SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ TEMAT LEKCJI: Wartość człowieka, tolerancja- ważne dla nas tematy. Cel ogólny: Kształtowanie u uczniów postaw akceptacji i tolerancji oraz poszanowania praw innych. Cele operacyjne: Uczeń powinien: rozumieć pojęcie tolerancji i potrafić je zdefiniować, uświadomić sobie znaczenie tolerancji i konsekwencje jej braku, być wrażliwym na odmienność innych postaw, unikać nietolerancyjnych zachowań, rozbudzić twórcze myślenie, efektywnie współpracować w grupie ćwiczyć umiejętność prowadzenia kulturalnej dyskusji umieć posługiwać się źródłami informacji Metody pracy: praca w grupach, dyskusje, burza mózgów Materiały pomocnicze: kartki, flamastry, słownik języka polskiego, kartki z poleceniami dla grup, kartki z tekstami dla uczniów Czas trwania zajęć: 45 min. Przebieg zajęć: 1. Przywitanie z uczniami, sprawdzenie listy obecności, sprawy bieżące. 2. Przypomnienie zasad obowiązujących na godzinie wychowawczej. Na lekcjach panuje: DOBRA ATMOSFERA SZCZEROŚĆ WYPOWIEDZI OTWARTOŚĆ NIE ŚMIEJEMY SIĘ Z WYPOWIEDZI INNYCH SZANUJEMY ZDANIE INNYCH DOCHOWUJEMY TAJEMNICY
ROZWIĄZUJEMY KONFLIKTY NA BIEŻĄCO ATMOSFERA ZAUFANIA I ŻYCZLIWOŚCI MAMY POCZUCIE HUMORU SŁUCHAMY SIĘ WZAJEMNIE PROPONUJEMY CIEKAWY TEMATY ROZMAWIAMY O TYM CO NAS INTERESUJE JASNE KLAROWNE WYPOWIEDZI MÓWIMY DO SIEBIE WPROST NIE PRZERYWAMY SOBIE WZAJEMNIE 3. Przeprowadzenie testu pierwszego. Odpowiedz TAK lub NIE -Czy wartość człowieka zależy od koloru skóry? -Czy wartość człowieka zależy od ilości pieniędzy, jakie posiada? -Czy wartość człowieka zależy od płci? -Czy wartość człowieka zależy od wykonywanego zawodu? -Czy wartość człowieka zależy od jego wieku? -Czy wartość człowieka zależy od miejsca zamieszkania? -Czy wartość człowieka zależy od jego koloru włosów? -Czy wartość człowieka zależy od jego wagi? -Czy wartość człowieka zależy od stanu zdrowia? -Czy wartość człowieka zależy od jego urody? -Czy wartość człowieka zależy od sławy? Porównanie odpowiedzi z kolega z ławki. Rozmowa na temat, co to jest wartość człowieka. Czy to, że oceniamy kogoś, że jest lepszy, silniejszy, weselszy oznacza, że jest taki naprawdę i w każdej sytuacji? Czy to się zmienia? Nawiązanie do Shreka.
4. Praca w grupach: rozdanie losowo wybranych tematów: I. Co myślisz o godnym podziwu sportowcu, zdobywcy wielu medali, który nie skończył szkoły, nie potrafi poprawnie pisać i ma małą wiedzę? II. Co sądzisz o wybitnym polityku, który boi się myszy i nie umie zmieniać w domu żarówki? III. A jak oceniasz sławną aktorkę, która nie potrafi zajmować się swoimi dziećmi? IV. Jak się czujesz, gdy Ciebie oceniają? Rozmowa na temat sprawiedliwego oceniania ludzi. Konkluzja: bardzo trudno oceniać jest innych ludzi sprawiedliwie, ponieważ człowiek jest istotą skomplikowaną. Każdy człowiek jest wartością samą w sobie. Każdy człowiek ma możliwości, żeby być kimś. Wartość człowieka nie zależy od żadnych zewnętrznych cech. 5. Praca w grupach: -wyszukanie w słownikach terminów: tolerancja, wartość, przytoczenie tych pojęć -podanie przejawów zachowań nietolerancyjnych -z podanych wyrazów, wyeliminować trzeba te, które nie mają związku ze słowem tolerancja a pozostawić te, które wiążą się z tolerancją AKCEPTACJA GNIEW NIECHĘĆ OBIEKTYWIZM POSZANOWANIE RÓWNOUPRAWNIENIE WYŚMIEWANIE ZAWIŚĆ ZŁOŚĆ ZROZUMIENI -wybierz dwa cytaty, które według waszej grupy najlepiej opisują tolerancję a) Tolerancja to niewywieranie przymusu (J. Locke) b) Tolerancja jest wtedy, gdy nie czynię wbrew, chociaż czyjeś opinie czy zachowania nie odpowiadają mi, sprawiają przykrość. Mam siłę, by im przeszkodzić, ale nie czynię tego, bo uznaję uprawnienia ludzi do tych zachowań (J. Keller)
c) Tolerancja to wysiłek płynący prosto z serca, by zrozumieć przekonania, działania i zwyczaje drugiego człowieka bez konieczności ich powielania lub akceptacji.(joshua Liebman) d) Znosić cierpliwie to, czego nie lubimy, potępiamy - to tolerancja (Z. Szawarski - autor książki "Rozmowy o etyce") e) Wtedy uprawiamy tolerancję, kiedy pozwalamy komuś robić coś, co któremuś z naszych celów przeszkadza (T. Kotarbiński) f) Tolerancja - system twierdzeń, reguł i zasad, które są maksymalnie niedyskryminujące i maksymalnie odporne na podejrzliwość (R. Legutko) g) Tolerancja to gotowość szanowania ideałów innych ludzi tak, jak własnych (R.M. Hoare -liberał) h) Tolerancja to wysiłek płynący prosto z serca, by zrozumieć przekonania, działania i zwyczaje drugiego człowieka bez konieczności ich powielania lub akceptowania. (Joshua Liebman) 6. Praca indywidualna: a) dokończenie rysunków, by coś przedstawiały. Porównanie rysunków kolegów. Rozmowa na temat, czy któryś z obrazków jest lepszy lub gorszy? Każdy ma swoje pomysły i swoje wyobrażenia, nasze umysły pracują różnie i tak powinno być. b) wypisanie skojarzeń ze słowami: morze i szkoła Skojarzenia są czasem podobne, czasem kompletnie różne. Nie ma skojarzeń złych i dobrych. Po prostu są indywidualne skojarzenia każdego człowieka. Zadania te pokazały wam swoją inność, powinniśmy starać się nie oceniać innych. Powinniśmy być tolerancyjni, a to oznacza szacunek dla inności. 7. Przeprowadzenie testu drugiego. Odpowiedz TAK lub NIE Czy jestem osobą tolerancyjną? a) Małżeństwa powinny dobierać się według zasady podobieństwa rasy, wyznania lub warstwy społecznej b) Niskie czoło świadczy o miernej inteligencji c) W ramach jednego państwa powinni żyć ludzie jednej narodowości d) Za zabójstwo należy karać śmiercią e) Blondynki są delikatniejsze od brunetek f) Kobiety są mniej inteligentne niż mężczyźni
g) Chłopi są uparci h) Wszyscy Cyganie kradną i) Rosjanie to jedna wielka mafia j) Szkoci są skąpi k) Francuzi to lekkoduchy l) Włosi lubią śpiewać i tańczyć Jeżeli uzyskałeś większość odpowiedzi TAK to jesteś osobą nietolerancyjną, lubisz posługiwać się stereotypami myślowymi, poglądami zasłyszanymi opartymi na fragmentarycznej wiedzy. 8. Zakończenie lekcji odczytaniem wiersza oraz ekspozycją prac zbiorczych na temat tolerancji na gazetce klasowej. Jan Twardowski Podziękowania Dziękuję ci że nie jest wszystko tylko białe albo czarne za to że krowy łaciate bladożółta psia trawka kijanki od spodu oliwkowozielone dzięcioły pstre z czerwoną plamą pod ogonem pstrągi szaroniebieskie brunatnofioletowa wilcza jagoda złoto co się godzi z każdym kolorem i nie przyjmuje cienia policzki piegowate dzioby nie tylko krótkie albo długie przecież gile mają grube a dudki krzywe za to że niestałość spełnia swe zadanie i ci co tak kochają że bronią błędów tylko my chcemy być wciąż albo-albo i jesteśmy na złość stale w kratkę opracowała Beata Rafińska pedagog wspierający