Konferencja tematyczna w ramach II etapu prac nad Krajową Polityką Miejską dyskusja wokół wybranych zagadnień: partycypacja społeczna, transport i mobilność miejska, rewitalizacja Andrzej Brzozowy Departament Polityki Przestrzennej Gdańsk, 9 maja 2014 r. 1
KRAJOWA POLITYKA MIEJSKA partycypacja społeczna, transport i mobilność miejska, rewitalizacja
transparentność pełna informacja uwzględnianie oczekiwań i potrzeb miasto otwarte na dialog konsultacje społeczne aktywność obywatelska dobro wspólne odpowiedzialność partycypacja społeczna nauka rozmowy /edukacja, formy, narzędzia/ oddolna aktywność mieszkańców klimat współdziałania ewaluacja monitoring atrakcyjne metody
U W A R U N K O W A N I A PARTYCYPACJA SPOŁECZNA rosnące angaŝowanie się mieszkańców w róŝne obszary funkcjonowania miast generalnie niska aktywność obywatelska Polaków niski poziom zaufania do rządzących I W Y Z W A N I A jako element filozofii zarządzania miastem zwiększenie realnej partycypacji społecznej pełny i prawdziwy wymiar konsultacji społecznych budowanie miast otwartych na dialog odpowiedzialne prowadzenie miejskiego dialogu budowanie wzajemnego zaufania kształtowanie odpowiedzialności za dobro wspólne podstawowe zasady partycypacji proces włączający i otwarty szeroka grupa obywateli aktywna komunikacja odpowiednio dobrana forma i język rzetelna, aktualna, zrozumiała informacja równowaga między angaŝowaniem mieszkańców a podejmowaniem decyzji i odpowiedzialnością władz nie usługa lecz metoda codziennego działania
[Edukacja] [Komunikacja] [Atrakcyjne metody współpracy] PARTYCYPACJA SPOŁECZNA priorytety w zakresie rozwijania partycypacji społecznej właściwe komunikowanie się i wiedza o tym jak procesy partycypacji planować, organizować, podsumowywać dwukierunkowość; kanały, sposoby, język; transparentność; wszystkie etapy działania; czas, miejsce, forma budŝety obywatelskie, obywatelska inicjatywa uchwałodawcza, narzędzia informatyczno-komunikacyjne, dni otwarte, spotkania robocze, warsztatowe, modele trójwymiarowe etc. [Budowanie odpowiedzialności i troski o dobro wspólne] [Wspieranie oddolnej aktywności mieszkańców] [Ewaluacja i monitoring] działanie wprowadzanie i silne akcentowanie w programach nauczania kwestii związanych z wiedzą obywatelską centrum wiedzy upowszechnianie udanych procesów partycypacji społecznej w miastach
transport i mobilność miejska bezpieczeństwo motoryzacja komunikacja zbiorowa plany transportowe odwrócenie trendu zrównowaŝona mobilność miejska ograniczanie transportochłonności integracja systemów transportowych organizacja ruchu piesi kolej rowery autobusy tramwaje samochody ITS P&R B&R
TRANSPORT I MOBILNOŚĆ MIEJSKA zrównowaŝona mobilność miejska U W A R U N K O W A N I A gwałtowny wzrost motoryzacji na przestrzeni ostatnich 20 lat zatłoczenie ulic negatywne skutki środowiskowe, pogorszenie jakości Ŝycia i atrakcyjności przestrzeni intensywna suburbanizacja rozbudowa układu drogowego i zwiększanie jego przepustowości nie daje rozwiązania I W Y Z W A N I A osiągnięcie zrównowaŝonej mobilności zmiana zachowań komunikacyjnych ( odwrócenie trendu ) racjonalne zagospodarowywanie nowych obszarów z równoległym tworzeniem docelowych systemów obsługi komunikacyjnej
TRANSPORT I MOBILNOŚĆ MIEJSKA kierunki działania zrównowaŝonamobilność miejska zmiana zachowań komunikacyjnych samochodu osobowego odwrócenie trendu rosnącego korzystania z nadawanie priorytetu komunikacji zbiorowej integracja systemów transportowych, systemy zarządzania ruchem ulicznym, inteligentne systemy transportowe poprawa warunków dla przemieszczania się pieszo i rowerem ograniczanie transportochłonności miast relacje z ruchem dalekobieŝnym zagospodarowywanie przestrzenne miasta i kształtowanie jego obsługi transportowej
TRANSPORT I MOBILNOŚĆ MIEJSKA zmiany przepisów, działania, centra wiedzy zmiany przepisów przegląd treści rozporządzenia MTBiGM w sprawie warunków technicznych dla dróg publicznych i ich usytuowania pod katem preferencji dla ruchu rowerowego, pieszego i transportu publicznego doprecyzowanie przepisów wiąŝące planowanie przestrzenne z planowaniem transportu rozwiązania legislacyjne wprowadzające mechanizmy perspektywicznego wyznaczania i utrzymania rezerw terenowych na potrzeby systemu transportowego analiza przepisów pod kątem wprowadzenia rozwiązań umoŝliwiających jst wykorzystanie szerszej palety instrumentów do prowadzenia polityki transportowej stworzenie ram do integracji instytucjonalnej w zakresie organizacji transportu publicznego działania analiza potencjalnych potrzeb inwestycyjnych dot. zwiększenia przepustowości sieci kolejowej i jej dostępności w mof największych miast współpraca (zarządców infrastruktury kolejowej, przewoźników i jst) dla sprawnych i kompleksowych systemów kolei aglomeracyjnej uwzględniane potrzeb transportu rowerowego i pieszego w inwestycjach podlegających administracji rządowej wyprzedzające rozstrzygnięcia lokalizacji inwestycji transportowych o znaczeniu krajowym dla zabezpieczenia korytarzy transportowych przed zabudową wspieranie jst przy organizowaniu atrakcyjnej, kompleksowej oferty transportu publicznego centrum wiedzy upowszechnianie dobrych praktyk i innowacyjnych rozwiązań z zakresu ITS, promowania, rozwijania i ułatwiania transportu publicznego, ruchu rowerowego i pieszego
stare dzielnice śródmiejskie rewitalizacja obszary poprzemysłowe NARODOWY PROGRAM REWITALIZACJI róŝnorodne źródła finansowania obszary pokolejowe obszary pokopalniane miasto zwarte mieszkalnictwo oŝywienie społeczne i gospodarcze programy rewitalizacji udział społeczności lokalnej przedsięwzięcia kompleksowe i zintegrowane działania szyte na miarę niskoemisyjność współpraca wielu podmiotów
REWITALIZACJA narzędzie stymulowania rozwoju miast U W A R U N K O W A N I A duŝe potrzeby wiele typów obszarów, róŝna skala i źródła problemów niekontrolowane rozlewanie się zabudowy konieczność promowania idei powrotu do miast I W Y Z W A N I A zapewnienie, aby był to kompleksowy, skoordynowany, wieloletni proces przemian społecznych, ekonomicznych, przestrzennych i technicznych, prowadzony na obszarze zdegradowanym, tak aby nastąpiło osiągnięcie ogólnego celu, którym jest wyprowadzenie tego obszaru ze stanu kryzysowego działania szyte na miarę
REWITALIZACJA suma działań dla oŝywienia społecznego i gospodarczego obszaru rewitalizacja jako proces szyty na miarę, prowadzony na obszarach najbardziej zdegradowanych, objętych programami rewitalizacji rewitalizacja jako element wizji rozwoju całego miasta realizacja idei miasta zwartego, o wysokiej jakości Ŝycia, niskoemisyjnego i o atrakcyjnych przestrzeniach wizja dobór działań określenie źródeł finansowania kompleksowość, komplementarność, integracja działań wewnętrzna (poszczególne działania pomiędzy sobą) i zewnętrzna (z innymi politykami miejskimi, np. transportową) działań wielopodmiotowość procesu : włączanie lokalnych społeczność i innych partnerów monitoring i ewaluacja [Narodowy Plan Rewitalizacji]
REWITALIZACJA zmiany przepisów, działania, centra wiedzy zmiany przepisów szerokie propozycje zmian prawnych dla potrzeb złoŝonych procesów rewitalizacyjnych uregulowanie prawne lokalnego komitetu rewitalizacji i ustanowienia funkcji/roli operatora rewitalizacji zmiany prawne dla powiązania rewitalizacji i planowania przestrzennego uregulowanie wspierania mechanizmów oddolnych dot. mieszkalnictwa w działaniach rewitalizacyjnych działania przegląd i zwiększenie palety moŝliwości finansowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych (nowe i istniejące instrumenty i źródła finansowe) Narodowy Plan Rewitalizacji kwestia mieszkalnictwa jako waŝnego elementu rewitalizacji centra wiedzy upowszechnianie wiedzy nt. rewitalizacji
KRAJOWA POLITYKA MIEJSKA pozostałe wątki tematyczne
mixed-use trzecie miejsca estetyka grodzenie przestrzeni konkursy urbanistyczne lokalne centra reklamy w przestrzeni mpzp suburbanizacja kultura w przestrzeni konkursy architektoniczne ład przestrzenny rewaloryzacja zespołów zabytkowych kształtowanie przestrzeni aktywność władz miejskich w planowaniu ograniczanie chaotycznego rozlewania się zabudowy kształtowanie przestrzeni miejskiej wysokiej jakości powrót do miast rehabilitacja tkanki mieszkaniowej przestrzenie publiczne chaos wizualny
mixed-use trzecie miejsca estetyka grodzenie przestrzeni konkursy urbanistyczne lokalne centra reklamy w przestrzeni mpzp suburbanizacja kultura w przestrzeni konkursy architektoniczne ład przestrzenny rewaloryzacja zespołów zabytkowych kształtowanie przestrzeni aktywność władz miejskich w planowaniu ograniczanie chaotycznego rozlewania się zabudowy kształtowanie przestrzeni miejskiej wysokiej jakości powrót do miast rehabilitacja tkanki mieszkaniowej przestrzenie publiczne chaos wizualny
tlenek azotu tlenek węgla dwutlenek siarki ESCO pakiet klimatyczno-energetyczny kurczenie się zasobów paliw kopalnych wielowymiarowość niskoemisyjność źródła energii i efektywność energetyczna OZE niska emisja plany gospodarki niskoemisyjnej, załoŝenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe racjonalne gospodarowanie zasobami ubóstwo energetyczne
tlenek azotu tlenek węgla dwutlenek siarki ESCO pakiet klimatyczno-energetyczny kurczenie się zasobów paliw kopalnych wielowymiarowość niskoemisyjność źródła energii i efektywność energetyczna OZE niska emisja plany gospodarki niskoemisyjnej, załoŝenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe racjonalne gospodarowanie zasobami ubóstwo energetyczne
partycypacja społeczna wieloletnia prognoza finansowa potrzeby vs środki dalekosiężne spojrzenie vs racjonalna i oszczędna polityka projekty pilotaŝowe PPP polityka inwestycyjna długofalowa strategia rozwoju funkcjonowanie miasta konkursy na prace projektowe wsparcie zabudowa warstwowa interes publiczny etapy realizacji innowacyjność
partycypacja społeczna wieloletnia prognoza finansowa potrzeby vs środki dalekosiężne spojrzenie vs racjonalna i oszczędna polityka projekty pilotaŝowe PPP polityka inwestycyjna długofalowa strategia rozwoju funkcjonowanie miasta konkursy na prace projektowe wsparcie zabudowa warstwowa interes publiczny etapy realizacji innowacyjność
klastry dyfuzja czynników rozwojowych pomysł na rozwój rzetelne analizy własne potencjały małe miasta duŝe miasta rozwój gospodarczy ambasadorzy miast zasoby technologie wizerunek miasta promocja biznes wspieranie przedsiębiorców współpraca praca z nauką i szkolnictwem wspólny pomysł róŝnych podmiotów poszerzanie oferty inwestycyjnej kształcenie dopasowane do potrzeb rynku pracy
klastry dyfuzja czynników rozwojowych pomysł na rozwój rzetelne analizy własne potencjały małe miasta duŝe miasta rozwój gospodarczy ambasadorzy miast zasoby technologie wizerunek miasta promocja biznes wspieranie przedsiębiorców współpraca praca z nauką i szkolnictwem wspólny pomysł róŝnych podmiotów poszerzanie oferty inwestycyjnej kształcenie dopasowane do potrzeb rynku pracy
hałas opady nawalne kwaśne deszcze wyspy ciepła zanieczyszczenia zakłócenia bilansu wodnego zasklepianie się gleb w y z w a n i a ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu obszary zielone jako istotny element struktury miejskiej budownictwo gospodarka przestrzenna plany adaptacyjne edukacja i podnoszenie świadomości gospodarka wodna
hałas opady nawalne kwaśne deszcze wyspy ciepła zanieczyszczenia zakłócenia bilansu wodnego zasklepianie się gleb w y z w a n i a ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu obszary zielone jako istotny element struktury miejskiej budownictwo gospodarka przestrzenna plany adaptacyjne edukacja i podnoszenie świadomości gospodarka wodna
karty rodzin zmiany demograficzne Międzynarodowa Sieć Miast Przyjaznych Seniorom optymalizacja funkcjonowania malejąca liczba ludności miast starzenie się społeczeństwa imigranci demografia rady seniorów right-sizing cykl Ŝycia człowieka design for all silver economy miasto przyjazne integracja międzypokoleniowa
karty rodzin zmiany demograficzne Międzynarodowa Sieć Miast Przyjaznych Seniorom optymalizacja funkcjonowania malejąca liczba ludności miast starzenie się społeczeństwa imigranci demografia rady seniorów right-sizing cykl Ŝycia człowieka design for all silver economy miasto przyjazne integracja międzypokoleniowa
koordynacja współpraca pozioma przegląd dot. finansów jst współpraca pionowa smart city synergia działań zarządzanie obszarami miejskimi współpraca w miejskich obszarach funkcjonalnych zasada wielopoziomowego zarządzania spójność działań władz publicznych elastyczne mechanizmy współpracy zasada partnerstwa narzędzia
koordynacja współpraca pozioma przegląd dot. finansów jst współpraca pionowa smart city synergia działań zarządzanie obszarami miejskimi współpraca w miejskich obszarach funkcjonalnych zasada wielopoziomowego zarządzania spójność działań władz publicznych elastyczne mechanizmy współpracy zasada partnerstwa narzędzia
Dziękuję za uwagę www.mir.gov.pl/miasta miasta@mir.gov.pl Gdańsk, 9 maja 2014 r. 30