Zasiłek opiekuńczy na dziecko 11 przykładów z praktyki 1
Ubezpieczenia społeczne dla specjalistów WYJĄTKOWEEBOOKIZADARMODLACIEBIE Zajmujesz się ubezpieczeniami społecznymi? Pobierz darmowe ebooki. Jeśli: zajmujeszsięubezpieczeniamispołecznymi, chceszwiedziećozmianachwprzepisachiskutkachtychzmian wpraktyce KLIKNIJ i pobierz bezpłatne e-poradniki! 2
Kierownik grupy wydawniczej: Agnieszka Konopacka-Kuramochi Wydawca: Marlena Prószyńska Redaktor naczelny: Krystyna Trojanowska Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Korekta: Zespół Skład i łamanie: Studio Raster, N. Bogajczyk ISBN: 978-83-269-6641-5 Informacje o prenumeracie: tel.: 22 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: ksiegowy@wip.pl NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Wszelkie prawa do niniejszej publikacji, w tym do jej tytułu oraz do treści zawartych w zamieszczonych w niej artykułach, podlegają ochronie prawnej przewidzianej w szczególności prawem autorskim. Ich przedruk oraz rozpowszechnianie bez wiedzy i zgody redakcji są zabronione. Zakaz ten nie dotyczy cytowania ww. materiałów w granicach dozwolonego użytku, z powołaniem się na źródło. Wszelkie materiały zawarte w niniejszej publikacji mają charakter wyłącznie popularyzacyjno-informacyjny i nie mogą być traktowane w sposób prawnie wiążący pomiędzy Czytelnikiem a wydawcą lub redakcją. Redakcja dokłada wszelkich starań, aby informacje i dane zamieszczone w tych materiałach były poprawne merytorycznie i aktualne, jednakże informacje te nie mają charakteru porady czy opinii prawnej, jako że wydawca ani redakcja nie świadczą żadnych usług prawnych. Nie mogą być one również traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. Zastosowanie tych informacji w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji lub opinii prawnej. Wobec powyższego wydawca, redakcja, redaktorzy ani autorzy ww. materiałów nie ponoszą odpowiedzialności prawnej, w szczególności za skutki zastosowania lub wykorzystania w jakikolwiek sposób informacji zawartych w tych materiałach. 3
Spis treści Zasiłek opiekuńczy na dziecko zdrowe, gdy drugi rodzic nie może się nim opiekować 5 Co oznacza sformułowanie nieprzewidziane zamknięcie przedszkola 6 Zasiłek na dziecko hospitalizowane 6 Zasady przyznania prawa do zasiłku przy zmianowej pracy rodziców 6 Prawo do zasiłku po ustaniu zatrudnienia 7 Za jaki okres można wypłacać zasiłek opiekuńczy 7 Jak obliczyć wymiar przysługującego zasiłku, gdy dziecko w roku kalendarzowym ukończy 14 lat? 7 Czy wypłata zasiłku opiekuńczego może przekraczać ustawowy limit 8 4
Zasiłek opiekuńczy na dziecko 11 przykładów z praktyki Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, bez okresu wyczekiwania, wszystkim ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu, bez względu na to, czy podlegają temu ubezpieczeniu obowiązkowo, czy dobrowolnie. Zasady ustalania prawa do zasiłku są jednakowe dla wszystkich ubezpieczonych. Czy prawo do zasiłku opiekuńczego ma tylko rodzic biologiczny dziecka? Czy można ubiegać się o zasiłek opiekuńczy, gdy chore dziecko przebywa w szpitalu? Na jakich zasadach przysługuje zasiłek, jeżeli rodzice pracują na zmiany? To tylko kilka z wielu zagadnień, które omawiamy w opracowaniu. Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu z tytułu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat 14 oraz nad innym chorym członkiem rodziny. Prawo do zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem przysługuje na równych prawach matce i ojcu dziecka, pod warunkiem że oboje podlegają ubezpieczeniu chorobowemu. Zasiłek wypłaca się tylko jednemu z rodziców, tj. temu, który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę za dany okres. Oznacza to, że nie przysługuje on obojgu rodzicom, którzy chcieliby sprawować opiekę nad dzieckiem w tym samym czasie. Rozpatrując prawo do zasiłku na dzieci, istotne są ich wiek i fakt, czy są chore, czy zdrowe. Za dziecko uważa się nie tylko dziecko własne ubezpieczonego, lecz także dziecko jego małżonka, dziecko przysposobione albo dziecko przyjęte na wychowanie i utrzymanie. Przykład 1. Zasiłek na dziecko współmałżonka Pracownica Anna P. ma 10-letnią córkę Joannę. W styczniu 2017 roku zawarła związek małżeński z pracownikiem Bartoszem B., który ma 6-letnią córkę Oliwię. W kwietniu 2017 roku urodziło się ich wspólne dziecko syn Jakub. Od zawarcia związku małżeńskiego, oboje pani Anna i pan Bartosz mają prawo do zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad każdym z tych dzieci dzieckiem własnym z poprzedniego związku, dzieckiem drugiego małżonka i dzieckiem, którego oboje są rodzicami. Warto podkreślić, że w przypadku gdy ubezpieczeni nie zawarli związku małżeńskiego, zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad chorym dzieckiem nie przysługuje z tytułu opieki nad dzieckiem drugiego rodzica. Prawo to mają tylko z tytułu opieki nad dzieckiem własnym i dzieckiem wspólnym. Przykład 2. Bez zasiłku na dziecko konkubenta Pracownica Elwira Z. ma 8-letniego syna Krzysztofa, a jej partner, pracownik Janusz Sz., z którym nie zawarła formalnego związku małżeńskiego, ma 4-letnią córkę Klaudię. W maju 2017 roku urodziło się ich wspólne dziecko syn Jan. W razie konieczności sprawowania opieki nad tymi dziećmi zasiłek opiekuńczy będzie przysługiwał każdemu z rodziców nad dzieckiem własnym i nad dzieckiem wspólnym, tj. pani Elwirze nad synem Krzysztofem, panu Januszowi nad córką Klaudią i obojgu nad wspólnym dzieckiem synem Janem, urodzonym w maju 2017 roku. Nie będą mieli jednak prawa do zasiłku w razie sprawowania opieki nad dziećmi, które nie pochodzą z ich związku, tj. nad dzieckiem partnera/partnerki pracownica nad córką partnera, a pracownik nad synem partnerki. Zasiłek opiekuńczy na dziecko zdrowe, gdy drugi rodzic nie może się nim opiekować Omawiany zasiłek w określonych przypadkach przysługuje drugiemu z rodziców na zdrowe dziecko, które nie ukończyło 8 lat. Taka sytuacja zaistnieje w razie: nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza; choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, określoną w ustawie z 4 lutego 2011 r. 5
o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 157), lub opiekuna dziennego, sprawujących opiekę nad dzieckiem; porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego albo rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki; pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym, wykonujących działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne. Co oznacza sformułowanie nieprzewidziane zamknięcie przedszkola Nieprzewidziane zamknięcie przedszkola to taka sytuacja, gdy o zamknięciu tej placówki rodzice dowiedzieli się w terminie krótszym niż 7 dni przed dniem, od którego będzie nieczynna. Wtedy uważa się, że rodzice mają zbyt mało czasu, aby zapewnić dziecku opiekę w inny sposób i mają do niej prawo osobiście. Zasada ta ma zastosowanie również w razie nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego lub szkoły. Zasiłek na dziecko hospitalizowane Zasiłek opiekuńczy przysługuje także, gdy chore dziecko przebywa w szpitalu. Warunkiem jednak jest potwierdzenie konieczności pobytu matki/ojca dziecka w szpitalu wraz z dzieckiem zaświadczeniem lekarskim. Musi być wystawione przez lekarza, który leczy dziecko. W razie roszczenia o zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad dzieckiem w czasie jego pobytu w szpitalu muszą być spełnione także pozostałe warunki do jego otrzymania, tj.: nie może być wyczerpany limit wypłaty zasiłku wynoszący 60 dni w roku kalendarzowym; inny członek rodziny, poza składającym roszczenie, nie może sprawować opieki. Wnioski dla płatnika Podkreślmy, że w przypadku gdy zaświadczenie lekarskie z tytułu opieki nad dzieckiem wystawił szpital, jest to równoznaczne ze stwierdzeniem konieczności opieki. Jeśli natomiast zwolnienie lekarskie wystawił np. lekarz rodzinny, to konieczne jest dodatkowe zaświadczenie od lekarza leczącego dziecko w szpitalu. Zasady przyznania prawa do zasiłku przy zmianowej pracy rodziców Jeżeli rodzice dziecka pracują na zmiany, przy ustalaniu prawa do zasiłku opiekuńczego istotne jest zarówno to, czy opieki wymaga dziecko chore czy zdrowe, jak i czy rodzice pracują na tych samych czy różnych zmianach. Jeżeli oboje rodzice dziecka w wieku do lat 8 są zatrudnieni w systemie pracy zmianowej na różnych zmianach, to każdego z nich uważa się za osobę stale opiekującą się dzieckiem. W razie choroby, porodu lub pobytu jednego z rodziców w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne drugiemu z rodziców przysługuje zasiłek opiekuńczy nad tym zdrowym dzieckiem. Przykład 3. Opieka nad zdrowym dzieckiem do lat 8 Rodzice dziecka w wieku 5 lat są zatrudnieni w systemie pracy zmianowej i pracują na różnych zmianach. W okresie od 8 do 19 maja 2017 r. matka dziecka przebywała w szpitalu z powodu choroby. Za okres pobytu w szpitalu matki ojciec dziecka ma prawo do zasiłku opiekuńczego nad dzieckiem zdrowym w wieku 5 lat, ponieważ matka jego stała opiekunka była w szpitalu. Jeżeli oboje rodzice są zatrudnieni albo jedno z nich pracuje w systemie pracy zmianowej, zasiłek opiekuńczy przysługuje za dni, w które dziecko w wieku do lat 8 pozostawałoby bez opieki z powodu porodu, choroby lub pobytu drugiego z rodziców w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne. Przykład 4. Zasiłek na zdrowe dziecko w żłobku Dziecko pracownicy Ewy R. ma 2 lata i uczęszcza do żłobka. Pracownica pracuje na jedną zmianę w godzinach od 8.00 do 16.00, a ojciec dziecka Jerzy R. pracuje na dwie zmiany. W okresie od 8 do 19 maja 2017 r. pani Ewa była chora i nie mogła opiekować się dzieckiem. Panu Jerzemu zasiłek opiekuńczy przysługuje tylko za te dni z okresu od 8 do 19 maja 2017 r., w których miał pracować na drugiej zmianie, ponieważ w tych dniach dziecko pozostawałoby bez opieki. Przykład 5. Zasiłek na chore 12- letnie dziecko Córka pracownicy Agaty F. (w wieku 12 lat) była chora od 3 do 14 kwietnia 2017 r. Pracownica i jej małżonek Grzegorz F., ojciec dziecka, pracują na tych samych zmianach. W kwietniu 2017 roku pracowali w godzinach od 8.00 do 16.00. Opiekę nad chorym dzieckiem od 3 do 14 września 2017 r. sprawowała pani Agata i poza nią nie było innych członków rodziny, którzy mogliby zaopiekować się córką w czasie jej choroby. Pracownica miała zatem prawo do zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad chorym dzieckiem za cały okres opieki sprawowanej od 3 do 14 kwietnia 2017 r. W przypadku chorego dziecka, którego rodzice pracują na tych samych zmianach, zasiłek opiekuńczy przysługuje obojgu rodzicom, każdemu za okres faktycznie sprawowanej opieki. 6
Przykład 6. Zasiłek dla obojga rodziców pracujących na zmiany Państwo Renata i Witold W. rodzice dziecka w wieku 9 lat Marka pracują na tych samych zmianach od 7.00 do 15.00. W okresie od 3 do 21 kwietnia 2017 r. ich dziecko było chore. W okresie od 3 do 13 kwietnia 2017 r. opiekę nad Markiem sprawowała pani Renata, a od 14 do 21 kwietnia 2017 r. pracownik pan Witold. Każde z rodziców dziecka miało prawo do zasiłku opiekuńczego za okres opieki sprawowanej we wniosku o wypłatę zasiłku: pani Renata za 11 dni (od 3 do 13 kwietnia), pan Witold za 8 dni (od 14 do 21 kwietnia), łącznie 19 dni z limitu 60 dni przysługującego w 2017 roku. Jeżeli oboje rodzice pracują w systemie pracy zmianowej bądź tylko jedno z nich pracuje na zmiany, to zasiłek opiekuńczy przysługuje za okres sprawowania opieki, w którym oboje rodzice pracują na tych samych zmianach oraz gdy pracują na różnych zmianach, a chore dziecko pozostawałoby bez opieki w wyniku częściowego pokrywania się godzin pracy lub wskutek dojazdu albo dojścia do pracy i z pracy. Przykład 7. Choroba dziecka i dojazd do pracy rodziców zmianowych Marta 9-letnia córka pracownicy Kamili T. była chora od 15 do 24 maja 2017 r. Pracownica i jej mąż Karol T., ojciec dziecka, pracują w systemie pracy zmianowej w godzinach od 6.00 do 14.00, od 14.00 do 22.00 i od 22.00 do 6.00. Każde z rodziców dziecka dojeżdża do pracy, a podróż zajmuje godzinę do pracy i tyle samo z pracy. Zasiłek opiekuńczy przysługuje jednemu z rodziców za dni, w których pracuje na tej samej zmianie co drugi rodzic, oraz za dni, w których pracuje na innej zmianie, ale w związku z dojazdem do pracy i z pracy chora Marta pozostawałaby bez opieki. Powyższa zasada dotyczy także sytuacji, gdy nastąpi nieprzewidziane zamknięcie żłobka, przedszkola, klubu dziecięcego, do których dziecko uczęszcza, albo choroby niani lub stałego opiekuna dziennego. Prawo do zasiłku po ustaniu zatrudnienia Wielu płatników i ubezpieczonych ma wątpliwości, czy można ubiegać się o zasiłek, gdy opieka jest sprawowana po ustaniu zatrudnienia? Otóż nie, ponieważ zasiłek opiekuńczy przysługuje tylko osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w czasie trwania tego ubezpieczenia. Przykład 8. Choroba dziecka po ustaniu zatrudnienia matki Pracownica Beata Ch. zatrudniona do 31 maja 2017 r. sprawuje opiekę nad chorym synem od 22 maja do 7 czerwca 2017 r. O wypłatę zasiłku opiekuńczego za cały ten okres wystąpiła do swojego pracodawcy, który jest uprawiony do wypłaty zasiłków w 2017 roku. Pracodawca wypłacił zasiłek opiekuńczy za okres od 22 do 31 maja 2017 r., tj. za okres opieki sprawowanej nad chorym synem, przypadający w czasie trwania zatrudnienia. Za okres po ustaniu zatrudnienia od 1 do 7 czerwca 2017 r. zasiłek opiekuńczy osobie, której ustało ubezpieczenie chorobowe, nie przysługuje. Za jaki okres można wypłacać zasiłek opiekuńczy Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy w związku z koniecznością osobistego sprawowania opieki, jednak nie dłużej niż przez: 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem w wieku do lat 8 (zdrowym) oraz nad dzieckiem chorym w wieku do 14 lat; 14 dni w roku kalendarzowym, gdy opieka sprawowana jest nad chorym dzieckiem powyżej 14 lat lub innym dorosłym członkiem rodziny. Co ważne, łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad dziećmi i innymi członkami rodziny, niezależnie od liczby osób uprawnionych do tego zasiłku i bez względu na liczbę dzieci i innych członków rodziny wymagających opieki, nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 60 dni, w tym 14 dni z tytułu opieki nad dziećmi w wieku powyżej 14 lat oraz innymi członkami rodziny. Okres wypłaty zasiłku z tytułu opieki nad dziećmi i chorymi członkami rodziny nie wynosi łącznie 74 dni w roku kalendarzowym, lecz 60. Oznacza to, że gdy np. z tytułu opieki nad chorą żoną pracownik otrzyma zasiłek za 14 dni, to z tytułu opieki nad dziećmi będzie mógł go pobrać za okres uzupełniający do 60 dni, tj. za 46 dni. Jak obliczyć wymiar przysługującego zasiłku, gdy dziecko w roku kalendarzowym ukończy 14 lat? Przed ukończeniem przez dziecko14. roku życia pracownik ma na nie prawo do zasiłku opiekuńczego przez okres w ramach limitu 60 dni w roku kalendarzowym. Od dnia, w którym dziecko ukończy 14 lat, prawo do zasiłku przysługuje na to dziecko i ewentualnie innych dorosłych członków rodziny maksymalnie przez 14 dni. Przykład 9. Dziecko kończy 14 lat Pracownik Marcin P. wykorzystał 24 dni opieki nad dzieckiem Leonem w okresie od 1 do 24 marca 2017 r. Syn urodził się 25 marca 2003 r. i w 2017 roku przypadają jego 14. urodziny. Ponownie pracownik sprawował opiekę nad synem od 10 do 14 kwietnia. W tym przypadku w 2017 roku pan Marcin w okresie od 1 stycznia do 24 marca 2017 r., tj. przed ukończeniem przez dziecko 7
14. roku życia, miał prawo do zasiłku opiekuńczego w ramach limitu 60 dni w roku kalendarzowym. Od 25 marca 2017 r., od którego syn ukończył 14 lat, pracownik ma prawo do zasiłku opiekuńczego przez okres maksymalnie 14 dni na to dziecko oraz ewentualnie innych chorych członków rodziny. Do limitu 14 dni nie wlicza się dni zasiłku opiekuńczego wypłaconego na dziecko w tym roku przed ukończeniem przez nie 14. roku życia. Ponieważ zasiłek przysługuje łącznie na dzieci i innych członków rodziny za okres nie dłuższy niż 60 dni, przy ustalaniu prawa do zasiłku należy sprawdzać, czy limit ten nie został przekroczony. Przykład 10. Opieka po ukończeniu przez dziecko 14 lat Pracownica Gabriela P. korzystała z zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad dziećmi w wieku do lat 14 i chorą matką w styczniu, lutym i marcu 2017 roku, łącznie przez 49 dni na dzieci 40 dni i na chorą matkę 9 dni. W okresie od 10 do 18 kwietnia 2017 r. (9 dni) ponownie chorowało dziecko pracownicy córka Kinga, która 12 kwietnia 2017 r. ukończyła 14 lat. Zasiłek opiekuńczy na Kingę przysługiwał pani Gabrieli za okres od 10 do 11 kwietnia 2017 r. 2 dni, w ramach limitu 60 dni w 2017 roku, za okres od 12 do 16 kwietnia 2017 r. 5 dni w ramach limitu 14 dni w 2017 roku, a za pozostały okres od 17 do 18 kwietnia 2017 r. zasiłek nie przysługiwał. Wcześniej zasiłek wypłacono na matkę pracownicy za okres 9 dni. Zatem na dziecko, które ukończyło 12 kwietnia 14 lat, zasiłek przysługuje jedynie za 5 dni do wyczerpania limitu 14 dni. W tym przypadku pani Gabrieli pozostało do wykorzystania jeszcze 2 dni zasiłku na dziecko, które nie ukończyło 14. roku życia [60 (49 + 5)] = 6. Czy wypłata zasiłku opiekuńczego może przekraczać ustawowy limit Poza limitem 60 dni zasiłek opiekuńczy przysługuje również z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem, którego matka w ciągu 8 tygodni po porodzie przebywa w szpitalu. Taki zasiłek w praktyce określany jest jako dodatkowy. Jego wymiar wynosi do 56 dni poza wspomnianym limitowanym zasiłkiem 60-dniowym. Zasiłek ten przysługuje ubezpieczonemu ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny w sytuacji, gdy w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego w wymiarze do 8 tygodni po porodzie ubezpieczona matka dziecka przebywa w szpitalu. Przykład 11. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy Pracownica Pamela J. urodziła córkę 16 marca 2017 r. i ma prawo do urlopu i zasiłku macierzyńskiego przez 20 tygodni, tj. do 2 sierpnia 2017 r. (140 dni). Bezpośrednio po urodzeniu dziecka przebywała w szpitalu do 12 kwietnia 2017 r. Ubezpieczonemu Pawłowi J. ojcu dziecka za okres od 16 marca do 12 kwietnia (28 dni) przysługiwał dodatkowy zasiłek opiekuńczy nad dzieckiem, z uwagi na pobyt matki dziecka w szpitalu w okresie korzystania przez nią z urlopu macierzyńskiego do 8 tygodni. 8-tygodniowy urlop macierzyński pracownicy skończył się 10 maja 2017 r. W 2017 roku pracownik korzystał już z opieki nad chorą żoną i starszym dzieckiem, pobierając z tego tytułu zasiłek opiekuńczy, łącznie przez 45 dni. Nie ma to wpływu na uprawnienie do zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad dzieckiem urodzonym 16 marca 2017 r., którego matka od dnia porodu (16 marca 2017 r.) do 12 kwietnia 2017 r. przebywała w szpitalu. Przy ustalaniu prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego nie jest istotne, z jakiego powodu matka dziecka przebywa w szpitalu. Pobyt w szpitalu może być związany zarówno z przebytym porodem, jak i zupełnie innym schorzeniem, np. zapaleniem płuc czy złamaniem nogi. Nie ma także znaczenia, czy matka dziecka przebywa w szpitalu bezpośrednio po porodzie, czy w okresie późniejszym. Istotne jest natomiast to, aby pobyt w szpitalu przypadał na okres pierwszych 8 tygodni urlopu i/lub zasiłku macierzyńskiego. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy otrzyma pracownik, nawet jeżeli razem z żoną wykorzystali w danym roku kalendarzowym 60 dni z tytułu opieki nad starszym dzieckiem/ starszymi dziećmi. Będzie tak, ponieważ dodatkowy wymiar zasiłku opiekuńczego przysługuje niezależnie od zasiłku w wymiarze 60 dni z tytułu opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny. Okres wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego nie jest także w żaden sposób związany z rokiem kalendarzowym. Anna Michalska specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych 8
2BC107 ISBN 978-83-269-6641-5