Przebudowa systemu transakcyjnego Pekao24 Case study

Podobne dokumenty
Projektowanie interakcji

Oferta badawcza. K2 User Experience. Oferta badawcza K2 User Experience data utworzenia: 12 sierpnia k2-badania_ux-oferta.

Użyteczność stron internetowych

Moduł ecommerce. Terminy: 11 i 12 marca 25 i 26 marca 15 i 16 kwietnia 25 i 26 kwietnia

Proces projektowania i wdrożenia serwisu internetowego

CMS, CRM, sklepy internetowe, aplikacje Web

Case study strona firmowa

Nowy PekaoBIZNES 24. Przewodnik po zmianach w systemie. Departament Bankowości Transakcyjnej

Case study: Mobilny serwis WWW dla Kolporter

INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA USŁUGI mobile e-bank EBS

INSTRUKCJA KORZYSTANIA Z APLIKACJI

Główne zalety bankowości mobilnej oferowanej przez Bank Spółdzielczy w Bieczu:

Strona mobilna i strona responsywna w pozycjonowaniu. Mobile-First Index. Spis treści

Co to jest usability?

STRONA WWW A LANDING PAGE

PRZEWODNIK PO SERWISIE BRe BROKERS Rozdział 8

PROJEKTOWANIE DOŚWIADCZEŃ DIGITAL BIURO PROJEKTOWO-BADAWCZE W GRUPIE GRANT THORNTON

Przewodnik po usługach bankowości internetowej. bswschowa24

FAQ. Dotyczące nowej bankowości mobilnej.

Responsive Web Design:

SEMINARIUM Dwie perspektywy w projektowaniu na Responsive Web Design (User experience i webdeveloper)

Wstępny raport użyteczności strony internetowej tel

Symulator doboru koloru i przetłoczenia bramy garażowej oraz wzoru drzwi wejściowych. do elewacji budynku klienta

Przyciągnij wzrok, a osiągniesz sukces!

Mamy najlepsze ceny na rynku!

Platforma Bankowości Mobilnej dla grupy

Agencja Interaktywna

Responsive Web Design:

Aplikacja (oprogramowanie) będzie umożliwiać przygotowanie, przeprowadzenie badania oraz analizę wyników według określonej metody.

Aplikacje i serwisy mobilne oraz rozwiązania m-commerce Rozwiązanie obsługiwane przez eo Networks S.A.

Prezentacja firmy Royal Solutions Sp. z o.o.

INSTRUKCJA KORZYSTANIA Z APLIKACJI

Monitoring procesów z wykorzystaniem systemu ADONIS

INSTRUKCJA OBSŁUGI PEKAOTOKENA DLA UŻYTKOWNIKÓW PEKAO24

Warszawa, Wytyczne dla projektu Biblioteka GUI

Netkata. Design of digital products. Netkata Interactive Media Marketing

PLATFORMA ACTIVE FORMS. Kreator Formularzy Internetowych ze wsparciem dla RWD

Podręcznik użytkownika platformy szkoleniowej Audatex. wersja 1.2

MINI PRZEWODNIK - Pierwsze kroki w systemie po wdrożeniu nowej bankowości elektronicznej BOŚBank24 iboss

3.0. Poznaj najnowsze udoskonalenia platformy XPRIMER! Zobacz wizualne zmiany platformy! INTERAKTYWNOŚĆ MOBILNOŚĆ ELASTYCZNOŚĆ ERGONOMIA

Netkata. PROCES projektowy Interfejsu Użytkownika. Spis treści. Netkata Interactive

Przedmiot: Komunikacja człowiek - komputer Ćwiczenie: 2 Temat ćwiczenia: Projektowanie funkcjonalne serwisów internetowych v.2.0

mtim Dedykowane aplikacje mobilne dla TIM S.A.

Przewodnik dla użytkownika. Instrukcja korzystania z aplikacji mobilnej mtoken Asseco MAA

1 Prezentacja oferty StudioGS

Wydział Nauk Społecznych Plan studiów niestacjonarnych drugiego stopnia Kierunek: Zarządzanie kreatywne B. Moduły kierunkowe obligatoryjne

System Bankowości Internetowej ABS 24 - AUTORYZACJA za pośrednictwem kodów SMS -

ERGODESIGN - Podręcznik użytkownika. Wersja 1.0 Warszawa 2010

Idealna strona internetowa dla Twojej firmy

CitiDirect Ewolucja Bankowości

Dokumentacja systemu erecepcja.com SYSTEM REJESTRACJI KLIENTÓW PRZEZ INTERNET

MOBILE - Instrukcja

Nowy sposób autoryzacji przelewów w Usłudze Bankowości Elektronicznej

Przewodnik Google Cloud Print

Case Study Wyszukiwarka2 Rainbow. Audyt UX/UI narzędzia - konfiguratora wycieczek

Usługi mobilne ipko biznes

Instrukcja korzystania z aplikacji mobilnej mtoken Asseco MAA. Przewodnik dla użytkownika

Pasek menu. Kategoria zakładki umożliwia dodawanie zakładek notowań i edytowanie sposobu ich wyświetlania.

Plan studiów stacjonarnych drugiego stopnia 2019/2021 Kierunek: Zarządzanie kreatywne B. Moduły kierunkowe obligatoryjne

Nowości na stronie Banku Millennium i w procesie logowania do Millenetu dla Klientów Indywidualnych

Agenda. Co to jest RWD? Dlaczego warto myśleć o RWD w kontekście aplikacji biznesowych? Przykłady. ericpol.com

Interakcja i komunikacja a strony biblioteczne

Przewodnik po Systemie Internetowym dla Klientów posiadających w tym systemie dostęp wyłącznie do kart kredytowych i innych kredytów.

Referat pracy dyplomowej

Podstawowe zasady użyteczności i ich wpływ na biznes

W prawym górnym rogu widoczna jest nazwa zalogowanego użytkownika.

Szkoła Marketingu Interaktywnego. VI edycja

Zastosowanie darmowych rozwiązań do testów użyteczności aplikacji internetowych

Nabór Bursy/CKU. Do korzystania ze strony elektronicznej rekrutacji zalecamy następujące wersje przeglądarek internetowych:

PRZEWODNIK PO SYSTEMIE INTERNETOWYM DLA KLIENTÓW POSIADAJĄCYCH W TYM SYSTEMIE DOSTĘP WYŁĄCZNIE DO KART KREDYTOWYCH I INNYCH KREDYTÓW

INSTRUKCJA obsługi certyfikatów

Problematyka użyteczności serwisów internetowych

Skrócone opisy pryncypiów architektury korporacyjnej podmiotów publicznych

PŁATNOŚCI W STANDARDZIE BLIK WSTĘPNA ANALIZA CUSTOMER EXPERIENCE

PROJEKTOWANIE ZORIENTOWANE NA UŻYTKOWNIKA W METODYCE SCRUM. Hubert Wawrzyniak Grupa Allegro

Redesign portalu Playmobile.pl. Case study

Do korzystania ze strony elektronicznej rekrutacji zalecamy następujące wersje przeglądarek internetowych:

Czym jest ING BankOnLine? Zamówienie i aktywacja. Logowanie i korzystanie

Instrukcja użytkowania KB tokena

Przewodnik Google Cloud Print

Przewodnik Google Cloud Print

Moduł skierowany jest do Studentów/ -tek psychologii z dwóch ostatnich semestrów studiów:

1. Cel i zakres dokumentu Słownik pojęć użytych w instrukcji... 3

pomocą programu WinRar.

Po otrzymaniu maila zapraszającego do udziału w korzystaniu z aplikacji ProfiAuto Usługi dla Serwisu, należy użyć przycisku Aktywuj aplikację.

Nawigacja po trasie wycieczki

Stosunkimiedzynarodowe.pl

Wydział Nauk Społecznych Plan studiów stacjonarnych drugiego stopnia Kierunek: Zarządzanie kreatywne B. Moduły kierunkowe obligatoryjne

Do korzystania ze strony elektronicznej rekrutacji zalecamy następujące wersje przeglądarek internetowych:

LeftHand Sp. z o. o.

Wprowadzenie do metodologii modelowania systemów informacyjnych. Strategia (1) Strategia (2) Etapy Ŝycia systemu informacyjnego

Notowania Mobilne wersja Java dotykowa. Instrukcja obsługi programu

Dokumentacja użytkownika systemu

Pierwsza strona internetowa

1. INFORMACJE O DOKUMENCIE 2. WPROWADZENIE

Przewodnik Google Cloud Print

Nowe notowania epromak Professional

PROBLEMY TECHNICZNE. Co zrobić, gdy natrafię na problemy związane z użytkowaniem programu DYSONANS

Transkrypt:

Przebudowa systemu transakcyjnego Pekao24 Case study

Spis treści Pekao24... 3 Zakres projektu... 4 Proces User-Centered Design... 5 Analiza... 6 Projektowanie wersji WWW... 7 Założenia projektowe dla wersji WWW...15 Eye-tracking i badania usability... 26 Projektowanie wersji mobilnej... 29 Ograniczenia i założenia dla wersji mobilnej...31 Badania usability prototypu wersji mobilnej... 36 Zespół... 40 Autorzy...41 Tekst: Maciej Lipiec, Magdalena Bicka 2009-2010 K2 Internet SA al. Solidarności 74A, 00-145 Warszawa tel. +48 22 448 70 00, fax. +48 22 448 71 01 e-mail: biuro@k2.pl www.k2.pl K2 User Experience www.k2.pl/ux 2

Pekao24 System transakcyjny Pekao24 należący do banku Pekao SA powstał w 2002 roku. Składa się z części bankowej oraz serwisów Pekao24Makler i CDM24 zapewniających obsługę rachunków brokerskich w Domu Maklerskim Pekao SA i Centralnym Domu Maklerskim Pekao SA. Dostęp do systemu posiada 1,5 miliona klientów banku. Przez lata system był systematycznie rozbudowywany o nowe funkcje. Z biegiem czasu interfejs Pekao24 stawał się coraz bardziej przeładowany i stracił na czytelności. Nie pozwalał na dalsze poszerzanie funkcjonalności. Wymagał dostosowania do nowych technologii i odświeżenia graficznego (był zoptymalizowany dla rozdzielczości ekranu 800x600 pikseli). W 2009 roku bank podjął decyzję o przeprowadzeniu modernizacji serwisów Pekao24 i Pekao24Makler oraz o wdrożeniu wersji mobilnej systemu dostosowanej do korzystania z niej za pomocą urządzeń przenośnych, takich jak telefony komórkowe lub PDA. Do realizacji projektu wybrana została agencja K2 Internet. Poprzednia wersja serwisu Pekao24 3

Zakres projektu Prace związane z rewitalizacją serwisów Pekao24 dotyczyły zaprojektowania i wdrożenia nowego interfejsu użytkownika. K2 jedynie w niewielkim stopniu ingerowało w funkcje systemu, z których większość musiała pozostać niezmieniona. Cele przebudowy przedstawiały się następująco: 1. Zaprojektowanie i wdrożenie nowego interfejsu użytkownika dostosowanego do minimalnej rozdzielczości ekranu 1024x768 pikseli. 2. Stworzenie nowej skalowalnej architektury informacji zapewniającej możliwość łatwej rozbudowy w przypadku wprowadzenia nowych usług lub produktów. 3. Poprawa ergonomii i user experience systemu. Optymalizacja nawigacji i formularzy, ułatwienie dotarcia do trudno dostępnych funkcji. 4. Wprowadzenie mechanizmów sprzedażowych i marketingowych w serwisie (zachęcanie użytkowników do korzystania ze wszystkich usług udostępnianych przez bank drogą elektroniczną, cross-selling). 5. Zapewnienie możliwości obustronnej komunikacji w systemie: klient bank, bank klient. Przebudowa interfejsu użytkownika dotyczyła wszystkich usług Pekao24, takich jak obsługa rachunków bankowych, lokat, kredytów, funduszy inwestycyjnych, doładowań kart telefonicznych, e-faktur oraz pełnej obsługi rachunków brokerskich. W drugim etapie prac K2 zaprojektowało dla Pekao nowy produkt bankowości elektronicznej, czyli wersję mobilną systemu zawierającą wybrane funkcje serwisów bankowego i maklerskiego. W obu przypadkach koncepcję interfejsu użytkownika przygotowali Magdalena Bicka i Maciej Lipiec z działu K2 User Experience zajmującego się projektowaniem interakcji i użytecznością (usability). Projekt rozpoczął się pod koniec czerwca 2009, a zakończył latem 2010. Sama faza projektowa trwała około czterech miesięcy. Demo nowego systemu transakcyjnego dostępne jest pod adresem demo.pekao24.pl Nowe Pekao24 zebrało bardzo pozytywne opinie ze strony użytkowników oraz specjalistów w branży. Zdobyło także wyróżnienie magazynu PC WORLD jako najlepszy interfejs systemu bankowości elektronicznej w Polsce. 4

Proces User-Centered Design Nowy serwis Pekao24 został zaprojektowany w metodyce User-Centered Design (projektowanie zorientowane na użytkownika) zgodnej z wytycznymi normy ISO 13407:1999. Zaplanowanie procesu projektowego 1b. Analiza kontekstu użycia 1a. Analiza wymagań 2. Projektowanie 3. Ewaluacja projektu z udziałem użytkowników Sukces! Projekt spełnia wymagania biznesowe i użytkowników 5

Analiza W ramach fazy analitycznej poprzedzającej proces projektowania nowego systemu K2 przeprowadziło badania z udziałem użytkowników istniejącego serwisu Pekao24 oraz użytkowników konkurencyjnych systemów bankowości elektronicznej. W badaniach wzięło udział 25 klientów Pekao SA oraz użytkowników internetowych systemów bankowych i maklerskich 5 konkurencyjnych banków. Przeprowadzono indywidualne wywiady pogłębione (IDI) z użytkownikami i obserwacje, tego w jaki sposób klienci różnych banków korzystają ze swoich systemów bankowości elektronicznej. Badania pozwoliły na rozpoznanie silnych i słabych stron różnych rozwiązań projektowych stosowanych w systemach konkurencyjnych i zwróciły uwagę na problemy z użytecznością występujące w serwisie Pekao24. Przeanalizowaliśmy również statystyki operacji najczęściej wykonywanych przez klientów Pekao24 oraz przyjrzeliśmy się światowym trendom w dziedzinie bankowości elektronicznej. 6

Projektowanie wersji WWW Podczas fazy projektowej przygotowany został projekt architektury informacji w postaci interaktywnego prototypu serwisu oraz projekt graficzny. Prototyp został następnie poddany testom usability z udziałem użytkowników, a na projektach graficznych przeprowadzono badanie eye-trackingowe. 7

Proces projektowania architektury informacji Metodyka projektowania zorientowanego na użytkownika (User- Centered Design) wymaga przygotowania dokładnego prototypu aplikacji, tak aby możliwe było przeprowadzenie testów z użytkownikami przed rozpoczęciem produkcji. Z uwagi na rozmiar projektu i bardzo napięty harmonogram rozpoczęliśmy projektowanie architektury informacji od razu od pracy nad interaktywnym prototypem HTML, rezygnując z etapu przygotowania statycznych makiet. Gotowy prototyp serwisu bankowego zawierający kluczowe ekrany interfejsu użytkownika liczył 300 stron, a prototyp serwisu maklerskiego 150 stron. Zaczęliśmy od zaprojektowania ogólnej struktury serwisu i najbardziej podstawowych funkcji związanych z rachunkami bankowymi oraz od funkcji ogólnych, takich jak ustawienia. Po wstępnej akceptacji tej części przez Pekao kontynuowaliśmy pracę nad następnymi działami serwisu, oddając je kolejno do akceptacji Klienta. Cała funkcjonalność systemu musiała zostać odtworzona w nowym interfejsie użytkownika na podstawie analizy interfejsu istniejącego serwisu. Było to możliwe dzięki bliskiej współpracy z Klientem, który na bieżąco wyjaśniał wszystkie niejasności związane z logiką działania aplikacji. Prototyp architektury informacji serwisu liczył 450 ekranów Cotygodniowe spotkania projektowe z Klientem pozwalały na dokładne omówienie każdej funkcji, wyjaśnienie wątpliwości i zgłoszenie ewentualnych uwag do każdego ekranu. 8

Proces projektowania architektury informacji Równolegle z projektowaniem architektury informacji i tworzeniem prototypu prowadzone były prace nad projektem graficznym serwisu, który musiał być zgodny z corporate identity banku. Oprawa graficzna nowego Pekao24, której autorem jest Arek Sobczyk, powstawała w ścisłej współpracy z architektami informacji. Ze względu na to, że przy tak złożonym projekcie nie jest możliwe przygotowania makiet graficznych dla wszystkich ekranów interfejsu użytkownika, zaprojektowane zostały tylko elementy wyjątkowe oraz style dla wszystkich powtarzających się elementów w całym systemie. Dzięki konstrukcji interfejsu użytkownika wykorzystującej powtarzające się moduły cały projekt graficzny do liczącej ponad 400 ekranów aplikacji ograniczył się do 16 makiet. Prototyp serwisu został przygotowany w programie Microsoft Visio z wykorzystaniem dodatku VisDynamica napisanego przez Tomasza Seroczyńskiego z K2. Visio pozwoliło nam na szybkie wykonanie graficznego prototypu, który dzięki VisDynamice był całkowicie interaktywny działały w nim wszystkie linki, rozwijane menu, dynamiczne panele i formularze. Specjalnie na potrzeby projektu Pekao Tomek dopisał do VisDynamiki wiele nowych funkcji, m.in. opcję pełnej walidacji pól występujących w formularzach i wyświetlania komunikatów błędów. Stylistyka elementów określona w projekcie graficznym została zastosowana w prototypie architektury informacji, który na tyle, na ile to było możliwe przypominał gotowy serwis. Dzięki temu rozwiązaniu: Osoby uczestniczące w projekcie ze strony banku mogły sobie bez problemu wyobrazić wygląd i działanie gotowego serwisu na podstawie prototypu; Badania usability przeprowadzone z użytkownikami na prototypie dotyczyły maksymalnie wiernej symulacji gotowego produktu; Podczas produkcji serwisu webdeveloperzy mieli jasność, co do tego w jakiej stylistyce wykonać elementy każdej strony, kierując się wyglądem prototypu, bez potrzeby dodatkowego opisu. 9

Protototyp serwisu Pierwsze podejście do architektury informacji strony głównej po zalogowaniu. Finalny prototyp architektury informacji użyty podczas badań usability. 10

Corporate identity UniCredit Group Kolory podstawowe Kolory uzupełniające Paleta dozwolonych kolorów z identyfikacji wizualnej Grupy UniCredit, której częścią jest bank Pekao SA. 11

Pierwsze projekty graficzne 12

Wersja robocza rozwijanego projektu 13

Finalny projekt graficzny 14

Założenia projektowe dla wersji WWW Projektując interfejs użytkownika dla nowego serwisu Pekao24 przyjęliśmy szereg założeń mających na celu poprawę ergonomii i user experience: 1. Zmniejszenie liczby jednocześnie dostępnych do wyboru opcji. 2. Łączenie i grupowanie powiązanych funkcji razem. 3. Skupienie uwagi użytkowników na treści strony i wykonywanych operacjach, a nie na nawigacji. 4. Zapewnienie elastyczności kolejności wykonywanych czynności. 5. Czytelna informacja zwrotna dla użytkowników po wykonaniu operacji. 6. Zapewnienie spójności rozwiązań w całym systemie. 7. Wyeliminowanie niejasności. 15

Zmniejszenie liczby opcji do wyboru Menu działu Rachunki w starym serwisie Pekao24-21 pozycji plus nagłówki sekcji. Menu działu Rachunki w serwisie zaprojektowanym przez K2-10 pozycji. 16

Zmniejszenie liczby opcji do wyboru Zarówno zbyt mało, jak i zbyt dużo opcji do wyboru wpływa negatywnie na satysfakcję użytkowników, dlatego ważne jest zachowanie optymalnej liczby elementów. Im więcej prezentowanych jednocześnie opcji, tym więcej czasu zabiera: Zapoznanie się z każą opcją i odnalezienie konkretnej funkcji (Prawo Hicka). Podjęcie decyzji, która z opcji jest najbardziej odpowiednia. Zbyt wiele opcji do jednoczesnego wyboru: Zmniejsza efektywność pracy; Zmniejsza satysfakcję użytkownika; Może wywoływać paraliż decyzyjny. (Barry Schwartz - The Paradox of Choice ) Źródło ilustracji: Luke Wroblewski, http://www.lukew.com/ff/entry.asp?429 17

Łączenie i grupowanie podobnych funkcji Grupowanie powiązanych opcji umożliwia zmniejszenie liczby jednocześnie prezentowanych pozycji i ukierunkowuje wybór pozwalając użytkownikom na podejmowanie coraz bardziej szczegółowych decyzji w kolejnych krokach ( progressive disclosure ). Na przykład: 1. Najpierw wybieram rodzaj przelewu (jednorazowy, zdefiniowany, cykliczny). 2. Potem wybieram typ dla tego przelewu (zewnętrzny, wewnętrzny, walutowy, ZUS, US, spłata karty, rachunek brokerski). Fragment zrzutu ekranu z nowego serwisu. 18

Uwaga użytkowników ma skupiać się na treści Koncentrując się na wykonywanej czynności użytkownicy poświęcają najwięcej uwagi polu treści strony, często zapominając o menu. Badania eye-trackingowe pokazują, że użytkownicy skupiają się najmocniej na środku strony i zwykle zaczynają oglądać stronę patrząc na jej środek. Badania przeprowadzone przez K2 w fazie analitycznej projektu wykazały, że użytkownicy woleli najpierw wybrać rachunek i dopiero z jego poziomu wykonywali transakcje, przy czym mieli tendencję do poszukiwania akcji związanych z danym produktem przede wszystkim w polu treści, a nie w menu. Mapa cieplna (heatmap) z badania eye-trackingowego Pekao24. Kolory czerwony i żółty oznaczają obszary najbardziej przyciągające uwagę użytkowników podczas wykonywania zadania. 19

Uwaga użytkowników ma skupiać się na treści Linki do operacji umieszczone w polu treści. Fragment zrzutu ekranu z nowego serwisu. 20

Elastyczność kolejności wykonywanych czynności System zapewnia dwa możliwe sposoby wykonywania operacji: 1. 2. Wybór operacji -> wybór rachunku Wybór rachunku -> wybór operacji 1 2 Fragment zrzutu ekranu z nowego serwisu - po prawej stronie kontekstowe rozwijane menu dla konkretnego rachunku. 21

Czytelna informacja zwrotna od systemu Komunikaty po wykonaniu akcji są zawsze widoczne w tym samym miejscu i pozwalają kontynuować pracę bez przerw oraz dodatkowego klikania, co byłoby konieczne w przypadku komunikatów wyświetlanych w oknie dialogowym lub na osobnej stronie. Nowy serwis Pekao24 wykorzystuje podobny system komunikatów jak m.in. poczta Gmail lub serwis Flickr. 22

Czytelna informacja zwrotna od systemu Komunikaty błędów powinny informować na czym polega problem i jak go rozwiązać. Chcę aktywować kartę kodów, ale nie mogę, bo nie mam aktywnej karty kodów? Komunikat nie wyjaśnia problemu i nie mówi, co zrobić! Komunikat w starym serwisie Pekao24. 23

Spójność rozwiązań Spójność wewnętrzna interfejsu użytkownika pozwala na szybką i łatwą naukę korzystania z niego i zmniejsza prawdopodobieństwo pomyłek. Projektując nowy system Pekao24 stworzyliśmy jednolite standardy wyglądu i zachowania dla wszystkich elementów interfejsu użytkownika powtarzających się na ponad 400 ekranach aplikacji. Przyciski akcji w nowym serwisie Pekao24. Przykład: 1. Wszystkie przyciski zawsze wyrównane do prawej strony. 2. Najważniejszy przycisk akcji (primary action) wyróżniony kolorem niebieskim, zawsze pierwszy od prawej strony. 3. Mniej ważne przyciski (secondary actions) w kolorze szarym, po lewej. 4. Wszystkie akcje negatywne (anuluj, wróć, usuń) zawsze przedstawione za pomocą linków, dla odróżnienia od akcji pozytywnych (zatwierdzających). 24

Wyeliminowanie niejasności Czy kartę anuluje przycisk anuluj czy zatwierdź? :-) Formularz w starym serwisie Pekao24. 25

Eye-tracking i badania usability Testy użyteczności oraz eye-tracking zostały przeprowadzone na grupie 25 użytkowników bankowości elektronicznej i usług maklerskich, nie będących klientami Pekao SA. Podczas testów usability użytkownicy byli proszeni o wykonanie na prototypie serwisu serii zadań będących najbardziej typowymi przypadkami użycia systemu. Badania wskazały miejsca w serwisie wymagające poprawy oraz możliwości optymalizacji użyteczności interfejsu. W czasie badań przetestowano także dwa różne projekty formularzy wniosków (testy A/B), co pozwoliło na wybranie bardziej efektywnej wersji. Eye-tracking, czyli badanie śledzenia wzroku użytkowników, został przeprowadzony na statycznych projektach graficznych kluczowych stron serwisu. Przedstawiciele grupy celowej byli proszeni o wykonanie zadań polegających na odnalezieniu wzrokiem i wskazaniu kursorem myszki wybranych funkcji na prezentowanych ekranach. Zbadano także spontaniczne postrzeganie interfejsu. Eye-tracking umożliwił sprawdzenie czytelności projektów graficznych i ich optymalizację. Pozwolił na upewnienie się, że odnalezienie wszystkich najbardziej istotnych informacji jest łatwe i nie sprawia użytkownikom problemów. 26

Jak działa eye-tracker? Eye-tracker (okulograf), to urządzenie badawcze służące do rejestracji ścieżek wzroku respondentów. Badanie przeprowadzone za pomocą eye-trackera pozwala sprawdzić jak osoby badane postrzegają stronę internetową - na jakie elementy strony zwracają uwagę, w jakiej kolejności je oglądają, a czego w ogóle nie dostrzegają w serwisie. Zaletą eye-trackingu jest to, że pozwala on na pomiar reakcji fizjologicznych, które nie podlegają pełnej kontroli i często są nieświadome. Eye-tracking dostarcza danych, które są niemożliwe do uzyskania innymi drogami i jest doskonałym uzupełnieniem tradycyjnych metod badawczych, takich jak testy zadaniowe oraz wywiady. Do prowadzenia badań eye-trackingowych K2 wykorzystuje własny eye-tracker Tobii wraz z najnowocześniejszym oprogramowaniem analitycznym Tobii Studio. Wartość tego sprzętu to ponad 20 tys. euro. Eye-tracker Tobii jest wmontowany w monitor LCD, nie wymaga specjalnego kasku lub gogli jak w starych modelach eye-trackerów i jest całkowicie nieinwazyjny dla osób badanych. Umożliwia badanie osób noszących okulary i ma wysoką tolerancję na ruchy głową. Sprzęt ten może być wykorzystywany nie tylko do badań ergonomii serwisów internetowych, ale także do oceny efektywności kreacji reklamowych - materiałów prasowych czy spotów wideo. Eye-tracker Tobii 1750, źródło ilustracji: Tobii 27

Po badaniach wersji WWW Pekao24 Zmiany wprowadzone w projekcie w wyniku badań dotyczyły m.in.: Nazewnictwa, które nie zawsze było w pełni zrozumiałe dla użytkowników; Poprawy widoczności komunikatów; Poprawy widoczności opcji wyboru rodzaju przelewu; Poprawy widoczności zaznaczenia wybranego działu w menu; Ułatwienia powrotu do strony głównej; Poprawy widoczności odnośnika do notowań w części maklerskiej serwisu. Z 19 zadań jakie wykonywali użytkownicy podczas testów tylko jedno zostało ocenione jako trudne, dziewięć jako przeciętne pod względem stopnia trudności, a pozostałe dziewięć jako bardzo łatwe. Testy prototypu i projektów graficznych wersji WWW serwisu zostały przeprowadzone przez zespół Komitywa.com w laboratorium badawczym K2 przy ulicy Pilickiej w Warszawie. W końcowym etapie prac nad serwisem już gotowy system był pilotażowo testowany na grupie 14 tys. pracowników banku. Pomieszczenie badawcze z lustrem weneckim w laboratorium użyteczności K2 User Experience. 28

Projektowanie wersji mobilnej Podczas projektowania wersji mobilnej przygotowaliśmy statyczne makiety interfejsu użytkownika dla całego serwisu. Prototyp przeznaczony do testów usability z udziałem użytkowników został wykonany po zaakceptowaniu makiet przez Klienta. Prototyp wersji mobilnej Pekao24 przygotowaliśmy w edytorze programistycznym Microsoft Visual Studio For.NET z wykorzystaniem możliwości graficznego budowania interfejsów użytkownika dla aplikacji mobilnych. Dzięki zastosowaniu środowiska.net możliwe stało się szybkie przygotowanie w pełni interaktywnego prototypu z działająca walidacją formularzy po stronie serwera bez JavaScript. Pozwoliło to nam na przeprowadzenie testów na telefonach komórkowych, których przeglądarki nie zawsze radzą sobie dobrze z kodem JavaScript. 29

Wersja mobilna Pekao24 po zalogowaniu Projekt graficzny nowego serwisu mobilnego Pekao24 30

Ograniczenia i założenia dla wersji mobilnej Projektowanie aplikacji internetowych na urządzenia przenośne wymaga wzięcia pod uwagę wielu ograniczeń: Przygotowując wersję mobilną serwisów Pekao24 i Pekao24Makler przyjęliśmy jako założenia: Mały ekran; Różne rozdzielczości ekranu dla różnych urządzeń; Brak wygodnego urządzenia wskazującego w telefonach pozbawionych ekranu dotykowego; Mało komfortowe wprowadzanie znaków z klawiatury duża możliwość pomyłek; Powolne wczytywanie się stron; Ograniczenia przeglądarek mobilnych (brak działania JavaScriptu lub jego powolne działanie, nie wszystkie tagi są obsługiwane przez wszystkie telefony); Dużo dystraktorów przy typowym kontekście użycia. 1. Wykorzystanie technologii XHTML Mobile Profile. 2. Zapewnienie działania serwisu bez obsługi JavaScript. Java- Script powinien być wykorzystywany tylko jako dodatek usprawniający pracę dla posiadaczy lepszych telefonów. 3. Obsługa tylko tych funkcji transakcyjnych, które nie wymagają autoryzacji. 4. Dostosowanie serwisu do podstawowej rozdzielności 240x320 pikseli. 5. Nawigacja oparta o listy. 6. Płytka struktura serwisu. 7. Lekkie strony pozbawione skomplikowanej grafiki. 8. Uproszczona prezentacja danych tabelarycznych. 31

Kontekst użycia aplikacji mobilnych 32

Struktura i nawigacja serwisu mobilnego Uproszczona, płytka struktura serwisu Układ stron oparty o listy Źródło: dotmobi Mobile Web Developers Guide, 2007 33

Różne rozdzielczości ekranów urządzeń mobilnych Popularne rozdzielczości telefonów Trend wzrostu wielkości wyświetlaczy Źródło: http://sender11.typepad.com + iphone 320x480 Źródło: dotmobi Mobile Web Developers Guide, 2007 34

Telefony używane do korzystania z WWW w Polsce Najpopularniejsze telefony używane do przeglądania stron internetowych w Polsce według badania firmy Gemius i ich rozdzielczości ekranów: Apple iphone (320x480 px) Nokia E51, 6300, N95 (240x320 px) Sony Ericsson K800, K550 (240x320 px) 35

Badania usability prototypu wersji mobilnej Badania wersji mobilnej serwisu zostały przeprowadzone na grupie 10 użytkowników Pekao24. Respondenci korzystali z prototypu serwisu na jednym z dwóch modeli telefonów (Nokia N95 lub iphone) w całkowicie normalny sposób, a podgląd ekranu urządzenia mobilnego był przesyłany do komputera. Osoby prowadzące badanie i klienci siedzący za lustrem weneckim mogli obserwować na żywo na ekranie monitora operacje wykonywane na telefonie. Użytkownicy wykonywali zadania na prototypie bankowego serwisu transakcyjnego oraz serwisu maklerskiego. 36

Przebieg badania serwisu mobilnego Komputer z podglądem ekranu testowanej aplikacji mobilnej. Facylitator Osoba badana i badacze Klienci Obserwator Osoba badana korzysta z telefonu z testowaną aplikacją Lustro weneckie Komputer badawczy, do którego przekazywany jest obraz ekranu z telefonu. 37

Prototyp wersji mobilnej Pekao24 Badanie usability przeprowadzone tylko na dwóch modelach telefonów pozwoliło nam na sprawdzenie jak z serwisem radzą sobie użytkownicy najpopularniejszych w Polsce platform reprezentujących zupełnie różne światy: mniejszy ekran, fizyczna klawiatura oraz dość ograniczona przeglądarka Nokia N95, a z drugiej strony Safari oraz duży ekran multitouch iphone a. 38

Wyniki badania wersji mobilnej Podczas badań wersji mobilnej 100% respondentów wykonało poprawnie wszystkie zadania (i we wszystkich przypadkach przed czasem). Serwis okazał się tak prosty w użyciu, że nawet osoby dla których korzystanie z internetu mobilnego przez komórkę było nowością nie miały z jego obsługą żadnych problemów. Dotyczyło to także użycia bardzo złożonej aplikacji serwisu maklerskiego, która w wersji mobilnej zawiera prawie wszystkie funkcje wersji pełnej. Po badaniach dokonaliśmy jedynie drobnej optymalizacji formularzy, aby korzystanie z nich było bardziej komfortowe. Serwis mobilny dostępny jest pod adresem http://m.pekao24.pl 100% respondentów wykonało wszystkie zadania przed czasem 39

Zespół Projektowanie interakcji, architektura informacji Magdalenia Bicka - user experience team leader Maciej Lipiec - user experience director Projekt graficzny Arek Sobczyk - senior graphic designer Dokumentacja i prototyp wersji mobilnej Michał Gołębiowski - systems architect FX Tomasz Seroczyński - new internet concepts manager Development JavaScript Daniel Gromysz - programmer Krzysztof Jasewicz - programmer Joanna Pietras - programmer Jacek Podgórski - programmer Podziękowania Marcin Mościcki - art director Eryk Orłowski - komitywa.com Maciej Szandar - art director Piotr Wawrzyniak - art director Project managment Jarek Górecki - project manager Magdalena Zawada - account director Development szablonów XSL Michał Kamosz - webdeveloper Łukasz Mańkowski - webdeveloper Hubert Smusz - webdeveloper Paweł Włodarczyk - webdeveloper 40

Autorzy Magdalena Bicka User Experience Team Leader w K2 Internet S.A. Od 2006 roku zajmuje się w K2 projektowaniem interakcji i badaniami user experience. Psycholog społeczny informatyki i komunikacji. Ukończyła Szkołę Wyższą Psychologii Społecznej w Warszawie. Pracowała m.in. dla takich klientów jak Coca-Cola, Nokia, Open Finance, Agora S.A., Play, Sanitec KOŁO, Instytut Wzornictwa Przemysłowego, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Maciej Lipiec User Experience Director w K2 Internet S.A. W K2 od 2007 roku - początkowo jako architekt informacji w zespole Konsultingu agencji, później współzałożyciel spółki Komitywa.com, która po roku działalności została zastąpiona przez markę K2 User Experience. Zespołem K2 User Experience kieruje od początku 2009. Wcześniej pracował w dziale Strategii i Architektury Informacji w agencji McCann Erickson Polska. Autor bloga dotyczącego użyteczności i projektowania interakcji uxdesign.pl. Psycholog społeczny ze specjalizacją w psychologii reklamy i marketingu. Absolwent Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Pracował m.in. dla takich klientów jak PZU, Aviva / Commercial Union, Noble Bank, Nokia, Play, Polkomtel, PTC Era, Telewizja Polska, Coca-Cola, Maspex, Exxon Mobil, PKN Orlen. 41

K2 User Experience to wyspecjalizowany zespół działający w ramach agencji K2 Internet zajmujący się tworzeniem koncepcji dla nowych produktów interaktywnych i e-usług, projektowaniem interakcji, prowadzeniem badań z udziałem użytkowników. Pomagamy naszym Klientom tworzyć udane produkty i usługi. Odkrywamy potrzeby konsumentów. Projektujemy ergonomiczne i efektywne aplikacje oraz serwisy internetowe, aplikacje na urządzenia mobilne (systemy ios, Android, Symbian, Windows), interfejsy dla ekranów dotykowych, kiosków multimedialnych, sprzętu elektronicznego. Konsultujemy i testujemy użyteczność (audyty i badania usability, eyetracking). Badamy skuteczność kreacji reklamowych - nie tylko w Internecie. Łączymy wysokiej klasy wiedzę psychologiczną z know-how technologicznym i doświadczeniem marketingowym. Naszą ofertę projektowo-badawczą znajdziesz na stronie www.k2.pl/ux Potrzebujesz konsultacji? Skontaktuj się, jeśli interesuje Cię współpraca z nami! Maciej Lipiec User Experience Director e-mail: maciej.lipiec@k2.pl tel. 510 533 592 Katarzyna Wiśniewska New Business Director e-mail: katarzyna.wisniewska@k2.pl tel. +48 (22) 448 70 21; 605 102 574 K2 Internet S.A. al. Solidarności 74A, 00-145 Warszawa tel. +48 (22) 448 70 00 fax. +48 (22) 448 71 01 e-mail: biuro@k2.pl www.k2.pl 42

43