PL 66787 Y1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 120200 (22) Data zgłoszenia: 16.07.2011 (19) PL (11) 66787 (13) Y1 (51) Int.Cl. B23Q 3/02 (2006.01) (54) Uchwyt frezarski do obróbki kompletnej (43) Zgłoszenie ogłoszono: 21.01.2013 BUP 02/13 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: INSTYTUT ZAAWANSOWANYCH TECHNOLOGII WYTWARZANIA, Kraków, PL (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 31.10.2013 WUP 10/13 (72) Twórca(y) wzoru użytkowego: JANUSZ HYŻY, Skawina, PL MARCIN KOWALIK, Kraków, PL
2 PL 66 787 Y1 Opis wzoru Przedmiotem wzoru użytkowego jest uchwyt frezarski z mocowaniem ręcznym, umożliwiający obróbkę mechaniczną - skrawaniem - przedmiotu z pięciu stron w jednym zamocowaniu na stole centrum obróbkowego. Znane klasyczne mocowadła - uchwyty przedmiotowe stosowane w obróbce zajmują dużo miejsca w przestrzeni roboczej maszyny i utrudniają dostęp narzędzia do powierzchni obrabianych, co wywołuje potrzebę zmiany mocowania przedmiotu w procesie wytwarzania i powoduje w konsekwencji utratę dokładności oraz zmniejszenie wydajności obróbki. W literaturze technicznej: - Deiter F.: Spannkonzept für die Kornplettbearbeitung. Mit dem 5-Achs- Soanner im Mitteipunkt des Geschehens, Werkst. u. Betr., 2008, t. 141, nr 9, s. 160 163; - Mit Köofchen soannen. Zukunftsweisendes Spannkonzept für die Funf-Achs-Bearositung, Masch. U. Werkz., 2009, t. 110, nr 4, s. 54 55; występują informacje dotyczące uchwytu do obróbki kompletnej przedmiotów na centrum pięcioosiowym. Znany uchwyt do obróbki kompletnej składa się z dwóch kątownikowych zespołów, z których jeden jest sztywny, a drugi jest podatny. Na tych zespołach zabudowane są dociski kołkowe. Mocowanie przedmiotu zachodzi po odkształceniu zespołu podatnego w wyniku działania jednej śruby ściągającej. Celem wzoru użytkowego jest wprowadzenie uchwytu pozwalającego na szybkie ręczne odmocowanie oraz zamocowanie przedmiotu obrabianego za małe powierzchnie i umożliwienie dostępu narzędzia do przedmiotu z pięciu stron. Istota rozwiązania wg wzoru użytkowego polega na tym, że uchwyt składający się z dwóch przestawnych zespołów głównych, mocowanych sztywno do stołu obrabiarki (centrum obróbkowego), z których jeden jest sztywny i stanowi bazę do ustalenia przedmiotu w kierunku poziomym, natomiast drugi jest podatny w kierunku poziomym i jego sprężystość jest wykorzystywana w fazie odmocowania przedmiotu, ma zwielokrotnione moduły, każdy składający się w zespole głównym sztywnym - ze śruby ściągającej łożyskowanej za pośrednictwem łożysk tocznych wzdłużnych i poprzecznych w wymiennej tulei z kołnierzem, zamocowanej do korpusu zaś w zespole głównym podatnym - z nakrętki wahliwej z luzem obwodowym umieszczonej luźno na czopach walcowych osadzonych ciasno w oprawie z kołnierzem, zabudowanej w segmencie z możliwością przesuwu pionowego i zabezpieczonej przed obrotem ściankami wybrania segmentu, a przed rozłączeniem z segmentu przez ograniczniki, wchodzącą w połączenie ze śrubą ściągającą. Uchwyt ma - w obydwu zespołach głównych uchwytu - wkładki wymienne z rowkami kształtowymi wzdłużnymi, typu T, w których mocowane są przestawne kątowniki, z dodatkowymi nastawnymi śrubami podpierającymi. Uchwyt ma płytkę sprężystą zabudowaną pomiędzy podstawą i segmentem zespołu głównego podatnego. Przedmiot obrabiany ustalany jest w kierunku pionowym w sposób pewny, na jednej lub dwóch płytach związanych z zespołami głównymi i równocześnie opartych o powierzchnię stołu, wysoko nad powierzchnią stołu, co umożliwia dojście do przedmiotu rozbudowanej głowicy narzędziowej o osi narzędzia obróconej do kierunku poziomego. Przedmiot mocowany jest punktowo kołkami zabudowanymi w obydwu zespołach głównych, przez co uzyskuje się mocowanie o charakterze kształtowym. Zespół główny podatny ustala się wstępnie na stole lub płycie w takim miejscu, żeby zapewnić minimalny dobieg kołków mocujących do powierzchni mocowanego przedmiotu, rzędu 1 mm i mocuje sztywno do stołu. Mocowanie przedmiotu następuje wskutek współdziałania śruby ściągającej i nakrętki zabudowanych w obydwu zespołach głównych po wywarciu na śrubę momentu obrotowego. Odmocowanie przedmiotu następuje po zwolnieniu śruby i sprężystym odkształceniu zespołu głównego podatnego. Rozwiązanie uchwytu wg wzoru użytkowego przedstawione jest w przykładzie z trzema równoległymi śrubami ściekającymi, działającymi niezależnie, na rysunkach, na których fig. 1 przedstawia przekrój pionowy poprowadzony przez oś jednej śruby ściągającej, fig. 2 - przekrój poziomy przez osie śrub ściągających, a fig. 3 - uchwyt w widoku izometrycznym. Zespół główny sztywny obejmuje korpus 1, w którym umieszczona jest tuleja wymienna 2 z kołnierzem, a w niej za pomocą łożyska wzdłużnego 3 i poprzecznego 4 osadzona jest śruba ściągająca 5 z łbem sześciokątnym 6. Tuleja mocowana jest do korpusu śrubami 7. W górnej części korpusu 1
PL 66 787 Y1 3 zabudowana jest wkładka długa 8 z kołkami bazowymi 9. Wkładka ustalona jest w kierunku poprzecznym występem korpusu 10 i mocowana śrubami 11. Wkładka ma wykonany wzdłużny rowek kształtowy 12, typu T, w którym ustalane jest położenie przestawnych kątowników 13 z nastawnymi śrubami podpierającymi 14. Kątowniki ustalane są w rowku przy pomocy występu 15 i mocowane śrubami 16, współdziałającymi z nakrętkami kształtowymi 17, typu T, umieszczonymi w rowku 12. Do korpusu 1 przytwierdzona jest płyta ustalająca pionowa 18, w sposób pływający, przy pomocy śrub 19 wchodzących w wybranie 20, wskutek czego opiera się ona bezpośrednio o powierzchnię stołu obrabiarki. Zespół główny podatny obejmuje podstawę 21, która poprzez płytkę sprężystą 22 połączona jest z segmentem 23 za pomocą śrub 24. W segmencie 23 zabudowana jest oprawa nakrętki 25 posiadająca kołnierz, z zachowaniem luzu 26 tylko w kierunku pionowym, co zapewnia możliwość przemieszczania się jej w segmencie 23 w kierunku pionowym. Obrót oprawy 25, wynikający z oddziaływania śruby 5 uniemożliwiają ścianki 27 wybrania segmentu 23. W oprawie 25 osadzone są ciasno czopy walcowe 28, na których umieszczona jest luźno nakrętka 29, wchodząca w połączenie ze śrubą ściągającą 5, mogąca wahać się na czopach 28 dzięki występowaniu luzu obwodowego 30. Oprawa 25 zabezpieczona jest przed wysunięciem z segmentu 23 przez ograniczniki 31 mocowane do segmentu śrubami. Na segmencie 23 zabudowana jest wkładka krótka 32 z kołkami dociskowymi 33 i kątownikami nastawnymi 13 w sposób analogiczny jak w przypadku wkładki długiej 8. Przedmiot obrabiany 34 ustalany (bazowany) jest w kierunku pionowym na płycie pionowej bazowej 18, w kierunku poziomym na kołkach bazowych 9 i mocowany jest kołkami dociskowymi 33 po wywarciu momentu obrotowego na łeb 6 śruby ściągającej 5, współpracującej z nakrętką 29 i powstaniu siły wzdłużnej ściągającej do siebie obydwa zespoły główne przez kołnierze tulei 2 i oprawy nakrętki 25, co powoduje ugięcie płytki sprężystej 22. Po odkręceniu (zwolnieniu) śruby ściągającej 5 następuje wyprostowanie płytki sprężystej 22 i odmocowania przedmiotu obrabianego 34 przez kołki dociskowe 33. Zastrzeżenia ochronne 1. Uchwyt specjalizowany frezarski ręczny z dwoma zespołami głównymi, z których jeden jest sztywny, a drugi podatny, w kierunku poziomym, wyposażonymi w kołki dociskowe, mocujące przedmiot obrabiany w wyniku działania śruby ściągającej, znamienny tym, że ma zwielokrotnione moduły, każdy składający się w zespole głównym sztywnym - ze śruby ściągającej (5) ułożyskowanej za pośrednictwem łożysk tocznych wzdłużnych (3) i poprzecznych (4) w wymiennej tulei (2) z kołnierzem, zamocowanej do korpusu (1), zaś w zespole głównym podatnym - z nakrętki wahliwej (29) z luzem obwodowym (30) umieszczonej luźno na czopach walcowych (28) osadzonych ciasno w oprawie (25) z kołnierzem, zabudowanej w segmencie (23) z możliwością przesuwu pionowego i zabezpieczonej przed obrotem ściankami (27) wybrania segmentu (23), a przed rozłączeniem z segmentu przez ograniczniki (31) wchodzącą w połączenie ze śrubą ściągającą (5). 2. Uchwyt według zastrzeż. 1, znamienny tym, że ma - w obydwu zespołach głównych uchwytu - wkładki wymienne (8) i (32) z rowkami kształtowymi wzdłużnymi (12), typu T, w których mocowane są przestawne kątowniki (13), z dodatkowymi nastawnymi śrubami podpierającymi (14). 3. Uchwyt według zastrzeż. 1, znamienny tym, że ma płytkę sprężystą (22) zabudowaną pomiędzy podstawą (21) i segmentem (23) zespołu głównego podatnego.
4 PL 66 787 Y1 Rysunki
PL 66 787 Y1 5
6 PL 66 787 Y1 Departament Wydawnictw UP RP