MARIAN POKORSKI MULTIMEDIA ACADEMY VADEMECUM TECHNIKI MULTIMEDIALNEJ ABC TECHNIKI SATELITARNEJ ROZDZIAŁ 14 NORMY * TABELE * NOMOGRAMY www.abc-multimedia.eu
MULTIMEDIA ACADEMY *** POLSKI WKŁAD W PRZYSZŁOŚĆ EUROPY
OD AUTORA Wprowadzenie Broszura z wzorami, normami, tabelami i nomogramami powinna się znajdować w każdym regale obok książek o tematyce wykonywanego zawodu. Z reguły są to małe książki formatu A6, pasujące do kieszeni kurtki lub marynarki. To był powód, że postanowiłem w tym wydaniu wprowadzić rozdział z normami, tabelami i nomogramami. Rozdział dostępny w każdej potrzebie. Oprócz podstawowych wzorów i tabel matematycznych i fizycznych, zostaną wprowadzone informacje w postaci tabel, nomogramów i wyjaśnień potrzebnych przy projektowaniu i serwisie instalacji multimedialnych. Ten rozdział tak jak i inne będzie stale uzupełniany o dalsze informacje. Marian Pokorski 3
16.2. Wielkości fizyczne (system SI) Najważniejsze wielkości fizyczne, które można spotkać w tym wydaniu. Wartości ujemne Wartości dodatnie Mnożnik Nazwa Symbol Mnożnik Nazwa Symbol 10 0 metr m 10-1 decymetr dm 10 1 dekametr dam 10-2 centymetr cm 10 2 hektometr hm 10-3 milimetr mm 10 3 kilometr km 10-6 mikrometr µm 10 6 megametr Mm 10-9 nanometr nm 10 9 gigametr Gm 10-12 pikometr pm 10 12 terametr Tm 10-15 femtometr fm 10 15 petametr Pm 10-18 attometr am 10 18 eksametr Em 10-21 zeptometr zm 10 21 zettametr Zm 10-24 joktometr ym 10 24 jottametr Ym Metr jest 1.650.763,7 wielokrotnością długości fali promieniowania Kryptony 86 (przejście ze stanu 5d5 do 2p10, w próżni). Zgodnie z definicją zatwierdzoną przez XVII Generalną Konferencję Miar i Wag w 1983 jest to odległość, jaką pokonuje światło w próżni w czasie 1/299 792 458 s. Kilogram jest masą międzynarodowego wzorca, który znajduje się w Sèvres pod Paryżem w formie metalowego cylindra. Sekunda jest czasem równym 9 192 631 770 okresów promieniowania odpowiadającego przejściu między dwoma poziomami F = 3 i F = 4 struktury nadsubtelnej stanu podstawowego 2 S1/2 atomu cezu 133 Cs (powyższa definicja odnosi się do atomu cezu w spoczynku, w temperaturze 0 K). 4
VOLT jest jednostką potencjału elektrycznego, napięcia elektrycznego i siły elektromotorycznej. Między dwoma punktami pola występuje różnica potencjałów (napięcie elektryczne) 1 V, kiedy praca wykonana przy przesuwaniu ładunku 1 C między tymi punktami wynosi 1 J, czyli: Ohm 1V = 1J/1C = 1W/1A = 1kg * m 2 /A*s 3 jest to opór elektryczny między dwoma punktami ekwipotencjalnymi przewodu jednorodnego prostoliniowego, gdy występujące między tymi punktami niezmienne napięcie elektryczne 1 V wywołuje w tym przewodzie prąd elektryczny 1 A: Amper 1Ω = 1V/1A = 1kg*m/s 3 *A 2 Prąd o natężeniu 1 A jest to stały prąd elektryczny, który płynąc w dwóch równoległych, prostoliniowych, nieskończenie długich przewodach o znikomo małym przekroju kołowym, umieszczonych w próżni w odległości 1 m od siebie, spowodowałby wzajemne oddziaływanie przewodów na siebie z siłą równą 2 10-7 N na każdy metr długości przewodu. Celsjusz Skala Celsjusza jest zdefiniowana przez Międzynarodowe Biuro Miar i Wag poprzez temperaturę zera bezwzględnego ( 273,16 C) oraz temperaturę punktu potrójnego wody VSMOW (0,01 C), a zatem stopień Celsjusza to 1/273,157 tego przedziału. Kelvin Mol Skala Kelvina jest skalą absolutną. Zero w tej skali oznacza najniższą teoretycznie możliwą temperaturę, w której następuje przerwanie ruchu drgania cząsteczek. Zero Kelvina oparte jest na skali Celzjusza i wynosi 237,157 C. Jest wyliczona matematycznie i nie da się jej osiągnąć. Często nazywana zerem absolutnym. Jeden mol jest to liczność materii układu, zawierającego liczbę cząstek (np. atomów, cząsteczek, jonów, elektronów i innych indywiduów chemicznych, a także fotonów, w tym ostatnim przypadku nosi nazwę ainsztajn) równą liczbie atomów zawartych w 12 gramach izotopu węgla 12 C (przy założeniu, że węgiel jest w stanie niezwiązanym chemicznie, w spoczynku, a jego atomy nie znajdują się w stanie wzbudzenia). W jednym molu znajduje się (6,02214179 ± 0,00000030) 10 23 cząstek. Liczba ta jest nazywana stałą Avogadra. 5
Kandela Jest to światłość z jaką świeci w określonym kierunku źródło emitujące promieniowanie monochromatyczne o częstotliwości 5,4 1014 Hz i wydajności energetycznej w tym kierunku równej (1/683) W/sr. 16.4. Tabela wielkości matematycznych Zacznę od tabeli wielkości matematycznych, z których, w życiu codziennym używamy niewiele. Reszta tych dużych i tych małych, jest domeną naukowców. Liczba Nazwa Przedrostek 10 10^100 gugolpleks - - 10 600 centylion - - 10 540 nonagilion - - 10 480 oktogilion - - 10 420 septagilion - - 10 360 seskwilion - - 10 300 kwinkwagilion - - 10 240 kwadragilion - - 10 180 trycylion - - 10 100 gugol - - 10 120 wicylion - - 10 63 decyliard - - 10 60 decylion - - 10 57 nonyliard (nowentyliard) - - 10 54 nonylion (nowentylion) - - 10 51 oktyliard - - 10 48 oktylion - - 10 45 septyliard - - 10 42 septylion - - 10 39 sekstyliard - - 6
10 36 sekstylion - - 10 33 kwintyliard una 10 30 kwintylion dea 10 27 kwadryliard nea 10 24 kwadrylion otta 10 21 tryliard hepa 10 18 trylion egza E 10 15 biliard peta P 10 12 bilion tera T 10 9 miliard giga G 10 6 milion mega M 10 3 tysiąc kilo k 10 2 sto hekto h 10 1 dziesięć deka da 10 0 jeden - - 10-1 dziesiąta decy d 10-2 setna centy c 10-3 tysięczna mili m 10-6 milionowa mikro µ 10-9 miliardowa` nano n 10-12 bilionowa piko p 10-15 biliardowa femto f 10-18 trylionowa atto a 10-21 tryliardowa ento - 10-24 kwadrylionowa fito - 10-27 kwadryliardowa syto - 10-30 kwintylionowa tredo - 7
Ciekawostką matematyczną dla zwykłego zjadacza chleba jest miara odległości stosowana przez astronomów; ROK ŚWIETLNY. ŚWIATŁO PORUSZA SIĘ Z SZYBKOŚCIĄ CA 300.000 KM NA SEKUNDĘ! A tak wygląda rok świetlny w cyfrach: w ciągu jednej sekundy przebiega 300.000 km, w ciągu jednej minuty przebiega 18.000.000 km, w ciągu jednej godziny przebiega 1.080.000.000 km, w ciągu jednego dnia przebiega 25.920.000.000 km, w ciągu jednego roku przebiega 9.460.800.000.000 km. TUTAJ MÓJ KOMENTARZ JEST ZBĘDNY Użyłem tego przykładu by pokazać jak czasami złudne są określenia matematyczno-fizyczne i jak niedoceniamy ich wartość. Z tego rodzajem problemami w technice wysokiej częstotliwości, do której także należy technika antenowa, spotykać będziemy się stosunkowo często, zwłaszcza przy wartościach logarytmicznych. 8