Prof. zw. dr hab. Czesław Domański Łódź, 26.07.2012 Katedra Metod Statystycznych Instytut Statystyki i Demografii Uniwersytet Łódzki Recenzja dorobku naukowego, dydaktycznego i organizacyjnego dr Piotra Soji w postępowaniu habilitacyjnym w dziedzinie nauk ekonomicznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu. A. Dr Piotr Soja w 1991 roku uzyskał tytuł magistra matematyki, a w 1993 roku magistra informatyki w Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 2000 roku otrzymał (z wyróŝnieniem) dyplom Master of Business Administration w Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Stopień naukowy doktora nauk ekonomicznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu została mu nadany przez Radę Wydziału Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie w 2003 roku na podstawie rozprawy doktorskiej pt. Czynniki sukcesu wdraŝania zintegrowanych systemów zarządzania (klasy MRP II/ERP) przygotowanej pod kierunkiem prof. dr hab. Tadeusza Grabińskiego. Począwszy od 1994 roku związany jest z Akademią Ekonomiczną w Krakowie (obecnie Uniwersytetem Ekonomicznym), gdzie aktualnie pracuje na stanowisku adiunkta w Katedrze Informatyki. B. Dorobek naukowy dr Piotra Soji po uzyskaniu stopnia doktora obejmuje 64 prace, w tym pięć artykułów znajduje się w bazie Journal Citation Reports, a sumaryczny impact factor zgodnie rokiem opublikowania wynosi 7,005. Liczba publikacji Habilitanta na podstawie Web of Science wynosi 8, a liczba cytatów na podstawie Harzing s Publish or Perish (Google Scholar) 229. Natomiast Indeks Hirscha na podstawie Web of Science: 2, a na podstawie Harzing s Publish or Perish (Google Scholar): 7. Habilitant uzyskał grant habilitacyjny Determinanty wdroŝeń zintegrowanych systemów zarządzania przedsiębiorstwem 2010 r. nr 71/KI/3/09/W/089, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Ponadto brał aktywny udział w dziewięciu krajowych projektach badawczych:
Wykorzystanie koncepcji i narzędzi informatycznych w badaniu zjawisk ekonomicznych, 2011r. Wołoszyn J., Paliwoda-Pękosz G., Soja P., Stal J., Urban W. praca badawcza pod kierownictwem J. Wołoszyna, Starzenie się ludności w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej demograficzne uwarunkowania i społeczno-ekonomiczne konsekwencje, 2008-2010, finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa WyŜszego, prof. UEK dr hab. J. Kurkiewicz kierownik projektu, Metody modelowania i symulacji komputerowych w badaniu systemów ekonomicznych etap trzeci, 2010r., praca badawcza pod kierunkiem J. Wołoszyna, nr 28/KI/1/2010/S/541, Metody modelowania i symulacji komputerowych w badaniu systemów ekonomicznych etap drugi, 2009r., praca badawcza pod kierunkiem J. Wołoszyna, nr 21/KI/1/09/S1485, Metody modelowania i symulacji komputerowych w badaniu systemów ekonomicznych, 2008r., praca badawcza pod kierunkiem J. Wołoszyna, nr 5/KI/1/08/S/422, Metody sztucznej inteligencji, modelowania i symulacji komputerowych w badaniu procesów i analizie danych w systemach ekonomicznych, 2007r., praca badawcza pod kierunkiem J. Wołoszyna, nr 48/K1/1/07/S/409, Metody sztucznej inteligencji i analizy danych w ekonomii i zarządzaniu, 2006r., praca badawcza pod kierunkiem J. Wołoszyna, nr 691KI/1120061S, Sieci semantyczne jako narzędzie reprezentacji wiedzy, 2005r., praca badawcza pod kierunkiem P. Luli, nr 74/KI1212005/S1246, Modelowanie dynamiki chaotycznych systemów multiagentowych, 2004r., praca badawcza pod kierunkiem J. Wołoszyna. Jego dorobek naukowy zarówno pod względem ilościowym jak i merytorycznym jest wyjątkowo bogaty. Jego osiągnięcia zostały pięciokrotnie nagradzane przez Rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W międzynarodowych konferencjach czterokrotnie był organizatorem i kierownikiem sesji. Wygłosił 26 referatów na międzynarodowych konferencjach i seminariach naukowych oraz cztery referaty na krajowych konferencjach naukowych.
C. Dr Piotr Soja do oceny dorobku naukowego przestawił cykl publikacji, na który składa się 12 następujących publikacji: 1. Soja, P. (2011a) Examining Determinants of Enterprise System Adoptions in Transition Economies: Insights from Polis/i Adopters. Information Systems Management, 28 (3), 192-201. (Impact Factor 1.029) 2. Themistocleous, M., Soja, P., Cunha, P.R. (2011) The Same, but Different: Enterprise Systems Adoption Lifecycles in Transition Economies. Information SystemsManagement, 28 (3), 223-239. (Impact Factor 1.029; 33% autorstwa) 3. Soja, P. (2010) Understanding Determinants of Enterprise System Adoption Success.. Lessons Learned from Full-scope Projects in Manufacturing Companies. Production Planning & Control, 21(8), 736-750. (Impact Factor 0.603) 4. Soja, P. (2009) Enterprise System Implementation Issues: Learning from Field Study in Poland. Enterprise Information Systems, 3 (2), 173-200. (Impact Factor 2.809) 5. Soja, P., Paliwoda-Pękosz, G. (2009) What are real problems in enterprise system adoption? Industrial Management & Data Systems, 109 (5), 610-627. (Impact Factor 1.535; 66% autorstwa) 6. Soja, P. (2011b) Building Project Teams in Enterprise System Adoption: T/w Need for the Incorporation of the Project Type, [w:1 Wrycza, S. (red.) Research in Systems Analysis and Design: Models and Methods, Lecture Notes in Business Information Processing, Vol. 93, Part II, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 51-65. 7. Soja, P. (2011c) The Role of Implementation Strategy in Enterprise System Adoption, [w:] Pokorny J., Repa V., Richta K., Wojtkowski W., Linger H., Barry C., Lang M. (red.) Information Systems Development, Springer Science+Business Media, LLC, New York, USA, 709-719. 8. Soja, P. (2008a) Difficulties in Enterprise System Implementation in Emerging Economies: Insights from an Exploratory Field Study in Poland. Information Technology for Development, 14 (1), 31-51. 9. Soja, P. (2008b) Examining the Conditions of ERP Implementations: Lessons. Learnt from Adopters. Business Process Management Journal, 14 (1), 105-123. 10. Soja, P. (2007) Success Factors across ERP Implementation Phases: Learning from Practice, [w:] Wojtkowski W., Wojtkowski W. G., Zupancic J., Magyar G.,
Knapp G. (red.) Advances in Information Systems Development. New Methods and Practice for the Networked Society, Vol. 2, Springer Science+Business Media LLC, New York, USA, 275-286. 11. Soja, P., Put, D. (2007) Learning, from Model ERP Projects. International Journal of Enterprise Information Systems, 3 (2), 50-67. (60% autorstwa) 12. Soja, P. (2006) Success Factors in ERP Systems Implementations: Lessons. from Practice. Journal of Enterprise Information Management, 19(4), 418-433. Prezentowany cykl publikacji Habilitant zatytułował Zarządzanie projektami wdroŝeniowymi zintegrowanych systemów zarządzania przedsiębiorstwem (ZSZP). Stanowią one zaawansowane pakiety oprogramowania, które mają za zadanie zintegrować wszystkie obszary działania przedsiębiorstwa, a takŝe dają moŝliwość integracji międzyorganizacyjnej pomiędzy przedsiębiorstwem a jego klientami, dostawcami oraz zewnętrznymi partnerami. Głównym celem naukowym prezentowanych przez Habilitanta prac jest rozpoznanie zagadnień warunkujących pomyślne wdroŝenie zintegrowanych systemów zarządzania przedsiębiorstwem (ZSZP). WdroŜenia ZSZP stanowią złoŝone przedsięwzięcia, z wieloma róŝnorodnymi uwarunkowaniami. Kilka prac badawczych Autor poświęcił rozpoznaniu złoŝoności i wieloaspektowości projektów wdroŝeniowych w zamiarze wypracowania ram badawczych dla dalszych prac. Do prac tych naleŝy artykuł Enterprise System Implementation Issues: Learning from Field Study in Poland. Enterprise Information Systems, 3 (2), 173-200), który analizuje zagadnienia wdroŝeniowe na podstawie badań przeprowadzonych wśród uczestników projektów wdroŝeniowych ZSZP w Polsce. Celem opracowania jest rozpoznanie kluczowych uwarunkowań projektów wdroŝeniowych ZSZP oraz przeprowadzenie ich analizy, uwzględniającej typ projektu wdroŝeniowego. Skoncentrował się na wykryciu mechanizmów wpływających na sukces wdroŝenia, analizie kluczowych uwarunkowań projektów wdroŝeniowych oraz zbadaniu wpływu wdroŝenia ZSZP na przedsiębiorstwo zarówno pozytywnych jak i negatywnych efektów wdroŝeń. W tym ostatnim aspekcie wyróŝniono cztery wymiary oceny wdroŝeń - techniczny, ekonomiczny, organizacyjny i społeczny. Do kluczowych obszarów uwarunkowań projektów wdroŝeniowych, odkrytych w opracowaniu i przedyskutowanych z uwzględnieniem wspomnianych wyŝej kryteriów,
zaliczono: 1 traktowanie wdroŝenia jako przedsięwzięcia organizacyjno-biznesowego, nie zaś jako projektu stricte informatycznego, 2 zagadnienia techniczne związane z niezawodnością systemu i infrastruktury informatycznej, 3 wpływ organizacyjny zarówno pozytywny, jak i negatywny ujawniający się szczególnie wśród wdroŝeń pełnozakresowych oraz długotrwających, 4 zasoby projektu (zaangaŝowani uczestnicy oraz wykorzystywana infrastruktura techniczna) oraz 5 konieczność uwzględnienia stanowisk wielu interesariuszy, wynikająca z róŝnego postrzegania uwarunkowań wdroŝenia przez róŝnych uczestników i moŝliwych konfliktów. Kolejny artykuł poświęcony pogłębionej analizie wdroŝeń ZSZP skupia się na zbadaniu uwarunkowań cechujących projekty wdroŝeniowe z punktu widzenia osiąganego sukcesu oraz z uwzględnieniem rodzaju projektu - Difficulties in Enterprise System Implementation in EmergingEconomies: Insights from anexploratory Field Study in Poland. Information Technology for Development, 14 (1), 31-51. Przeprowadzona analiza wykorzystuje syntetyczną miarę sukcesu wdroŝenia ZSZP z uwzględnieniem podziału na efekty mierzalne i niemierzalne oraz cele ekonomiczne, techniczne i organizacyjne. W artykule Success Factors in ERP Systems Implementations: Lessons. from Practice. Journal of Enterprise Information Management, 2006, 19(4), 418-433, którego celem jest wykrycie mechanizmów determinujących sukces wdraŝania ZSZP, skupiono się na podejściu opartym na krytycznych czynnikach sukcesu. W badaniu wykorzystano szeroki zasób potencjalnych krytycznych czynników sukcesu, zidentyfikowanych na podstawie badań literaturowych oraz praktyki gospodarczej. Zwrócono się do praktyków zajmujących się wdroŝeniami ZSZP przede wszystkim z pozycji odbiorcy systemu, zebrano takŝe opinie ekspertów reprezentujących dostawców systemu i usług wdroŝeniowych. Przedstawieniem dynamiki uwarunkowań w czasie poświęcono kilka prac w ramach omawianego cyklu. NaleŜy do nich opracowanie Success Factorsacross ERP Implementation Phases: Learning from Practice, [w:] Wojtkowski W., Wojtkowski W. G., Zupancic J., Magyar G., KnappG., New York, USA, 2007, 275-286., którego celem jest analiza zmienności waŝności krytycznych czynników sukcesu w zaleŝności od etapu wdroŝenia. Wykorzystano w nim model krytycznych czynników sukcesu zdefiniowany w
pracy Success Factors in ERP Systems Implementations: Lessons from Practice. Journal of Enterprise Information Management, 2006 19(4), 418-433, oraz oparto się na wywiadach przeprowadzonych wśród ekspertów z bogatym doświadczeniem wdroŝeniowym. Zmienność uwarunkowań wdroŝeń ZSZP w czasie przedstawiona została w pracy Themistocleous, M., Soja, P., Cunha, P.R. (2011) The Same, but Different: Enterprise Systems Adoption Life cycles in Transition Economies. Information Systems Management, 28 (3), 223-239. W pracy tej Autorzy porównują cykl Ŝycia systemu w gospodarkach będących w okresie transformacji, reprezentowanych przez Polskę, z cyklem Ŝycia systemu w wysokorozwiniętych, dojrzałych gospodarkach, reprezentowanych przez Wielką Brytanię. Na podstawie wywiadów przeprowadzonych wśród polskich oraz brytyjskich ekspertów zaangaŝowanych w wielu projektach wdroŝeniowych zbadano podobieństwa i róŝnice pomiędzy cyklem Ŝycia systemu w zaleŝności od stopnia rozwoju gospodarki narodowej. Zagadnieniem, które jest związane z cyklem Ŝycia systemu oraz dynamiką uwarunkowań w czasie, jest strategia wdroŝeniowa. Tematyka przedstawiona została w pracy The Role of Implementation Strategy in Enterprise System Adoption, [w:] Pokorny J., Repa V., Richta K., Wojtkowski W., Linger H., Barry C., Lang M. (red.) Information Systems Development, Springer Science+Business Media, LLC, New York, USA, 709-719, w której zbadano, jakie cechy projektu wdroŝeniowego mają wpływ na wybór strategii wdroŝeniowej oraz jak wybrana strategia wdroŝeniowa wpływa na powodzenie wdroŝenia, mierzone za pomocą poziomu zadowolenia uŝytkowników systemu oraz trzywymiarowego miernika sukcesu projektu. Wyniki ilustrują, Ŝe wybór strategii wdroŝeniowej jest przede wszystkim determinowany przez planowany czas trwania projektu, zgodnie z sugerowaną regułą, Ŝe wprowadzający najkrótsze projekty wybierają tzw. metodę mocnego uderzenia, w której cały zakres systemu jest wprowadzany w jednym podejściu. Badaniu problemów i barier występujących podczas projektów wdroŝeniowych poświęcono dwa opracowania z prezentowanego cyklu prac. Pierwszy artykuł skupia się na trudnościach doświadczanych przez uczestników wdroŝeń ZSZP na podstawie opinii kilkudziesięciu polskich ekspertów mających doświadczenie uczestnictwa w wielu projektach wdroŝeniowych (Soja, P. Examining the Conditions of ERP Implementations: Lessons. Learnt from Adopters. Business Process Management Journal, 14 (1), 105-123). Celem przeprowadzonej analizy jest wychwycenie uwarunkowań specyficznych dla gospodarek wschodzących, reprezentowanych przez Polskę, i ich skontrastowanie z projektami prowadzonymi w krajach wysoko rozwiniętych.
Uzyskane wyniki badań sugerują, Ŝe trudności doświadczane przy wprowadzaniu projektów wdroŝeniowych w gospodarkach wschodzących dotyczą przede wszystkim problemów związanych z ludźmi, ich wiedzą, wykształceniem i umiejętnościami. Drugą w kolejności waŝności grupą utrudnień występujących przy wdroŝeniach w gospodarkach wschodzących są trudności spowodowane wysokimi kosztami projektu wdroŝeniowego. Jednym z kierunków przyszłych badań sygnalizowanych przez Autora niezbędnych w celu głębszego zrozumienia trudności związanych z wdraŝaniem ZSZP jest analiza wzajemnych relacji występujących pomiędzy czynnikami. Ten problem jest stanowi punktem wyjścia dla opracowania nowatorskiej propozycji relacji przyczynowo-skutkowych pomiędzy czynnikami występującymi podczas wdroŝeń ZSZP (Soja, P., Paliwoda-Pękosz, G. (2009) Whatare real problems in enterprise system adoption? Industrial Management & Data Systems, 109 (5), 610-627). Celem tego artykułu jest identyfikacja relacji występujących pomiędzy trudnościami i w efekcie wykrycie problemów źródłowych, tzn. takich, które powodują wystąpienie dalszych utrudnień. Wyodrębnienie grupy problemów źródłowych umoŝliwia w praktyce skupienie się na rzeczywistych barierach i przyczynach utrudnień, nie zaś na nieefektywnym zwalczaniu ich symptomów. Zaproponowano róŝnorodne metody wykrywania determinant sukcesu wdraŝania ZSZP w artykule - Learning from Model ERP Projects. International Journal of Enterprise Information Systems, 3 (2), 50-67). W artykule tym przedstawiona została metoda odkrywania determinant sukcesu w zastosowaniu ZSZP opartą na analizie skupień. Metoda ta bazuje na załoŝeniu, Ŝe wdroŝenia ZSZP stanowią bardzo zróŝnicowaną zbiorowość, zatem, naleŝy zachować szczególną staranność w porównywaniu projektów między sobą (por. Enterprise System Implementation Issues: Learning from Field Study in Poland, 2009r. Enterprise Information Systems, 3 (2), 173-200 oraz Success Factors in ERP Systems Implementations: Lessons from Practice 2006r. Journal of Enterprise Information Management, 19(4), 418-433). W prezentowanych artykułach atrybuty opisujące projekty wdroŝeniowe obejmują wskaźniki nakładów, efektów oraz mierniki sukcesu. Badane projekty zostają pogrupowane w jednorodne zbiory z wykorzystaniem statystycznych metod grupowania: hierarchicznej Warda oraz iteracyjno-optymalizacyjnej k-średnich. Kolejnym opracowaniem, które bazuje na załoŝeniu o bardzo zróŝnicowanej zbiorowości przedsiębiorstw poddanych wdroŝeniu ZSZP wynikającej stąd potrzebie skupienia się na jednorodnych projektach jest artykuł Understanding Determinants of Enterprise System Adoption Success. Lessons Learned from Full-scope Projects in Manufacturing Companies, 2010r. Production Planning & Control, 21(8), 736-750). Celem
tego opracowania jest znalezienie determinant sukcesu wdraŝania ZSZP w przedsiębiorstwach produkcyjnych wprowadzających system zintegrowany w pełnym zakresie funkcjonalności. Przeprowadzona w tym celu analiza oparta na modelu regresji wielorakiej wykazała, Ŝe największy wpływ na sukces wdroŝenia ma zespół wdroŝeniowy w tym jego współpraca z dostawcą wdraŝanego systemu i niezawodności ZSZP. W odniesieniu do zespołu wdroŝeniowego wyniki wskazują, ze rzeczywisty wpływ na powodzenie wdroŝenia ma nie tyle zagwarantowanie dostępności odpowiednich ludzi, ale ich faktycznie zaangaŝowanie w prace wdroŝeniowe, zdolność i moŝliwość podejmowania decyzji oraz przekazywanie informacji dotyczących projektu pracownikom przedsiębiorstwa niezaangaŝowanym bezpośrednio w prace wdroŝeniowe. Drugim zagadnieniem, które ma wyraźny wpływ na powodzenie pełnozakresowych wdroŝeń ZSZP, jest niezawodność systemu połączona z zagwarantowaniem efektywnego wsparcia ze strony dostawcy systemu i usług wdroŝeniowych. Wyniki sugerują, Ŝe wsparcie to powinno dotyczyć przede wszystkim zapewnienia niezawodności działania systemu, oprócz typowych zadań spoczywających na dostawcy i dotyczących doradztwa w obszarze zarządzania procesem wdroŝeniowym oraz pomocy w zakresie szkoleń uŝytkowników. Zagadnienia związane z organizacją zespołów wdroŝeniowych, zasygnalizowane powyŝej jako determinanty sukcesu wdroŝeń pełnozakresowych, zostały zbadane w opracowaniu Building Project Teams in Enterprise System Adoption: T/w Need for the Incorporation of the Project Type, [w:] Wrycza, S. (red.) Research in Systems Analysis and Design: Models and Methods, Lecture Notes in Business Information Processing, Vol. 93, Part II, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 51-65, 2011. Praca ta koncentruje się na zbadaniu wpływu składu zespołów wdroŝeniowych na sukces wdroŝenia i bazuje na dwuetapowym podejściu wykorzystującym róŝne badania empiryczne. Ukoronowaniem badań nad uwarunkowaniami wdroŝeń ZSZP jest artykuł Examining Determinants of Enterprise System Adoptions in Transition Economies: Insights from Polis/i Adopters. Information Systems Management, 28 (3), 192-201, 2011, który zawiera holistyczne podejście do zagadnienia badania determinant wdraŝania ZSZP i integruje dwa kluczowe podejścia oparte na krytycznych czynnikach sukcesu oraz na barierach napotykanych w procesie wdroŝeniowym. Zastosowane podejście badawcze wykorzystuje teorię ugruntowaną, zaś przeprowadzona analiza uwzględnia perspektywę wielu interesariuszy oraz skupia się na wychwyceniu relacji pomiędzy róŝnorodnymi uczestnikami projektu wdroŝeniowego. Uzyskane wyniki zostały zestawione z rezultatami badań prowadzonych wśród krajów wysokorozwiniętych w celu określenia uwarunkowań typowych
dla gospodarek będących w okresie transformacji, których reprezentantem jest Polska. Omawiane prace ilustrują, Ŝe w zaleŝności od typu wdroŝenia przesuwa się nacisk na pewne konkretne uwarunkowania, jak równieŝ sugerują, Ŝe istnieje pewna grupa czynników, które mogą być traktowane jako determinanty sukcesu wdroŝeń ZSZP niezaleŝnie od poziomu rozwoju gospodarki kraju. NaleŜą do nich: planowanie projektu, zespół wdroŝeniowy, zaangaŝowanie kierownictwa oraz efektywne zarządzanie zmianą. Przedsiębiorstwa, w zaleŝności od dostępnych zasobów oraz preferowania krótko- lub długofalowych efektów, mogą wybierać odpowiednie strategie wdroŝeniowe, które wg badań najbardziej pasują do uwarunkowań firmy. Uzyskane wyniki ilustrują równieŝ proces dopasowywania wdroŝenia do strategii przedsiębiorstwa, który polega najpierw na identyfikacji celów strategicznych firmy, a następnie definicji celów wdroŝeniowych, które mogą z kolei słuŝyć jako podstawa do określenia konkretnych wskaźników przebiegu projektu wdroŝeniowego. Większa świadomość róŝnorodności postaw uczestników wdroŝenia powinna przyczynić się do lepszego nimi zarządzania oraz do polepszenia współpracy pomiędzy dostawcą i odbiorcą wdraŝanego systemu. W zakresie organizacji współpracy z dostawcą systemu osiągnięte rezultaty ilustrują, Ŝe odpowiedzialność za projekt wdroŝeniowy powinna spoczywać przede wszystkim na organizacji wdraŝającej u siebie system zintegrowany. Praktycy mogą wykorzystać wyniki w celu lepszego przewidywania problemów oraz szacowania czynników ryzyka w projekcie. Mogą usprawnić projekty wdroŝeniowe oraz minimalizować ryzyko poraŝki poprzez lepszą koncentrację na odkrytych najistotniejszych problemach występujących podczas wdroŝeń. Do sugerowanych konkretnych działań minimalizujących ryzyko poraŝki naleŝy dobre przygotowanie wdroŝenia, oszacowanie dostępnych zasobów (ludzkich, finansowych, infrastruktury technicznej) oraz monitorowanie postaw ludzi podczas wdroŝenia. Uzyskane rezultaty ilustrują, Ŝe badając uwarunkowania wdroŝeń ZSZP nie naleŝy traktować projektów ZSZP jako jednorodnych przedsięwzięć. NaleŜy natomiast uwzględniać rodzaj badanych przedsięwzięć wdroŝeniowych mając na uwadze wykazane w pracach reguły, Ŝe w zaleŝności od typu projektu moŝemy mieć do czynienia z róŝnorodnymi uwarunkowaniami. Kolejna sugestia dla badaczy zajmujących się zagadnieniami wdroŝeniowymi ZSZP dotyczy zilustrowanej konieczności uwzględnienia podejścia procesowego. Polega ona na świadomości zmieniających się w czasie uwarunkowań w celu lepszego zrozumienia determinant sukcesu wdraŝania ZSZP. Osiągnięte wyniki ilustrują równieŝ, Ŝe w celu lepszego zrozumienia determinant
wdraŝania ZSZP naleŝy wziąć pod uwagę poziom rozwoju gospodarki narodowej. Zalecenie to dotyczy szczególnie gospodarek tranzytowych, do których odnoszą się przedstawione wyŝej wytyczne dla prac badawczych D. Dorobek dydaktyczny i popularyzatorski. Dr Piotr Soja w Uniwersytecie Ekonomicznym prowadził zajęcia, wykłady, ćwiczenia, laboratoria z przedmiotów: Zintegrowane systemy zarządzania przedsiębiorstwem, Metodologia programowania, Informatyka w zarządzaniu, Informatyka, Technologie informacyjne, Podstawy informatyki. Prowadził równieŝ zajęcia dydaktyczne na uczelniach zagranicznych w Portugalii, Norwegii, USA, Grecji, Wielkiej Brytanii, Szwecji. Brał takŝe udział w pięciu konferencjach i warsztatach o charakterze dydaktycznym w San Francisco i w Krakowie. Trzynastokrotnie odbywał staŝe zagraniczne w ośrodkach naukowych, które połączone były z wykładami dotyczącymi Jego głównego nurtu badawczego. Był równieŝ współwykonawcą ekspertyzy: Latex, kwiecień 2010, wykonanie oceny wdroŝenia zintegrowanego systemu zarządzania przedsiębiorstwem, diagnoza najlepszych praktyk wdroŝeniowych; ekspertyza opublikowana jako rozdział w monografii: Wierzba W., Soja P. (2012) WdroŜenie D/git/wid Enterprise w przedsiębiorstwie Latex studium przypadku, [w:] Kisielnicki J., Pańkowska M., Sroka H. (red.) Zintegrowane systemy informatyczne. Dobre praktyki wdroŝeń systemów klasy ERP. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 232-246. Recenzował następujące artykuły w czasopismach ze wskaźnikiem Impact Factor: ACM Computing Surveys (2012 recenzja 1 artykułu), European Journal of Information Systems (2011 recenzja 2 artykułów; 2010 recenzja 2 artykułów; 2008 recenzja 1 artykułu; 2007 recenzja 1 artykułu), Information Systems Management (2010 recenzja 1 artykułu), Enterprise Information Systems (2012 recenzja 1 artykułu; 2008 recenzja 1 artykułu; 2007 recenzja 1 artykułu), European Journal of Operational Research (2004 recenzja 2 artykułów).
Był takŝe recenzentem w pozostałych czasopismach międzynarodowych: AIS Transactions on Enterprise System (2012 recenzja 1 artykułu), Information Technology for Development (2012 recenzja 1 artykułu, 2011 receznja 2 artykułów, 2010 recenzja 1 artykułu), Information Technology & People (2010 recenzja 1 artykułu), Management Research News (2009 recenzja 1 artykułu), International Journal of Enterprise Information Systems (2007 recenzja 1 artykułu), International Journal of Information Technology & Management (2006 recenzja 1 artykułu). Ponadto recenzował wniosek o grant dla MNiSW, monografię pt. UML 2.x. Ćwiczenia zaawansowane, autorzy: Stanisław Wrycza, Bartosz Marcinkowski, Jacek Maślankowski; Wydawnictwo HELION, IX 2011r., dorobek w pracach zwartych oraz 11 artykułów, które ukazały się na międzynarodowych konferencjach naukowych w Meksyku, Polsce, USA, Brazylii, Irlandii, Kanadzie, Niemczech. Dr Piotr Soja brał udział w 13 komitetach organizacyjnych konferencji naukowych w tym ośmiokrotnie, jako mini-track chair i pięciokrotnie, jako członek międzynarodowych komitetów programowych, m.in. Seattle, Detroit, Lima, Natal, San Francisco, Paphos, Galway. Jego udział w międzynarodowych konferencjach i seminariach naukowych równieŝ był wysoce aktywny, czego dowodem jest uczestnictwo w 24 konferencjach. Jest równieŝ członkiem Editioral Board, Information Technology Success Factors and Models in Developing and Emerging Economies, 2010r. E. Udział dr Piotra Soji w konsorcjach i sieciach badawczych charakteryzuje się następującymi przedsięwzięciami: 1 o współpraca nad przygotowaniem projektu naukowo-badawczego Fostering transnational cooperation on cooperation frameworks for cloud-based IT-services (cloud4services)" w ramach FP7 (Regions of Knowledge), wspólnie z: MFG Innovation Agency for ICT and Media (Niemcy), Heilbronn University (Niemcy), University of Vienna (Austria), Austrian Computer Society (Austria), Cyfronet, Torino Wireless Foundation (Włochy), CSP-innovazione nelle ICT s.c.a.r.l. (Włochy); XII 2011 I 2012,
2 o współpraca nad przygotowaniem projektu naukowo-badawczego Trust for e- government services in transition economies" wspólnie z: University of Orebro (Szwecja), Odessa Regional Institute of Public Administration of the National Academy of Public Administration (Ukraina), Sumy State University (Ukraina), Ivan Franko National University of Lviv (Ukraina); I II 2011, 3 o współpraca nad przygotowaniem projektu naukowo-badawczego "Enterprise Knowledge Gale" w ramach FP7 (Smali or medium scale focused research project (STREP) Work programme topic addressed FoF-ICT-2011.7.3 Virtual Factories and Enterprises), wspólnie z: University of Potsdam, Chair of Business Information Systems and Electronic Government (Niemcy), University of Utrecht (Holandia); IX XII 2010, 4 o współpraca nad przygotowaniem projektu naukowo-badawczego "INNOvation TRAINing IT Central Europe (INNOTRAIN IT)" w ramach European Regional Development Fund, Central Europe; wspólnie z: MFG Innovation Agency for ICT and Media (Niemcy), Beatrix Lang GmbH (Niemcy), University of Vienna (Austria), EPMA European Projects & Management (Czechy), Heilbronn University (Niemcy), Innova (Węgry), Izba Przemysłowo-Handlowa w Krakowie, Austrian Computer Society (Austria), University of Debrecen (Węgry), Westmoravian College Trebic (Czechy); I-II 2009, 5 o współpraca nad przygotowaniem projektu naukowo-badawczego,, VALUE ITSM" w ramach CENTRAL EUROPE Programme, EUROPEAN UNION European Regional Development Fund, wspólnie z: Heilbronn University (Niemcy), Austrian Computer Socjety (Austria), University of Vienna (Austria); III IV 2008. Jest członkiem następujących towarzystw naukowych: Association for Information Systems (AIS) AIS Chapter Poland (PLAIS), członek załoŝyciel AIS Special Interest Group on Enterprise Systems (SIG EntSys) AIS Special Interest Group on Information Systems in Developing Countries (SIG ISDC) AIS Special Interest Group on ICT and Global Development (SIGGlobDev) Emerald Literati Network Naukowe Towarzystwo Informatyki Ekonomicznej
W trakcie przygotowywania recenzji nasunęły się następujące uwagi: 1. Prezentując czynniki ryzyka we wdroŝeniach ZSZP Autor nie uwzględnia pojęcia niepewności. Większość decyzji podejmowanych jest w warunkach ryzyka bądź niepewności. W praktyce gospodarczej występują zdarzenia niepowtarzalne o których nie moŝna uzyskać informacji obiektywnej są one więc niewymierne. Takie sytuacje nazywane są niepewnymi. Zdarzenia powtarzalne (wymienialne), których istnienie moŝna mierzyć za pomocą prawdopodobieństw obiektywnych nazwany ryzykiem. Ze względu na szeroki obszar zainteresowań Habilitanta w procesie podejmowania decyzji warto uwzględnić pojęcie ryzyka posiadające specyficzne znaczenie teorii funkcji decyzyjnych. JeŜeli dla pewnej liczby moŝliwych decyzji określamy funkcję straty, to ryzyko jest przeciętnym kosztem doświadczenia plus wartością oczekiwaną funkcją straty. Funkcje ryzyka jest wartością ryzyka dla róŝnych funkcji decyzyjnych. 2. Do uwag praktycznych w projektowaniu logicznego modelu bazy danych, a w szczególności konstrukcji tablic warto sięgnąć do metodologii statystycznej gromadzenia danych, konstrukcji tablic statystycznych, analizie i prezentacji charakterystyk statystycznych w ujęciu tabularnym, jak i graficznym. 3. Przeprowadzone badania przez Autora 82 respondentów z 65 przedsiębiorstw ma charakter nieprobabilistycznego doboru próby, co w konsekwencji nie daje podstaw do wnioskowania statystycznego tzn. tym samym stosowanie testów (t-studenta, Kruskala-Wallisa). To oznacza Ŝe uzyskane wyniki dotyczą tylko badanych przedsiębiorstw. 4. Dobór nieprobalistyczny, choć poprawny nie moŝe dać gwarancji, Ŝe obserwowana przez nas próba jest reprezentatywna dla całej populacji. Fundamentalna idea leŝąca u podstaw losowego doboru próby, jest następująca: aby próba jednostek z danej populacji mogła być podstawą dobrego opisu całej populacji musi ona mieć zasadniczo taką samą zmienność jak populacja. Nie jest jednak takie proste jak mogłoby się wydawać. Uznamy próbę za reprezentatywną dla populacji, jeśli zagregowane cechy tej próby ściśle odzwierciedlają te same zagregowane cechy populacji. ZauwaŜmy, Ŝe próby nie muszą być reprezentatywne pod kaŝdym względem; reprezentatywność ogranicza się tych cech, które są związane z głównymi cechami badań. Jednak nie zawsze z góry wiemy, które cechy są istotne. Dobór losowy ma dwie szczególne zalety: a) Z reguły próby takie są reprezentatywne, poniewaŝ są wolne od obciąŝeń. ObciąŜenie oznacza, Ŝe wybrane jednostki nie są typowe, czy reprezentatywne