1. Gorące wulkany. a. 1. Cele lekcji. b. 2. Metoda i forma pracy. c. 3. Środki dydaktyczne. d. 4. Przebieg lekcji. i.

Transkrypt

1 1. Gorące wulkany a. 1. Cele lekcji Cel ogólny: Dostarczenie informacji o wulkanach. i. a) Wiadomości Uczeń wie, co to jest wulkan. Uczeń wie, co to jest lawa. ii. b) Umiejętności Uczeń potrafi wykonać wulkan z plasteliny. iii. c) Postawy Uczeń współpracuje w grupie. b. 2. Metoda i forma pracy Metoda pracy: Łańcuch skojarzeń Wykład Praktycznego działania Zabawa Forma pracy: Indywidualna Zbiorowa c. 3. Środki dydaktyczne Tekturowe podkładki Materiały plastyczne (arkusz szarego papieru, flamastry) d. 4. Przebieg lekcji i. a) Faza przygotowawcza Rundka wstępna: Uczniowie kolejno określają swoją gotowość do zajęć w skali od 1 do 10. Łańcuch skojarzeń: Uczniowie kolejno wypowiadają skojarzenia z hasłem wulkan, a następnie zapisują je na arkuszu szarego papieru.

2 ii. b) Faza realizacyjna 1. Wykład nauczyciela połączony z prezentacją ilustracji O wulkanach słów kilka (załącznik 1) Wulkan to otwór, a właściwie kanał w skorupie ziemskiej, przez który wypływają z głębi Ziemi produkty erupcji stopiona skała, płynące gazy i popiół. Wylot kanału nazywamy kraterem wulkanicznym. Wiele wulkanów tworzy góry w kształcie stożka. Gdy wulkan wybucha, magma, czyli skała wewnątrz wulkanu, wytryskuje z krateru i spływa po zboczach strumieniami lawy. Stygnąca lawa twardnieje, tworząc nową skałę. Niektóre wulkany są bardzo gwałtowne, inne spokojne. Wulkan może być czynny (wybucha często), drzemiący (nieczynny albo wybucha czasami) lub wygasły (nie może już wybuchnąć). Trudno przewidzieć, kiedy wulkan wybuchnie. Od wieków uważa się jednak, że przed każdym wybuchem występują pewne znaki ostrzegawcze np. w okolicy wulkanu zdarzają się trzęsienia ziemi i mniejsze wstrząsy. Człowiek nie potrafi ujarzmić wulkanów. Strumieni lawy nie powstrzymują wały ziemne. Od roztopionych skał mogą się zapalić lasy i budynki. Ludzie zatruwają się gazami i duszą popiołem. Osoby, które zajmują się badaniem wulkanów, to wulkanolodzy. Największy wulkan znajduje się nie na Ziemi, ale na Marsie. Na Wenus wulkany wznoszą się na wysokość do 11 kilometrów. Dotychczas znane cztery największe wybuchy wulkanów to: Wezuwiusz (Włochy), Tambora i Krakatau (Indonezja) i Góra św. Heleny (USA). 2. Praktyczne działanie: praca indywidualna Mój wulkan. Uczniowie w oparciu o obejrzane podczas wykładu ilustracje, przy użyciu plasteliny, tworzą własny wulkan z wyciekającą lawą. Wykonane wulkany umieszczają na tekturowej podkładce. Uczniowie gotowe prace kolejno prezentują na forum klasy. iii. c) Faza podsumowująca Zabawa Rzeźba grupy. Jeden z uczniów w klasie buduje rzeźbę grupy, mając za materiał wszystkich uczestników zabawy. Może ich układać we wszystkich pozycjach i związkach. Rzeźbiarz włącza w rzeźbę także i siebie. Po zakończeniu pracy rzeźbiarza, uczniowie mogą spontanicznie zmieniać pozycje. Poszczególni uczniowie mogą mówić o swoich odczuciach podczas ustawiania oraz o swojej pozycji w rzeźbie grupy. e. 5. Bibliografia 1. Gaff J., Świat bez tajemnic. Ziemia, morze i niebo, Polska Oficyna wydawnicza BGW, Warszawa Grupa bawi się i pracuje. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych, oprac. M. Jachimska, Oficyna Wydawnicza UNUS, Wałbrzych

3 f. 6. Załączniki Załącznik 1 Ilustracje i. a) Materiały dla nauczyciela do wykorzystania w wykładzie O wulkanach słów kilka Etna, czynny wulkan we Włoszech wnętrze krateru Wezuwiusza

4 lawa wulkaniczna przekrój przez wulkan

5 budowa wulkanu g. 7. Czas trwania lekcji 2 x 45 minut h. 8. Uwagi do scenariusza Ten scenariusz zajęć świetlicowych jest przeznaczony dla klasy piątej szkoły podstawowej.