Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Rok akademicki: 2014/2015 Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski 3) : Kierunek studiów 4) : Koordynator przedmiotu 5) : Prowadzący zajęcia 6) : Jednostka realizująca 7) : Wydział, dla którego przedmiot jest realizowany 8) : Biodegradacja drewna ECTS 2) 3 Biodeterioration of wood Technologia drewna prof. dr hab. Adam Krajewski Prof. dr hab. Adam Krajewski, doktorant Wydział Technologii Drewna, Katedra Nauki i Ochrony Drewna Wydział Technologii Drewna Status przedmiotu 9) : a) przedmiot kierunkowy b) stopień 1 rok 1 c) stacjonarne Cykl dydaktyczny 10) : Założenia i cele przedmiotu 12) : Jęz. wykładowy 11) : polski Przedmiot obejmuje podstawy mikologii i entomologii stosowanej w drzewnictwie oraz szczegółową wiedzę z zakresu morfologii grzybów i owadów, pozwalającą na identyfikację tych organizmów do wybranych gatunków, powodujących największe szkody drewna w Polsce na etapie surowca i wyrobu. Formy dydaktyczne, liczba godzin 13) : a) Wykład; liczba godzin 15; b) Ćwiczenia laboratoryjne; liczba godzin 15; Metody dydaktyczne 14) : Pełny opis przedmiotu 15) : Wymagania formalne (przedmioty wprowadzające) 16) : Założenia wstępne 17) : Efekty kształcenia 18) : Przekazywanie i porządkowanie wiedzy, obserwacje, przygotowanie i prezentacje referatów, dyskusje, konsultacje Wykłady Podział czynników biodegradacji drewna. Świat grzybów i owadów na tle czynników degradacji drewna i bioróżnorodności polskich lasów. Rola czynników środowiskowych w masowym występowaniu grzybów i owadów powodujących uszkodzenia drewna, stadia rozwojowe. Podstawy taksonomii, morfologia i biologia najgroźniejszych gatunków grzybów i owadów niszczących drewno na etapie surowca i przerobionego materiału. Cechy brunatnego, białego i szarego rozkładu drewna. Metody wykrywania porażenia drewna przez owady i grzyby. Ćwiczenia Techniki mikroskopowe w mikologii i entomologii. Preparatyka, sporządzanie i przechowywanie zbiorów mikologicznych i entomologicznych. Morfologia najgroźniejszych gatunków grzybów w różnych stadiach rozwojowych w Polsce na etapie surowca i wyrobionego materiału. Morfologia najgroźniejszych gatunków owadów w różnych stadiach rozwojowych w Polsce na etapie surowca i wyrobionego materiału Pozytywne zaliczenie przez studenta przedmiotu Biodegradacja drewna Brak (nie) 01- opanowanie podstaw systematyki, budowy anatomicznej i morfologii najgroźniejszych grzybów i owadów niszczących drewno 02- zdobycie praktycznych umiejętności rozpoznawania makro- i mikroskopowego najgroźniejszych gatunków grzybów i owadów niszczących drewno na etapie surowca i materiału na podstawie morfologii tych czynników degradacji drewna, 03 zdobycie praktycznych umiejętności rozpoznawania uszkodzeń drewna przez najgroźniejsze gatunki grzybów i owadów oraz określania sprawców szkód na podstawie cech uszkodzonego drewna 04 - przyswojenie sobie wiedzy o biologii najgroźniejszych gatunków grzybów i owadów niszczących drewno na etapie surowca i materiału oraz o uwarunkowaniach środowiskowych, w których dochodzi do szkód, 05 wyrobienie sobie przekona o potrzebie uczenia się przez całe życie poprzez wskazanie powiązań biodegradacji z innymi przedmiotami (fizyka drewna, mechanika drewna, ochrona drewna, ochrona konstrukcji drewnianych, profilaktyka mikologiczno budowlana) oraz uświadomienie ograniczoności modułu w stosunku do bogactwa ok. 2 mln gatunków owadów i ok. 1,5 mln gatunków grzybów 7

Sposób weryfikacji efektów kształcenia 19) : Forma dokumentacji osiągniętych efektów kształcenia 20) : Elementy i wagi mające wpływ na ocenę końcową 21) : Miejsce realizacji zajęć 22) : Literatura podstawowa i uzupełniająca 23) : UWAGI 24) : 01- ocena przygotowania studenta do poszczególnych jednostek zajęć laboratoryjnych (sprawdziany wejściowe ), 02, 03, 05- ocena wiedzy i umiejętności związanych z realizacją ćwiczeń (4 kolokwia dotyczące identyfikacji gatunków grzybów i owadów powodujących biodegradację drewna na podstawie cech tych czynników degradacji drewna oraz cech uszkodzonego drewna), 02, 03, 05 - ocena umiejętności opracowania przydzielonego samodzielnego zadania z zakresu podejmowania decyzji dotyczących kwalifikacji uszkodzeń drewna przez czynniki biologiczne, 04, 05- ocena wiedzy i umiejętności wykazanych na egzaminie w formie testu i odpowiedzi ustnych na pytania problemowe oraz wykazanie się praktyczną umiejętnością w zakresie systematyki, biologii i wykrywania czynników biodegradacji drewna Pisemne sprawdziany wejściowe, wypełnione formularze kolokwialne, arkusze opracowania przydzielonego zadania Oceny ze sprawdzianów wejściowych i aktywności na zajęciach laboratoryjnych 10%, oceny z kolokwiów 40%, ocena z egzaminu 50% Sala wykładowa, sala dydaktyczna laboratorium Zakładu Ochrony Drewna 1. Andres B., Krajewski A., Witomski P. 2008: Przewodnik do ćwiczeń z ochrony i konserwacji drewna, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 2. Dominik J., Starzyk J.R. 2005: Owady niszczące drewno, Warszawa, 3. Dominik J., Starzyk J.R., Kinelski S., Dzwonkowski R. 2010: Atlas owadów uszkadzających drewno, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 4. Fassatiova O. 1983: Grzyby mikroskopowe w mikrobiologii technicznej, WNT, Warszawa 5. Gumińska B., Wojewoda W. 1988: Grzyby i ich oznaczanie, PWRiL, Warszawa, 6. Krajewski A., Witomski P. 2005: Ochrona drewna surowca i materiału, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 7. Mańka K. 1998: Fitopatologia leśna, PWRiL, Warszawa, 8. Miller E., Loeffler W. 1987: Zarys mikologii, PWRiL, Warszawa, 9. Praca zbiorowa pod red. J. Karysia 2014: Ochrona przed wilgocią i korozją biologiczną w budownictwie, Medium, Warszawa Sylabus uaktualniony (drobne zmiany) w lutym 2015 r. Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot 25) : Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia 18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS 2 : Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademicki Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.: 95 h (45 + 50) 1,5 ECTS 1,5 ECTS Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26) Nr /symbol Wymienione w wierszu efekty kształcenia: efektu 01 opanowanie podstaw systematyki, budowy anatomicznej i morfologii najgroźniejszych grzybów i owadów niszczących drewno 02 zdobycie praktycznych umiejętności rozpoznawania makro- i mikroskopowego najgroźniejszych gatunków grzybów i owadów niszczących drewno na etapie surowca i materiału na podstawie morfologii tych czynników degradacji drewna, 03 zdobycie praktycznych umiejętności rozpoznawania uszkodzeń drewna przez najgroźniejsze gatunki grzybów i owadów oraz określania sprawców szkód na podstawie cech uszkodzonego drewna 04 przyswojenie sobie wiedzy o biologii najgroźniejszych gatunków grzybów i owadów niszczących drewno na etapie surowca i materiału oraz o uwarunkowaniach środowiskowych, w których dochodzi do szkód Odniesienie do efektów dla programu kształcenia na kierunku KTDI_W06 KTDI-W16, KTDI_U07 KTDI-W16, KTDI_U07 KTDI-W16, KTDI_U07 8

05 wyrobienie sobie przekona o potrzebie uczenia się przez całe życie poprzez wskazanie powiązań biodegradacji z innymi przedmiotami (fizyka drewna, mechanika drewna, ochrona drewna, ochrona konstrukcji drewnianych, profilaktyka mikologiczno budowlana) oraz uświadomienie ograniczoności modułu w stosunku do bogactwa ok. 2 mln gatunków owadów i ok. 1,5 mln gatunków grzybów KTDI-K05 9

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Rok akademicki: Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski 3) : Kierunek studiów 4) : Koordynator przedmiotu 5) : Prowadzący zajęcia 6) : Jednostka realizująca 7) : Wydział, dla którego przedmiot jest realizowany 8) : Konserwacja drewna zabytkowego ECTS 2) 5 Conservation of wood artifacts Technologia drewna prof. dr hab. Adam Krajewski dr hab. Piotr Witomski, dr inż. Bogusław Andres Wydział Technologii Drewna, Katedra Nauki i Ochrony Drewna Wydział Technologii Drewna Status przedmiotu 9) : a) przedmiot kierunkowy b) stopień 1 rok 3 c) stacjonarne Cykl dydaktyczny 10) : Założenia i cele przedmiotu 12) : Jęz. wykładowy 11) : polski Przedmiot obejmuje podstawy terminologii z zakresu konserwacji zabytków oraz szczegółową wiedzę z zakresu wykrywania i identyfikacji czynników degradacji drewna w zabytkach oraz metod i środków stosowanych w konserwacji drewnianej architektury, rzeźby, snycerki, meblarstwa i zbiorów etnograficznych Formy dydaktyczne, liczba godzin 13) : a) Wykład; liczba godzin 30; b) Ćwiczenia laboratoryjne; liczba godzin 30; Metody dydaktyczne 14) : Pełny opis przedmiotu 15) : Wymagania formalne (przedmioty wprowadzające) 16) : Założenia wstępne 17) : Efekty kształcenia 18) : Przekazywanie i porządkowanie wiedzy, obserwacje, przygotowanie i prezentacje referatów, dyskusje, konsultacje Wykłady Podstawowa terminologia z zakresu ochrony zabytków, podstawy prawne i organizacja PSOZ, różnorodność materialnych dóbr kultury jako źródło różnorodności problemów konserwatorskich, znaczenie różnych czynników powodujących zagrożenia zabytków w Polsce, metody (chemiczne i fizyczne) oraz środki i ochrony drewna w materialnych dobrach kultury, Ćwiczenia Identyfikacja czynników powodujących niszczenie drewna w zabytkach, wnikanie środków ochrony profilaktycznej i zwalczającej do drewna materialnych dóbr kultury, kwalifikacja obiektów do działań konserwatorskich, zagrożenia spowodowane niewłaściwym doborem metod i środków konserwatorskich Brak (nie) Pozytywne zaliczenie przez studenta przedmiotu Biodegradacja drewna 01 - uzyskuje ogólną wiedzę o czynnikach powodujących zniszczenia drewna w zabytkach i podatności na nie różnych materiałów, 02 - poznaje typowe technologie inżynierskie w zakresie wykrywania tych czynników abiotycznych i biotycznych degradacji drewna w obiektach zabytkowych oraz możliwościach przeciwdziałania im poprzez stosowanie odpowiednich metod i środków, 03 - posiada znajomość wad i zalet podejmowanych działań mających na celu ochronę drewna w zabytkach dla nabrania doświadczeń zawodowych i doskonalenia kompetencji inżynierskich (KTDI_U07), 04 - nabywa świadomość znaczenia społecznego, zawodowego i etycznego odpowiedzialności za zabytków w Polsce, 05 uzyskuje wiedzę w zakresie podstawowej terminologii konserwatorskiej i organizacji PSOZ (KDTI_K05) Sposób weryfikacji efektów kształcenia 19) : 01 - ocena przygotowania studenta do poszczególnych jednostek zajęć laboratoryjnych (sprawdziany wejściowe ), 02 - ocena wiedzy i umiejętności związanych z realizacją ćwiczeń (2 kolokwia dotyczące identyfikacji oznak procesów zniszczeń w zabytkach), 03 - ocena umiejętności opracowania przydzielonego zadania z zakresu podejmowania decyzji dotyczących właściwych metod i środków konserwacji drewna w zabytkach, 7

04, 05 - ocena wiedzy i umiejętności wykazanych na egzaminie w formie testu i odpowiedzi ustnych na pytania problemowe oraz wykazanie się praktyczną umiejętnością wykrywania i kwalifikacji procesów degradacji drewna w zabytkach oraz konieczności pociąganych przez nie zabiegów konserwatorskich Forma dokumentacji osiągniętych efektów kształcenia 20) : Elementy i wagi mające wpływ na ocenę końcową 21) : Miejsce realizacji zajęć 22) : Literatura podstawowa i uzupełniająca 23) : Pisemne sprawdziany wejściowe, wypełnione formularze kolokwialne, arkusze opracowania przydzielonych zadań konserwatorskich Oceny ze sprawdzianów wejściowych i aktywności na zajęciach laboratoryjnych 5%, oceny z kolokwiów 30%, ocena przygotowania i prezentacji referatu 15%, ocena z egzaminu 50% Sala wykładowa, sala dydaktyczna laboratorium Zakładu Ochrony Drewna 1. Andres B., Krajewski A., Witomski P. 2008: Przewodnik do ćwiczeń z ochrony i konserwacji drewna, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 2. Dominik J., Starzyk J.R. 2005: Owady niszczące drewno, Warszawa, 3. Dominik J., Starzyk J.R., Kinelski S., Dzwonkowski R. 2010: Atlas owadów uszkadzających drewno, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 4. Jakson A., Day D. 2008: Antyki. Przechowywanie i konserwacja. Poradnik konserwatora, Wydawnictwo ARKADY, 2008, s. 252, 6. Krajewski A. 1995: Próba oceny występowania w Polsce owadów będących szkodnikami zabytków i muzealiów na podstawie oględzin starych budowli, Acta Scansenologica, t. 7/1995, 138 155, 7. Krajewski A., Witomski P. 2005: Ochrona drewna surowca i materiału, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 8. Swaczyna I. 1999: Meble. Naprawa i odnawianie, PWRiL, Warszawa, 9. Unger A. 1988: Holzkonservierung. Szchutz und Festigung von Kulturgut aus Holz, VEB Fachbuchverlag, Leipzig, UWAGI 24) : Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot 25) : Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia 18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS 2 : Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademicki Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.: 156 h (76 + 80) 2,5 ECTS 2,5 ECTS Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26) Nr /symbol Wymienione w wierszu efekty kształcenia: efektu 01 01 - uzyskuje ogólną wiedzę o czynnikach powodujących zniszczenia drewna w zabytkach i podatności na nie różnych materiałów 02 02 - poznaje typowe technologie inżynierskie w zakresie wykrywania tych czynników abiotycznych i biotycznych degradacji drewna w obiektach zabytkowych oraz możliwościach przeciwdziałania im poprzez niszczących drewno na etapie surowca i materiału na podstawie morfologii tych czynników degradacji drewna, 03 posiada znajomość wad i zalet podejmowanych działań mających na celu ochronę drewna w zabytkach dla nabrania doświadczeń zawodowych i doskonalenia kompetencji inżynierskich 04 04 - nabywa świadomość znaczenia społecznego, zawodowego i etycznego odpowiedzialności za zabytki w Polsce, 05 uzyskuje wiedzę w zakresie podstawowej terminologii Odniesienie do efektów dla programu kształcenia na kierunku KTDI_W06 KTDI_W16 KTDI_U07 KDTI_K05 8

konserwatorskiej i organizacji PSOZ 05 05 uzyskuje wiedzę w zakresie podstawowej terminologii konserwatorskiej i organizacji PSOZ KDTI_K05 9

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Rok akademicki: Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski 3) : Kierunek studiów 4) : Koordynator przedmiotu 5) : Problematyka konserwacji drewna archeologicznego Problems of waterlogged wood conservation Technologia drewna prof. dr hab. Adam Krajewski ECTS 2) Prowadzący zajęcia 6) : - Jednostka realizująca 7) : Wydział, dla którego przedmiot jest realizowany 8) : Wydział Technologii Drewna, Katedra Nauki i Ochrony Drewna Wydział Technologii Drewna Status przedmiotu 9) : a) przedmiot kierunkowy b) stopień 2 rok 2 c) stacjonarne Cykl dydaktyczny 10) : Założenia i cele przedmiotu 12) : Jęz. wykładowy 11) : polski Przedmiot obejmuje podstawy wiedzy o rodzajach drewna archeologicznego w związku z warunkami środowiska, specyfice działania czynników degradacji, metodach jego badania, specyfice, metodach i środkach konserwacji, spektakularnych obiektach, placówkach badawczych i muzealnych Formy dydaktyczne, liczba godzin 13) : a) Wykład; liczba godzin 15;; Metody dydaktyczne 14) : Pełny opis przedmiotu 15) : Przekazywanie i porządkowanie wiedzy, dyskusje, konsultacje Wykłady Podział sytuacji środowiskowych, występowanie czynników niszczących i ich wpływ na stan drewna archeologicznego, właściwości drewna archeologicznego, sposoby datowania drewna archeologicznego, programy konserwacji drewna archeologicznego, metody dezaktywacji biologicznej drewna archeologicznego z mokrych stanowisk, metody i środki stabilizacji wymiarowej drewna archeologicznego z mokrych stanowisk, spektakularne znaleziska drewna archeologicznego w Polsce i na świecie, placówki badawcze i muzealne w Polsce i na świecie zajmujące się drewnem archeologicznym Wymagania formalne (przedmioty wprowadzające) 16) : Założenia wstępne 17) : Efekty kształcenia 18) : Brak (nie) Brak (nie) 01 przyswojenie sobie wiedzy o typach środowiska przetrwania drewna archeologicznego, ich wpływu na ten materiał i mechanizmach powstawania zniszczeń, 02 przyswojenie sobie wiedzy o właściwościach drewna archeologicznego i zakresie badań poprzedzających konserwację, 03 opanowanie podstaw typowania do zabiegów konserwatorskich, metodach i środkach konserwacji wynikających ze stanu drewna i zakładanych efektów, 04 przyswojenie sobie wiedzy o spektakularnych znaleziskach drewna archeologicznego, placówkach badawczych i placówkach muzealnych w Polsce i na świecie, 05 - wyrobienie sobie przekonania o konieczności uczenia się przez całe życie poprzez wskazanie powiązań czynników niszczących drewno archeologiczne z szerzej rozumianymi naukami biologicznymi i powiązań środków konserwacji z postępami w naukach chemicznych Sposób weryfikacji efektów kształcenia 19) : Forma dokumentacji osiągniętych efektów kształcenia 20) : Elementy i wagi mające wpływ na ocenę końcową 21) : Miejsce realizacji zajęć 22) : Literatura podstawowa i uzupełniająca 23) : 01, 02, 03, 04, 05 - ocena wiedzy, umiejętności i kompetencji wykazanych na egzaminie w formie testu i odpowiedzi ustnych na pytania problemowe wypełnione formularze kolokwialne egzaminacyjne ocena z egzaminu 100% Sala wykładowa 1. Babiński L. 1999: Dwustopniowa stabilizacja drewna dębowego na przykładzie konserwacji dużych znalezisk archeologicznych, [w:] Drewno archeologiczne. Badania i Konserwacja Sympozjum, Biskupin 10

Wenecja, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Oddział w Warszawie, 167 180, 2. Casson L., Christensen A.E., Crumlin Pederson O., Ellmers D., Green J., McGrail S., Greenhill B., Schnall E. 1996: The earliest ships, Conway Maritime Press, London, 3. Dzbeński W., 2007: Drewniane szczątki kultury materialnej na ziemiach polskich, [w:] XXIII Sympozjum- Ochrona drewna, Wydawnictwo SGGW, Warszawa: 147-155, 4. Jagielska I. 2005: Badania i konserwacja obiektów drewnianych wydobywanych z Morza Bałtyckiego, [w:] Badania i konserwacja drewna archeologicznego, pod. Red. W. Prądzyńskiego, Instytut Chemicznej technologii Drewna Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, Poznań, 23 36, 5. Krajewski A. 2006: Konserwacja drewna archeologicznego z mokrych stanowisk. Polimeryzacja radiacyjna kontra cukier, Postępy Techniki Jądrowej, nr 1, 32 38, 6. Krajewski A., Witomski P. 2012: Korozja biologiczna materialnych dóbr kultury. Poradnik konserwatorski, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 7. Lanitzki G. 1989: Flagschiff Kronan, Transpress VEB Verlag fürverkehrswesen, Berlin, 8. Unger A. 1988: Holzkonservierung. Schulz und Festigung von Kulturgut aus Holz, VEB Fachbuchverlag, Leipzig, 9. Ważny T.: Dendrochronologia drewna biskupińskiego, czyli co drzewa zapisały w przyrostach rocznych, [w:] Stan i perspektywy zachowania drewna biskupińskiego, Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, Biskupińskie Parce Archeologiczne, nr 7, Biskupin 2009, 63 76, 10. Witomski P.: Czynniki powodujące rokład drewna archeologicznego, [w:] Stan i perspektywy zachowania drewna biskupińskiego, Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, Biskupińskie Parce Archeologiczne, nr 7, Biskupin 2009, 77 98, 11. Rowell R.M, Barbour J.R., 1990: Archeological Wood. Properties. Chemistry and preservation, American Chemical Society. Washington. UWAGI 24) : Sylabus uaktualniony (drobne zmiany) w lutym 2015 r. Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot 25) : Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia 18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS 2 : Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademicki Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.: 35 h (15 + 20) 1,0 ECTS 0,0 ECTS Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26) Nr /symbol Wymienione w wierszu efekty kształcenia: efektu 01 opanowanie podziału typów drewna archeologicznego i znaczenia czynników niszczących w zależności od uwarunkowań środowiskowych 02 zdobycie wiedzy dotyczącej metod badań, w tym datowania drewna archeologicznego 03 zdobycie wiedzy i kompetencji dotyczących metod oceny stanu drewna archeologicznego z mokrych stanowisk i kwalifikacji go do sposobu konserwacji (tj. metody i środka) 04 uzyskanie wiedzy o placówkach badawczych i muzealnych zajmujących się drewnem archeologicznym 05 wyrobienie sobie przekonania o potrzebie uczenia się przez całe życie poprzez wskazanie powiązań badań i konserwacji drewna archeologicznego z innymi przedmiotami (chemia organiczna, chemia drewna, fizyka drewna, mechanika drewna, biodegradacja drewna, patologia drewna, konserwacja drewna zabytkowego) oraz uświadomienie ograniczoności modułu w stosunku do bogactwa sytuacji znalezisko środowisko drewna archeologicznego Odniesienie do efektów dla programu kształcenia na kierunku KTDM_W03, KTDM_W04 KTDM_W04 KTDM_W04, KTDM_U07, KTDM_K03, KTDM_K04 KTDM_K007 KTDM_K007 11

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Rok akademicki: Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski 3) : Kierunek studiów 4) : Koordynator przedmiotu 5) : Prowadzący zajęcia 6) : Jednostka realizująca 7) : Wydział, dla którego przedmiot jest realizowany 8) : Patologia drewna Wooddeterioration Technologia drewna prof. dr hab. Adam Krajewski dr hab. Piotr Witowski, dr inż. Bogusław Andres Wydział Technologii Drewna, Katedra Nauki i Ochrony Drewna Wydział Technologii Drewna ECTS 2) 5 Status przedmiotu 9) : a) przedmiot kierunkowy b) stopień 2 rok 1 c) stacjonarne Cykl dydaktyczny 10) : Założenia i cele przedmiotu 12) : Jęz. wykładowy 11) : polski Przedmiot obejmuje rozszerzoną wiedzę o czynnikach powodujących degradację przerobionego drewna w Europie i na świecie: czynnikach abiotycznych, bakteriach, grzybach (włącznie z tzw. grzybami morskimi), owadach (włącznie z termitami), małżach, równonogach morskich, ptakach, w zakresie systematyki, budowy i biologii, znaczenia gospodarczego w Polsce i na świecie. Ujęte zostały tu także uwarunkowania wynikające z biologii lub etiologii, dające się wykorzystać do profilaktycznej ochrony drewna przed wspomnianymi grupami biologicznych czynników powodujących niszczenie drewna, oraz do ich zwalczania. Formy dydaktyczne, liczba godzin 13) : c) Wykład; liczba godzin 20; d) Ćwiczenia laboratoryjne: 30; Metody dydaktyczne 14) : Pełny opis przedmiotu 15) : Wymagania formalne (przedmioty wprowadzające) 16) : Założenia wstępne 17) : Efekty kształcenia 18) : Przekazywanie i porządkowanie wiedzy, dyskusje, konsultacje Wykłady Podział czynników degradacji drewna. Abiotyczne czynniki degradacji drewna i ich znaczenie w Polsce. Bakterie i grzyby (w tym tzw. grzyby morskie), glony, owady (w tym.: gatunki krajowe, termity, gatunki zawlekane do Polski z innych stref klimatycznych i ich rola jako czynników rozprzestrzeniania chorób lasów), małże, równonogi i ptaki. Taksonomia, morfologia, biologia i etiologia grzybów, owadów (w tym termitów) małży, równonogów morskich, niszczących drewno na etapie surowca i przerobionego materiału. Chemia brunatnego, białego i szarego rozkładu drewna. Instrumentalne metody wykrywania porażenia drewna przez owady i grzyby. Ćwiczenia Opanowanie podstaw doświadczalnictwa w ochronie drewna i materiałów drewnopochodnych z ukierunkowaniem na umiejętności laboratoryjne do prac magisterskich. Metody badania właściwości drewna i materiałów drewnopochodnych w doświadczeniach z grzybami, metody badania środków ochrony drewna na grzybach, metody badania właściwości drewna i materiałów drewnopochodnych w doświadczeniach z ksylofagicznymi owadami, metody badania środków ochrony drewna na owadach. Biodegradacja drewna Opanowanie podstaw znajomości najgroźniejszych gatunków krajowych grzybów i owadów powodujących degradację drewna 01 przyswojenie sobie wiedzy o abiotycznych 03 opanowanie podstaw doświadczalnictwa w czynnikach degradacji drewna i ich znaczeniu, zakresie trwałości i ochrony drewna w testach na 02 przyswojenie sobie rozszerzonej wiedzy o grzybach i owadach, bakteriach i grzybach (w tym tzw. grzybach 04 opanowanie podstaw zasad kwarantanny, morskich), glonach, owadach (w tym.: gatunkach 05 przyswojenie sobie wiedzy o instrumentalnych krajowych, termitach, gatunkach zawlekanych do metodach wykrywania czynników niszczących Polski z innych stref klimatycznych i ich roli jako drewno, czynników rozprzestrzeniania chorób lasów), 06 wyrobienie w sobie świadomości uczenia suię małżów, równonogów i ptaków powodujących przez całe życie niszczenie drewna, 7

Sposób weryfikacji efektów kształcenia 19) : 01, 02 ocena przygotowania studenta do poszczególnych jednostek zajęć laboratoryjnych na podstawie sprawdzianów wejściowych, 01, 02, 03, 04, dwa kolokwia, 02 ocena umiejętności przydzielonego zadania z zakresu występowania, morfologii i biologii grzybów i owadów niszczących drewno, 01, 02, 03, 04, 05 - ocena wiedzy, umiejętności i kompetencji wykazanych na egzaminie w formie testu i odpowiedzi ustnych na pytania problemowe, Forma dokumentacji osiągniętych efektów kształcenia 20) : Elementy i wagi mające wpływ na ocenę końcową 21) : Oceny ze sprawdzianów wejściowych, oceny z przydzielonych dwóch zadań do samodzielnego rozwiązania, o ceny z dwóch kolokwiów, ocena w formularzu egzaminacyjnym Oceny ze sprawdzianów wejściowych 10%, ocena z przydzielonego zadań do samodzielnego rozwiązania 20%, oceny z dwóch kolokwiów 30%, ocena w formularzu egzaminacyjnym 40% Miejsce realizacji zajęć 22) : Literatura podstawowa i uzupełniająca 23) : Sala wykładowa, laboratorium Zakładu Ochrony Drewna 1. Dominik J., Starzyk J.R. 2005: Owady niszczące drewno, Warszawa, 2. Dominik J., Starzyk J.R., Kinelski S., Dzwonkowski R. 2010: Atlas owadów uszkadzających drewno, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 3. Fassatiova O. 1983: Grzyby mikroskopowe w mikrobiologii technicznej, WNT, Warszawa 4. Krajewski A., Witomski P. 2005: Ochrona drewna surowca i materiału, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 5. Witomski P.: Czynniki powodujące rozkład drewna archeologicznego, [w:] Stan i perspektywy zachowania drewna biskupińskiego, Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, Biskupińskie Parce Archeologiczne, nr 7, Biskupin 2009, 77 98, UWAGI 24) : Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot 25) : Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia 18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS 2 : Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademicki Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.: 150 h (50 + 100) 2,0 ECTS 2,0 ECTS Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26) Nr /symbol Wymienione w wierszu efekty kształcenia: efektu 01 przyswojenie sobie wiedzy o abiotycznych czynnikach degradacji drewna i ich znaczeniu, 02 przyswojenie sobie rozszerzonej wiedzy o bakteriach i grzybach (w tym tzw. grzybach morskich), glonach, owadach (w tym.: gatunkach krajowych, termitach, gatunkach zawlekanych do Polski z innych stref klimatycznych i ich roli jako czynników rozprzestrzeniania chorób lasów), małżów, równonogów i ptaków powodujących niszczenie drewna, 03 opanowanie podstaw doświadczalnictwa w zakresie trwałości i ochrony drewna w testach na grzybach i owadach oraz opanowanie wiedzy o instrumentalnych metodach wykrywania czynników degradacji drewna, Odniesienie do efektów dla programu kształcenia na kierunku KTDM_W01, KTDM_W03 KTDM_W03, KTDM_W04 KTDM_U04, KTDM_K02, 04 opanowanie podstaw zasad kwarantanny, KTDM_K01 05 przyswojenie sobie wiedzy o instrumentalnych metodach wykrywania czynników niszczących drewno KTDM_U01, KTDM_K01 8

9