EGZEMPLARZ ARCHIWALNY RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej m OPIS OCHRONNY PL 60303 WZORU UŻYTKOWEGO (2l) Numer zgłoszenia: 109540 @ Data zgłoszenia: 20,04.1999 13) Y1 m) Intel7: B61D 5/06 Ostoja dla wagonów towarowych, zwłaszcza wagonów-cystern (43) Zgłoszenie ogłoszono: 11.10.1999 BUP 21/99 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: Wagony ŚWIDNICA SA, Świdnica, PL (45) o udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 31.03.2004 WUP 03/04 C72) Twórca wzoru użytkowego: Robert Betker, Świdnica, PL Henryk Cychowski, Świdnica, PL Tomasz Furmanek, Wałbrzych, PL Mariusz Kubik, Świdnica, PL Antoni Litwińczuk, Świdnica, PL Dionizy Studziński, Świdnica, PL o PM
10 9 5 4 0 l. I Cli QLjbcb OSTOJA DLA WAGONÓW TOWAROWYCH, ZWŁASZCZA WAGONÓW-CYSTERN Dziedzina techniki. Przedmiotem wzoru użytkowego jest ostoja dla wagonów towarowych, zwłaszcza wagonów-cystern posadowiona na dwóch wózkach dwuosiowych na której są zamocowane zbiornik, układ hamulcowy i urządzenia sprzęgowe. Stan techniki. Znana dotychczas ostoja do wagonów-cystern składa się z części środkowej oraz dwóch części skrajnych. Część skrajna zbudowana jest z czołownicy, belki skrętowej, belki sprzęgu, i ostoinic połączonych ze sobą tworząc kratownicę. Część środkową zaś tworzą dwie podłużnice równolegle względem siebie i połączone ze sobą poprzecznicami. Na belkach skrętowych posadowione są siodła zbiornika, który jest do nich mocowany. Połączenie części skrajnych i środkowej jest realizowane w pobliżu belek skrętowych. Rozstaw podłużnie w części środkowej ostoi jest dużo większy od rozstawienia ceowników w belce sprzęgu, co stwarza dodatkowe problemy wytrzymałościowe i technologiczne. Takie rozwiązanie konstrukcyjne ostoi posiada wiele wad, a mianowicie ma dużą masę własną co obniża walory eksploatacyjne wagonu. Inną znaną konstrukcją ostoi z niemieckiego opisu patentowego o numerze DE 40 37 014 Al jest ostoja również składająca się z części skrajnych i części środkowej. Podłużnice części środkowej łączą się bezpośrednio ze środnikiem belki skrętowej obudowie skrzynkowej ze środnikiem sięgającym do zbiornika. Część skrajna zbudowana jest z czołownicy, belki sprzęgu, belki skrętowej połącznej z belką sprzęgu za pomocą płyty oporowej oraz ostoinic łączących końce czołownicy i belki skrętowej. Wadą tej konstrukcji jest między innymi to, że w miejscu połączenia części środkowej ze skrajnymi ma nieciągłość powodującą zaburzenia w przeprowadzaniu sił eksploatacyjnych z czołownicy i belki sprzęgu na część środkową, co powoduje stosowanie elementów większej masie, co ma wpływ na walory eksploatacyjne.
2 Istota wzoru użytkowego. Celem wzoru użytkowego było opracowanie takiej konstrukcji ostoi do wagonów-cystern w której byłoby łagodne rozprowadzenie sił eksploatacyjnych na całą konstrukcję i nie następowałoby przekroczenie naprężeń dopuszczalnych w bardzo newralgicznych węzłach jakimi są węzły połączenia belki grzbietowej z belkami skrętowymi. Zostało to rozwiązane według wzoru użytkowego w ten sposób, że do obu końców części środkowej ostoi, składającej się z dwóch podłużnie połączonych w miejscu podparcia czopa skrętu belkami skrętowymi przyłączone są za pomocą płyty oporowej skrajne części ostoi zbudowane z czołownicy w postaci ceownika spawanego oraz belki sprzęgu. Belka sprzęgu składa się z dwóch równolegle ustawionych kątowników nierównoramiennych o pionowym dłuższym ramieniu, blachy przykrywającej oraz płyty oporowej przyspawanej do kątowników i blachy przykrywającej. Rozstaw środników podłużnie części środkowej ostoi na zewnątrz belek skrętowych zmniejsza się do wielkości rozstawu pionowych ramion kątowników belki sprzęgu. Połączenie części skrajnych i środkowej ostoi zostało tak zrealizowane, że dolne płaszczyzny belki skrętu i podłużnie części środkowej ostoi tworzą jedną płaszczyznę a środniki podłużnie i kątowników belki sprzęgu pokrywają się. Końce czołownic połączone są z odpowiednimi końcami belek skrętowych ostoinicami. Ostoinica zbudowana jest z kątownika nierównoramiennego z większym ramieniem pionowym do którego przyspawany jest poziomy płaskownik tworząc profil o zwiększonej wytrzymałości. Na ostoinicy posadowione są blachy boczne siodła, które ze średnikami siodła umieszczonymi na belce skrętowej w osi ich średników tworzą siodło zbiornika. Średniki siodła od góry są związane podkładkami z teownika, którego półka jest zwrócona w stronę zbiornika zaś średnik wpuszczony jest w dwa równoległe do siebie środniki siodła tworząc podkładkę pod zbiornik Takie zestawienie środków technicznych spowodowało łagodne rozprowadzenie sił eksploatacyjnych pochodzących od sprzęgu, zderzaków, masy zbiornika, ładunku oraz sił dynamicznych wynikających z ruchu wagonu, na cały ustrój nośny ostoi. Objaśnienie figur rysunku. Przedmiot wzoru użtkowego został przedstawiony na rysunku na którym fig. 1. - przedstawia ostoję w rzucie poziomym ze zbiornikiem, fig. 2. - przekrój w strefie końca ostoi w płaszczyźnie A - A na fig. 1., fig. 3. - przekrój miejscowy w strefie siodła w płaszczyźnie B - B na fig. 1., fig. 4. - przekrój miejscowy w strefie siodła w płaszczyźnie C - C na fig. 3, a fig. 5. - koniec ostoi w rzucie aksonometrycznyrn z rozstrzeleniem.
3 Opis wzoru użytkowego, Ostoja do wagonów cystern składa się z dwóch części skrajnych ostoi 1 połączonych ze sobą częścią środkową ostoi 2 oraz czterech zewnętrznych ostoinic 3. Część środkową ostoi stanowią dwie równoległe względem siebie podłużnice 4 połączone belkami skrętowymi 5 w miejscu podparcia czopów skrętu oraz między belkami skrętowymi 5 nakładkami 6 od góry i od dołu. Rozstaw śodników podłużnie 4 na zewnątrz belek skrętowych 5 zmiejsza się aż do wielkości rozstawu pionowych ramion kątowników 13 belki sprzęgu 12. Belka skrętowa 5 o budowie skrzynkowej składa się z dwóch środników wewnętrznych 7 umieszczonych prostopadle do podłużnie 4 i symetrycznie do osi skrętu oraz czterech środników zewnętrznych 8 umieszczonych na zewnątrz podłużnie 4 na przedłużeniu środników wewnętrznych 7, całość przykryta jest górną blachą belki skrętowej 9, a od dołu zamknięte dolną blachą belki skrętowej 10. Część skrajna ostoi 1 zbudowana jest z czołownicy 1J_ o kształcie ceownika spawanego i przyłączonej do niej belki sprzęgu 12 składającej się z dwóch równoległych do siebie kątowników 13 przykrytych blachą 14 zamkniętych na końcu prostopadłą do osi płytą oporową 15. Wymiary wewnętrzne belki sprzęgu 12 odpowiadają międzynarodowym przepisom UIC. Do obu końców części środkowej ostoi 2 przyłączone są skrajne części ostoi i za pośrednictwem płyty oporowej 15, przyłączone są skrajne części ostoi 1 tak, że dolne płaszczyzny belki sprzęgowej 12 i podłużnie 4 tworzą jedną płaszczyznę. Każdy koniec czołownicy 11 jest połączony z odpowiednim końcem belki skrętowej 9 ostojnicą 3, zbudowaną z kątownika 16 nierównomiernego o większej pionowej półce do której przyspawany jest poziomy płaskownik 17. Na belce skrętowej 9 przyspawane są cztery środniki siodła 18 parami równoległe, połączone od góry podkładkami 19. Podkładki 19 są zwrócone półkami do zbiornika, a ich środniki wpuszczone są w środniki siodła 18. Na każdej ostojnicy 3 przyspawane są wzdłużne blachy siodła 20 i połączona z odpowiednimi środnikami siodła 18 tworząc siodło dla zbiornika. Górna krawędź wzdłużnej blachy siodła 20 jest połączona z łapą zbiornika. /C-4D^R5KXO R ynzdiiicntjft mojuy -%ui rt/a^fi '"Rozwoju /fp^t ^[nż* ^:Gnizy Studzinsk: imimlvd HLYZ33ZH WAGONY ŚWIDNICA 58-100 Świdnica ul. Strzelińska 35 tel. /074/ 52-00-71, fax 53-03-23 Ident. 890528418 NIP 884-000-78-18 (21)
1 O L $ 4 ó ZASTRZEŻENIA OCHRONNE 1. Ostoja do wagonów-cystern lub wagonów do przewozu materiałów sypkich, z częścią środkową składającą się z dwóch podłużnie środkowych oraz z częściami skrajnymi zbudowanymi z czołownic, belek sprzęgu, belek skrętowych i ostoinic znamienna tym, że do obu końców części środkowej ostoi ( 2 ) składającej się z podłużnie ( 4 ) połączonych w miejscu podparcia czopów skrętu belkami skrętowymi ( 5 ), przyłączone są za pomocą płyt oporowych ( 15 ) skrajne części ostoi ( 1 ) zbudowane z czołownicy ( li ) i belki sprzęgu ( 12 ) tak, że dolne płaszczyzny belki sprzęgu ( 12 ) i podłużnie ( 4 ) tworzą jedną płaszczyznę, a końce czołownic ( 11 ) połączone są z odpowiednimi końcami belek skrętowych ( 5 ) ostojnicami ( 3 ) utworzonymi z kątownika ( 16 ) nierównoramiennego o pionowym dłuższym ramieniu z przyspawanym do niego poziomym prętem płaskim (17 ),na których zamocowane są blachy boczne siodła ( 20 ), złączone ze środnikami siodła (18 ) ustawionymi na belkach skrętowych ( 5 ) i związanych parami podkładkami (19 ). 2. Ostoja według zastrz. 1 znamienna tym, że rozstaw środników podłużnie ( 4 ) na zewnątrz belek skrętowych ( 5 ) zmniejsza się do rozstawu pionowych ramion kątowników (13 ) belki sprzęgu (12 ). 3. Ostoja według zastrz. 1 albo 2 znamienna tym, że podkładka ( 6 ) korzystnie wykonana jest z teownika i zwrócona półką do zbiornika, a środnik wpuszczony w środnik siodła (18 ). 'entowy WAGONY ŚWIDNICA 58-100 Świdnica ul. Strzelinska 35, tel. /074/ 52-00-71, fax 53-03-23,ctent, 890528418 NIP 884-000-78-18 'ki i Rozwoju fcnizy Studziński
Fig.1. flzeczmff '-^' OWY ""ińczuk WAGONY ŚWIDNICA 58-100 Świdnica ul. Strzelińska 35 tel. /074/ 52-00-71, fax 53-03-23 Ident. 890528418 NIP 884-000-78-18 (21) DY Technircl mgr Inż. Dioni
10 9 5 4 0-2- Cu GofeS A-A Fig.2. WAGONY ŚWIDNICA 58-100 Świdnica ul. Strzelińska 35 lei. /074/ 52-00-71, fax 53-03-23 Ident. 890528418 NIP 884-000-78-18 (21) RZECZ TENTOWI ni Litwińczuk 1 Rozwoju <nż. Dionizy Siutizińs
-3- B-B n,,"? Gw (cozq '0 954 0 V c-c EZZ >>>?;sj>s>>/jsłssj>sj/>s/>>»>;>>>/>; ZZ3 RZECZNIK PATENTOWI inianjoni litwińczuk Fig.4. //IfeónóJki i Rczwcj'. mgrinż. Dionizy Studzińsk
17 16 12 14 15 18 RZECZNIK r^/emowy tni. Ai/tomiLilwińczuk Fig5. \1L 3' WAGONY ŚWIDNICA 58-100 Świdnica ul. Strzeiińska 3; tel. /074/ 52-00-71, fax 53-03-23 Ident. 890528418 NIP 884-000-78-if (21)