Grażyna Jaśniowska Scenariusz Temat: Blokers chuligan czy efekciarz? Cele: Uczniowie: dociekają przyczyn chuligańskich wybryków młodzieży, poszukują sposobów zapobiegania i przeciwdziałania chuligaństwu, uczą się, jak radzić sobie w sytuacji napastliwego ataku rówieśników, budzą sprzeciw wobec zła i przemocy, kształcą poczucie godności osobistej, inicjują działania zmierzające do poprawy bezpieczeństwa, promują pozytywne wzory zachowań wśród dzieci i młodzieży, działają przeciwko przemocy i negatywnym zjawiskom zachowań Środki dydaktyczne: scenariusz scenki (punkt 1), arkusze papieru, pisaki, kartki z napisanymi datami: 2 miesiące, roczek, dwa latka, 5 lat, 10 lat, 12 lat, 13 lat, 15 lat, 17 lat; Metoda i technika: drama, metaplan Forma pracy: zbiorowa, zespołowa Czas trwania zajęć: 90 minut Przebieg zajęć: 1. Do klasy wpada spóźniony uczeń na lekcję. Zapytany przez nauczyciela o powód spóźnienia żali się, że został ofiarą Blokersów. (Sytuacja zaaranżowana, ustalona z ucz. przez wychowawcę.) Młodzież ogląda scenkę przygotowaną (wcześniej z wychowawcą) przez 5 uczniów. Blokers zwraca się do przechodzącego Damiana. który prowadzi rower, ponieważ jadąc na rowerze, uległ wypadkowi. Łysy: Ej ty tam! To mój rower! Ukradłeś go, szujo! Reszta blokersów zaczyna go okrążać. Blokers: Oddawaj rower idioto! Blokers: No na co czekasz?! Damian oddaje im rower. Łysy: No nie no, stary, co to ma być?! Przecież on jest kompletnie zniszczony! Pogiąłeś mi rower frajerze! Blokers: Chyba wrócisz do domu trochę potłuczony. Blokersi zbliżają się coraz bardziej. Damian zaczyna się bać. Damian: Nie no chłopaki, sorry, załatwmy to jakoś inaczej Łysy: No widzę, że zegarek i komórę też mi zwędziłeś?! Damian: No nie żartujcie sobie ze mnie! Bierzcie rower, a ja już sobie pójdę! Zaczynają go bić. Dziewczyna cały czas stoi z boku z uśmiechem na twarzy. Damian: No dobra! Macie! Oddaje im zegarek i telefon. Leży na ziemi. Blokers: I żeby mi to było ostatni raz! 1
Julka: Właśnie! I nie waż się więcej okradać mojego chłopaka! Jasne?! Opiera się na ramieniu Łysego. Odchodzą z rowerem i pozostałymi rzeczami Damiana. Chłopak podnosi się i odzywa do przypadkowego przechodnia. Damian: O jak się cieszę, że pan tu był! Widział pan całe zdarzenie, prawda? Przechodzień: Nie, nic nie widziałem. Damian: No jak to nie?! Przechodzień: Słuchaj chłopcze, nie chcę mieć żadnych kłopotów. Odchodzi. Damian roztrzęsiony idzie w przeciwnym kierunku. Po skończonej scence nauczyciel zadaje pytania Damianowi: - Kim jesteś? - Co ci się przydarzyło? - O czym teraz myślisz? - Co chciałbyś zrobić? - Na kim się wzorujesz? - Jakie są twoje zasady życiowe? Nauczyciel zadaje pytania Przechodniowi: - Dlaczego tak się zachowałeś? - Na kim się wzorujesz? - Jakie są twoje zasady życiowe? Nauczyciel zadaje pytania Blokersowi: - Dlaczego tak właśnie się zachowujesz? - Kto jest dla ciebie wzorem do naśladowania? - Jakie są skutki twojego zachowania? Nauczyciel zadaje pytania Łysemu: - Dlaczego się tak zachowujesz? - Kto jest dla ciebie wzorem do naśladowania? Nauczyciel zadaje pytania Julce: - Dlaczego się tak zachowujesz? - Kto jest dla ciebie wzorem do naśladowania? 2. Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Uczniowie przygotowują stopklatki (I) (lub scenki) poprzedzające zdarzenie przedstawione we wstępie zajęć oraz stopklatki (III) zawierające rozwiązanie problemu. (Np. w I stopklatce ucz. mogą pokazać znudzonego Blokersa, czy sytuacje po zażyciu trawki przez Blokersa, Łysego, Damiana, Julkę w III Blokersa sprzedającego rower na złom, zatrzymanego przez policję) 3. Przedstawienie stopklatek w kolejności I, II (na podstawie wyżej podanej scenki), III. Nauczyciel zadaje pytania dotyczące 5 poziomów świadomość: 2
Kim jesteś? Co robisz? Naśladuję Wierzę.. 4. Uczniowie wzbogacają nieme scenki dodając do nich wypowiedzi ustne. (Te raz mają charakter filmu). 5. Uczniowie w grupach odpowiadają na pytania: Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji? W czym przejawia się chuligaństwo a w czym szpanerstwo? Czy na podstawie zaprezentowanej scenki można określić ich przyczyny? Jak reaguje świadek wydarzenia? Jakie są skutki napadu? Kogo powinno się zainteresować tą sytuacją? 6. Uczniowie tworzą plakat. Zapisują na kartkach odpowiedzi na pytania: Jak było? Jak być powinno? Dlaczego nie było tak, jak być powinno? Uczniowie przyklejają kartki w wyznaczonym miejscu plakatu. Zapisują wnioski. Prezentacja plakatów. 7. Zebranie wniosków ze wszystkich plakatów. 8. Nauczyciel prosi na środek klasy 6 osób. Uczniowie mają za zadanie przedstawić zdjęcie rodzinne zrobione w dzień 5 rocznicy urodzin Blokersa. Zastygają się w stop-klatce. Koledzy odczytują przekaz. Nauczyciel pozwala (oglądającym) zmienić, poprawić zdjęcie. 9. Narracja nauczyciela: koło śmietnika znaleziono podarte zdjęcia Blokersa. N. dzieli klasę na grupy. Połowa klasy (2-3 grupy) przedstawi znalezione zdjęcia. Reszta (2-3 grupy) zdjęcia, które Blokers postawił na półce w pokoju. 10. Uczniowie przygotowują zdjęcia. Połowa klasy zastyga w bezruchu przyjmując pozę ze zdjęć, a druga część ogląda zdjęcia i nadaje im tytuły 11. Nauczyciel kładzie na podłodze kartki z napisanymi datami: 2 miesiące, roczek, dwa latka, 5 lat, 10 lat, 12 lat, 13 lat, 15 lat, 17 lat. Uczniowie stoją wzdłuż kartek z obydwu stron. Nauczyciel przechodzi środkiem. Uczniowie wypowiadają słowa, które do Blokersa 2 miesięcznego, rocznego, dwuletniego, pięcioletniego, dziesięcioletniego, dwunastoletniego, trzynastoletniego, piętnastoletniego, siedemnastoletniego kierowali rodzice, sąsiedzi, nauczyciele, rówieśnicy. (Np. do 2 miesięcznego: A gu gu gu, do 10- letniego- Idź się uczyć!, do 13-letniego - Znowu kradłeś!, Ty darmozjadzie!, 17- letniego Powinni ciebie zamknąć! ). 12. Nastolatkowie stoją w kole. Oceniają zachowanie Blokersa (po kolei) wypowiadając jeden z wyrazów: efekciarz(szpaner), chuligan. Ci, którzy nie mają swojego zdania na dany temat lub myślą inaczej, milczą. 13. Podsumowanie. Nauczyciel pyta wychowanków, co zmieniliby w odegranej na początku zajęć scence. Krótka dyskusja, podczas której młodzież rozpatruje, w jaki sposób 3
najbliższe otoczenie wpłynęło na bohatera zajęć i jak może wpłynąć zmianę jego postawy. 14. Chętni uczniowie powtórnie odgrywają zmienioną scenkę. (Może być kilka wersji scenki). 15. Podsumowanie zajęć. Nauczyciel podsumowuje zajęcia pytając uczniów: Czy według was blokers jest chuliganem czy też szpanuje przed innymi? - Dlaczego blokers funkcjonuje w społeczeństwie? - Dlaczego młodzież staje się blokersami? - Blokers to chuligan czy efekciarz? 4
ZAŁĄCZNIK 1 Jak było?... Jak być powinno?....... Dlaczego nie było tak, jak być powinno?...... Wnioski:...... 5
ZAŁĄCZNIK 2 2 miesiące dwa latka Roczek 5 lat 10 lat 6
12 lat 13 lat 15 lat 17 lat 7