Kod ucznia Wojewódzki Konkurs Języka Polskiego dla uczniów gimnazjum województwa wielkopolskiego. Rok szk. 2011/2012 Etap szkolny 10.11.2011 Szanowny Gimnazjalisto! Przystępujesz do rozwiązania testu, który sprawdzi Twoje umiejętności językowe, wiedzę polonistyczną, znajomość lektur i umiejętność pracy z tekstem. Czytaj uważnie polecenia, wykonuj zadania spokojnie, zgodnie z własnymi przemyśleniami. Pamiętaj, żeby odwoływać się przy zadaniach dotyczących tworzenia własnego tekstu tylko do utworów z zestawu lektur. Zadania oznaczone gwiazdką (*) są oceniane pod względem poprawności ortograficznej, interpunkcyjnej i językowej. Na rozwiązanie masz 90 minut. Możesz zdobyć 40 punktów. Życzymy Ci powodzenia! Ta nasza młodość Odkrywanie świata, ludzi i siebie. 1. * Odwołując się do 3 dowolnych powieści z zestawu lektur wyjaśnij, czy tytuły utworów odzwierciedlają problemy ukazane w utworach. Podaj tytuły utworów i przedstaw własne przemyślenia na ich temat. (0-4+1 p.) a) (0-1 p.)
b).(0-1 p.) c).(0-1 p.) d) Wskaż, który tytuł 4 powieści jest, według Ciebie, najbardziej dosłowny, a który najbardziej przenośny oraz uzasadnij swój wybór. ( 0-1 p.) 2. Przeczytaj wiersz i wykonaj podane polecenia. (0-5 p.)
Jerzy Liebert Dzieciństwo Czasem miewam fantazję naiwnego słodkiego dziecka Kręciłbym fujarki i zganiał koty z zapiecka. Rąbałbym drzewo sosnowe poszczerbionym, ciężkim toporem I nosił wodę ze studni do bielejącego dworu. Z pachnącej, wiotkiej leszczyny wyciąłbym smagłe pręty I wsiadłszy na nie ujeżdżał, niby znarowione źrebięta. Z szyszek zebranych w lesie budowałbym wielkie gmachy, Gdzie okna byłyby z liści, a brama z kawałka blachy. Nie umiałbym wcale czytać i byłbym bardzo szczęśliwy, Chodziłbym spać wcześnie i patrzył, jak ciemnieją szyby. Czasem zagrałbym w loteryjkę, babcia by mi pomagała, Tatuś by się uśmiechał, a mama trochę gniewała. Chciałbym znowu pojechać na jakąś chłopską zabawę, Gdzie dzieci liżą cukierki, a starsi tańczą na trawie. A później wracać wozem w letnie, słodkie zmierzchania. Widzieć swój dwór z daleka, czuć mocny zapach siana. Znaleźć się kiedyś w stolicy, iść pierwszy raz do teatru. Wdychać woń dekoracji, słuchać przeciągłego wiatru. Na stancji tęsknić do domu, w niedzielę chodzić do kościoła. Odrabiać pilnie lekcje i pytać - kiedy się skończy szkoła. Gdy myślę o tym wszystkim, jest mi dziwnie smutno i wesoło - Bo dzieciństwo to takie zaklęte, doprawdy zaczarowane koło.
a) określ sytuację liryczną ukazaną w wierszu: (0-1 p.)............ b) przedstaw i scharakteryzuj osobę mówiącą: (0-1 p.) c) nazwij uczucia podmiotu lirycznego w formie rzeczowników odczasownikowych ( podaj przynajmniej trzy przykłady): (0-1 p.) d) podaj dwa cytaty, które wskazują, że osoba mówiąca w wierszu opisuje świat, który już przeminął, nie jest światem współczesnym: (0-1 p.)
.. e) wypisz i nazwij przykłady 3 dowolnych środków stylistycznych, które odnajdujesz w wierszu: (0-1 p.) 3. Z podanego wyżej wiersza wypisz po jednym przykładzie: (0-3 p.) a. archaizmu b. neologizmu poetyckiego... c. bezokolicznika. d. czasownika w trybie przypuszczającym.. e. imiesłowu przysłówkowego uprzedniego f. imiesłowu przymiotnikowego czynnego.. g. czasownika nieprzechodniego. h. czasownika w formie niedokonanej.. i. przymiotnika w stopniu równym
4. *Znasz wiersz Jerzego Lieberta i cztery powieści współczesne o tematyce młodzieżowej. Określ, na czym polegają różnice w spojrzeniu na dzieciństwo i młodość w tych utworach. Podaj 3 różnice. ( 0-2+1p.).. 5. *Hadrian, bohater powieści Drugi, wypowiada takie słowa w swoim tajemnym, komputerowym dzienniku: Nienawidzę. To właśnie nienawiść czuję najczęściej. Nienawidzę siebie zaraz na drugim miejscu, albo nawet ex aequo z moją matką. Nienawidzę swojego życia i tego, że nie wystarcza mi odwagi, żeby je zmienić.[ ] Anormalny. Obniżona dojrzałość emocjonalna. Beznadziejny typ- taki właśnie jestem. Poczuj się psychologiem. Co możesz powiedzieć, na podstawie tej wypowiedzi i na podstawie treści całego utworu, o bohaterze? Czy zgadzasz się z tą autocharakterystyką bohatera? Spróbuj udzielić 3-4 rad Hadrianowi, które pomogłyby mu poprawić jego samoocenę. (0-3+1 p.)
6. * Nigdy nie miałem łatwego życia. Nie urodziłem się w czepku i nikt mnie nie rozpieszczał. Miałem jednak pogodne usposobienie i traktowałem tę moją drogę życiową, jak tor przeszkód. Pozwólcie więc, że się przedstawię: nazywam się Maciej Łańko, urodziłem się w Jerzmanowie, a teraz mam piętnaście lat i jestem dopiero na początku tego toru. Wziąłem dopiero najłatwiejsze przeszkody. Zobaczymy, co będzie dalej. (0-5+1 p.) a) te słowa wypowiada bohater i narrator powieści Telemach w dżinsach ; określ, w jakim celu narrator używa czasowników w formie: pozwólcie, zobaczymy i jak one wpływają na sposób narracji : (0-1 p.) b) wyjaśnij znaczenie frazeologizmu w czepku urodzony : (0-1 p.) c) użyj tego frazeologizmu w zdaniu złożonym podrzędnie w taki sposób, aby z kontekstu zdania można zrozumieć jego znaczenie: (0-1 p.)
d) napisz w 5 punktach, co będzie dalej w życiu bohatera; użyj zdań w czasie teraźniejszym w trybie oznajmującym: (0-2 p.).. 7. *Odwołując się do przeczytanych powieści zredaguj 5 zasad postępowania, który pomogą we wzajemnych relacjach miedzy rodzicami i dziećmi, między dorosłymi a młodymi, między przyjaciółmi. Użyj zdań w 2 osobie liczby mnogiej w trybie rozkazującym. (0-2+1 p.) 8. *Ta nasza młodość Odkrywanie świata, ludzi i siebie. Która z przeczytanych przez Ciebie powieści odnosi się najbardziej, według Ciebie, do motta konkursu? Wybierz jeden utwór i uzasadnij swój wybór. (0 3+1 p.)
9.*Zredaguj imienne zaproszenie dla dowolnej osoby na wieczór autorski Ewy Nowak, na którym pisarka prezentować będzie swoją nową powieść. Zachęć do przeczytania utworu i udziału w spotkaniu. (0-2+1 p.)
10. *W powieści Andrzeja Klawittera Jedynaczka mamy do czynienia z niezwykłym zakończeniem. Zinterpretuj to zakończenie, które wydaje się wywracać powieść do góry nogami, jak napisano w jednej z recenzji powieści. (0-3+1 p.).