Konspekt lekcji z geografii dla klasy I gimnazjum Wewnętrzne procesy geologiczne Cel ogólny: opis na przykładach działania procesów geologicznych wewnętrznych i omówienie ich rzeźbiotwórczej działalności. Sfera poznawcza cele operacyjne Uczeń umie: - wie / zna: jak podzielić procesy geologiczne na wewnętrzne i zewnętrzne nazwy procesów wewnętrznych termin: proces geologiczny przykłady współczesnych procesów geologicznych przykłady form powstałych w wyniku lądotwórczych, górotwórczych zjawisk wulkanicznych proces rozmieszczenia kontynentów w różnych okresach - umie: wskazać związki między strefami sejsmicznymi, a występowaniem czynnych wulkanów wskazać na mapie główne obszary sejsmiczne wskazać na przykładzie różnice między starymi a młodymi górami 1
Sfera motywacyjna - uczeń samodzielnie sięga po książki w celu wyjaśnienia niezrozumiałych pojęć i terminów - uczeń chętnie korzysta z map, atlasu w celu poznania interesującego go problemu - uczeń odczuwa potrzebę pomocy innym ludziom w razie nieszczęścia. POMOCE: Film: Wewnętrzne procesy modelujące powierzchnię ziemi, podręcznik i ćwiczenia Geografia I, E. Dudek, J. Wójcik, wyd. WIKING atlas geograficzny, plansze i ilustracje, mapa fizyczna świata, książka Rzeźba Ziemi. METODY: podająca: (objaśnienie), problemowa (metoda aktywnego opisu, praca w grupach), eksponująca (film), praktyczna (przewodniego tekstu), programowana (z użyciem podręcznika). I. Wstęp Przypomnienie budowy wnętrza Ziemi - Podaj nazwy warstw Ziemi. (K) - Podpisz na rysunku warstwy ziemi (P). - Podaj pierwiastki z jakich zbudowana jest ziemia (R). 2
II. Wprowadzenie do tematu a) Mimo, że Ziemia zastygała wiele mln lat temu ciągle jest pod wpływem działania różnych czynników procesów b) Przedstawienie definicji procesu geologicznego W zależności od źródła energii, która wywołuje procesy geologiczne, dzielimy je na dwie grupy c) Na kartkach macie wymienione procesy zarówno zewnętrzne jak i wewnętrzne. Spróbujcie je uszeregować. Znając Was na pewno sobie poradzicie. Słońce P R O C E S Y Z E W N Ę T R Z N E WIETRZENIE EROZJA RUCHY MASOWE AKUMULACJA Ruchy lądotwórcze Ruchy górotwórcze Zjawiska wulkaniczne Trzęsienia ziemi P R O C E S Y W E W N Ę T R Z N E Energia wnętrza Ziemi d) Wpisanie tematu: Wewnętrzne procesy geologiczne e) Uzupełnienie ćwiczeń. 3
III. Realizacja tematu a) Za chwilę nasze role odwrócą się. To wy staniecie się nauczycielami, albo dyrektorami. To Wy będziecie musieli ich nauczyć. Dlatego z uwagą oglądnijcie film o procesach wewnętrznych i starajcie się zapamiętać. Pamiętajcie, że każdy z Was będzie mógł być nauczycielem. b) Obejrzenie filmu: Wewnętrzne procesy modelujące Ziemię. c) Podział na grupy wybraną metodą I GRUPA RUCHY LĄDOTWÓRCZE 1. Za pomocą planszy lub ryc. 5 podr. str. 75 albo atlasu, omów proces powstania (rozmieszczenia) kontynentów w różnych okresach 2. Jak prawdopodobnie będzie wyglądał układ kontynentów na ziemi za 50 mln lat ryc. 6, podr. s. 75 3. Do czego prowadzą ruchy lądotwórcze. 4. Podaj przykład w Europie, gdzie wybrzeża się obniżają lub podnoszą (mapka). II GRUPA RUCHY GÓROTWÓRCZE 1. Do czego prowadzą ruchy górotwórcze. 2. Z jakich trzech faz składa się proces górotwórczy Uporządkuj: Gromadzenie się osadów w zagłębieniach(geosynklinach) Fałdowanie na skutek ściskania Wypiętrzenie 3. Co świadczy o tym, że góry są młode albo stare. ilustracje Tatr, Sudetów, przykład na mapie Kordyliery (młode), Apallachy (stare) (porównać kolory różnice wysokości) 4
III GRUPA ZJAWISKA WULKANICZNE 1. Na czym polegają zjawiska wulkaniczne. Rzeźba Ziemi. 2. Omów podstawowe elementy stożka wulkanicznego. 3. Jakie materiały wydobywa się podczas wybuchu? 4. Podział wulkanów, atlas. 5. Przykłady wulkanów. IV GRUPA TRZĘSIENIA ZIEMI 1. Co to są trzęsienia ziemi. 2. Gdzie występują trzęsienia ziemi (atlas). 3. Porównaj przebieg granic płyt Ziemi oraz rozmieszczenie wulkanów i natężeń trzęsień ziemi (atlas). 4. W jakich państwach było trzęsienie ziemi. d) Omówienie przez poszczególne grupy IV. Podsumowanie a) Uzupełnienie ćwiczeń b) Przyporządkowanie ćwiczeń Ruchy lądotwórcze powiększanie lub przesuwanie się obszaru lodowego Ruchy górotwórcze fałdowanie i wypiętrzanie osadów Zjawiska wulkaniczne pokrycie obszarów lawą Trzęsienia ziemi pęknięcia skorupy skalnej przemieszczanie się mas skalnych c) Ocena pracy uczniów 5
IV. Zadanie domowe. ćw. 3, str. 38, schemat do uzupełnienia (dla chętnych), Poszukaj informacje o trzęsieniach ziemi, np. z Internetu. 6