VI. SAMODZIELNE STANOWISKO PRACY DO SPRAW OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI ZDROWIA 1. Kierunki działania 1) Realizowanie programów edukacyjnych i kampanii społecznych w obszarze promocji zdrowia i profilaktyki chorób. 2) Nawiązywanie współpracy ze szczególnym uwzględnieniem władz lokalnych w zakresie realizacji zadań profilaktyki i promocji zdrowia. 3) Inicjowanie zadania w obszarze edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia zgodne z aktualną sytuacją epidemiologiczną oraz potrzebami społeczeństwa. 2. Działalność kontrolno-represyjna 1. Liczba przeprowadzonych wizytacji 2. Liczba wydanych decyzji administracyjnych (merytorycznych) 3. Liczba wydanych decyzji administracyjnych (płatniczych) 30 - - 4. Liczba wydanych postanowień - 5. Liczba wystawionych mandatów - 6. Kwota mandatów - 3. Istotne elementy nadzoru mające wpływ na stan bezpieczeństwa sanitarnego powiatu głogowskiego 1) W zakresie zmniejszenia rozpowszechnienia palenia tytoniu CZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NAS - PROGRAM PRZEDSZKOLNEJ EDUKACJI ANTYTYTONIOWEJ Program ten stanowi pierwszy etap nabywania wiedzy na temat szkodliwości dymu tytoniowego. Przyczynia się znacząco do szerzenia profilaktyki antynikotynowej wśród najmłodszych - dzieci poznają konsekwencje palenia tytoniu, dowiadują się o skutkach biernej ekspozycji na dym tytoniowy. Uzyskał rekomendację Ministra Edukacji Narodowej, a honorowy patronat nad nim objął Rzecznik Praw Dziecka. W VIII edycji programu wzięło udział 8 przedszkoli publicznych, 2 przedszkola niepubliczne oraz 5 oddziałów przedszkolnych. Działaniami edukacyjnymi objęto 478 dzieci oraz 450 rodziców. Dzieci bardzo chętnie uczestniczyły we wszystkich proponowanych działaniach. Treści realizowanego programu pozwalały na usystematyzowanie bądź zdobycie nowych doświadczeń: świat jest brudny, zanieczyszczony, dymiący, kurzący, ale tylko wtedy jak są spaliny albo dym. Dzieci miały możliwość odniesienia się do swoich wcześniejszych doświadczeń m.in. podczas wizyty straży pożarnej na terenie przedszkola. Utrwaliły wiedzę na temat szkodliwego wpływu palenia papierosów na zdrowie oraz wygląd i higienę jamy ustnej. Szukały odpowiedzi na pytanie: Dlaczego człowiek wymyślił papierosy i alkohol, bo to przecież szkodzi naszemu zdrowiu. 2
ŚWIATOWY DZIEŃ BEZ TYTONIU oraz ŚWIATOWY DZIEŃ RZUCANIA PALENIA Światowy Dzień bez Tytoniu w maju 2016 roku przebiegł pod hasłem Jednolite opakowania wyrobów tytoniowych Fakty i wyzwania. Na terenie szkół powiatu głogowskiego organizowano apele zdrowotne, prezentacje multimedialne, konkursy. Pogadanki na temat skutków zdrowotnych palenia papierosów oraz e- papierosów prowadził pracownik OZiPZ PSSE w Głogowie. Zorganizowano ekspozycję materiałów edukacyjnych na temat skutków szkodliwego wpływu nikotyny na organizm. Bieżące informacje na temat Światowego Dnia bez Tytoniu zamieszczono na stronie internetowej Stacji. W ramach obchodów Światowego Dnia Rzucania Palenia na terenie powiatu głogowskiego: prowadzono badania na zawartość CO w wydychanym powietrzu wśród osób narażonych na działanie szkodliwych dymów oraz badania wieku i pojemności płuc w stosunku do wieku biologicznego osoby palącej. Badaniu poddano chętnych rodziców i nauczycieli zespołu szkół oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Wszelkie informacje zamieszczono na stronie internetowej;http://www.psseglogow.pl/światowydzień-rzucania-palenia-3-czwartek-listopada. Na terenie jednej ze szkół powiatu głogowskiego uczniowie wykonali prace plastyczne, które zostały ocenione i nagrodzone przez pedagoga i dyrekcję szkoły. Ponadto uczestniczono w przedstawieniu przygotowanym przez aktorów teatru profilaktycznego z Krakowa dla uczniów klas I-III szkoły gimnazjalnej oraz przedstawieniu profilaktycznym przygotowanym przez uczniów z klas IV-V dla uczniów z klas I-III szkoły podstawowej. Działaniami objęto 620 uczniów oraz 50 rodziców i nauczycieli. 2) Działania związane z ograniczeniem używania substancji psychoaktywnych i związanych z tym szkód zdrowotnych. KRAJOWY PROGRAM ZAPOBIEGFANIA ZAKAŻENIOM HIV I ZWALCZANIA AIDS Działania profilaktyczne w zakresie HIV/AIDS - dopalacze, kierowane są w szczególności do młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. W ramach nadzoru nad środkami zastępczymi zorganizowano dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych i gimnazjalnych zajęcia warsztatowe z wykorzystaniem narkogogli i alkogogli oraz prowadzono dyskusje dydaktyczne na temat stosowania środków psychoaktywnych. Działaniami objęto 743 uczniów / 11 nauczycieli. Ponadto dla osób korzystających z zasobów biblioteki pedagogicznej, zorganizowano wystawę z wykorzystaniem materiałów dot. środków zastępczych. Edukacją objęto ok. 300 osób. W ramach działań profilaktycznych do wszystkich szkół powiatu głogowskiego przesłano informację o konkursie plastycznym pt. Stop dopalaczom. Prace 15 uczniów przesłano do WSSE we Wrocławiu. Przeprowadzono szkolenie w Zakładzie Poprawczym i w Schronisku dla Nieletnich pt. Dopalacze czym są i jak działają. Szkolenie przeprowadził pracownik Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Głogowie. Szkoleniem objęto 32 osoby. Wśród 40 uczniów klas I gimnazjum nr 1 w Głogowie przeprowadzono ankietę pt. Młodzież a dopalacze czym są i jak działają. Ankietę przeprowadził pracownik Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Głogowie. Ponadto z Miejskim Centrum Wspierania Rodziny w Głogowie współorganizowano konferencję naukową pt Dopalacze nowe środki psychoaktywne kierowaną do pracowników socjalnych, kuratorów, dyrektorów i pedagogów szkół, pracowników instytucji pomocowych oraz osób zainteresowanych tym tematem. W konferencji uczestniczyło 120 osób. 3
ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z AIDS W ramach realizacji interwencji nieprogramowej organizowano zajęcia profilaktyczne z wykorzystaniem narkogogli i alkogogli, punkty informacyjno edukacyjne, pogadanki, wystawy tematyczne. Prowadzono dystrybucje materiałów informacyjnych i edukacyjnych takich jak: ulotki, broszury tj: Choroby przenoszone drogą płciową, Zakażenia przenoszone drogą płciową czyli jak zadbać o zdrowie, HIV/AIDS! o co KAMAN? FAQ, To warto wiedzieć HIV i AIDS, Kobieta Sex Zdrowie oraz Nie ryzykuj, Pamiętaj! Każda ekspozycja niesie potencjalne ryzyko zakażenia HIV, HBV, HCV!. Działaniami objęto 435 osób. PROJEKT PROFILAKTYCZNY PROGRAM W ZAKRESIE PRZECIWDZIAŁANIA UZALEŻNIENIU OD ALKOHOLU, TYTONIU I INNYCH ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH Na terenie Głogowa realizowana była w szkołach ponadgimnazjalnych ostatnia III edycja programu ARS, czyli jak dbać o miłość?. Program realizowany był w 4 szkołach ponadgimnazjalnych. W roku szkolnym 2015/2016 udział w programie wzięło 491 uczniów oraz 130 rodziców. Wśród 220 uczniów uczestniczących w realizacji programu przeprowadzono ankietyzację. Jak wynika z ankiet, uczniowie bardzo chętnie uczestniczyli w zajęciach 92 % uczniów wskazało taką odpowiedź, treści programowe dla 97% ankietowanych były zrozumiałe i w 62% ocenione na bardzo dobry lub celujący. Dla 76% uczniów wiadomości wniosły coś nowego do poglądów na temat omawianych substancji psychoaktywnych. Dla 208 osób poddanych ewaluacji, forma zajęć była ciekawa i pozwoliła aktywnie uczestniczyć w realizacji programu. Nikt z ankietowanych nie określił najsłabszych fragmentów czy treści programu. 74% ankietowanych chciałoby aby w przyszłości ich dzieci mogły uczestniczyć w takich zajęciach. DZIAŁANIA KAMPANIJNE w ramach PROJEKTU - Współuczestniczono w działaniach profilaktycznych W cieniu Kolegiaty z alkogogli i narkogogli skorzystało 120 osób. 3) Działalność w zakresie wspierania rozwoju i zdrowia fizycznego, psychospołecznego oraz zapobiegania najczęstszym problemom zdrowotnym i społecznym dzieci i młodzieży PROGRAM PROFILAKTYCZNY WYBIERZ ŻYCIE PIERWSZY KROK W roku szkolnym 2015/2016 po kilkuletniej przerwie realizowano program Wybierz Życie Pierwszy Krok kierowany do uczniów szkół ponadgimnazjalnych dziewcząt i chłopców z klas I, rodziców uczniów oraz kadry pedagogicznej. W realizacji programu wzięły udział 3 szkoły ponadgimnazjalne. Działaniami objęto 1404 osoby w tym 791 uczniów z klas I-IV oraz 597 rodziców i 40 nauczycieli - szkolnych realizatorów. Program został bardzo dobrze odebrany zarówno przez uczniów, nauczycieli jak i rodziców. Przekazywane zagadnienia zdrowotne bardzo zainteresowały i zaciekawiły wskazaną grupę. Niewielu uczniów przed realizacją programu słyszało cokolwiek na temat wirusa HPV. Duże zainteresowanie wzbudziło wykonywanie badań cytologicznych przy pomocy odpowiedniej szczoteczki w ramach Populacyjnego Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy. W ramach programu nawiązano współpracę z Gminą Miejską Głogów, która od 2013 roku realizuje działania Profilaktyka zakażeń wirusami brodawczaka ludzkiego HPV w Gminie Miejskiej Głogów mające na celu zmniejszenie liczby zachorowań na raka szyjki macicy u kobiet poprzez wykonanie szczepień 4
ochronnych szczepionką p/wirusowi HPV w populacji 14-letnich dziewczynek miasta Głogowa. 1/3 kosztów szczepienia pokrywa gmina, a 2/3 kosztów pokrywa rodzic. PROGRAM TRZYMAJ FORMĘ! W nawiązaniu do hasła edycji programu Teraz Polska Trzyma Formę! program skupiony był na aktywności fizycznej młodzieży. Zajęcia prowadzone były na lekcjach wychowania fizycznego oraz sportowych zajęciach poza szkolnych. W X edycji programu uczestniczyło 13 szkół podstawowych oraz 6 szkół gimnazjalnych. Działaniami objęto 2612 uczniów. Program realizowany był przez 153 szkolnych realizatorów i współrealizatorów programu. W realizację programu zaangażowano również 691 rodziców. Podczas programu uczniowie pogłębiali wiedzę dotyczącą zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej, obliczali swoje BMI, malowali plakaty, wykonywali gazetki, brali udział w różnych konkursach o tematyce związanej ze zdrowym odżywianiem i aktywnością fizyczną, uczestniczyli w zawodach sportowych, wycieczkach. Poprzez udział w programie mieli możliwość zwiększenia wiedzy w zakresie prawidłowo zbilansowanej diety, roli aktywności fizycznej dla zdrowia człowieka oraz korzystania z informacji zamieszczonych na etykietach produktów spożywczych. Działania zintegrowały zespoły klasowe, nauczycieli i rodziców. PROGRAM MOJE DZIECKO IDZIE DO SZKOŁY Program edukacyjny mający na celu zwrócenie uwagi rodziców na potrzeby dziecka wynikające z rozpoczęcia nauki w szkole. Materiały dydaktyczne dla rodziców i nauczycieli poruszają m.in. zagadnienia dotyczące: prawidłowego żywienia, wymogów sanitarnych przy przygotowywaniu i spożywaniu posiłków, zapobiegania nadwadze i otyłości, higieny jamy ustnej, prawidłowej postawy dziecka, ochrony wzroku, skutków biernego palenia, dobrodziejstwa szczepień ochronnych, wad wymowy, bezpieczeństwa dziecka w drodze do i ze szkoły czy zdrowia psychicznego dziecka. W realizacji programu uczestniczyło 11 szkół podstawowych. Działaniami edukacyjnymi objęto 995 uczniów, 813 rodziców i opiekunów. Program realizowany były przez 29 nauczycieli oraz współrealizowany przez 3 lekarzy, 6 logopedów oraz 9 innych osób tj. policjanta, dietetyczkę, pielęgniarkę, pedagoga szkolnego czy psychologa. W wyniku całorocznej pracy nad wyrabianiem nawyków dbania o zdrowy styl życia osiągnęliśmy zamierzony cel. PROGRAM JA I MOJE ZDROWIE autorski lokalny program przedszkolny Przedszkolny Program Edukacyjny Ja i moje zdrowie to program promujący zasady racjonalnego odżywiania, sprzyja poznaniu i utrwaleniu prawidłowych czynności higienicznych oraz przyczynia się do wyuczenia u dziecka profilaktycznych nawyków poprzez zabawę. Program realizowany był w 10 przedszkolach powiatu głogowskiego, w 1 oddziale przedszkolnym i w 5 przedszkolach niepublicznych. Działaniami edukacyjnymi objęto 1380 dzieci oraz 987 rodziców. Program realizowany był przez 24 nauczycieli. W roku 2017, po otrzymaniu dotacji z budżetu Gminy Miejskiej Głogów, zaplanowano realizację unowocześnionej wersji programu Ja i moje zdrowie bieg po zdrowie, który realizowany będzie wśród uczniów IV klas szkoły podstawowej. 5
AKCJA ZIMOWA styczeń marzec 2016r. oraz listopad grudzień 2016r. Na terenie Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Głogowie pracownik oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia zorganizował wystawę tematyczną na temat: profilaktyki grypy, powikłań pogrypowych, szczepień ochronnych oraz zmniejszenia ryzyka zagrożeń zdrowotnych w okresie zimowym. Najnowsze informacje na temat grypy oraz film o grypie zamieszczono na stronie internetowej Stacji; http://www.psseglogow.pl/grypa-sezonowa Prowadzono dystrybucję materiałów oświatowo zdrowotnych. Rozdysponowano ok. 150 ulotek na temat grypy oraz skuteczności antybiotyków. Działaniami objęto społeczność lokalną oraz osoby przebywające w Zakładzie Poprawczym i Schronisku dla Nieletnich w Głogowie - ok. 380 osób. ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA w 2016 roku pod hasłem Pokonaj cukrzycę! Akcja nieprogramowa mająca na celu doprowadzenie do zwiększenia wiedzy o cukrzycy, ogromnym obciążeniu tą chorobą i jej poważnych następstwach, zwłaszcza w krajach o niskich i średnich dochodach. Akcja ma na celu podjęcie konkretnych, skutecznych i ekonomicznych działań w walce z chorobą, które będą obejmować zarówno profilaktykę, jak i metody diagnozy, leczenia i opieki nad osobami chorymi na cukrzycę. Materiały oświatowo - informacyjne pomocne przy realizacji interwencji to opracowane przez WHO broszury i ulotki, które otrzymano w formie elektronicznej. Materiały zamieszczono na stronie internetowej Stacji. Działaniami edukacyjnymi objęto 210 osób. BEZPIECZNE WAKACJE 2016 W ramach Akcji Letniej w związku ze Światowymi Dniami Młodzieży na terenie Parafii w Jaczowie oraz 2 Parafiach głogowskich utworzono punkty informacyjne oraz przekazano materiały na temat wskazówek dla osób prywatnych przygotowujących posiłki dla pielgrzymów, 5 kroków bezpiecznej żywności oraz postępowania w nagłych przypadkach, zdrowia i higieny czy zabezpieczenia się przed upałem. Ponadto, prowadzono dystrybucję, adresowanych do podróżnych, materiałów informacyjno-edukacyjnych na temat zalecanych i obowiązkowych szczepień ochronnych przy wybieraniu egzotycznych wakacji. Działaniami objęto 11 obiektów, 670 osób. Rozdysponowano 335 ulotek. Najnowsze informacje zamieszczono na stronie internetowej Stacji. ŚWIATOWY DZIEŃ SENIORA W ramach realizacji powyższej interwencji nieprogramowej aktualne informacje na temat szczepień ochronnych, profilaktyki grypy, powikłań pogrypowych zamieszczono na stronie internetowej PSSE w Głogowie. Ulotki tj.: Przeziębienie? Grypa?. Zdrowiej bez antybiotyków!, Powikłania pogrypowe mogą być śmiertelne zaszczep się, Udar i co dalej?, Bezpiecznie zapobiec chorobie wyłożono w holu Stacji. Działaniami objęto 40 osób. Wnioski 1) Zasięg działań oświatowo-zdrowotnych możliwy był dzięki zaangażowaniu naszych partnerów: dyrektorów, kadry pedagogicznej placówek oświatowo-wychowawczych, personelu medycznego zakładów opieki zdrowotnej, lokalnych samorządów. 2) Na działania edukacyjne pozyskano z Gminy Miejskiej Głogów kwotę w wysokości 4 tys.złotych 6