Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 SZKIELET KOŃCZYNY GÓRNEJ SZKIELET Szkielet kończyny górnej dzieli się na: 1. Kości obręczy kończyny górnej: - obojczyk, - łopatka 2. Kości części wolnej kończyny górnej: - kość ramienna, - kości przedramienia, - kości ręki SZKIELET OBRĘCZY KOŃCZYNY GÓRNEJ OBOJCZYK (clavicula) Jest kością długą, esowato wygiętą. Wygięcie przyśrodkowe (dłuższe)skierowane jest wypukłością ku przodowi, boczne (krótsze) ku tyłowi. Na obojczyku wyróżnia się trzon i 2 końce. Koniec przyśrodkowy mostkowy posiada powierzchnię stawową mostkową (dla połączenia z mostkiem). Koniec boczny barkowy łączy się z wyrostkiem barkowym łopatki powierzchnią stawową barkową. wygięcie boczne powierzchnia stawowa mostkowa koniec barkowy koniec mostkowy wygięcie przyśrodkowe
Slajd 4 Slajd 5 Slajd 6 OBOJCZYK W środkowym odcinku powierzchni dolnej trzonu znajduje się bruzda dla przyczepu m podobojczykowego i 2 zgrubienia. Zgrubienie przyśrodkowe to wycisk więzadła żebrowo obojczykowego, zgrubienie boczne to guzek stożkowaty (dla przyczepu więzadła kruczo - obojczykowego). koniec barkowy bruzda dla przyczepu m podobojczykowego guzek stożkowaty OBRĘCZ KOŃCZYNY GÓRNEJ ŁOPATKA (scapula) Jest kością płaską, brzeg górny trójkątnego kształtu. Wyróżnia się na niej powierzchnię przednią żebrową i tylną grzbietową, 3 brzegi: górny, kąt boczny przyśrodkowy dół podłopatkowy i boczny, 3 kąty: górny, boczny brzeg boczny i dolny. Powierzchnia żebrowa pokrywa żebra od II do VII, jest lekko wklęsła stanowi ją dół podłopatkowy. ŁOPATKA Powierzchnia żebrowa łopatki wycisk więzadła żebrowo - obojczykowego koniec mostkowy Powierzchnia dolna kąt górny wcięcie łopatki brzeg przyśrodkowy kąt dolny Na powierzchni grzbietowej wcięcie łopatki znajduje się grzebień łopatki, kąt górny wyrostek kruczy który zaczyna się na brzegu przyśrodkowym, ciągnie się wyrostek barkowy skośnie w kierunku kąta dół nadgrzebieniowy bocznego, ale nie dochodzi do niego. Kończy się wyrostkiem barkowym. Znajduje się na nim dół podgrzebieniowy powierzchnia stawowa wyrostka barkowego dla połączenia brzeg boczny z końcem barkowym obojczyka. Górny odcinek powierzchni grzbietowej leżący nad grzebieniem nosi nazwę dołu nadgrzebieniowego, a dolny, położony poniżej grzebienia dołu podgrzebieniowego. kąt dolny
Slajd 7 Slajd 8 Slajd 9 guzek nadpanewkowy ŁOPATKA wyrostek kruczy Na górnym brzegu znajduje się wcięcie łopatki, sąsiadujące wydrążenie stawowe z wyrostkiem kruczym guzek podpanewkowy hakowato zagiętym w stronę boczną. Na kącie bocznym znajduje się wydrążenie stawowe, oddzielone od reszty kości szyjką. Wydrążenie stanowi panewkę stawu ramiennego. Na górnym brzegu panewki znajduje się guzek nadpanewkowy, a poniżej panewki guzek podpanewkowy. KOŚCI KOŃCZYNY GÓRNEJ WOLNEJ KOŚĆ RAMIENNA (humerus) Jest kością długą. Koniec bliższy jest zakończony głową kości ramiennej, która służy do połączenia z łopatką w stawie ramiennym. Głowę oddziela od reszty kości okrężny rowek szyjka anatomiczna. Na końcu bliższym znajdują się 2 guzki: boczny większy i przedni mniejszy. Od każdego guzka biegnie w dół listewka kostna grzebień guzka większego i mniejszego. Między guzkami i ich grzebieniami biegnie bruzda międzyguzkowa. Odcinek poniżej głowy i guzków nosi nazwę szyjki chirurgicznej. KOŚĆ RAMIENNA Na końcu dalszym zwanym kłykciem kości ramiennej znajduje się powierzchnia stawowa dla połączenia z kośćmi przedramienia w stawie łokciowym. Kłykieć składa się z 2 części: - przyśrodkowy odcinek tworzy bloczek, łączący się z kością łokciową, - boczny, zakończony z boku kulistą główką, przeznaczony dla kości promieniowej. Na przedniej powierzchni kości, nad główką znajduje się dół promieniowy, a nad bloczkiem, głębszy dół dziobiasty (wchodzi w niego wyrostek dziobiasty kości łokciowej). guzek większy bruzda międzyguzkowa grzebień guzka większego dół promieniowy główka głowa kości ramiennej szyjka anatomiczna guzek mniejszy szyjka chirurgiczna grzebień guzka mniejszego Powierzchnia przednia guzowatość naramienna bloczek dół dziobiasty
Slajd 10 Slajd 11 Slajd 12 KOŚĆ RAMIENNA Na powierzchni tylnej znajduje się głęboki dół wyrostka łokciowego, w który wchodzi wyrostek łokciowy kości łokciowej. Po obu stronach kłykcia kości ramiennej znajdują się nadkłykcie przyśrodkowy (jest większy) i boczny. Na trzonie wyróżnia się 3 powierzchnie: 2 przednie przyśrodkową i boczną oraz tylną. nadkłykieć przyśrodkowy KOŚCI PRZEDRAMIENIA KOŚĆ ŁOKCIOWA (ulna) Jest kością długą. Na końcu bliższym znajdują się 2 wyrostki: tylny, silnie rozwinięty wyrostek łokciowy i przedni dziobiasty. Między nimi znajduje się wcięcie bloczkowe pokryte powierzchnią stawową dla połączenia z kością ramienną w stawie łokciowym. Na powierzchni bocznej końca bliższego, poniżej wcięcia bloczkowego, znajduje się wcięcie promieniowe dla połączenia z kością promieniową w stawie łokciowym. KOŚĆ ŁOKCIOWA Na końcu dalszym, tworzącym głowę, znajduje się powierzchnia stawowa dla połączenia z chrząstką trójkątną oddzielającą kość łokciową od kości trójgraniastej nadgarstka. Na obwodzie głowy znajduje się powierzchnia stawowa zwana obwodem stawowym dla połączenia z kością promieniową w stawie promienno łokciowym dalszym. Z dalszego końca odcinka tylno przyśrodkowego wyrasta wyrostek rylcowaty. Trzon posiada 3 powierzchnie: przednią, przyśrodkową i tylną oraz 3 brzegi: międzykostny, przedni i tylny. Na przedniej powierzchni trzonu, poniżej wyrostka dziobiastego, znajduje się guzowatość kości łokciowej. wyrostek łokciowy wcięcie promieniowe Powierzchnia tylna brzeg tylny dół wyrostka łokciowego nadkłykieć boczny wcięcie bloczkowe wyrostek dziobiasty brzeg międzykostny brzeg przedni głowa guzowatość kości łokciowej powierzchnia przednia obwód stawowy wyrostek rylcowaty
Slajd 13 Slajd 14 Slajd 15 KOŚĆ PROMIENIOWA (RADIUS) Jest kością długą. Koniec bliższy stanowi głowa, oddzielona od trzonu szyjką. Powierzchnia stawowa głowy służy do połączenia z główką kości ramiennej w stawie łokciowym. Głowę kości promieniowej otacza obwód stawowy, służący do połączenia z kością łokciową w stawie łokciowym. KOŚĆ PROMIENIOWA Na końcu dalszym znajduje się powierzchnia stawowa nadgarstkowa dla stawu promieniowo nadgarstkowego. Powierzchnię stawową z boku ogranicza wyrostek rylcowaty, a po stronie przyśrodkowej znajduje się wcięcie łokciowe dla połączenia z kością łokciową w stawie promieniowo łokciowym dalszym. Trzon posiada 3 powierzchnie: boczną, przednią i tylną oraz 3 brzegi: przedni, tylny i międzykostny. Po stronie przyśrodkowej bliższego odcinka trzonu znajduje się guzowatość kości promieniowej. Brzegi międzykostne kości przedramienia stanowią miejsce przyczepu błony ścięgnistej (rodzaj więzozrostu). Jest ona rozpięta między obiema kośćmi. Szkielet ręki dzieli się na: - kości nadgarstka, - kości śródręcza, - kości palców. KOŚCI RĘKI obwód stawowy szyjka guzowatość kości promieniowej powierzchnia przednia głowa brzeg międzykostny powierzchnia tylna wcięcie łokciowe wyrostek rylcowaty kości palców kości śródręcza kości nadgarstka
Slajd 16 Slajd 17 KOŚCI NADGARSTKA Są to kości krótkie, mają 6 powierzchni: bliższą, dalszą, promieniową, łokciową, dłoniową i grzbietową. Kości nadgarstka ułożone są w dwóch szeregach: - bliższym, - dalszym. W skład każdego szeregu wchodzą 4 kości. Szereg bliższy (od strony promieniowej): - kość łódeczkowata (1), - kość księżycowata (2), - kość trójgraniasta (3), - kość grochowata (4). Szereg dalszy (od strony promieniowej): - kość czworoboczna większa (5), - kość czworoboczna mniejsza (6), - kość główkowata (7), - kość haczykowata (8). KOŚCI ŚRÓDRĘCZA Jest ich 5, należą do kości długich. Na każdej wyróżnia się trzon i 2 końce: - koniec bliższy podstawa, - koniec dalszy głowa. paliczek dalszy KOŚCI PALCÓW paliczek środkowy Stanowią paliczki, jest ich 14, należą do kości długich. Palec I ma 2 paliczki, pozostałe po 3. Paliczek pierwszy nazywany jest bliższym, drugi środkowym i trzeci dalszym. Na końcu paliczka dalszego znajduje się guzowatość paliczka dalszego. paliczek bliższy kości śródręcza 8 4 3 2 7 1 5 6 guzowatość paliczka dalszego paliczek dalszy podstawa głowa