Spis treści O autorce Podziękowania od autorki Wstęp O książce Konwencje zastosowane w książce Czego nie czytać Naiwne założenia Jak podzielona jest książka Część I: Istotne statystyki dotyczące statystyki Część II: Podstawy wykonywania obliczeń Część III: Rozkłady i centralne twierdzenie graniczne Część IV: Przewidywanie i hipotetyzowanie z przekonaniem Część V: Badania statystyczne i pogoń za znaczącą relacją Część VI: Dekalogi Ikony użyte w książce Co dalej CZĘŚĆ I: ISTOTNE STATYSTYKI DOTYCZĄCE STATYSTYKI Rozdział 1: Statystyka w pigułce Powodzenie w statystycznym świecie Projektowanie odpowiednich badań Sondaże Eksperymenty Gromadzenie wartościowych danych Dobór właściwej próby Unikanie tendencyjności danych Tworzenie skutecznych podsumowań Statystyki opisowe Wykresy i grafy Ustalanie rozkładów Prowadzenie właściwych analiz Błąd statystyczny i przedziały ufności Testowanie statystyczne Korelacja, regresja i tabele krzyżowe Wyciąganie wiarygodnych wniosków Podawanie zawyżonych wyników Kwestionowanie twierdzeń o przyczynie i skutku Jak być detektywem, a nie sceptykiem Rozdział 2: Statystyka w codziennym życiu Statystyka i media - więcej pytań niż odpowiedzi? Sondowanie problemów z popcornem Walka z wirusami Ustalanie przyczyn wypadków Rozważania nad pomyłkami lekarskimi Kwestie utraty gruntów Kontrolowanie szkół Problematyka sportowa Wiadomości ekonomiczne Informacje turystyczne Badanie statystyk seksualnych Dywagacje nad prognozami pogody Rozmyślania o filmach Prześwietlanie horoskopów Wykorzystywanie statystyki w pracy Odbieranie porodów - oraz udzielanie informacji Pozowanie do zdjęć
Gromadzenie danych o pizzy Statystyki w biurze Rozdział 3: Przejmujemy kontrolę - tak wiele liczb i tak mało czasu Wykrywanie błędów, przesady i zwykłych kłamstw Sprawdzanie obliczeń Wykrywanie mylących statystyk Poszukiwanie kłamstw we właściwych miejscach Skutki mylących statystyk Rozdział 4: Narzędzia pracy Statystyka - więcej niż tylko liczby Poznajemy podstawy statystycznego żargonu Dane Zbiór danych Zmienna Populacja Próba losowa czy inna? Statystyka Parametr Tendencyjność Średnia (przeciętna) Mediana Odchylenie standardowe Percentyl Wynik standaryzowany Rozkład i rozkład normalny Centralne twierdzenie graniczne Wartości z Eksperymenty Sondaże (ankiety) Błąd statystyczny Przedział ufności Testowanie statystyczne Wartości p Istotność statystyczna Korelacja kontra przyczynowość CZĘŚĆ II: PODSTAWY WYKONYWANIA OBLICZEŃ Rozdział 5: Średnie, mediany i nie tylko Podsumowywanie danych z wykorzystaniem statystyk opisowych Obliczenia danych kategorycznych - tabele i wartości procentowe Badanie środka za pomocą średniej i mediany Uśrednianie do średniej Podział danych według mediany Porównywanie średnich i median - histogramy Pojęcie rozproszenia Ustalanie odchylenia standardowego Poza zakresem Badanie reguły trzech sigm Pomiar pozycji względnej za pomocą percentyli Obliczanie percentyli Interpretacja percentyli Zestawianie podsumowania pięcioliczbowego Badanie rozstępu ćwiartkowego Rozdział 6: Właściwy obraz - wykresy danych kategorycznych Kawałki układanki - wykresy kołowe Podział wydatków osobistych Dochody z loterii Jedzenie z dostawą do domu Analiza trendów struktury wiekowej
Podnoszenie poprzeczki na wykresach słupkowych Śledzenie kosztów transportu Zyski z loterii Kwestia skali na wykresie słupkowym Rozmyślania nad najbardziej irytującymi sytuacjami w miejscu pracy Rozdział 7: Krok po kroku - wykresy danych liczbowych Histogramy Tworzenie histogramu Interpretacja histogramu Obrazy i liczby Wykrywanie mylących histogramów Badanie wykresów pudełkowych Tworzenie wykresu pudełkowego Interpretacja wykresu pudełkowego Tworzenie wykresów czasowych Interpretacja wykresów czasowych Kwestia zróżnicowania - wykresy czasowe kontra histogramy Wyszukiwanie mylących wykresów czasowych CZĘŚĆ III: ROZKŁADY I CENTRALNE TWIERDZENIE GRANICZNE Rozdział 8: Zmienne losowe i rozkład dwumianowy Definiowanie zmiennej losowej Zmienne dyskretne i ciągłe Rozkłady prawdopodobieństw Średnia i wariancja dyskretnej zmiennej losowej Identyfikacja dwumianu Sprawdzanie warunków rozkładu dwumianowego krok po kroku Brak ustalonej liczby prób Więcej niż sukces lub porażka Próby nie są niezależne Prawdopodobieństwo sukcesu (p) ulega zmianie Znajdowanie prawdopodobieństw dwumianowych z wykorzystaniem wzoru Znajdowanie prawdopodobieństw dwumianowych z wykorzystaniem tablicy dwumianowej Znajdowanie prawdopodobieństw dla określonych wartości X Znajdowanie prawdopodobieństw dla X większego lub mniejszego od określonej wartości oraz dla znajdującego się pomiędzy dwiema wartościami Sprawdzanie średniej i odchylenia standardowego zmiennej o rozkładzie dwumianowym Rozdział 9: Rozkład normalny Badanie podstaw rozkładu normalnego Spotkanie ze standardowym rozkładem normalnym (rozkładem Z) Sprawdzanie Z Standaryzacja X do Z Znajdowanie prawdopodobieństw dla Z z wykorzystaniem tablicy Z Znajdowanie prawdopodobieństw dla rozkładu normalnego Znajdowanie X, gdy znamy wartość procentową Ustalanie percentyli dla rozkładu normalnego Podchwytliwe sformułowania w zadaniach z percentylami Aproksymacja rozkładu dwumianowego rozkładem normalnym Rozdział 10: Rozkład t-studenta Podstawy rozkładu t-studenta Porównanie rozkładów Z i t-studenta Ustalanie wpływu zróżnicowania na rozkłady t-studenta Korzystanie z tablicy t-studenta Znajdowanie prawdopodobieństw z wykorzystaniem tablicy rozkładu t-studenta Ustalanie percentyli dla rozkładu t-studenta Określanie wartości t* dla przedziałów ufności Badanie zachowań z wykorzystaniem tablicy t-studenta
Rozdział 11: Rozkłady z prób i centralne twierdzenie graniczne Definiowanie rozkładu z próby Średnia rozkładu z próby Pomiar błędu standardowego Liczebność próby a błąd standardowy Odchylenie standardowe a błąd standardowy dla populacji Kształt rozkładu z próby Przypadek 1.: rozkład X jest normalny Przypadek 2.: rozkład X nie jest normalny - pojawia się centralne twierdzenie graniczne Znajdowanie prawdopodobieństw dla średniej z próby Rozkład z próby dla odsetka z próby Znajdowanie prawdopodobieństw dla odsetka z próby CZĘŚĆ IV: PRZEWIDYWANIE I HIPOTETYZOWANIE Z PRZEKONANIEM Rozdział 12: Miejsce na błąd statystyczny Istotność plusa i minusa Ustalanie błędu statystycznego - wzór ogólny Pomiar zróżnicowania próby Obliczanie błędu statystycznego dla odsetka z próby Ogłaszanie wyników Obliczanie błędu statystycznego dla średniej z próby Przekonanie, że mamy rację Ustalanie znaczenia liczebności próby Liczebność próby a błąd statystyczny Więcej nie zawsze znaczy (o wiele) lepiej! Utrzymanie błędu statystycznego w odpowiedniej perspektywie Rozdział 13: Przedziały ufności - trafne oszacowania Nie wszystkie oszacowania są sobie równe Łączenie statystyki z parametrem Kwestie nazewnictwa Interpretacja wyników Problematyka zakresu Wybór poziomu ufności Uwzględnianie liczebności próby Ocena zróżnicowania populacji Obliczanie przedziału ufności dla średniej z populacji Przypadek 1.: odchylenie standardowe populacji jest znane Przypadek 2.: odchylenie standardowe populacji nie jest znane i/lub wartość n jest niewielka Ustalanie pożądanej wartości liczebności próby Ustalanie przedziału ufności dla pojedynczego odsetka populacji Określanie przedziału ufności dla różnicy dwóch średnich Przypadek 1.: odchylenia standardowe populacji są znane Przypadek 2.: odchylenia standardowe populacji są nieznane i/lub liczebności prób są niewielkie Szacowanie różnicy dwóch odsetków Znajdowanie mylących przedziałów ufności Rozdział 14: Twierdzenia, testy i wnioski Formułowanie hipotez Definiowanie zera Jaka jest alternatywa? Gromadzenie dowodów (danych) Zestawianie dowodów - statystyka testowa Gromadzenie statystyk z prób Pomiar rozproszenia z wykorzystaniem błędów standardowych Pojęcie wyników standaryzowanych Obliczanie i interpretacja statystyki testowej Ocena dowodów i podejmowanie decyzji - wartości p Łączenie statystyk testowych i wartości p
Definiowanie wartości p Obliczanie wartości p Wyciąganie wniosków Określanie granic dla odrzucenia H0 Testowanie żylaków Ocena prawdopodobieństwa złej decyzji Fałszywe alarmy - błędy pierwszego rodzaju Brak wykrycia - błędy drugiego rodzaju Rozdział 15: Popularne testy statystyczne - wzory i przykłady Testowanie jednej średniej z populacji Małe próby i nieznane odchylenia standardowe - test t-studenta Stosowanie testu t-studenta Związek pomiędzy t i Z Postępowanie z ujemnymi wartościami t Badanie opcji "nie równa się" Testowanie pojedynczego odsetka z populacji Porównywanie dwóch (niezależnych) średnich z populacji Testowanie średniej z różnicy (test t-studenta dla zmiennych zależnych) Porównywanie dwóch odsetków z populacji CZĘŚĆ V: BADANIA STATYSTYCZNE I POGOŃ ZA ZNACZĄCĄ RELACJĄ Rozdział 16: Sondaże, sondaże i jeszcze raz sondaże Znaczenie sondaży Docieranie do źródła Gorące tematy sondaży Wpływ sondaży na ludzi Za kulisami - tajniki sondaży Planowanie i projektowanie sondażu Wybór próby Prowadzenie sondażu Interpretacja wyników i wyszukiwanie problemów Rozdział 17: Eksperymenty - przełomy w medycynie czy mylące wyniki? Sprowadzanie badań do podstaw Podstawowe terminy badawczego żargonu Obserwacja badań obserwacyjnych Badanie eksperymentów Projektowanie dobrego eksperymentu Projektowanie eksperymentu, aby możliwe było dokonywanie porównań Wybór liczebności próby Wybór obiektów Przypisywanie losowe Kontrola zmiennych zakłócających Poszanowanie kwestii etycznych Gromadzenie dobrych danych Prawidłowa analiza danych Wyciąganie właściwych wniosków Podejmowanie świadomych decyzji Rozdział 18: Szukanie powiązań - korelacja i regresja Przedstawianie zależności za pomocą wykresu rozrzutu Tworzenie wykresu rozrzutu Interpretacja wykresu rozrzutu Ustalanie istnienia zależności liniowych za pomocą korelacji Obliczanie korelacji Interpretacja korelacji Badanie właściwości korelacji Pojęcie regresji liniowej Ustalanie, która zmienna to X, a która Y Sprawdzanie warunków Poszukiwanie linii regresji
Interpretacja linii regresji Zestawienie wszystkiego razem - linia regresji dla świerszczy Dokonywanie właściwych prognoz Wyjaśnienie zależności - korelacja kontra przyczyna i skutek Rozdział 19: Tabele krzyżowe i niezależność Tworzenie tabeli krzyżowej Budowa komórek Ustalanie sum Interpretacja tabel krzyżowych Wyodrębnianie zmiennych za pomocą rozkładów brzegowych Badanie wszystkich grup - rozkład łączny Porównywanie grup za pomocą rozkładów warunkowych Sprawdzanie niezależności i opis zależności Sprawdzanie istnienia niezależności Opis relacji zależnej Ostrożna interpretacja wyników Sprawdzanie istnienia uzasadnionego związku przyczyny i skutku Przełożenie z próby na populację Tworzenie rozważnych prognoz Opieranie się pokusie wyciągania pochopnych wniosków CZĘŚĆ VI: DEKALOGI Rozdział 20: Dziesięć porad dla statystycznych detektywów Wskazywanie mylących wykresów Wykresy kołowe Wykresy słupkowe Wykresy czasowe Histogramy Wykrywanie tendencyjnych danych Poszukiwania błędu statystycznego Identyfikowanie prób nielosowych Ustalanie brakujących liczebności prób Wykrywanie błędnie interpretowanych korelacji Ujawnianie zmiennych zakłócających Sprawdzanie liczb Selektywne raportowanie Kwestia anegdoty Rozdział 21: Dziesięć niezawodnych porad egzaminacyjnych Dowiedz się, czego nie wiesz, i zrób coś z tym Unikanie pułapek "tak-tak" Pułapka "tak-tak" nr 1 Pułapka "tak-tak" nr 2 Zaprzyjaźnij się z wzorami Zrób listę "jeżeli-to-jak" Ustal, o co chodzi w poleceniu Oznacz dane Zrób rysunek Stwórz powiązanie i rozwiąż zadanie Wykonaj obliczenia dwa razy Analizuj swoje odpowiedzi Dodatek A: Tablice statystyczne Tablica Z Tablica t-studenta Tablica dwumianowa Skorowidz ISBN: 978-83-283-2770-2