Gimnazjum nr 4 im. Jana Pawła II, ul. Paulińska 14 Osoba kontaktowa: Lidia Bukowska Czas prowadzonych badań: listopad 2013 Inwentaryzacja Parking rowerowy Rodzaj i ilość stojaków Pojemność (ilość rowerów) Lokalizacja Dojazd do parkingu Zadaszenie parkingu Możliwość (dla każdego) przechowywania roweru w pomieszczeniu zamkniętym Monitoring w szkole Parking rowerowy monitorowany Brak, istnieje możliwość przypinania się do barierek lub płotu Tak
Fot. Google Street View Modal split szkoły
Bariery i potencjał Główne przeszkody w poruszaniu się rowerem do szkoły: Spośród głównych przeszkód w poruszaniu się rowerem do szkoły, najczęściej wskazywanymi są ex aequo obawa o kradzież roweru oraz brak dojazdowych tras rowerowych. Na trzecim miejscu, z uwagi, iż wielu uczniów mieszka na pobliskim osiedlu, wskazano zbyt małą odległość. bezpieczna droga, brak parkingu i zbyt duża odległość uplasowały się razem na czwartej pozycji. Możliwe zachęty do korzystania z roweru w podróży do szkoły Spośród możliwych zachęt do poruszania się rowerem do szkoły, najczęściej wskazywanym są ex aequo ograniczenie ilości samochodów i poprawa bezpieczeństwa na parkingu. Na drugim miejscu plasują się wspólnie wygodne trasy rowerowe, poprawa bezpieczeństwa i budowa parkingu rowerowego. Rozlokowanie źródeł i celu podróży:
Największe skupisko uczniów dojeżdżających rowerem / deklarujących chęć dojazdu na rowerze znajduje się na Ołbinie. Dla uczniów mieszkających w pobliżu mostów Warszawskich, najbardziej naturalną drogą do szkoły jest ulica Wyszyńskiego. stety, droga rowerowa na tej ulicy jest pourywana, na przeważającej długości znajduje się tylko po jednej stronie jezdni (od mostów Warszawskich do Szczytnickiej). Na odcinku od Daszyńskiego do Damrota jest to ciąg pieszo-rowerowy, gdzie często parkowane są auta. Najbardziej dotkliwym jest brak udogodnień od ul. Prusa do Benedyktyńskiej (str. wschodnia) / placu Katedralnego (str. zachodnia). Co prawda, istnieje teoretycznie objazd tego odcinka ulicą Sępa Szarzyńskiego, lecz z uwagi na wydłużenie drogi, czasu (przez dodatkowe sygnalizacje) i nierówną nawierzchnię z kostki brukowej, część rowerzystów porusza się na tym odcinku po chodniku wzdłuż ul. Wyszyńskiego. Za mostem Pokoju ciąg pieszo-rowerowy skręca na Bulwar Dunikowskiego, prosto zaś, w kierunku pl. Społecznego, jazda jest zakazana (znak B-9), pomimo identycznego przekroju chodnika, jak na moście. Brakuje przejazdu rowerowego przez wylot ul. Purkyniego. Za parkiem Słowackiego najkrótsza droga do szkoły prowadzi do skrzyżowania ulic Traugutta i Krasińskiego. Wcześniej rowerzyści napotykają niebezpieczny przejazd przez al. Słowackiego (auta po łagodnym łuku wjeżdżają z dużą prędkością w ulicę i często nie ustępują pierwszeństwa rowerzystom, choć powinni). Na skrzyżowaniu ulic Traugutta i Krasińskiego brakuje przejazdów
rowerowych, przejścia nie obejmują też całego skrzyżowania (brak od strony zachodniej). Aby dostać się na ulicę Hauke-Bosaka, rowerzyści poruszają się wzdłuż Krasińskiego po chodniku, sama zaś ulica Hauke-Bosaka jest jednokierunkowa, dlatego, aby dostać się do szkoły, od tej strony rowerzyści muszą kontynuować poruszanie się po chodniku. Drugie największe skupisko uczniów dojeżdżających rowerem / deklarujących chęć dojazdu na rowerze znajduje się na Nadodrzu. Z okolic ulicy Trzebnickiej najdogodniejszy dojazd do szkoły prowadzi przez plac Bema, bulwar Dunikowskiego i plac Społeczny. Problemem jest brak możliwości wjazdu na ciąg pieszo-rowerowy na bulwarze Słonecznym z ulicy Probusa / Jedności Narodowej. Jadąc ulicą Kilińskiego nie można też w łatwy sposób skorzystać ze skrótu do ul. Drobnera, choć rowerzyści wnioskowali o to opiniując projekt przebudowy pl. Bema. Dzięki wyłączeniu z ruchu samochodowego mostów Młyńskich, jazda ul. Św. Jadwigi jest bezpieczna. Choć najkrótsza droga biegnie przez ul. Frycza- Modrzewskiego, jazda rowerem do szkoły jest tędy niemożliwa, z uwagi na jednokierunkową organizację ruchu. Pozostaje więc tylko jazda bulwarem Dunikowskiego tu rowerzyści napotykają na brak przejazdu przez Purkyniego przy bastionie Ceglarskim, a także krawężniki na dojeździe do przejazdu przez ul. Słowackiego. Za parkiem Słowackiego najkrótsza droga do szkoły prowadzi do skrzyżowania ulic Traugutta i Krasińskiego. Wcześniej rowerzyści napotykają niebezpieczny przejazd przez al. Słowackiego (auta po łagodnym łuku wjeżdżają z dużą prędkością w ulicę i często nie ustępują pierwszeństwa rowerzystom, choć powinni). Na skrzyżowaniu ulic Traugutta i Krasińskiego brakuje przejazdów rowerowych, przejścia nie obejmują też całego skrzyżowania (brak od strony zachodniej). Aby dostać się na ulicę Hauke-Bosaka, rowerzyści poruszają się wzdłuż Krasińskiego po chodniku, sama zaś ulica Hauke-Bosaka jest jednokierunkowa, dlatego, aby dostać się do szkoły, od tej strony rowerzyści muszą kontynuować poruszanie się po chodniku. Część ankietowanych uczniów zamieszkuje osiedle Huby/Gaj. W obrębie Hub istnieją strefy ruchu (teoretycznie) uspokojonego. Głównymi trasami biegnącymi na północ z tych dzielnic / przez te dzielnice są ulice Borowska i Hubska. Na obu tych ulicach infrastruktura dla rowerzystów jest wybrakowana i urywa się: na Borowskiej na ulicy Dyrekcyjnej, na Hubskiej na ulicy Glinianej. Dalej, w kierunku szkoły najkrótsza droga prowadzi ulicą Pułaskiego. Wąskim gardłem jest odcinek od Suchej do Kościuszki, gdzie z uwagi na duże natężenie ruchu, w tym ciężkiego, rowerzyści najczęściej poruszają się chodnikami. Na ul. Pułaskiego od ul. Kościuszki do Hauke-Bosaka powstała w niedawnym czasie infrastruktura dla rowerzystów, dojazd od tego skrzyżowania do szkoły nie stanowi już problemu.
Część ankietowanych uczniów zamieszkuje osiedle Przedmieście Oławskie i Brochów. Dojazd z Brochowa łączy się z koniecznością jazdy po jezdni na ulicy Mościckiego, Karwińskiej i odcinku Krakowskiej od Opolskiej do Armii Krajowej. Bardzo niebezpieczne są tu zjazdy i wjazdy na estakadę Armii Krajowej z ul. Krakowskiej. Aż do ul. Traugutta istnieje droga dla rowerów wzdłuż ul. Krakowskiej. Choć dojazd do Hauke-Bosaka najszybciej prowadzi ul. Traugutta, mało który rowerzysta odważa się tam zapuszczać, z uwagi na brak udogodnień i bardzo duże natężenie ruchu, w tym ciężkiego. Alternatywą jest ciąg ulic Kościuszki Komuny Paryskiej. Wjazd na ul. Kościuszki z Krakowskiej jest trudny brakuje przejazdów rowerowych, sama zaś Kościuszki również nie posiada udogodnień dla rowerzystów. Od ul. Zgodnej do Prądzyńskiego wytyczono w ostatnim czasie kontrapas dla rowerzystów. Dalej, do ul. Pułaskiego trzeba poruszać się po jezdni. Na ul. Pułaskiego od ul. Kościuszki do Hauke-Bosaka powstała w niedawnym czasie infrastruktura dla rowerzystów. Dojazd z centrum (a także rejonów ulicy Legnickiej gdyż brak udogodnień na Kazimierza Wielkiego zmusza do jazdy przez centrum) do szkoły prowadzi przez ulice Wita Stwosza i Słowackiego. Przejazd rowerem przez ul. Św. Katarzyny jest niemożliwy konieczne jest korzystanie z przejść dla pieszych. Także na odcinku pl. Dominikańskiego (od Św. Katarzyny do Janickiego) ulica jest bardzo ruchliwa i jednokierunkowa stąd rowerzyści najczęściej poruszają się tu po chodniku. Na ulicy Słowackiego sytuacja wygląda tak samo rowerzyści jadą po chodniku, z uwagi na jednokierunkową organizację ruchu (od Bernardyńskiej do Podwala), także przez bardzo zniszczoną nawierzchnię jezdni (chodnik jest dość równy). Problemem jest również dojazd z ciągu pieszo-rowerowego w Parku Słowackiego do ul. Krasińskiego przy poczcie brakuje przejazdu dla rowerów, jest wysoki krawężnik, jezdnia przy poczcie jest mocno dziurawa. Na skrzyżowaniu ulic Traugutta i Krasińskiego brakuje przejazdów rowerowych, przejścia nie obejmują też całego skrzyżowania (brak od strony zachodniej). Aby dostać się na ulicę Hauke-Bosaka, rowerzyści poruszają się wzdłuż Krasińskiego po chodniku, sama zaś ulica Hauke-Bosaka jest jednokierunkowa, dlatego, aby dostać się do szkoły, od tej strony rowerzyści muszą kontynuować poruszanie się po chodniku. Propozycje ( Program naprawczy ) Możliwość parkowania roweru Szkoła nie posiada żadnych stojaków na rowery. Istnieje alternatywna możliwość przypinania się do barierek naprzeciwko głównego wejścia do szkoły. W odosobnionych przypadkach można wprowadzić rower do szkoły. Parkowanie samochodu jest możliwe zarówno na jezdni przed szkołą, jak i z tyłu szkoły, na podwórku.
Wśród możliwych zachęt do poruszania się rowerem do szkoły, na drugim miejscu wskazano budowę parkingu rowerowego. Proponowane działania: 1. Budowa parkingu na rowery. Najlepiej wykorzystać przestrzeń na jezdni, stawiając zgrupowanie stojaków zamiast barierki. 2. Dodatkowo warto ulokować drugie zgrupowanie stojaków z tyłu szkoły, w pobliżu wyjścia na dziedziniec / boisko / parking. Tam parking mógłby być w wersji zadaszonej. Bezpieczeństwo parkowania roweru Wśród głównych przeszkód w poruszaniu się rowerem do szkoły, najczęściej wskazywanym jest m.in. obawa o kradzież roweru. Proponowane działania: 1. Objęcie monitoringiem barierki przed wejściem, do której przypinają się rowerzyści. 2. Wywieszenie widocznych ostrzeżeń o monitoringu barierki. 3. Przeprowadzenie szkoleń dla uczniów z zakresu bezpiecznego parkowania rowerów. 4. Przeprowadzenie akcji reklamującej zwiększenie bezpieczeństwa parkujących rowerów. 5. Przeprowadzenie badania / ankiet sprawdzających efektywność przeprowadzonych działań. Dojazd rowerem Spośród głównych przeszkód w poruszaniu się rowerem do szkoły, najczęściej wskazywanymi są m.in. niebezpieczna droga oraz brak dojazdowych tras rowerowych. Jednocześnie wśród możliwych zachęt do poruszania się rowerem do szkoły, najczęściej wskazywanym są wygodne trasy rowerowe. Poziom szkoły Proponowane działania w ramach szkoły: 1. Prowadzenie zajęć z bezpiecznego poruszania się po ulicach na rowerze. Zajęcia mogą mieć formę prelekcji, a także ćwiczeń praktycznych (zob. też Dojazd do szkoły). 2. Zebranie informacji od uczniów na temat konkretnych miejsc, które uważają za najbardziej niebezpieczne na swojej drodze do szkoły, dodanie miejsc wymienionych w niniejszym opracowaniu, a następnie wysłanie tych informacji do: - do zarządcy drogi, - do rady osiedla, - do oficera rowerowego, - do radnych miejskich, - do wydziału edukacji, - organizacji rowerowych (np. Wrocławskiej Inicjatywy Rowerowej), z wnioskiem o zapewnienie bezpieczeństwa uczniom chcącym się poruszać / poruszającym się codziennie w tych miejscach na rowerach do szkoły.
3. Bardzo ważnym wydaje się także zgłaszanie kwestii braku bezpieczeństwa oraz dojazdowych tras rowerowych na spotkaniach z rodzicami / w gronie ciała pedagogicznego / na spotkaniach z politykami, etc. Podniesie to nie tylko świadomość społeczną problemów, ale także spowoduje wywieranie nacisków z różnych stron na odpowiedzialne organy. Poziom miasta Proponowane działania w ramach miasta: 1. Konieczna jest intensyfikacja procesu wywierania nacisku przez szkołę na odpowiedzialne jednostki celem tworzenia warunków na ulicach ułatwiających i poprawiających bezpieczeństwo jazdy rowerem. Dlatego też należałoby wystąpić z wnioskami: - do zarządcy drogi, - do rady osiedla, - do oficera rowerowego, - do radnych miejskich, - do wydziału edukacji, z prośbą o wprowadzenie następujących udogodnień dla rowerzystów: a. Umożliwienie jazdy rowerem w obu kierunkach ulicą Hauke-Bosaka (to podstawowy warunek roweryzacji szkoły), przy jednoczesnym uspokojeniu ruchu środkami fizycznymi; b. Uzupełnienie brakujących fragmentów dróg rowerowych na ul. Wyszyńskiego od ul. Prusa do Benedyktyńskiej (str. wschodnia) / placu Katedralnego (str. zachodnia); c. Uniemożliwienie parkowania aut na ciągu pieszo-rowerowych na Wyszyńskiego od Daszyńskiego do Damrota; d. Wykonanie przejazdów rowerowych na skrzyżowaniu z ul. Szczytnicką przez północne i zachodnie ramiona; e. Likwidacja znaku B-9 przy Muzeum Narodowym i budowa przejazdu przez Purkyniego; f. Poprawa bezpieczeństwa na przejeździe przez al. Słowackiego i obniżenie krawężników na dojeździe do niego; g. Wykonanie przejazdów rowerowych przez skrzyżowanie ulic Traugutta i Krasińskiego; h. Umożliwienie jazdy rowerem w obu kierunkach na ul. Krasińskiego, zwłaszcza na odcinku od Traugutta do Hauke-Bosaka; i. Wykonanie dojazdu dla rowerzystów z ul. Probusa/Jedności Narodowej do bulwaru Słonecznego, gdzie znajduje się ciąg pieszo-rowerowy; j. Wykonanie obniżenia krawężnika na przejeździe z Kilińskiego do Drobnera (skrót za biurowcem); k. Udrożnienie w obu kierunkach ulicy Frycza-Modrzewskiego wraz z zastosowaniem fizycznych środków przeciw nielegalnemu parkowaniu i dla uspokojenia ruchu; l. Wykonanie przejazdu dla rowerów przez ul. Purkyniego przy bastionie Ceglarskim;
m. Wykonanie udogodnień dla rowerzystów na ul. Dyrekcyjnej, od Borowskiej do Pułaskiego; n. Wykonanie udogodnień dla rowerzystów na ul. Hubskiej, od Glinianej do Pułaskiego; o. Wprowadzenie udogodnień dla rowerzystów na ul. Pułaskiego pod wiaduktem oraz do skrzyżowania z ul. Kościuszki; p. Wykonanie udogodnień dla rowerzystów na ulicach: Mościckiego, Karwińskiej i odcinku ul. Krakowskiej od Opolskiej do Armii Krajowej; q. Poprawa bezpieczeństwa na przejazdach przez zjazd i wjazd na estakadę Armii Krajowej z ul. Krakowskiej; r. Wprowadzenie udogodnień dla rowerzystów na ul. Traugutta; s. Wykonanie udogodnień dla rowerzystów na ul. Kościuszki, od Krakowskiej do Komuny Paryskiej; t. Uspokojenie ruchu środkami fizycznymi na ul. Komuny Paryskiej; u. Budowa przejazdu i drogi rowerowej z ul. Wita Stwosza do ul. Słowackiego; v. Udrożnienie dla rowerzystów jednokierunkowego odcinka al. Słowackiego (jazda w obu kierunkach) wraz z poprawą jakości nawierzchni; w. Wykonanie przejazdu przez al. Słowackiego przy poczcie, wraz z poprawą jakości nawierzchni na ul. Krasińskiego przy poczcie. We wnioskach warto powoływać się na udział szkoły w projekcie Rowerowa Szkoła i wyniki przeprowadzonych ankiet. Promocja roweru Spośród głównych przeszkód w poruszaniu się rowerem do szkoły, na drugim miejscu wskazano niekorzystne warunki pogodowe. Pewną liczbę głosów zebrał też problem braku znajomych jeżdżących na rowerach. Proponowane działania: 1. Przeprowadzenie zająć edukacyjnych z zakresu odpowiedniego przystosowania stroju i sprzętu do różnych warunków pogodowych. Oprócz prelekcji warto przeprowadzić także ćwiczenia praktyczne. 2. Prowadzenie działań edukacyjnych pokazujących ruch rowerowy w pozytywnym świetle (należy unikać typowych pogadanek-straszaków prowadzonych przez niekompetentne osoby, gdzie serwowany jest głównie przekaz negatywny, ukazujący jazdę na rowerze jako pasmo zagrożeń i pułapek). Akcje afirmacyjne mogą przybierać postać np. prelekcji, wspólnych wyjazdów na wycieczki rowerowe, konkursów z nagrodami dla uczniów przyjeżdżających na rowerach do szkoły, etc. 1. Namawianie rodziców do zachęcania swoich dzieci do jazdy na rowerze, wspólnych dojazdów na rowerze do szkoły, np. na początek ustalenie jednego dnia w tygodniu, kiedy rodzic jedzie razem z dzieckiem / posyła dziecko na rowerze do szkoły (np. z innymi dziećmi, albo z innym doświadczonym rowerzystą).
2. Stworzenie mapy z wyrysowanymi trasami dojazdowymi do szkoły, z zaznaczeniem: - istniejących dróg dla rowerów, ciągów pieszo-rowerowych, - ulic o uspokojonym ruchu, stref zamieszkania, - miejsc szczególnie niebezpiecznych (zwłaszcza wskazanych przez ankietowanych), - możliwych alternatyw przejazdu (patrz też: Rozlokowanie źródeł i celu podróży), a następnie wywieszenie mapy w szkole/na sieci, rozreklamowanie jej wśród uczniów, rodziców, nauczycieli.