Ważne fakty z historii Fundacji Powo anie Fundacji Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo fundatorzy to grupa matematyków i informatyków, Polska Akademia Nauk oraz Polskie Towarzystwo Informatyczne Warsztaty Aktywizacji Zawodowej pionierski program maj cy na celu aktywizacj zawodow Nagroda Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich dla redaktor naczelnej Krystyny Karwickiej-Rychlewicz za gazet internetow Kurier IdN Krzysztof Markiewicz, twórca IdN i przewodnicz cy Zarz du Fundacji, otrzymuje nagrod Billa Gatesa, w uznaniu dla znaczenia spo ecznego i innowacyjno ci portalu Inauguracja Programu e-centra Pocz tek projektu, w wyniku którego powstaj 404 Centra Kszta cenia na Odleg o na Wsiach Program e-centra zostaje wyró niony podczas E-skills week pod patronatem Komisji Europejskiej 1990 1994-2005 1996 1997 1999-2007 2001 2002 2003 2004 2007 2008 2009 2010 Charytatywne Bale Informatyków go ci y corocznie przedstawicieli najwi kszych informatycznych i przedstawicieli rodowiska informatyków, skupiaj c si na pozyskaniu funduszy na dzia alno na rzecz osób niepe nosprawnych Pierwszy portal dla osób niepe nosprawnych Internet dla Niepe nosprawnych Kurier IdN, pierwsza gazeta internetowa skierowana do rodowiska niepe nosprawnych Nagroda Tele@ przyznana przez organizacj Fuga Mundi w kategorii Innowacje w Edukacji i Pracy Uzyskanie statusu Organizacji Po ytku Publicznego (OPP) Powstaje Centrum Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepe nosprawnych w Warszawie Fundacja rozpoczyna prowadzenie jednej z pierwszych pozarz dowych Agencji Po rednictwa Pracy W Opolu i Bia ymstoku powstaj Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepe nosprawnych 2012 2013 ISBN 978-83-932732-3-2

1 Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych Model Aktywizacji Zawodowej i Społecznej Osób Niepełnosprawnych Program Centrum Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych, realizowany przez Fundację Aktywizacja (dawniej Fundację Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo), promujący zatrudnienie oraz rozwój umiejętności umożliwiających efektywne radzenie sobie z problemami na rynku pracy, pełni szczególną rolę w środowisku osób niepełnosprawnych. Działania Programu oparte są na Standardach Usług oraz Modelu Aktywizacji Zawodowej i Społecznej Osób Niepełnosprawnych, a jego geneza sięga 1997 r., kiedy Fundacja jako pierwsza w Polsce organizacja pozarządowa realizująca usługi rynku pracy dla osób niepełnosprawnych połączyła szkolenia podnoszące kwalifikacje zawodowe z grupami wsparcia i doradztwem indywidualnym. Działania z zakresu kompleksowej aktywizacji społeczno-zawodowej osób niepełnosprawnych ewoluowały, a od roku 2004 realizowane są przez kolejno powstające Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych. Doświadczenie zdobyte podczas ich realizacji pozwoliło nadać im profesjonalną i wystandaryzowaną formę, umożliwiając prowadzenie usług o jednakowej jakości przez wszystkie Centra. Nadrzędnymi zasadami realizowanymi przez Centra są kompleksowość i ciągłość. Ciągłość oznacza stały i otwarty dostęp do oferowanych usług. Kompleksowość oparta jest na możliwości korzystania z następujących rodzajów wsparcia: specjalistycznego poradnictwa zawodowego, psychologicznego, prawnego, szkoleń, pośrednictwa pracy. Skuteczność działań prowadzonych przez Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodo- 3

wej Osób Niepełnosprawnych zapewniają dodatkowo takie czynniki, jak: możliwość objęcia wsparciem osób niepełnosprawnych z terenu całej Polski, a także kierowanie usług do całego otoczenia osób niepełnosprawnych. Obecnie Fundacja prowadzi następujące Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych, które wspierają osoby niepełnosprawne, ich rodziny, środowisko instytucjonalne oraz pracodawców: 1. Centrum w Białymstoku działające na terenie województwa podlaskiego i warmińsko-mazurskiego; 2. Centrum w Bydgoszczy działające na terenie województwa kujawsko- -pomorskiego i pomorskiego; 3. Centrum w Łodzi działające na terenie województwa łódzkiego i świętokrzyskiego; 4. Centrum w Opolu działające na terenie województwa opolskiego i śląskiego; 5. Centrum w Poznaniu działające na terenie województwa wielkopolskiego i zachodniopomorskiego; 6. Centrum w Rzeszowie działające na terenie województwa podkarpackiego i małopolskiego; 7. Centrum w Warszawie działające na terenie województwa mazowieckiego i lubelskiego; 8. Centrum we Wrocławiu działające na terenie województwa dolnośląskiego i lubuskiego. 4

2 Usługi realizowane przez Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych Efektywne poszukiwanie zatrudnienia przez osoby niepełnosprawne uzależnione jest od kompleksowości usług, które składają się na Model Aktywizacji Zawodowej i Społecznej Osób Niepełnosprawnych, realizowany przez Centra. Wielowymiarowość proponowanego wsparcia pozwala na podniesienie konkurencyjności na rynku pracy poprzez rozwijanie wśród osób niepełnosprawnych umiejętności poszukiwania zatrudnienia oraz uczestnictwo w kursach i szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe. Przyczynia się również do stałego bądź względnie stałego utrzymania zatrudnienia. Realizacji tych celów służą następujące działania Centrów: 1. poradnictwo prowadzone przez doradcę zawodowego, psychologa oraz prawnika, umożliwiające efektywne poruszanie się po rynku pracy; 2. szkolenia obejmujące warsztaty umiejętności społecznych, warsztaty prawne, szkolenia zawodowe oraz podstawowe i zaawansowane szkolenia komputerowe realizowane w formie stacjonarnej i zdalnej, wzmacniające konkurencyjność osób niepełnosprawnych na rynku pracy; 3. pośrednictwo pracy profesjonalne, a zarazem praktyczne wsparcie w poszukiwaniu zatrudnienia. Wszystkie działania ukierunkowane są na podniesienie kompetencji (osobistych i zawodowych) osób z niepełnosprawnością. Prowadzą do zwiększenia ich atrakcyjności w oczach pracodawców i przygotowują do zaistnienia na rynku pracy. 5

400,00 350 331,25 262,50 193,75 188 199 185 125,00 2009 2010 2011 2012 Osoby z niepełnosprawnością, które podjęły pracę dzięki Fundacji 2.1 Poradnictwo Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych realizują następujące rodzaje poradnictwa: poradnictwo zawodowe wyznacza szczegółowy zakres wsparcia osoby niepełnosprawnej usługami realizowanymi przez Centrum (Indywidualny Plan Działania) oraz pomaga w określeniu edukacyjno-zawodowej ścieżki rozwoju, przygotowaniu bilansu osobistego, rozwoju umiejętności efektywnego poruszania się po rynku pracy; poradnictwo prawne ma na celu pomoc w rozwiązywaniu zaniedbanych przez osoby niepełnosprawne sprawach urzędowych, wspieranie w rozwiązywaniu problemów prawnych, pomoc w pisaniu pism procesowych do urzędów/sądów, przygotowywaniu odwołań od decyzji sądu w niekorzystnych dla klienta rozstrzygnięciach sądowych; 6

poradnictwo psychologiczne zadaniem doradcy psychologa jest pomoc osobom niepełnosprawnym w określeniu sposobów/metod rozwiązania problemów utrudniających aktywizację zawodową, tj. przełamywanie barier psychologicznych wynikających z niskiej samooceny, utrudniających aktywne zaangażowanie się w proces usamodzielniania, pokonywanie barier psychologicznych związanych z niepełnosprawnością i lęków dotyczących aktywizacji zawodowej i społecznej, utrzymanie postawy aktywizacyjnej chęci dokształcania i poszukiwania pracy. 7000 6000 5870 5797 6124 5000 4000 3421 3000 2009 2010 2011 2012 Konsultacje doradcy zawodowego, prawnika, psychologa, doradcy ds. aktywizacji Konsultacje z doradcami mają charakter grupowych lub indywidualnych spotkań (doradztwo stacjonarne) oraz zdalnych konsultacji telefonicznych lub e-mailowych (co jest szczególnie istotne w przypadku osób z poważną niepełnosprawnością ruchową lub osób mających problemy z wyjściem z domu). 7

Usługi realizowane i Aktywizacji Zawodowej

w Centrach Edukacji Osób Niepełnosprawnych

2.2 Szkolenia Szkolenia organizowane przez Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych dostosowane są do indywidualnych potrzeb osób niepełnosprawnych oraz sytuacji na rynku pracy. Aby umożliwić osobom niepełnosprawnym aktywne uczestnictwo oraz konkurencyjność w trakcie poszukiwania i podejmowania zatrudnienia, Centra realizują następujące rodzaje szkoleń: warsztaty umiejętności społecznych wspomagające osoby niepełnosprawne w poszukiwaniu pracy poprzez rozwijanie umiejętności aktywnego poszukiwania pracy oraz umiejętności miękkich; np.: Aktywne poszukiwanie pracy, Autoprezentacja rozmowa kwalifikacyjna, Zarządzanie sobą w czasie i planowanie, Radzenie sobie ze stresem, Kreatywność ; warsztaty prawne pozwalające nabywać wiedzę prawną przydatną w trakcie poszukiwania pracy oraz po podjęciu zatrudnienia, pomagają w interpretacji obowiązujących przepisów prawa oraz w zrozumieniu zasad funkcjonowania urzędów i instytucji publicznych; np.: Prawne aspekty prowadzenia działalności gospodarczej, Prawo pracy dla osób niepełnosprawnych, Prawa pacjenta ; szkolenia zawodowe ułatwiające nabywanie wiedzy i umiejętności uniwersalnych na wielu stanowiskach pracy i przyczyniające się do wzrostu potencjału zawodowego osób niepełnosprawnych; np.: Język angielski, Profesjonalny pracownik administracyjno-biurowy, Pracownik działu kadr i finansów, III sektor Twoją szansą ; szkolenia komputerowe rozwijające kompetencje w zakresie posługiwania się nowoczesnymi technologiami telekomunikacyjno-informatycznymi na dwóch poziomach: podstawowym Obsługa komputera i Internetu, Excel poziom podstawowy, Word poziom podstawowy, Przygotowanie do zdobycia certyfikatu ECDL Core ; 10

zaawansowanym Tworzenie stron internetowych w języku HTML i CSS, Obsługa komputera z systemem Linux, Grafika komputerowa (w oparciu o program ADOBE) ; szkolenia e-learningowe realizowane na odległość oraz wspierające proces tradycyjnego nauczania, z wykorzystaniem sieci komputerowej i Internetu; np. ECDL postawy, Adobe, e-firma wykorzystanie narzędzi komputerowych i Internetu w małej firmie, Promocja zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Doświadczenie Fundacji w zakresie wykorzystania nowoczesnych technologii komunikacyjno-informacyjnych pozwoliło Centrom Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych wyspecjalizować się w wykorzystywaniu nowoczesnych technologii w edukacji i aktywizacji. Programy edukacyjne realizowane są w systemie stacjonarnym, zdalnym (e-learning) oraz mieszanym (blended learning). 15000 10508 11250 7500 6465 3750 1730 3260 0 2009 2010 2011 2012 Szkolenia liczba godzin szkoleń zawodowych oraz komputerowych 11

2.3 Pośrednictwo pracy W ramach Centrów Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych funkcjonują certyfikowane Agencje Zatrudnienia, które od wielu lat doskonalą narzędzia tak, aby wprowadzać na otwarty rynek pracy jak największą liczbę osób niepełnosprawnych. Realizacji tych celów służą następujące działania: wnikliwa analiza potrzeb osób niepełnosprawnych poszukujących zatrudnienia oraz indywidualny dobór ofert pracy w czasie spotkań ze specjalistą ds. pośrednictwa pracy; pozyskiwanie ofert pracy oraz dopasowywanie ich do poszczególnych klientów, z uwzględnieniem elastycznych form zatrudnienia; pośredniczenie między osobą poszukującą pracy a pracodawcą (wysyłanie dokumentów aplikacyjnych do pracodawców, wspieranie procesu zatrudnienia); inicjowanie spotkań pracodawców i przyszłych pracowników; dostarczanie pracodawcom informacji na temat korzyści wynikających z zatrudnienia osób niepełnosprawnych (w tym uczestnictwo w lokalnych targach pracy); prowadzenie procesu rekrutacji pracowników. Specjaliści do spraw pośrednictwa pracy są w stałym kontakcie (osobistym, telefonicznym i mailowym) z pracodawcami oraz osobami poszukującymi pracy (sprawdzają aktualność pozyskanych ofert pracy oraz weryfikują, którzy z rekomendowanych pracowników uzyskali zatrudnienie). 12

Kim jesteśmy Fundacja Aktywizacja (dawniej Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo) od ponad 20 lat zajmuje się edukacją i aktywizacją zawodową osób niepełnosprawnych. Powstała z inicjatywy środowiska matematyków i informatyków związanych z Polską Akademią Nauk oraz Polskim Towarzystwem Informatycznym. Stąd wywodzi się jej pierwotna nazwa oraz stosowanie nowoczesnych technologii w edukacji osób z niepełnosprawnością. Dziś Fundacja pomaga osobom ze wszystkimi rodzajami i stopniami niepełnosprawności, niezależnie od ich profilu zawodowego, a z jej wsparcia korzysta wiele osób z całej Polski. Zespół Fundacji to ponad stu pracowników zatrudnionych w ośmiu Centrach Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych, około 30% kadry stanowią osoby niepełnosprawne. Fundacja ma status organizacji pożytku publicznego (OPP). Prowadzi również działalność gospodarczą, z której cały zysk przeznaczany jest na działania statutowe. Tym samym każda z firm, która kupuje usługi Fundacji, przyczynia się do zwiększenia skali pomocy i rozwoju projektów, z których osoby z niepełnosprawnością mogą korzystać bezpłatnie. Jak pomagamy Osoby z niepełnosprawnością korzystające z pomocy Fundacji otrzymują wielowymiarowe wsparcie, w tym możliwość zdobywania wiedzy i umiejętności zawodowych. Dzięki właściwemu doborowi szkoleń oraz indywidualnej ścieżce doradczej (obejmującej cykl konsultacji zawodowych, psychologicznych i prawnych) Podopieczni Fundacji są dobrze przygotowywani do powrotu na rynek pracy lub zaistnienia na nim. Fundacja pomaga również przedsiębiorcom znaleźć odpowiednich pracowników oraz doradza, jak uzyskać dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych do wynagrodzeń oraz na przystosowanie stanowisk pracy zatrudnianych osób z niepełnosprawnością. 13

Współpraca z sektorem prywatnym Partnerem wspierającym Fundacji jest firma Microsoft Polska. Współpraca trwa od 1993 r. Szczególnym wyrazem zaufania i uznania było przekazanie przez Microsoft w 2008 r. oprogramowania o łącznej wartości 10 mln USD (oprogramowanie to Fundacja bezpłatnie użyczyła publicznym centrom dostępu do Internetu, tzw. e-centrom). Fundacja współpracuje również z firmą Oracle Polska, z którą obecnie przygotowuje kolejny projekt szkoleniowy. Z naszych usług skorzystały m.in. Leroy Merlin, AXA Direct, Ecorys Polska sp. z o.o. oraz sieć hipermarketów Simply. 14

ul. Legionowa 28 lok. 609 tel. 85 679 26 65 e-mail: bialystok@idn.org.pl Bydgoszcz ul. Gajowa 99 85-717 Bydgoszcz tel. 52 516 46 14 e-mail: bydgoszcz@idn.org.pl ul. Dowborczyków 30/34 II p. tel. 42 237 55 19 e-mail: lodz@idn.org.pl Opole ul. Ozimska 25 45-057 Opole tel. 77 542 19 01 e-mail: opole@idn.org.pl tel. 511 944 261 e-mail: poznan@idn.org.pl Rzeszów al. Rejtana 10 35-310 Rzeszów tel. 511 944 280 e-mail: rzeszow@idn.org.pl Warszawa ul. Narbutta 49/51 02-529 Warszawa tel. 22 565 48 79 e-mail: warszawa@idn.org.pl pl. Strzelecki 25 tel. 511 944 212 e-mail: wroclaw@idn.org.pl ISBN 978-83-932732-3- 2 ww w.aktywizacja.org.pl