Komputer od zera Nota Materiał powstał w ramach realizacji projektu e-kompetencje bez barier dofinansowanego z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa działanie 3.1 Działania szkoleniowe na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych oś priorytetowa III. Cyfrowe kompetencje społeczeństwa
[1/28] Komputer od zera Zestaw komputerowy Zestaw komputerowy składa się z najczęściej z czterech elementów. Są to: jednostka centralna, klawiatura, monitor, mysz. Bez tych części nie można w ogóle obsługiwać komputera. Jednostka centralna skrzynka, do której przyłączamy inne części zestawu komputerowego. 1 3 5 2 Rysunek 1. Zestaw komputerowy 1. Jednostka centralna 2. Klawiatura 3. Monitor 4. Mysz 4 Na obudowie (skrzynce) znajduje się przycisk (5) włącza komputer., którego wciśnięcie Posługiwanie się myszą komputerową Mysz umożliwia poruszanie kursorem po ekranie monitora poprzez przesuwanie jej po powierzchni płaskiej. Najczęściej wyposażona jest w dwa przyciski i kółko do przewijania ekranu, które może również pełnić rolę trzeciego przycisku.
[2/28] Komputer od zera 1 Rysunek 2. Mysz komputerowa 1. Prawy przycisk myszy 2. Pokrętło 3. Lewy przycisk myszy 2 Nieprawidłowe korzystanie z myszy może spowodować zmęczenie lub schorzenia dłoni, ramienia i barku. Z tego powodu cała dłoń od kciuka po końce palców powinna leżeć wygodnie na myszy. Część myszki, na której leży ręka powinna być wypukła, a przednia część musi być niższa od tylnej. Poniżej widać jak powinna być położona dłoń, aby prawidłowo pracować z myszą. 3 Rysunek 3. Sposoby ułożenia dłoni na myszy Po włączeniu komputera otrzymujemy poniższy wygląd ekranu monitora nazywany Pulpitem.
[3/28] Komputer od zera Rysunek 4. Pulpit Na dole ekranu na Pulpicie znajduje się tzw. Pasek zadań. Rysunek 5. Pasek zadań W lewej stronie Paska zadań znajduje się przycisk Start. Naprowadzenie kursora myszy na ten przycisk i kliknięcie lewym klawiszem myszy rozwija listę dostępnych poleceń. Znajduje się tu też przycisk Wyłącz zasilanie. Rysunek 6. Wyłączanie komputera
[4/28] Komputer od zera Kliknięcie tego przycisku lewym przyciskiem myszy wyłącza komputer. Na Pulpicie znajdują się obrazki zwane ikonami. Przesunięcie myszy z jednego miejsca w inne bez wciskania jakiegokolwiek jej przycisku powoduje przemieszczenie się kursora z jednego miejsca w inne. Rysunek 7. Przesunięcie myszy Wciśnięcie i zwolnienie prawego przycisku myszy w dowolnym miejscu Pulpitu poza ikonami rozwinąć tzw. menu podręczne z listą dostępnych opcji. Rysunek 8. Wciśnięcie prawego przycisku myszy Przesunięcie myszy w ramach okna rozwiniętego menu (bez wciskania przycisku myszy) pozwala na podświetlenie kolejnych pozycji menu. Na powyższym rysunku widać, że przy niektórych pozycjach znajdują się strzałki. Oznaczają one, że podświetlenie danej pozycji ze strzałką rozwija drugie okno podmenu, tak jak na rysunku poniżej.
[5/28] Komputer od zera Rysunek 9. Rozwinięcie okna podmenu W oknie rozwiniętego menu znajdują się nazwy poleceń, za pomocą których wykonujemy różne czynności. Aby wykonać wybrane polecenie należy nazwę tego polecenia podświetlić i wcisnąć lewy przycisk myszy. Na powyższym rysunku, w oknie podmenu znajdują się nazwy poleceń przy których z lewej ich strony znajdują się czarne kółka lub ptaszki. Czarne kółka znajdują się w górnym obszarze, natomiast ptaszki znajdują się w dolnym rozdzielonym poziomą linią. Widoczne kółka oraz ptaszki oznaczają, że dane polecenie jest już aktywne. Kliknięcie lewego przycisku myszy na jednym z poleceń górnego obszaru, przy którym nie ma kółka powoduje zmienić aktywność na kliknięte. Np. w chwili obecnej na Pulpicie znajdują się średnie ikony. Kliknięcie lewym klawisze myszy nazwy Duże ikony powoduje, że na Pulpicie pojawią się właśnie te. Nazwy poleceń z kropkami Rysunek 10. Zmiana rodzaju ikon na Pulpicie
[6/28] Komputer od zera W dolnym obszarze okna podmenu kliknięcie nazwy polecenia przy którym znajduje się ptaszek powoduje usunąć aktywność tego polecenia. Tak jest w przypadku polecenia Pokaż ikony pulpitu. Nazwy poleceń z ptaszkami ptaszkami Rysunek 11. Nazwy poleceń z Po kliknięciu lewym przyciskiem myszy nazwy tego polecenia powoduje ukrycie wszystkich ikon Pulpitu. Rysunek 12. Ukrycie ikon Pulpitu W grupie nazw poleceń z ptaszkami znajduje się nazwa polecenia Autorozmieszczanie ikon. W chwili obecnej polecenie to jest nieaktywne (brak przy nim ptaszka). Oznacza to, że można tą ikonę przeciągnąć w inne miejsce. Aby to uczynić należy wcisnąć i przytrzymać lewy przycisk myszy na wybranej ikonie, np. o nazwie Opera, przeciągnąć w nowe miejsce i zwolnić lewy przycisk myszy. Wcisnąć i trzymać lewy przycisk myszy Zwolnić lewy przycisk myszy Rysunek 13. Zmiana położenia ikony
Ikona Opera pojawia się w nowym miejscu [7/28] Komputer od zera Rysunek 14. Zmiana położenia ikony Aktywność tego polecenia powoduje automatyczne rozmieszczenie ikon na Pulpicie. Oznacza to, że przeciągnięcie wybranej ikony na Pulpicie nie pozwoli na umieszczenie ikony w dowolnym miejscu Pulpitu. Klikamy lewym przyciskiem myszy nazwę polecenia Autorozmieszczanie ikon. Pojawia się przy niej ptaszek, co oznacza, że to polecenie staje się aktywne. Rysunek 15. Autorozmieszczenie ikon Jak widać na rysunku powyżej, do nazwy polecenia Autorozmieszczanie ikon został przypisany ptaszek, co oznacza, że polecenie to stało się aktywne i przeciągnięcie wybranej ikony w inne miejsce nie pozawala na zmianę jej położenia.
[8/28] Komputer od zera Wcisnąć i trzymać lewy przycisk myszy Zwolnić lewy przycisk myszy Rysunek 16. Autorozmieszczanie ikon Próba zmiany położenia ikony jest niemożliwe w tym przypadku. Ikona Opera wraca na swoje miejsce. Posługiwanie się klawiaturą Na klawiaturze komputerowej wyróżniamy dwa obszary: Alfanumeryczną część klawiatury oznaczoną na rysunku dużą literą A Numeryczną część klawiatury oznaczoną na rysunku dużą literą B A B Rysunek 17. Klawiatura komputerowa Na klawiaturze alfanumerycznej znajdują się klawisze na których są litery, podwójne napisy, np.?, /. Oprócz tych wymienionych znajdują się podwójne klawisze SHIFT, CTRL oraz ALT. Klawisze te odgrywają priorytetową rolę. Klawisze te znajdują się po lewej i prawej stronie tej klawiatury.
[9/28] Komputer od zera Rysunek 18. Fragment klawiatury komputerowej Najlepiej działanie tych klawiszy pokazać w programie do pisania tekstów. Takim najprostszym jest program Notatnik. Aby uruchomić program Notatnik, należy w lewym dolnym rogu Pulpitu kliknąć lewym przyciskiem myszy na ikonie Start. Rysunek 19. Przycisk Start W rozwiniętym menu przenosimy kursor myszy na nazwę Akcesoria systemu i klikamy lewym klawiszem myszy. Rysunek 20. Uruchamianie programu Notatnik
[10/28] Komputer od zera Naprowadzam kursor myszy na nazwę Notatnik i klikam lewym przyciskiem myszy. Uruchamiamy tym samym program Notatnik. Poniżej rysunek przedstawiający okno programu. W lewym górnym rogu miga pionowa kreska, ta kreska nazywa się Punktem wstawiania. Jest to miejsce w którym zaczynamy pisać tekst. Rysunek 21. Okno programu Notatnik Wciśnięcie na klawiaturze klawiszy z kolejnymi literami, np. qwerfgh, oznacza, że ten ciąg liter pojawi się na ekranie, a Punkt wstawiania zostaje automatycznie przesuwany z kolejną wpisywaną literą, tak jak na rysunku poniżej. Rysunek 22. Pisanie tekstów w Notatniku Zauważmy, że w ten sposób używamy małych liter. Duże litery piszemy wybierając jeden z dwóch sposobów: 1. Na klawiaturze przytrzymujemy wciśnięty klawisz SHIFT i klikamy dowolną literę lub litery. Po ich napisaniu zwalniamy klawisz SHIFT
[11/28] Komputer od zera Rysunek 23. Pisanie dużych liter 2. Jeżeli chcemy przez dłuższy czas używać wielkich liter, wówczas najlepiej należy wcisnąć na klawiaturze klawisz Caps Lock, znajdujący się w lewej części klawiatury. Wciskanie kolejnych klawiszy z literami powoduje ich zapis wielkimi. Rysunek 24. Włączenie klawiatury wielkich liter O tym. że została włączona klawiatura wielkich liter (wciśnięcie klawisza Caps Lock) system informuje nas zapaleniem lamki w prawym górnym rogu klawiatury. Rysunek 25. Fragment klawiatury Gdy chcemy znowu pisać małymi literami należy ponownie wcisnąć klawisz Caps Lock. Wówczas zostanie wyłączona lampka sygnalizacyjna. Niektóre klawisze na klawiaturze posiadają podwójne zapisy. Wciśnięcie takiego klawisza powoduje na zapis dolnego symbolu, np. wciśnięcie klawisza zaznaczonego strzałką oznacza, że na ekranie pojawi się symbol /, a nie? (znak zapytania).
[12/28] Komputer od zera Rysunek 26. Wciśnięcie klawisza z podwójnym znakiem Na rysunku poniżej widać jakie znaki będą wypisywane po wciskaniu klawiszy z podwójnymi zapisami. Rysunek 27. Dolne zapisy na klawiszu Chcąc drukować na ekranie górne znaki klawiszy z podwójnymi zapisami należy przytrzymać wciśnięty klawisz SHIFT i palcem drugiej ręki wciskać kolejne klawisze z podwójnymi zapisami. Rysunek 28. Górne zapisy na klawiszu Chcąc drukować literę ą należy przytrzymać wciśnięty prawy klawisz ALT i wcisnąć klawisz z literą A. Rysunek 29. Drukowanie polskich liter
[13/28] Komputer od zera Rysunek 30. Drukowanie polskich liter Kolejne polskie litery: ć, ę, ł, ń, ó, ś, ż, ź drukujemy, przytrzymując wciśnięty prawy klawisz ALT, a następnie wciskanie klawiszy z literami: C, E, L, N, O, S, Z, X. Najlepiej ilustruje to poniższa tabela: Przyciśnij i trzymaj oraz naciśnij a c e l n o s z x Prawy ALT ą ć ę ł ń ó ś ż Ź Prawy ALT + SHIFT Ą Ć Ę Ł Ń Ó Ś Ż Ź Rysunek 31. Drukowanie polskich liter Na klawiaturze znajduje się układ czterech strzałek: Rysunek 32. Fragment klawiatury komputerowej Wciśnięcie klawisza z jedną z nich powoduje przemieszczenie się Punktu wstawiania. Np. wciskanie klawisza ze strzałką zwróconą grotem w lewo powoduje przeniesienie Punktu wstawiania w lewo o kolejne znaki. Punktu wstawiania Rysunek 33. Zmiana położenia Wciskanie z kolei klawisza ze strzałką zwróconą grotem w prawo powoduje przeniesienie Punktu wstawiania o kolejne znaki w prawo. Podobnie jest w przypadku wciśnięcia strzałki zwróconej grotem w dół czy w górę.
[14/28] Komputer od zera W prawym górnym rogu klawiatury alfa-numerycznej znajduje się klawisz z napisem Backspace (na niektórych klawiaturach klawisz ten oznaczony jest tylko strzałką ). Rysunek 34. Klawisz Backspace Służy on do kasowania znaku, za którym znajduje się kursor (Punkt wstawiania). Po prostu kasuje po jednym znaku wstecz. Rysunek 35. Tekst w Notatniku Na rysunku widzimy, że kursor (Punkt wstawiania) znajduje się za literą i. Czterokrotne wciśnięcie klawisza Backspace spowoduje usunięcie trzech liter stojących przed kursorem, czyli liter: iasp. Uzyskamy wówczas następujący obraz: Rysunek 36. Tekst po użyciu Backspace Znaki stojące za kursorem usuwamy wciskając klawisz Delete, znajdujący się po prawej stronie klawiatury. Rysunek 37. Klawisz Delete
[15/28] Komputer od zera Chcąc usunąć fragment tekstu i lwa należy sześć razy wcisnąć klawisz Delete (usuwamy również spację stojącą za kursorem). Rysunek 38. Tekst w Notatniku Wciśnięcie klawisza Enter spowoduje natychmiastowe przejście kursora do nowej linii. Klawisz ten znajduje się po prawej stronie klawiatury alfa-numerycznej. Rysunek 39. Klawisz Enter Na rysunku 34 kursor znajduje się za literą i. wciśnięcie klawisza Enter spowoduje przejście kursora do nowej linii, a co za tym idzie przeniesienie również tekstu lwa do nowej linii. Rysunek 40. Użycie Enter Jak widzimy na rysunku 34 między wyrazami brak jest odstępów. Odstępy robimy za pomocą najdłuższego klawisza na klawiaturze. Klawisz ten nazywa się Spacją. Rysunek 41. Klawisz Spacja
[16/28] Komputer od zera Aby dokonać odpowiednie odstępy między wyrazami na rysunku 34, należy umieścić kursor za pomocą klawiszy strzałek za tymi wyrazami i wcisnąć klawisz Spacja. Rysunek 42. Użycie klawisza Spacja Otrzymamy wówczas poniższy obraz: Rysunek 43. Użycie spacji W środkowej części klawiatury znajdują się dwa klawisze Home oraz End. Rysunek 44. Fragment klawiatury Wciskając klawisz Home przemieszczamy kursor na początek wiersza, w którym się znajduje. Rysunek 45. Użycie klawisza Home
[17/28] Komputer od zera Na powyższym rysunku widać, że kursor znajduje się za literą a wyrazu :kota. Wciśnięcie klawisza Home przeniesie kursor na początek tego wiersza, czyli przed wyraz Ala. Rysunek 46. Użycie klawisza Home Wciskając klawisz End przemieszczamy kursor na koniec wiersza, w którym się znajduje. Rysunek 47. Użycie klawisza End Na powyższym rysunku widać, że kursor znajduje się na początku wiersza. Wciśnięcie klawisza End przeniesie kursor na koniec tego wiersza, czyli przed Rysunek 47. Użycie klawisza End wyraz lwa. Rysunek 48. Użycie klawisza End Trzymając wciśnięty klawisz Ctrl i klikając klawisz End przemieszczamy kursor na koniec tekstu, czyli za wyraz chomika. Trzymając wciśnięty klawisz Ctrl i klikając klawisz Home przemieszczamy kursor na początek tekstu, czyli przed wyraz Ala. Ćwiczenie 1. Usuń cały tekst w oknie programu Notatnik (jeżeli taki się znajduje) 2. Wpisz następujący nowy tekst w pierwszym wierszu: Pierwszy wiersz tekstu. 3. Wpisz następujący tekst w drugim wierszu: Drugi wiersz tekstu.
[18/28] Komputer od zera Tworzenie katalogów na Pulpicie W informatyce bardzo często używamy takich pojęć jak pliki i katalogi. Dzisiaj do pisania listów, podań, pism urzędowych używamy komputera. Takie listy, podania, pisma możemy zapisywać i przechowywać w pamięci komputera, ale każdy taki obiekt musi wówczas mieć swoją nazwę, np. pismo, które napiszemy do ZUZ z prośbą o naliczenie kapitału początkowego możemy nazwać Kapitał ZUS. Takie właśnie pismo nazywamy plikiem. Zatem wszystkie listy, podania, pisma, itp. zapisywane pod określonymi nazwami nazywamy plikami. Plikami są również programy, które mają swoje nazwy. Katalog to swojego rodzaju skrzynka, w której przechowujemy własne pliki. Tworzenie katalogów jest bardzo zasadne, zwłaszcza wówczas, gdy na tym samym komputerze pracuje kilka osób i każda z nich posiada własne pliki. Wtedy zachodzi potrzeba przechowywania tych plików w swoich katalogach. Np. użytkownik Adam może swoje pliki przechowywać w katalogu o nazwie Adam. Możemy dokonać tematycznego podziału plików, i tak w katalogu Listy przechowujemy listy, w katalogu Podania podania napisane do urzędów, itd. Wszystkie katalogi są oznaczane ikoną żółtej teczki. W naszym przykładzie na Pulpicie utworzymy katalog o nazwie Podania. Aby to uczynić należy: Kliknąć prawym przyciskiem myszy w dowolnym miejscu Pulpitu Przenieść kursor myszy na nazwę Nowy rozwiniętego menu Otwiera się kolejne okno i w nim klikamy lewym przyciskiem myszy nazwę Folder Rysunek 49. Tworzenie katalogów Na klawiaturze wpisujemy tekst: Podanie
[19/28] Komputer od zera Wciskamy klawisz Enter Rysunek 50. Utworzenie katalogu Praca z komputerem przenośnym (laptopem) Rysunek 51. Laptop Powyższy rysunek przedstawia zdjęcie przykładowego laptopa. Często mianem laptopa nazywa komputer przenośny. Praca z takim komputerem niewiele różni się od pracy z komputerem stacjonarnym. Różnica występuje układzie klawiszy klawiatury. Laptop nie posiada też myszy, chociaż można ją podłączyć. Mysz zastępuje w laptopie urządzenie zwane TouchPadem. TouchPad znajduje się w dolnej części klawiatury.
[20/28] Komputer od zera Rysunek 52. Klawiatura laptopa 1 2 3 Rysunek 53, TouchPad 1. Obszar przewijania płytki dotykowej TouchPad. Umożliwia przewijanie w górę lub w dół 2. Lewy przycisk płytki dotykowej TouchPad. Pełni te same funkcje, co lewy przycisk myszy zewnętrznej 3. Prawy przycisk płytki dotykowej TouchPad. Pełni te same funkcje, co prawy przycisk myszy zewnętrznej. Przykład Przesuwając palcem w obszarze przewijania płytki dotykowej umieszczam kursor poza obszarem ikon. Wciskam prawy przycisk płytki dotykowej. Rysunek 54. Użycie prawego przycisku płytki dotykowej
[21/28] Komputer od zera Tak jak w przypadku wciśnięcia prawego przycisku myszy tu również otwieramy menu podręczne. Przesuwając palcem w obszarze przewijania płytki dotykowej naprowadzam kursor na polecenie Widok w oknie menu. Rysunek 55. Okno menu podręcznego Otwiera się kolejne okno podmenu. Przesuwając palcem w obszarze przewijania płytki dotykowej naprowadzam kursor na nazwę polecenia Małe ikony. Wciskam lewy przycisk płytki dotykowej. Uzyskujemy poniższy obraz. Rysunek 56. Małe ikony pulpitu Poprawnego posługiwania się myszą możemy nauczyć się w programach, które wymagają posługiwania się nią. Takimi programami są np. gry takie jak Saper, czy też programy do rysowania takie jak Paint. Gra Saper Na stronie www.gra-saper.pl możemy grać w sapera online.
[22/28] Komputer od zera Rysunek 57. Plansza gry Saper Gra Saper polega na odkrywaniu na planszy poszczególnych pól w taki sposób, aby nie natrafić na minę. Na każdym z odkrytych pól napisana jest liczba min, które bezpośrednio stykają się z danym polem (od zera do ośmiu). Jeśli oznaczymy dane pole flagą, jest ono zabezpieczone przed odsłonięciem, dzięki czemu przez przypadek nie odsłonimy miny. W lewym górnym rogu czerwoną czcionką podana jest liczba min. Po prawej stronie odliczany jest czas w sekundach. Startujemy klikając lewym klawiszem myszy jedno z pól. Może się okazać, że w tym polu znajduje się mina i wówczas już na starcie przegrywamy. Tak więc kliknięcie pierwszego pola jest ryzykiem. Startujemy zatem. Najlepiej kliknąć pole w lewym górnym rogu planszy. Ponosimy wówczas najmniejsze ryzyko. U nas: klikamy dwa pola w lewym górnym rogu oraz w prawym dolnym rogu planszy. Rysunek 58. Plansza gry Saper
[23/28] Komputer od zera W drugim polu pierwszego wiersza znajduje się cyfra 1, co oznacza, że jedna mina znajduje się przy tym polu. Mina ta noże znajdować się tylko w trzecim polu pierwszego wiersza. Zatem w pole to wpisujemy flagę (ostrzeżenie). Flagę wpisujemy wciskając prawy przycisk myszy. Rysunek 59. Wykrywanie min w grze Saper Cyfra 1 znajdująca się w drugiej kolumnie od prawej i trzecim wierszu od dołu wskazuje na jedną minę w sąsiedztwie tego pola. Mina ta może znajdować się tylko w polu na które wskazuje strzałka. Tam też wciskamy prawy przycisk myszy, wstawiając flagę. Bezpośrednio nad tą 1, w czwartym wierszu od dołu stoi kolejna cyfra 1. Ponieważ przy niej już znajduje się flaga, zatem w polu nad flagą nie może być miny. Wciskamy w tym polu lewy przycisk myszy i jak widać w odkrytym polu zostaje wpisana cyfra 1. W lewym górnym rogu widać, że w grze znajduje się jeszcze 38 nie odkrytych min. Należy je wszystkie odkryć, żeby odnieść sukces. W danym polu może znajdować się mina, jedna z cyfr od 1-8 lub też flaga. Poniżej przykład wykrycia wszystkich min. Rysunek 60. Gra Saper
[24/28] Komputer od zera Program do rysowania Paint Aby uruchomić program Paint należy wcisnąć przycisk Start znajdujący się w lewym dolnym rogu ekranu. W rozwiniętym menu kliknąć lewym przyciskiem myszy Akcesoria systemu, a tam kliknąć lewym przyciskiem myszy Paint. Rysunek 61. Uruchamianie programu Paint Poniżej okno programu. Rysunek 62. Okno programu W programie możemy kreślić dowolne figury, rysować geometryczne figury symetryczne, wypełniać zamknięte figury różnym kolorem.
[25/28] Komputer od zera Aby narysować odręczny rysunek należy w grupie Narzędzia kliknąć lewym przyciskiem myszy ikonę Ołówek. W grupie Kolory kliknąć wybrany kolor (u nas ciemnozielony). Kliknąć lewym przyciskiem myszy w polu Rozmiar i wybrać jeden z dostępnych. Przeciągnąć z wciśniętym lewym przyciskiem myszy tak aby zakreślić krzywą zamkniętą. Rysunek 63. Wykorzystanie narzędzia Ołówek Narysowany rysunek możemy wypełnić dowolnym kolorem. Aby to uczynić należy w grupie Narzędzia kliknąć ikonę Wypełnij kolorem, w grupie Kolory kliknąć wybrany kolor (u nas czerwony). Lewym przyciskiem myszy klikamy wewnątrz rysunku. Rysunek 64. Wypełnienie rysunku kolorem
[26/28] Komputer od zera Narysowany rysunek możemy usunąć, klikając lewym przyciskiem myszy narzędzie Zaznacz. Przeciągamy myszą z wciśniętym lewym przyciskiem, tak aby cały rysunek znalazł się w obszarze zaznaczenia. Wciskamy klawisz Delete na klawiaturze. Rysunek 65. Zaznaczanie obiektu Aby narysować geometryczną figurę zamkniętą, np. gwiazdę pięcioramienną, należy w grupie Kształty kliknąć lewym przyciskiem myszy ikonę Gwiazda pięcioramienna, a następnie: W grupie Kolory klikamy lewym przyciskiem myszy ikonę Kolor 1 (jest to kolor konturu) W grupie Kolory klikamy lewym klawiszem myszy wybrany kolor (u nas niebieski) W grupie Kolory klikamy lewym przyciskiem myszy ikonę Kolor 2 (jest to kolor wypełnienia) W grupie Kolory klikamy lewym klawiszem myszy wybrany kolor (u nas czerwony) W grupie Kształty klikamy lewym przyciskiem myszy przycisk Kontur i na liście klikamy np. Kredka W grupie Kształty klikamy lewym przyciskiem myszy przycisk Wypełnienie i na liście klikamy np. Akwarela Przeciągając myszą z wciśniętym lewym przyciskiem myszy po przekątnej tak aby narysować gwiazdę.
Rysunek 66. Autokształt w Paincie [27/28] Komputer od zera