oświadczenie Instytucji Zarządzającej o przestrzeganiu prawa wspólnotowego podczas realizacji Programu... 124 4.1. Zgodność realizowanego Programu z prawodawstwem w zakresie zamówień publicznych...125 4.2. Zgodność Programu z zasadami pomocy publicznej...125 5. Informacja o realizacji duŝych projektów... 133 6. Informacja na temat wykorzystania pomocy technicznej... 136 6.1. Przedsięwzięcia realizowane w ramach pomocy technicznej...136 6.2. Wykorzystanie pomocy technicznej...137 6.3. Problemy zidentyfikowane w ramach pomocy technicznej...138 6.4. Informacja na temat kwot wycofanych/odzyskanych (do odzyskania) w ramach pomocy technicznej...138 6.5. Uproszczenia w zakresie pomocy technicznej...139 6.6 Analiza postępu rzeczowego...139 7. Wypełnianie zobowiązań w zakresie promocji i informacji... 140 8. Konkluzje i rekomendacje... 140 9. Oświadczenie Instytucji Zarządzającej... 144 10. Spis załączników do Sprawozdania... 144 Załącznik nr 1. Postęp rzeczowy...144 Tabela 1. Postęp rzeczowy Programu operacyjnego... 144 Załącznik nr 2. Tabele finansowe...144 Tabela 1. Stan wdraŝania Programu według osi priorytetowych... 144 Tabela 2. Stan wdraŝania Programu według osi priorytetowych i województw... 144 Tabela 3. Źródła, z których sfinansowane zostały wydatki kwalifikowalne poniesione od uruchomienia Programu (w PLN)... 144 Tabela 4. Wydatki ujęte w poświadczeniach i deklaracjach skierowanych do KE oraz płatności okresowe zrealizowane przez KE... 144 Załącznik nr 3. Formularz sprawozdawczy dotyczący promocji i informacji...144 3
I. INFORMACJE WSTĘPNE Cel: Konwergencja Kwalifikowany obszar: Polska (cały kraj) PROGRAM OPERACYJNY Okres programowania: 2007-2013 Numer programu (CCI): 2007 PL 161 PO 001 Nazwa programu: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 SPRAWOZDANIE OKRESOWE Numer sprawozdania: II/2010/POIG Z WDRAśANIA PROGRAMU Okres sprawozdawczy: 1.07.2010 r. 31.12.2010 r. 4
II. PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO W OKRESIE OBJĘTYM SPRAWOZDANIEM 1. Realizacja i analiza postępów Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (PO IG) jest jednym z programów operacyjnych realizowanych w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia (NSRO), będącym instrumentem polskiej polityki spójności określającym zakres interwencji pomocy w obszarze gospodarki. Celem głównym Programu jest Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa. Zgodnie z przyjętym celem głównym załoŝenia Programu są osiągane w ramach następujących osi priorytetowych: Oś 1. Badania i rozwój nowoczesnych technologii, Oś 2. Infrastruktura sfery B+R, Oś 3. Kapitał dla innowacji, Oś 4. Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia, Oś 5. Dyfuzja innowacji, Oś 6. Polska gospodarka na rynku międzynarodowym, Oś 7. Społeczeństwo informacyjne budowa elektronicznej administracji, Oś 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększanie innowacyjności gospodarki, Oś 9. Pomoc techniczna. Wszystkie osie priorytetowe wspierają innowacyjność oraz działania związane z inwestycjami w sferę B+R, gospodarką elektroniczną czy umiędzynarodowieniem polskiej gospodarki. PO IG wychodzi równieŝ naprzeciw załoŝeniom Strategii Lizbońskiej, przyczyniając się do realizacji jej celów poprzez przypisanie ponad 90% alokacji finansowej na działania w ramach obszarów: B+R, innowacje, technologie informacyjne i komunikacyjne. PO IG jest skierowany do przedsiębiorców, jednostek naukowych, uczelni wyŝszych i organów administracji rządowej. Największa część środków w ramach PO IG ponad 35% alokacji przeznaczona jest na inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia (4. oś priorytetowa). Blisko 15% środków Programu jest z kolei zaalokowanych na działania związane z gospodarką elektroniczną (8. oś priorytetowa). 5
Szczegółowy podział alokacji przedstawia poniŝszy wykres. Wykres 1. Alokacja środków publicznych w podziale na priorytety PO IG (w %) 14,57% 8,11% 4,22% 4,12% 3,40% 13,38% Priorytet 1 Priorytet 2 Priorytet 3 13,38% Priorytet 4 Priorytet 5 3,50% Priorytet 6 Priorytet 7 Priorytet 8 35,32% Priorytet 9 Źródło: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013. Celem niniejszego Sprawozdania jest przedstawienie stanu i efektów wdraŝania Programu w II półroczu 2010 r. oraz zaprezentowanie działań podjętych przez instytucje zaangaŝowane we wdraŝanie PO IG, słuŝących pełnemu i efektywnemu wykorzystaniu środków przeznaczonych na jego realizację. W Sprawozdaniu przedstawiono informację na temat realizacji PO IG, w tym postęp rzeczowy, informacje finansowe oraz analizę jakościową, w tym analizę beneficjentów oraz dokumentacji, a takŝe opis projektów indywidualnych. Omówiono takŝe realizację załoŝeń Strategii Lizbońskiej, zgodność Programu z prawem wspólnotowym oraz napotkane w ramach wdraŝania problemy wraz z podjętymi środkami zaradczymi, a takŝe komplementarność pomocy z innymi instrumentami wsparcia. Ponadto, przedstawiono przegląd działań monitoringowych, które zawierają m.in. wyniki badań ewaluacyjnych przeprowadzonych w II półroczu 2010 r. W Sprawozdaniu zaprezentowano przegląd wszystkich osi priorytetowych PO IG, szczegółowe informacje na temat stanu realizacji duŝych projektów, wykorzystania pomocy technicznej oraz działania informacyjnopromocyjne. Szczegółowe dane na temat realizacji PO IG zostały zamieszczone w tabelach będących załącznikami do Sprawozdania. Wartości w tabelach finansowych są zgodne z danymi z KSI (SIMIK 07-13) wygenerowanymi z systemu dnia 31 grudnia 2010 r. 1.1. Informacja na temat postępów rzeczowych programu operacyjnego Analiza postępu rzeczowego realizacji PO IG, na podstawie wskaźników produktu i rezultatu określonych na poziomie poszczególnych osi priorytetowych i działań PO IG, została przeprowadzona na dwóch poziomach: o na poziomie osiągniętych wartości wskaźników, wykazanych przez beneficjentów w rozliczonych wnioskach o płatność końcową (tj. biorąc pod uwagę wyłącznie 6
projekty zakończone), czemu odpowiada wiersz Realizacja w tabeli postępu rzeczowego, stanowiącej załącznik nr 1 do sprawozdania; o na poziomie szacowanych wartości docelowych w oparciu o bieŝącą kontraktację (tj. określenia jaką wartość osiągną wskaźniki pod warunkiem, Ŝe w całości zrealizowane zostaną wszystkie projekty przyjęte do realizacji do końca okresu sprawozdawczego), czemu odpowiada wiersz Szacowana realizacja w tabeli postępu rzeczowego, stanowiącej załącznik nr 1 do sprawozdania. Do końca okresu sprawozdawczego zakończona została realizacja niespełna 1 100 projektów w ramach PO IG, jednakŝe ponad połowa z nich to niewielkie projekty dotyczące wsparcia rozwoju eksportu realizowane w ramach 6. osi priorytetowej. W większości osi priorytetowych projekty zakończone stanowią niewielki odsetek wszystkich realizowanych projektów, dlatego teŝ osiągnięte wartości większości wskaźników są nadal odległe od załoŝonych w dokumentach programowych wartości docelowych. W związku z faktem, iŝ znaczną część projektów realizowanych w ramach PO IG stanowią długotrwałe projekty inwestycyjne lub badawcze (o kilkuletnim horyzoncie realizacji) naleŝy uznać, iŝ obecny poziom realizacji wskaźników w zdecydowanej większości przypadków jest adekwatny do etapu realizacji Programu. Analiza szacowanej realizacji wskaźników na podstawie umów o dofinansowanie wskazuje, iŝ znaczna część wskaźników produktu i rezultatu przy obecnym poziomie kontraktacji osiągnie wartości docelowe, co związane jest m.in. z faktem, iŝ w wielu działaniach PO IG kontraktacja zbliŝona jest juŝ do 100%. Analiza wykazała ponadto, iŝ istnieją przypadki wyŝszej niŝ zakładano efektywności wsparcia w poszczególnych działaniach (rozumianej jako znacznie wyŝsza szacowana realizacja wskaźników rezultatu w stosunku do wskaźników produktu). Zidentyfikowano takŝe grupę wskaźników na poziomie osi priorytetowych, dla których wartości docelowe są nieadekwatne, co związane jest m.in. z formułowaniem ww. wskaźników na początkowym etapie procesu programowania, przed ostatecznym określeniem zakresu poszczególnych instrumentów wsparcia (Program Operacyjny, w którym zawarte są wskaźniki na poziomie priorytetów był tworzony i zatwierdzany znacznie wcześniej, niŝ Szczegółowy Opis Priorytetów PO IG, który precyzuje szczegółowe załoŝenia poszczególnych instrumentów wsparcia). PowyŜsza rozbieŝność zostanie skorygowana w ramach przeglądu śródokresowego Programu Operacyjnego w 2011 r. W IV kwartale 2010 r. Instytucja Zarządzająca, we współpracy z Instytucjami Pośredniczącymi dokonała przeglądu wskaźników monitorowania określonych w Programie Operacyjnym oraz wypracowała propozycje zmian, które zostaną uwzględnione w przeglądzie śródokresowym. PowyŜsze propozycje dotyczą: o usunięcia wskaźników nieadekwatnych oraz powtarzających się, o usunięcia wskaźników, dla których zidentyfikowano braki źródeł danych, o przesunięcia wszystkich wskaźników odnoszących się do statystyki publicznej z poziomu osi priorytetowych na poziom celu głównego i celów szczegółowych (wskaźniki te są raczej wskaźnikami oddziaływania niŝ rezultatu, pokazują szerszy kontekst wdraŝania, znaczny wpływ na ich realizację mają czynniki zewnętrzne), o dodania nowych, adekwatnych wskaźników w miejsce usuniętych bądź przesuniętych na inny poziom, o dostosowania niedoszacowanych lub przeszacowanych wartości wskaźników. W okresie sprawozdawczym (w lipcu 2010 r.) dokonano zmian w Szczegółowym Opisie Priorytetów PO IG, dotyczących wskaźników monitorowania następujących działań: 7
o Działania 6.5 zmiany związane były ze zmianą konstrukcji działania, w szczególności wprowadzeniem obok projektu systemowego (poddziałanie 6.5.1) schematu konkursowego dla przedsiębiorców (poddziałanie 6.5.2), o Działania 8.1 i 8.2 zmiany związane były z koniecznością urealnienia wartości docelowych wskaźników, w związku z większą niŝ pierwotnie zakładano przeciętną wartością realizowanych projektów, o Działań 9.1, 9.2 i 9.3 zmiany polegały na dostosowaniu pod względem nazwy, jednostki miary oraz wartości docelowych wskaźników na poziomie działań do wskaźników na poziomie osi priorytetowej. Szczegółowa analiza postępu rzeczowego na podstawie osiągniętych i szacowanych wartości wskaźników monitorowania zawarta jest w ramach analizy jakościowej poszczególnych osi priorytetowych. Szczegółowe informacje na temat postępu rzeczowego poszczególnych osi priorytetowych/działań w II półroczu 2010 r. zostały zamieszczone w Tabeli 1. Postęp rzeczowy osi/działania 1, będącej Załącznikiem nr 1 do Sprawozdania. 1.2. Informacje finansowe 2 PO IG jest finansowany ze środków publicznych krajowych (budŝetu państwa) i wspólnotowych Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz środków prywatnych. Łączna wielkość publicznych środków finansowych zaangaŝowanych w realizację PO IG w latach 2007-2013 wynosi 9 711 629 742 EUR 3. Na kwotę tę składają się środki publiczne pochodzące z EFRR w wysokości 8 254 885 280 EUR oraz środki krajowe, których zaangaŝowanie przewidziano na poziomie 1 456 744 462 EUR. Alokacja z EFRR w PO IG stanowi 12,3% całości środków wspólnotowych zaangaŝowanych w realizację NSRO. Poziom krajowego współfinansowania publicznego stanowi 15% całkowitej alokacji środków publicznych, z kolei wsparcie z EFRR stanowi odpowiednio 85% całkowitej alokacji środków publicznych. Większość interwencji podejmowanych w ramach PO IG stanowi pomoc publiczną w rozumieniu Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską. W związku z powyŝszym obok środków publicznych w realizację PO IG zaangaŝowane są równieŝ środki prywatne na poziomie zgodnym ze wspólnotowymi zasadami dopuszczalności udzielania pomocy publicznej. W ramach PO IG moŝliwe są dwie formy przekazywania wsparcia na rzecz beneficjentów: w formie zaliczek lub refundacji. Formy dofinansowania w przypadku projektów dofinansowanych środkami publicznymi i realizowanych w ramach programów operacyjnych są uregulowane w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego wydanym na podstawie art. 189 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.). 1 Tabela została przygotowana zgodnie z wzorem określonym w Załączniku IIa do Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie sprawozdawczości. 2 W sprawozdaniu, zgodnie z Wytycznymi Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie sprawozdawczości, zastosowano kurs Europejskiego Banku Centralnego (EBC) z przedostatniego dnia roboczego okresu, za który sporządzane jest Sprawozdanie, czyli 3,9650 PLN. 3 Prezentowane kwoty środków z EFRR oraz krajowych środków publicznych to kwoty zobowiązań, które ujęto w cenach bieŝących. 8
W ramach PO IG płatności z EFRR jako wkład unijny stanowią 85% dofinansowania (100% dofinansowania w przypadku poddziałania 6.2.2 PO IG). Pozostałą część stanowią środki krajowe z budŝetu państwa, a w 6. osi priorytetowej takŝe środki jednostek samorządu terytorialnego. Dodatkowo wkład własny mogą stanowić środki prywatne oraz poŝyczki Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Dotychczas najwięcej środków prywatnych zostało zaangaŝowanych w projekty z 4. osi priorytetowej ponad 2,3 mld PLN. Jako współfinansowanie w ramach tej osi zaangaŝowano równieŝ najwięcej środków pochodzących z poŝyczek EBI ponad 56,9 mln PLN. PoŜyczki EBI w kwocie około 2 mln PLN miały swój udział równieŝ w finansowaniu 7. oraz 8. osi priorytetowej. Szczegółowe dane o postępie finansowym zostały zaprezentowane w Załączniku nr 2. Tabele finansowe 4, oraz w rozdziale 1.5 Analiza jakościowa. 1.3. Informacja na temat odsetek narosłych od środków zgromadzonych na realizację Programu Zgodnie z informacją otrzymaną od Instytucji Koordynującej NSRO (IK NSRO) (pismo z dnia 5 stycznia 2010 r. znak: DKF-VII-8183-1-MI/10, NK 1417/10), Instytucje Zarządzające nie wypełniają tego punktu. 1.4. Informacja na temat zaliczek przekazanych na rzecz beneficjentów W ramach PO IG dofinansowanie na realizację projektów jest wypłacane beneficjentom w formie refundacji wcześniej poniesionych wydatków bądź w formie zaliczki. W związku z wejściem w Ŝycie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych od stycznia 2010 r. wszelkie płatności, w tym zaliczki, są przekazywane beneficjentom dwoma równoległymi strumieniami: w formie płatności z budŝetu środków europejskich w części odpowiadającej finansowaniu ze środków EFRR oraz dotacji celowej w części odpowiadającej współfinansowaniu krajowemu. Zaliczki wypłacane są w terminie, wysokości i w sposób określony w umowie o dofinansowanie projektu. Przekazanie pierwszej płatności zaliczkowej następuje po wniesieniu prawidłowego zabezpieczenia wraz z poprawnie wypełnionym wnioskiem o płatność zaliczkową, wykazaną w harmonogramie płatności. Przekazanie kolejnej transzy zaliczki uzaleŝnione jest od wykazania we wniosku o płatność wydatków obejmujących co najmniej 70% łącznej kwoty dotychczas otrzymanych środków zaliczki. Tabela 1. Informacja na temat zaliczek (w PLN) Oś priorytetowa Wartość zaliczek przekazanych na rzecz beneficjentów* w okresie sprawozdawczym od początku uruchomienia Programu Wartość środków przekazanych beneficjentom w formie zaliczki, a następnie przedstawionych do rozliczenia i uznanych za kwalifikowalne przez właściwe instytucje w okresie sprawozdawczym od początku uruchomienia Programu Oś 1 423 566 639,44 1 167 944 594,40 519 329 609,08 945 177 378,64 Oś 2 488 112 171,80 1 033 029 929,73 629 109 798,71 939 473 759,80 Oś 3 56 511 028,09 117 194 377,01 13 073 825,13 52 838 882,15 Oś 4 295 331 058,84 616 757 287,72 189 986 520,19 260 063 307,61 Oś 5 71 744 309,60 146 275 964,21 23 741 634,01 86 846 124,06 4 Tabele zostały przygotowane zgodnie z wzorem Załącznika IIb do Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie sprawozdawczości. 9
Oś 6 54 169 753,44 78 691 444,12 37 146 038,69 41 706 165,80 Oś 7 1 300 000,00 1 300 000,00 587 827,48 587 827,48 Oś 8 80 877 908,84 271 455 199,55 47 283 822,77 71 498 198,23 Oś 9 26 797 555,64 113 898 241,82 35 455 240,88 81 793 662,23 OGÓŁEM 1 498 410 425,69 3 546 547 038,56 1 495 714 316,94 2 479 985 306,00 * Dane uwzględniają korekty wypłaconych zaliczek Źródło: opracowanie własne. Od początku uruchomienia Programu przekazano na rzecz beneficjentów zaliczki na łączną kwotę 3 546 547 038,56 PLN. Natomiast w okresie sprawozdawczym, w ramach PO IG, wypłacono beneficjentom zaliczki na łączną kwotę 1 498 410 425,69 PLN. Oznacza to, Ŝe zaliczki wypłacone w okresie sprawozdawczym stanowiły prawie 42% wszystkich płatności zaliczkowych przekazanych na rzecz beneficjentów od początku uruchomienia Programu. Zaliczki o najwyŝszej wartości zostały przekazane beneficjentom 1., 2. oraz 4. osi priorytetowej. Ze względu na specyfikę projektów realizowanych w ramach 7. osi priorytetowej, w tym faktu, iŝ projekty te realizowane są głównie przez Państwowe Jednostki BudŜetowe (PJB), wartość zaliczek wypłaconych w ramach 7. osi priorytetowej była najniŝsza i wyniosła 1 300 000,00 PLN. W przypadku zaliczek wypłaconych beneficjentom i rozliczonych przez właściwe instytucje, wartość rozliczonych zaliczek w okresie sprawozdawczym wyniosła 1 495 714 316,94 PLN (Tabela 1). 1.5. Analiza jakościowa 1.5.1. Przebieg realizacji Programu Od początku uruchomienia Program cieszy się bardzo duŝym zainteresowaniem wnioskodawców i grup docelowych. Świadczy o tym liczba złoŝonych wniosków o dofinansowanie oraz wysoki poziom kontraktacji, który w niektórych działaniach zbliŝa się, a nawet przekracza 100% dostępnej alokacji. W okresie sprawozdawczym były przeprowadzone nabory wniosków do 1., 3., 4., 5., 6. i 8. osi priorytetowej. Wnioski o dofinansowanie Od początku uruchomienia Programu oceniono jako poprawne pod względem formalnym 14 828 wniosków o wartości dofinansowania ze środków publicznych 66 779 924 917,33 PLN, co stanowi 173,42% alokacji na Program. Z tego w okresie sprawozdawczym oceniono pozytywnie pod względem formalnym 1 408 wniosków o dofinansowanie, a więc blisko 9,49% wszystkich dotychczas pozytywnie ocenionych pod względem formalnym wniosków o dofinansowanie. W porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym liczba wniosków wyraźnie zmalała, co ma związek z wyczerpywaniem się alokacji na poszczególne działania i zawieszaniem naborów. 10
Wykres 2. Liczba wniosków poprawnych pod względem formalnym złoŝonych w ramach poszczególnych osi priorytetowych PO IG Liczba wniosków o dofinansowanie 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 w okresie spraw ozdaw czym od uruchomienia PO IG 1 000 0 oś 1 oś 2 oś 3 oś 4 oś 5 oś 6 oś 7 oś 8 oś 9 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Z powyŝszego wykresu wynika, Ŝe do końca grudnia 2010 r. największą popularnością cieszyły się 8., 4., 1. i 6. oś priorytetowa, w ramach których złoŝono najwięcej wniosków o dofinansowanie. W ramach 8. osi priorytetowej złoŝono najwięcej wniosków w całym Programie od momentu jego uruchomienia 6 733, co stanowi ponad 45% wszystkich wniosków. W bieŝącym okresie sprawozdawczym złoŝono 211 wniosków, co stanowi niewiele ponad 3% wniosków złoŝonych w ramach 8. osi priorytetowej i oznacza spadek w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego aŝ o 22 p.p. Taka sytuacja ma związek z przesunięciem naborów i oceny wniosków, która wynikała z oczekiwania na zmianę programów pomocowych oraz zatwierdzenie zmian kryteriów wyboru projektów. W związku z zaostrzeniem kryteriów w ramach Działania 8.1, mającym na celu poprawienie jakości składanaych projektów, zmniejszyło się równieŝ zainteresowanie wnioskodawców działaniami 8. osi priorytetowej, co mogło mieć przełoŝenie na liczbę wniosków poprawnych pod względem formalnym. Liczba wniosków złoŝonych w okresie sprawozdawczym w ramach 8. osi priorytetowej stanowi 15% wszystkich wniosków złoŝonych w II półroczu 2010 r. w ramach Programu. Wartość dofinansowania ze środków publicznych wniosków złoŝonych w ramach 8. osi priorytetowej od początku uruchomienia Programu wynosi 4 933 137 611,47 PLN, co stanowi 87,87% alokacji na 8.oś priorytetową. W ramach 4. osi priorytetowej złoŝono 2 540 wniosków poprawnych formalnie, co stanowi ponad 17% wszystkich wniosków od momentu uruchomienia Programu. W bieŝącym okresie sprawozdawczym złoŝono 80 wniosków, a więc niewiele ponad 3% wniosków z 4. osi priorytetowej, co oznacza 10-krotny spadek w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego. Jednocześnie liczba wniosków złoŝonych w okresie sprawozdawczym w ramach 4. osi priorytetowej stanowi ponad 5% wszystkich wniosków złoŝonych w II półroczu 2010 r. Wartość dofinansowania ze środków publicznych wniosków złoŝonych w ramach 4. osi priorytetowej od początku uruchomienia Programu wynosi 24 557 402 121,46 PLN, czyli ponad dwukrotnie przekracza alokację na 4 oś priorytetową. W ramach 1. osi priorytetowej złoŝono 2 131 wniosków o wartości dofinansowania ze środków publicznych 9 700 665 023,35 PLN, z czego 505 wniosków w bieŝącym okresie 11
sprawozdawczym, a więc blisko 24% wniosków złoŝonych w ramach 1. osi priorytetowej od uruchomienia Programu. Liczba wniosków złoŝonych w ramach 1. osi priorytetowej stanowi ponad 14% wszystkich wniosków poprawnych pod względem formalnym od początku uruchomienia Programu i blisko 36% wniosków złoŝonych w bieŝącym okresie sprawozdawczym, a więc najwięcej ze wszystkich osi w bieŝącym okresie sprawozdawczym. W ramach 6. osi priorytetowej złoŝono 2 044 wniosków o wartości dofinansowania ze środków publicznych 944 046 703,75 PLN, z czego 484 wniosków w bieŝącym okresie sprawozdawczym, a więc blisko 24% wniosków złoŝonych w ramach 6. osi priorytetowej od uruchomienia Programu i oznacza spadek o ponad 20 p.p. w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego. Liczba wniosków złoŝonych w ramach 6. osi priorytetowej stanowi blisko 14% wszystkich wniosków poprawnych pod względem formalnym od początku uruchomienia Programu i ponad 34% wniosków złoŝonych w bieŝącym okresie sprawozdawczym, co stanowi drugie miejsce pod względem liczby złoŝonych wniosków w bieŝącym okresie sprawozdawczym. Dotychczas, najmniejszą liczbę wniosków podobnie jak w poprzednim okresie sprawozdawczym złoŝono w ramach 7. i 9. osi priorytetowej. W 7. osi priorytetowej złoŝono 31 wniosków o wartości dofinansowania ze środków publicznych 4 170 737 907,81 PLN, w tym tylko 1 wniosek w bieŝącym okresie sprawozdawczym. NaleŜy jednak zauwaŝyć, Ŝe w ramach 7. osi priorytetowej realizowane są wyłącznie projekty indywidualne. W 9. osi priorytetowej złoŝono 108 wniosków o wartości dofinansowania ze środków publicznych 423 154 078,51 PLN, z czego 35 wniosków w bieŝącym okresie sprawozdawczym. W przypadku 9. osi priorytetowej finansowane są projekty pomocy technicznej, które dotyczą zadań realizowanych przez instytucje zaangaŝowane we wdraŝanie Programu. W przypadku działań konkursowych najmniej wniosków zostało złoŝonych w ramach osi 5. i 3. W 5. osi priorytetowej złoŝono 279 wniosków o wartości dofinansowania ze środków publicznych 1 666 501 301,36 PLN, z czego 39 wniosków w bieŝącym okresie sprawozdawczym, a więc o 28 wniosków mniej niŝ w poprzednim okresie sprawozdawczym; W 3. osi priorytetowej złoŝono 359 wniosków o wartości dofinansowania ze środków publicznych 2 113 804 924,84 PLN, w tym 52 wnioski w bieŝącym okresie sprawozdawczym, a więc o połowę mniej niŝ w poprzednim okresie. W 2. osi priorytetowej złoŝono 603 wnioski o wartości dofinansowania ze środków publicznych 18 270 475 244,78 PLN, w tym tylko 1 wniosek w bieŝącym okresie sprawozdawczym (projekt indywidualny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w ramach Działania 2.1). W poprzednim okresie sprawozdawczym złoŝono 98 wniosków poprawnych formalnie. Największą wartość dofinansowania ze środków publicznych miały wnioski poprawne pod względem formalnym złoŝone w ramach 4. osi priorytetowej (24,56 mld PLN) i 2. osi priorytetowej (18,27 mld PLN). 12
Biorąc pod uwagę liczbę złoŝonych wniosków poprawnych pod względem formalnym od początku uruchomienia Programu w podziale na województwa, najwięcej wniosków zostało złoŝonych w województwie mazowieckim ponad 3,4 tys., co stanowi ponad 23% wszystkich wniosków oraz w województwie małopolskim blisko 1,9 tys., a więc 12,5% wszystkich wniosków. Ponad 12-krotnie mniej wniosków niŝ w województwie mazowieckim, złoŝonych zostało w województwach: świętokrzyskim, lubuskim i opolskim, w których liczba wniosków nie przekracza 300. Niewiele więcej wniosków złoŝono dotychczas w województwie podlaskim i warmińsko-mazurskim odpowiednio 300 i 310. W bieŝącym okresie sprawozdawczym najwięcej wniosków poprawnych formalnie zostało złoŝonych w województwie mazowieckim 266, co stanowi blisko 19% wniosków złoŝonych w bieŝącym okresie sprawozdawczym oraz województwie małopolskim 162, a więc blisko 12% wniosków. Blisko 11% wniosków zostało złoŝonych w województwie wielkopolskim i ok. 10% w województwie śląskim. Najmniej wniosków zostało złoŝonych w województwach: opolskim, warmińsko-mazurskim, lubuskim, świętokrzyskim i lubelskim mniej niŝ 35. Szczegółowe dane dotyczące liczby wniosków poprawnych pod względem formalnym złoŝonych od początku uruchomienia PO IG w podziale na województwa przedstawia poniŝszy rysunek. 13
Rysunek 1. Liczba złoŝonych wniosków o dofinansowanie poprawnych pod względem formalnym w podziale na regiony oraz udział procentowy w poszczególnych województwach od początku uruchomienia Programu Zachodniopomorskie 361 2,4% Lubuskie 271 1,8% Dolnośląskie Wielkopolskie 1 056 7,1% 1 562 10,5% Pomorskie 1 006 6,8% Kujawsko- Pomorskie Opolskie 280 1,9% 494 3,3% Łódzkie Śląskie 1 274 8,6% 710 4,8% Warmińsko- Mazurskie 2,1% Małopolskie Mazowieckie Świętokrzyskie 1 855 310 263 1,8% 12,5% 3 431 23,1% Podkarpackie 730 4,9% Podlaskie 300 2,0% Lubelskie 455 3,1% <500 >500 >1 000 >1 500 >2 000 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Wnioski o dofinansowanie o najwyŝszej wartości dofinansowania złoŝono w województwie mazowieckim ponad 13 mld PLN, przy 3 431 złoŝonych wnioskach oraz w województwie małopolskim ponad 5,5 mld PLN przy 1 855 złoŝonych wnioskach, natomiast o najniŝszej wartości dofinansowania w województwie lubuskim ponad 0,7 mld PLN przy 271 wnioskach. Dane dotyczące wartości złoŝonych wniosków w podziale na regiony prezentuje poniŝsza mapa. 14
Rysunek 2. Wartość złoŝonych wniosków o dofinansowanie poprawnych pod względem formalnym w podziale na regiony (w mld PLN) oraz udział procentowy w poszczególnych województwach od uruchomienia Programu Zachodniopomorskie 1,06 1,6% Lubuskie 0,74 1,1% Dolnośląskie Wielkopolskie 4,64 7,0% Pomorskie 4,36 6,5% 2,82 4,2% Opolskie 1,58 2,4% Kujawsko- Pomorskie 2,06 3,1% Łódzkie Śląskie 4,58 6,9% 4,60 6,9% Warmińsko- Mazurskie 1,7% Małopolskie Mazowieckie Świętokrzyskie 5,50 8,2% 1,10 1,03 1,5% 13,03 19,5% Podkarpackie 2,54 3,8% Podlaskie 1,38 2,1% Lubelskie 2,23 3,3% < 1 mld > 1 mld > 4 mld > 5 mld > 10 mld Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Umowy o dofinansowanie Według stanu na koniec grudnia 2010 r., w ramach Programu podpisano 5 883 umowy o dofinansowanie projektów o wartości dofinansowania ze środków publicznych 25 387 473 224,79 PLN, z czego wartość środków unijnych wyniosła 21 582 241 056,07 PLN, co stanowi 65,94% alokacji na lata 2007-2013. Natomiast, w okresie sprawozdawczym zakontraktowano 1 570 projektów, co stanowi ponad 26% wszystkich podpisanych dotychczas umów o dofinansowanie, a więc o 10 p.p. mniej niŝ w poprzednim okresie sprawozdawczym. 15
Wykres 3. Liczba podpisanych umów o dofinansowanie w podziale na osie priorytetowe od początku uruchomienia Programu Oś 1. Liczba umów o dofinansowanie 799 Oś 2. Oś 3. 120 129 Oś 4. 1 069 Oś 5. 132 Oś 6. 1 447 Oś 7. 27 Oś 8. 2 086 Oś 9. 74 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Podobnie, jak w przypadku wniosków, do końca okresu sprawozdawczego najwięcej umów podpisano w następujących osiach priorytetowych: 8. oś priorytetowa 2 086 umów o wartości dofinansowania ze środków publicznych 1 365 380 426,12 PLN; 6. oś priorytetowa 1 447 umów o wartości dofinansowania ze środków publicznych 897 744 711 PLN; 4. oś priorytetowa 1 069 umowy o wartości dofinansowania ze środków publicznych 8 110 395 146,17 PLN; 1. oś priorytetowa 799 umów o wartości dofinansowania ze środków publicznych 4 221 395 315,39 PLN. Najwięcej umów zostało podpisanych w ramach 8. osi priorytetowej, ale umowy o największej wartości dofinansowania (ponad 8 mld PLN) zostały podpisane w ramach 4. osi priorytetowej. W okresie sprawozdawczym najwięcej umów zostało podpisanych w następujących osiach priorytetowych: w ramach 6. osi priorytetowej 694 o wartości dofinansowania ze środków publicznych 615 224 522,65 PLN), w ramach 4. osi priorytetowej 327 o wartości dofinansowania ze środków publicznych 1 889 853 178,04 PLN), w ramach 1. osi priorytetowej 266 o wartości dofinansowania ze środków publicznych 231 834 501,86 PLN), w ramach 8. osi priorytetowej 184 o wartości dofinansowania ze środków publicznych 204 017 624,12 PLN). 16
W pozostałych osiach priorytetowych liczba umów podpisanych w okresie sprawozdawczym nie przekraczała 40. W układzie regionalnym, najwięcej umów o dofinansowanie od uruchomienia Programu zostało podpisanych w województwie mazowieckim (1 206), wielkopolskim (702) oraz małopolskim (688). Natomiast najmniej w województwach: warmińsko-mazurskim, podlaskim, świętokrzyskim, lubuskim, opolskim i zachodnio-pomorskim, gdzie liczba umów nie przekracza 130. Rysunek 3. Liczba podpisanych umów w podziale na regiony oraz udział procentowy w poszczególnych województwach od uruchomienia Programu Zachodniopomorskie 130 2,2% Lubuskie 113 1,9% Dolnośląskie 443 Wielkopolskie 7,5% 702 11,9% Pomorskie 376 6,4% Kujawsko- Pomorskie Opolskie 114 1,9% 212 3,6% Łódzkie Śląskie 519 8,8% 296 5,0% Warmińsko- Mazurskie 1,6% Małopolskie 688 96 Mazowieckie Świętokrzyskie 111 1,9% 11,7% 1 206 20,5% Podkarpackie 330 5,6% Podlaskie 104 1,8% Lubelskie 145 2,5% < 100 > 100 > 300 > 500 > 800 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Liczba umów podpisanych w województwie mazowieckim stanowi 20,5% wszystkich podpisanych umów o dofinansowanie od uruchomienia Programu. Natomiast liczba umów w województwie warmińsko-mazurskim jest 12-krotnie mniejsza niŝ w województwie mazowieckim i stanowi 1,6% umów. 17
W okresie sprawozdawczym liczba umów podpisanych w województwie mazowieckim równieŝ jest największa i stanowi blisko 16,4 % umów podpisanych w II półroczu 2010 r. Natomiast najmniejsza liczba umów została podpisana w województwie opolskim 1,85 % umów. Analogicznie do wniosków o dofinansowanie, wartość umów od uruchomienia Programu jest najwyŝsza w województwie mazowieckim, w którym wartość przekracza 4,4 mld PLN (przy 1 206 realizowanych projektach) oraz w województwach małopolskim (ponad 2,2 mld PLN) i dolnośląskim (1,9 mld PLN), przy liczbie umów odpowiednio: 688 i 443. Umowy o najniŝszej wartości dofinansowania zostały złoŝone w województwach zachodniopomorskim i warmińsko-mazurskim, gdzie ich wartość nie przekracza 230 mln PLN, a więc jest ok. 20 razy niŝsza niŝ w województwie mazowieckim. Wartość umów złoŝonych w bieŝącym okresie sprawozdawczym jest najwyŝsza w województwie małopolskim 507 mln PLN (przy 162 projektach), śląskim 444 mln PLN i mazowieckim 411 mln PLN, przy liczbie umów odpowiednio: 139 i 266. Umowy o najmniejszej wartości dofinansowania w bieŝącym okresie sprawozdawczym zostały podpisane w województwie lubuskim niecałe 24 mln PLN, a więc ponad 21 razy mniejsza niŝ w województwie małopolskim. 18
Rysunek 4. Wartość podpisanych umów o dofinansowanie w podziale na regiony (w mld PLN) oraz udział procentowy w poszczególnych województwach od uruchomienia Programu 0,21 0,8% Lubuskie 0,25 1,0% Dolnośląskie 1,94 Wielkopolskie 7,6% 1,32 Pomorskie 5,2% 0,74 2,9% Opolskie 0,36 1,4% Zachodniopomorskie Kujawsko- Pomorskie 0,65 2,6% Łódzkie Śląskie 1,55 6,1% 1,07 4,2% Warmińsko- Mazurskie 0,23 0,9% Małopolskie Mazowieckie Świętokrzyskie 2,24 8,8% 0,36 1,4% 4,42 17,4% Podkarpackie 0,90 3,5% Podlaskie 0,28 1,1% Lubelskie 0,66 2,6% < 0,5 mld > 0,5 mld > 1 mld > 1,5 mld > 2 mld Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Przeciętna wartość dofinansowania pojedynczego projektu złoŝonego od uruchomienia Programu jest najwyŝsza w województwie lubelskim (4,55 mln PLN) oraz dolnośląskim (4,37 mln PLN), a najniŝsza w województwie zachodniopomorskim 1,62 mln PLN. Natomiast biorąc pod uwagę bieŝący okres sprawozdawczy średnia wartość dofinansowania pojedynczego projektu była najwyŝsza równieŝ w województwie lubelskim 7,45 mln PLN, ale najniŝsza w województwie pomorskim 0,88 mln PLN. Na poniŝszym wykresie przedstawiono liczbę i wartość umów o dofinansowanie podpisanych w ramach Programu w podziale na województwa. 19
Wykres 4. Liczba i wartość podpisanych umów od uruchomienia Programu w podziale na województwa (w tys. PLN) Liczba i wartość podpisanych umów według województw 1400 5 000 000 1200 4 500 000 4 000 000 1000 3 500 000 800 3 000 000 2 500 000 600 2 000 000 400 1 500 000 200 1 000 000 500 000 0 0 dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Liczba podpisanych umów (lewa oś) Wartośc podpisanych umów w tys. PLN (prawa oś) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). NajwyŜszy poziom kontraktacji na koniec okresu sprawozdawczego występował w 7. osi priorytetowej (104,92% alokacji), 2. osi priorytetowej (99,56% alokacji), 3. osi priorytetowej (85,07%) oraz 1. osi priorytetowej (81,94%). Natomiast w okresie sprawozdawczym najwyŝszy poziom kontraktacji występował w 6. osi priorytetowej (37,87%), 5. osi priorytetowej (21,93%), 4. osi priorytetowej (13,91%) oraz 7. osi priorytetowej (13,20%). 20
Wykres 5. Poziom kontraktacji w odniesieniu do alokacji od uruchomienia Programu według osi priorytetowych (w %) Poziom kontraktacji 120% 100% 81,94% 99,56% 85,07% 104,92% 80% 60% 59,65% 62,50% 55,22% 40% 20% 24,33% 19,02% 0% Oś 1. Oś 2. Oś 3. Oś 4. Oś 5. Oś 6. Oś 7. Oś 8. Oś 9. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Płatności Do końca grudnia 2010 r. wypłacono beneficjentom 5 126 589 181 PLN, z czego blisko 4,4 mld PLN ze środków unijnych, a więc ponad 13% alokacji na Program. Oznacza to prawie podwojenie wartości w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego (wówczas płatności były na poziomie niecałych 7%). Dysproporcje pomiędzy wartością zakontraktowanych środków a dokonanymi płatnościami wynikają z faktu, Ŝe największą liczbę umów podpisywano w 2009 r., a większość projektów inwestycyjnych i badawczych jest nadal w trakcie realizacji. Ponadto, wśród dofinansowanych projektów zarówno pod względem liczby, jak i wartości, większość stanowią projekty wieloletnie, w których płatności kumulują się na koniec okresu realizacji. Według wniosków o płatność największe dofinansowanie zostało wypłacone w ramach 4. osi priorytetowej blisko 1,87 mln PLN, z czego 1,59 mln PLN z EFRR (Wykres 6). W formie zaliczek wypłacono beneficjentom 4. osi kwotę 616,76 mln PLN, z czego 295,33 mln PLN w okresie sprawozdawczym. Natomiast najmniejsze dofinansowanie zostało wypłacone w ramach w 6. osi priorytetowej tylko ok. 78,7 mln PLN. Szczegółowa informacja na temat wypłaconych zaliczek znajduje się w rozdziale 1.4 Informacja na temat zaliczek przekazanych na rzecz beneficjentów. 21
Wykres 6. Podział płatności od uruchomienia Programu na podstawie wydatków wykazanych we wnioskach o płatność (w mln PLN) Płatności w ramach PO IG w mln zł 2 000 1 868,68 1 500 1 000 500 0 871,90 775,87 593,71 373,27 253,52 188,89 146,82 53,90 oś 1 oś 2 oś 3 oś 4 oś 5 oś 6 oś 7 oś 8 oś 9 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Największy poziom wydatków wykazanych we wnioskach o płatność w stosunku do alokacji w ramach poszczególnych osi priorytetowych na koniec okresu sprawozdawczego występuje w osi 3. oraz 7. (Wykres 7). Natomiast największy wzrost poziomu płatności w stosunku do alokacji w porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym o ponad 8 p.p. występuje w 1., 2. osi priorytetowej. Szczegółowe informacje w przedmiotowym zakresie przedstawia poniŝszy wykres. Wykres 7. Porównanie poziomu płatności na koniec poprzedniego i bieŝącego okresu sprawozdawczego (w %) 30% Porównanie poziomu płatności na koniec poprzedniego i bieŝącego okresu sprawozdawczego (w %) 25% 20% 15% 10% I pólrocze 2010 II połrocze 2010 5% 0% oś 1 oś 2 oś 3 oś 4 oś 5 oś 6 oś 7 oś 8 oś 9 OGÓŁEM Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). 22
Biorąc pod uwagę dofinansowanie ze środków publicznych wykazane przez beneficjentów we wnioskach o płatność, największe środki zostały przekazane do województwa mazowieckiego ponad 700 mln PLN, śląskiego i małopolskiego (ponad 400 mln PLN), a najniŝsze do województwa podlaskiego ponad 32,5 mln PLN. Płatności od uruchomienia Programu na podstawie wydatków wykazanych we wnioskach o płatność w podziale na poszczególne województwa przedstawia poniŝsza mapa. Rysunek 5. Wartość płatności na podstawie wydatków wykazanych przez beneficjentów we wnioskach o płatność dofinansowanie ze środków publicznych (w mln PLN) oraz udział procentowy w poszczególnych województwach od uruchomienia Programu Zachodniopomorskie 43,9 0,9% Lubuskie 80,6 1,6% Dolnośląskie Wielkopolskie 196,1 3,8% 224,2 4,4% Pomorskie 166,3 3,2% Opolskie 70,4 1,4% Kujawsko- Pomorskie 132,2 2,6% Łódzkie Śląskie 408,9 8,0% 299,1 5,8% Warmińsko- Mazurskie 79,1 1,5% Małopolskie Mazowieckie Świętokrzyskie 411,7 8,0% 101,7 2,0% 708,6 13,8% Podkarpackie 186,2 3,6% Podlaskie 32,5 0,6% Lubelskie 89,4 1,7% < 50 mln > 50 mln > 100 mln > 150 mln > 200 mln Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). PoniŜej zostały przedstawione informacje na temat liczby złoŝonych wniosków o dofinansowanie poprawnych pod względem formalnym, liczby oraz wartości podpisanych umów, w układzie wojewódzkim, w wartościach ogółem oraz w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców oraz na 1 000 przedsiębiorstw zarejestrowanych na terenie województwa. 23
Aktywność beneficjentów Aktywność w ubieganiu się o wsparcie, mierzona liczbą złoŝonych wniosków o dofinansowanie na 100 tys. mieszkańców przyjmuje wartości od 20,71 w województwie świętokrzyskim do 65,70 w województwie mazowieckim (Tabela 2). Tabela 2. Liczba złoŝonych wniosków o dofinansowanie poprawnych formalnie od uruchomienia Programu w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców w układzie wojewódzkim (współczynnik aktywności) Województwo Liczba złoŝonych wniosków Liczba o dofinansowanie mieszkańców na 100 tys. (w tys.) ogółem mieszkańców POLSKA 38 167 14 828 38,85 dolnośląskie 2 877 1 056 36,71 kujawsko-pomorskie 2 069 494 23,88 lubelskie 2 157 455 21,09 lubuskie 1 010 271 26,83 łódzkie 2 542 710 27,93 małopolskie 3 298 1 855 56,24 mazowieckie 5 222 3 431 65,70 opolskie 1 031 280 27,16 podkarpackie 2 102 730 34,73 podlaskie 1 190 300 25,22 pomorskie 2 230 1 006 45,11 śląskie 4 641 1 274 27,45 świętokrzyskie 1 270 263 20,71 warmińsko-mazurskie 1 427 310 21,72 wielkopolskie 3 408 1 562 45,83 zachodniopomorskie 1 693 361 21,32 Źródło: opracowanie własne. Najwięcej wniosków złoŝono w województwie mazowieckim, zamieszkałym przez największą liczbę mieszkańców. Natomiast w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców najwięcej wniosków poprawnych pod względem formalnym poza województwem mazowieckim zostało złoŝonych w województwie małopolskim, w którym liczba złoŝonych wniosków na 100 tys. mieszkańców wynosi 56,24. Natomiast najmniej w świętokrzyskim, lubelskim, zachodniopomorskim i warmińsko-mazurskim, gdzie wartość ta nie przekracza 22 wniosków na 100 tys. mieszkańców. Pod względem aktywności, odnosząc się do liczby i wartości umów o dofinansowanie, najwięcej umów - ponad 1,2 tys. podpisano w województwie mazowieckim. Jednocześnie, w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców najwięcej projektów realizowanych jest w województwie mazowieckim, małopolskim i wielkopolskim ponad 20, natomiast najmniej w lubelskim, warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim, gdzie liczba ta nie przekracza 8 umów na 100 tys. mieszkańców. Z kolei województwo podkarpackie jako 24
jedyne z obszaru Polski Wschodniej znalazło się w grupie regionów o najwyŝszej aktywności 15,7. Analizując wskaźniki wartości dofinansowania w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców najskuteczniejsze w pozyskiwaniu dofinansowania były województwa mazowieckie, dolnośląskie i małopolskie, natomiast najmniej skuteczne były województwa warmińskomazurskie i zachodniopomorskie (Tabela 3). Tabela 3. Liczba i wartość podpisanych umów o dofinansowanie od uruchomienia Programu w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców w układzie wojewódzkim Województwo Liczba mieszkańców (w tys.) Liczba podpisanych umów o dofinansowanie ogółem na 100 tys. mieszkańców Wartość podpisanych umów o dofinansowanie (PLN) ogółem na 100 tys. mieszkańców POLSKA 38 167 5 883 15,41 25 387 473 224,79 66 516 242,79 dolnośląskie 2 877 443 15,40 1 935 673 457,53 67 289 692,32 kujawsko-pomorskie 2 069 212 10,25 649 152 470,68 31 373 921,23 lubelskie 2 157 145 6,72 660 091 085,68 30 599 410,05 lubuskie 1 010 113 11,19 250 657 173,80 24 816 387,14 łódzkie 2 542 296 11,65 1 071 228 555,76 42 143 955,85 małopolskie 3 298 688 20,86 2 239 448 303,47 67 897 664,64 mazowieckie 5 222 1206 23,09 4 423 999 979,94 84 715 789,06 opolskie 1 031 114 11,06 362 740 378,13 35 180 043,99 podkarpackie 2 102 330 15,70 897 810 733,49 42 717 660,17 podlaskie 1 190 104 8,74 282 343 270,41 23 731 689,80 pomorskie 2 230 376 16,86 744 090 020,35 33 365 784,23 śląskie 4 641 519 11,18 1 549 635 320,64 33 392 095,43 świętokrzyskie 1 270 111 8,74 359 821 850,60 28 329 752,35 warmińsko-mazurskie 1 427 96 6,73 225 861 841,47 15 826 430,71 wielkopolskie 3 408 702 20,60 1 323 093 301,41 38 819 959,43 zachodniopomorskie 1 693 130 7,68 210 272 481,99 12 418 658,77 Źródło: opracowanie własne. Skuteczność wnioskowania Skuteczność wnioskowania o wsparcie w poszczególnych województwach, mierzona stosunkiem podpisanych umów do liczby złoŝonych wniosków o dofinansowanie waha się od 30,97% w województwie warmińsko-mazurskim do 45,21% w województwie podkarpackim (Tabela 4). Wysoką skuteczność przekraczającą 42% zawartych umów w stosunku do złoŝonych wniosków moŝna zaobserwować równieŝ w województwach: wielkopolskim, kujawsko-pomorskim i świętokrzyskim. Stosunkowo niską skuteczność wnioskowania osiągają województwa lubelskie i podlaskie, w których skuteczność nie przekracza 35%, przy średniej dla Programu wynoszącej 39,67%. Warto równieŝ odnieść się 25
do współczynnika skuteczności wnioskowania w województwie mazowieckim, które jest liderem zarówno pod względem liczby, jak i wartości złoŝonych wniosków i podpisanych umów współczynnik skuteczności w tym województwie nieznacznie przekracza 35%, a więc jest niŝszy niŝ średnia dla całego Programu. Biorąc pod uwagę trwający proces oceny wniosków o dofinansowanie naleŝy jednak zaznaczyć, iŝ dane dotyczące tego wskaźnika w kolejnych latach realizacji Programu mogą ulegać znaczącym zmianom. Skuteczność wnioskowania w podziale na województwa zaprezentowano w poniŝszej tabeli. Tabela 4. Stosunek liczby złoŝonych wniosków o dofinansowanie i podpisanych umów o dofinansowanie od uruchomienia Programu (współczynnik skuteczności wnioskowania) Województwo Liczba złoŝonych wniosków o dofinansowanie Liczba podpisanych umów o dofinansowanie Skuteczność POLSKA 14 828 5 883 39,67% dolnośląskie 1 056 443 41,95% kujawsko-pomorskie 494 212 42,91% lubelskie 455 145 31,87% lubuskie 271 113 41,70% łódzkie 710 296 41,69% małopolskie 1 855 688 37,09% mazowieckie 3 431 1 206 35,15% opolskie 280 114 40,71% podkarpackie 730 330 45,21% podlaskie 300 104 34,67% pomorskie 1 006 376 37,38% śląskie 1 274 519 40,74% świętokrzyskie 263 111 42,21% warmińsko-mazurskie 310 96 30,97% wielkopolskie 1 562 702 44,94% zachodniopomorskie 361 130 36,01% Źródło: opracowanie własne. Przeciętna wartość dofinansowania realizowanego projektu od uruchomienia Programu waha się od 1,62 mln PLN w województwie zachodniopomorskim do 4,55 mln PLN w województwie lubelskim. Na drugim miejscu pod względem średniej wartości projektu znajduje się województwo dolnośląskie (4,37 mln PLN), które było liderem w poprzednim okresie sprawozdawczym (Wykres 8). 26
Wykres 8. Przeciętna wartość realizowanych projektów od uruchomienia Programu w poszczególnych województwach (w mln PLN) Przeciętna wartość dofinansowania (w mln PLN) 5 4,37 4,55 4 3,62 3,67 3 3,06 3,26 3,18 2,72 2,71 2,99 3,24 2 2,22 1,98 2,35 1,88 1,62 1 - dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13). Aktywność podmiotów gospodarczych Najwięcej projektów jest realizowanych w województwach o największej liczbie zarejestrowanych podmiotów gospodarczych: mazowieckim, małopolskim, wielkopolskim i śląskim. Na uwagę zasługuje fakt, iŝ w przeliczeniu na 1 000 przedsiębiorstw najwięcej projektów realizowanych jest w województwie podkarpackim, które wyprzedza pod tym względem nawet województwo mazowieckie i małopolskie, które plasują się na kolejnych dwóch miejscach. Najmniej aktywni są przedsiębiorcy z województwa zachodniopomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Analizując wyniki wartości dofinansowania w przeliczeniu na 1 przedsiębiorstwo najskuteczniejsze w pozyskiwaniu dofinansowania były województwa mazowieckie, dolnośląskie i małopolskie, natomiast najmniej skuteczne zachodniopomorskie i warmińsko-mazurskie (Tabela 5). 27
Tabela 5. Liczba podpisanych umów i wartość ich dofinansowania od uruchomienia Programu w stosunku do liczby aktywnych przedsiębiorstw województwo Liczba aktywnych przedsiębiorstw (w tys.) Liczba podpisanych umów o dofinansowanie ogółem na 1 000 przedsiębiorstw wartość podpisanych umów o dofinansowanie (PLN) ogółem na 1 przedsiębiorstwo POLSKA 1 862 5 883 3,16 25 387 473 224,79 13 634,52 dolnośląskie 136 443 3,26 1 935 673 457,53 14 232,89 kujawsko-pomorskie 84 212 2,52 649 152 470,68 7 728,01 lubelskie 71 145 2,04 660 091 085,68 9 297,06 lubuskie 45 113 2,51 250 657 173,80 5 570,16 łódzkie 129 296 2,29 1 071 228 555,76 8 304,10 małopolskie 169 688 4,07 2 239 448 303,47 13 251,17 mazowieckie 295 1206 4,09 4 423 999 979,94 14 996,61 opolskie 40 114 2,85 362 740 378,13 9 068,51 podkarpackie 75 330 4,40 897 810 733,49 11 970,81 podlaskie 48 104 2,17 282 343 270,41 5 882,15 pomorskie 130 376 2,89 744 090 020,35 5 723,77 śląskie 237 519 2,19 1 549 635 320,64 6 538,55 świętokrzyskie 50 111 2,22 359 821 850,60 7 196,44 warmińsko-mazurskie 60 96 1,60 225 861 841,47 3 764,36 wielkopolskie 189 702 3,71 1 323 093 301,41 7 000,49 zachodniopomorskie 106 130 1,23 210 272 481,99 1 983,70 Źródło: opracowanie własne. Biorąc pod uwagę zaprezentowane dane naleŝy stwierdzić, iŝ zarówno liczba złoŝonych wniosków o dofinansowanie, jak i liczba podpisanych umów o dofinansowanie oraz wartość przyznanego dofinansowania wykazują silną korelację z liczbą mieszkańców województwa oraz liczbą aktywnych przedsiębiorstw z danego województwa. Jednostki samorządu terytorialnego Jedną z grup aplikujących o środki z PO IG są jednostki samorządu terytorialnego. Do dnia 31 grudnia 2010 r. dofinansowano 161 projektów na kwotę dofinansowania 672,75 mln PLN. W bieŝącym okresie sprawozdawczym podpisano 108 umów o dofinansowanie na kwotę 411,96 mln PLN. Na podstawie danych z KSI (SIMIK 07-13), największe wsparcie przyznano projektom mieszczącym się w kategorii samorządowe jednostki organizacyjne (236,97 mln PLN, co stanowi 35% dofinansowania jst), oraz wspólnota samorządowa (141,96 mln PLN i 21% dofinansowania jst). Ponadto, dofinansowanie zostało przyznane dla następujących kategorii beneficjentów: wspólnota samorządowa - gmina (133,06 mln PLN i 20% dofinansowania 28