Dr Krzysztof Jonas 1
Karta podatkowa. Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych. Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych. Zasady ogólne podatkowa księga przychodów i rozchodów. 2
Podstawa prawna: ustawa z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne Dz. U. nr 144 poz. 930 z 1998 r. ze zm. Warunki opodatkowania: 1. Złożenie wniosku PIT 16 2. Prowadzenie działalności w zakresie wymienionym w załącznikach do ustawy 3. Nie korzystanie z usług osób nie zatrudnionych przez siebie na umowę o pracę oraz usług innych podmiotów z wyjątkiem usług specjalistycznych. 3
4. Nieprowadzenie innej pozarolniczej działalności gospodarczej (są wyjątki m.in. najem, dzierżawa) 5. Współmałżonek nie prowadzi działalności w tym samym zakresie 6. Nieprodukowanie wyrobów opodatkowanych akcyzą. 7. Zgłoszona działalność nie jest prowadzona poza RP. 4
Cechy charakterystyczne opodatkowania kartą podatkową: Ściśle określony rodzaj czynności, które wolno wykonywać w ramach prowadzonej działalności Określona ilość pracowników jaką wolno zatrudnić do wykonywania działalności. 5
Stały podatek, którego kwota ustalana jest w drodze decyzji naczelnika U.S. Wniosek o zastosowanie tej formy opodatkowania składa do urzędu właściwego wg miejsca położenia zakładu, siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika. Wniosek należy złożyć przed rozpoczęciem prowadzenia działalności (nowy podmiot) lub przed 20 stycznia (podmiot już istniejący na innej formie opodatkowania) 6
Decyzja ustalająca wysokość podatku wydawana jest na każdy rok odrębnie. Podatnik może zrzec się opodatkowania w formie karty podatkowej w terminie 14 dnia od daty doręczenia decyzji. Musi wówczas wybrać jedną z pozostałych form opodatkowania. Wysokość stawki podatku zależna jest w większości przypadków od ilości zatrudnianych pracowników oraz wielkości miejscowości w której działalność jest prowadzona. 7
Odliczenia od podatku. Od stawki karty można odliczyć TYLKO składkę zdrowotną w wymiarze 7,75% podstawy wymiaru składki. Płatność podatku. Karta podatkowa jest płatna do 7 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni za wyjątkiem grudnia, który jest płatny do 28 grudnia. Karta podatkowa jest dochodem budżetu gminy. 8
Obowiązki podatnika. W przypadku zatrudniania pracowników prowadzenie ewidencji zatrudnienia wraz z indywidualnymi kartami przychodów i przechowywanie ich w miejscu prowadzenia działalności Wystawianie na żądanie klienta rachunków lub faktur i przechowywanie ich przez 5 lat licząc od końca roku w którym je wystawiono. 9
Powiadamianie U.S. o wszelkich zmianach mogących mieć wpływ na stawkę podatku lub zastosowanie tej formy opodatkowania. Złożenie po zakończonym roku podatkowym deklaracji o wysokości zapłaconej i odliczonej składki zdrowotnej - PIT 16A. W przypadku pozostawania w nowym roku na tej samej formie opodatkowania opłacanie podatku w ubiegłorocznej wysokości do momentu otrzymania nowej decyzji. 10
W przypadku: Podania we wniosku PIT 16 danych niezgodnych ze stanem faktycznym Nieprowadzenia lub nierzetelnego prowadzenia ewidencji zatrudnienia Nie powiadomienia U.S. o zmianach mogących mieć wpływ na opodatkowanie lub wysokość stawki Wystawiania rachunków lub faktur niezgodnie ze stanem faktycznym U.S. stwierdza wygaśnięcie decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej. 11
Podstawa prawna: ustawa z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne Dz. U. nr 144 poz. 930 z 1998 r. ze zm. Podatek ten dotyczy osób duchownych osiągających przychody z opłat otrzymywanych w związku z pełnionymi funkcjami o charakterze duszpasterskimi. 12
Przepisy prawne są skonstruowane w odniesieniu do Kościoła Rzymsko Katolickiego. Stawka podatku ustalana jest w drodze decyzji U.S. za każdy rok odrębnie. Jeżeli liczba wyznawców na danym terenie stanowi mniejszość w ogólnej liczbie mieszkańców osoba duchowna ma obowiązek dołączyć do wniosku o opodatkowanie oświadczenie o liczbie wyznawców. 13
Stawki podatku są określone dla proboszczów i wikariuszy w odniesieniu do innych wyznań stosuje się te stawki odpowiednio do osób sprawujących porównywalne funkcje. Podatek jest opłacany kwartalnie w terminie do 20 następnego miesiąca po upływie kwartału z wyjątkiem 4 kwartału, który jest płatny do 28 grudnia. Podatek jest dochodem Budżetu Państwa. 14
Stawka podatku dla proboszczów zależy od liczby mieszkańców danej parafii. Stawka podatku dla wikariuszy zależy od liczby mieszkańców parafii i wielkości miejscowości w której parafia się znajduje. Osoby duchowne mogą zrzec się tego opodatkowania do dnia 20 stycznia, do dnia poprzedzającego rozpoczęcie wykonywania funkcji duszpasterskich lub do 14 dni od dnia otrzymania decyzji od U.S. Wówczas są zobowiązane do założenia p.k.p.i.r. i opodatkowania na zasadach ogólnych. 15
Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych. Podstawa prawna: ustawa z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne Dz. U. nr 144 poz. 930 z 1998 r. ze zm. 16
Podatnik może opłacać ryczałt jeśli: W roku poprzednim uzyskał przychody z działalności (sam lub w spółce) niższe niż równowartość 150.000 euro (limit na 2014 rok 633.450 zł) Kurs euro 1 euro = 4,223 zł Rozpoczyna działalność bez względu na wysokość przychodów w 1 roku Nie korzysta z okresowych zwolnień z podatku dochodowego przyznanych na podstawie odrębnych przepisów 17
Nie osiąga przychodów z prowadzenia apteki, lombardu, kantoru czy wolnego zawodu innego niż wymieniony w art. 4 ust.1 pkt 11 Nie świadczy usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy Nie prowadzi handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych Nie wytwarza wyrobów opodatkowanych akcyzą (wyjątek: wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii) 18
Nie dokonał zmiany działalności z samodzielnej na spółkę z małżonkiem lub odwrotnie lub z działalności wykonywanej przez 1 z małżonków na działalność wykonywaną przez 2 jeśli przed zmianą opłacano podatek dochodowy na zasadach ogólnych W roku podatkowym lub poprzednim nie wykonywał w ramach umowy o pracę czynności wchodzących w zakres działalności 19
Stawki ryczałtu: 20 % - wolne zawody 17 % - usługi wg art. 12 ust. 1 pkt 2 8,5 % - usługi, gastronomia w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu ponad 1,5%, wytwarzanie wyrobów z materiału powierzonego, prowizja komisanta, kolportera 5,5 % - produkcja, budownictwo, transport o ładowności pow. 2 ton 20
3 % - handel, gastronomia, sprzedaż środków trwałych i WNiP oraz wyposażenia 10 % - stawka szczególna stosowana tylko do sprzedaży praw majątkowych i nieruchomości 21
Ewidencja przychodów. Obowiązek założenia ewidencji powstaje w momencie uzyskania przychodu. Ewidencję, faktury na sprzedaż oraz dowody zakupu surowców i towarów należy przechowywać w miejscu prowadzenia działalności, siedzibie lub biurze podatkowym. Dodatkowo należy prowadzić również wykaz środków trwałych i WNiP oraz ewidencję wyposażenia i ewidencję zatrudnienia. 22
Jeśli podatnik uzyskuje przychody opodatkowane różnymi stawkami ewidencje należy prowadzić w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności. W przeciwnym razie stawka karna wynosi 8,5% od całości przychodu lub 17% czy 20% w przypadku uzyskiwania przychodów opodatkowanych tymi stawkami. 23
Jeśli podatnik zaprzestanie prowadzenia ewidencji lub nie można jej uznać za dowód w postępowania podatkowym U.S. ustala przychód w drodze oszacowania. Stawka ryczałtu wynosi wówczas 5x stawki ryczałtu max. 75% podatku. 24
Ryczałt opłacany jest miesięcznie do 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Wyjątkiem jest grudzień płatny do 31 stycznia roku następnego. Podatnik, którego przychody nie przekroczyły w roku poprzednim 25.000 euro (105.575 zł) może wybrać formę opłacania podatku kwartalnie. Wówczas podatek jest płatny do 20 następnego miesiąca po upływie kwartału. Deklarację takiego wyboru należy złożyć do 20 stycznia. 25
Od przychodu i od podatku przysługują wszelkie odliczenia określone uopdoof Po zakończonym roku podatnik ma obowiązek złożyć zeznanie PIT 28 wraz z załącznikami do 31 stycznia. Jeżeli podatnik z jakiegoś powodu utraci prawo do ryczałtu ma obowiązek od dnia utraty przejść na p.k.p.i.r. i opłacać podatek na zasadach ogólnych. 26
Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 roku w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów Dz. U. nr 152 poz. 1475 ze zm. 27
Podatkową księgę prowadzą: Osoby fizyczne Spółki cywilne i jawne osób fizycznych Spółki partnerskie Osoby wykonujące działalność na podstawie umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia zawartych na podstawie odrębnych umów Osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej, jeśli zgłosiły zamiar prowadzenia ksiąg Osoby duchowne, które zrzekły się opłacania zryczałtowanego podatku 28
Podatnicy prowadzący księgę mają obowiązek prowadzić szereg ewidencji dodatkowych w zależności od potrzeb, np.: Ewidencję środków trwałych i WNiP Ewidencję wyposażenia Ewidencję zatrudnienia i karty przychodów Ewidencję kupna i sprzedaży walut Ewidencja pożyczek i zastawionych rzeczy Ewidencja zakupu i sprzedaży VAT Ewidencja sprzedaży Ewidencja przebiegu pojazdu 29
Podatnik ma obowiązek powiadomienia U.S. o założeniu księgi do 20 stycznia lub w dniu rozpoczęcia działalności. Powierzenie księgi biuru podatkowemu wymaga powiadomienia U.S. w terminie 7 dni od daty zawarcia umowy z biurem. W szczególnych przypadkach U.S. może zwolnić podatnika z prowadzenia księgi całkowicie lub częściowo. 30
Podatnik jest obowiązany prowadzić księgę rzetelnie i niewadliwie. Niewadliwość zgodność z przepisami rozporządzenia i objaśnieniami do niego Rzetelność zgodność z rzeczywistością Przepisy rozporządzenia określają sytuacje szczególne w których księga jest uznawana za rzetelną pomimo błędów i tak: niewpisane lub błędnie wpisane kwoty przychodu nie przekraczają łącznie 0,5% przychodu wykazanego w księdze za dany rok podatkowy lub wykazanego w roku podatkowym do dnia stwierdzenia błędów, lub 31
Zapisy w księdze mają być dokonywane w języku polskim i walucie polskiej w sposób staranny, czytelny i trwały. Podstawą zapisów są dowody księgowe, czyli: Faktury VAT (w tym korygujące i inne) Dokumenty celne Inne dowody stwierdzające fakt dokonania operacji i jej przebieg zawierające: Wiarygodne określenie stron Datę wystawienia dowodu i datę operacji Przedmiot, ilość i wartość operacji Podpisy osób uprawnionych 32
Do innych dowodów księgowych należą: Dzienne zestawienie dowodów Noty księgowe Dowody przesunięć Dowody opłat pocztowych i bankowych Inne Na udokumentowanie niektórych kosztów dowodem księgowym może być również dowód wewnętrzny wystawiony przez podmiot dokonujący zakupu. 33
Sposób prowadzenia księgi. Zakup materiałów podstawowych i towarów wpisany do księgi niezwłocznie po zakupie, przed przekazaniem do sprzedaży, produkcji czy magazynu. Pozostałe wydatki raz dziennie po zakończeniu dnia Przychody raz dziennie po zakończeniu dnia Istnieją liczne wyjątki od tych reguł. 34
Podatnicy prowadzący księgę mają obowiązek sporządzić i wpisać do księgi spis z natury: towarów handlowych materiałów podstawowych i pomocniczych, półproduktów i produktów w toku, Wyrobów gotowych, Odpadów, Wyposażenia (tylko przy likwidacji), na dzień 1 stycznia każdego roku, a także przy zmianie wspólnika, zmianie udziałów czy likwidacji działalności 35
Formuła obliczania dochodu. Uproszczona: przychody koszty = dochód Pełna: Koszty uzyskania przychodów: Spis z natury na początek okresu +wydatki na zakup materiałów i towarów +wydatki pozostałe - spis z natury na koniec okresu Przychody koszty uzyskania przychodów = dochód 36