Rozwój mowy jest jedną z ważniejszych umiejętności, jaką zdobywa dziecko. Trwa on przez wiele lat i przebiega w indywidualnym rytmie. Dziecko, które idzie do pierwszej klasy powinno wymawiać wszystkie głoski prawidłowo, mieć bogate słownictwo dotyczące jego życia, otoczenia, umieć budować poprawne pod względem gramatycznym i logicznym zdania. Prawidłowa wymowa ma duże znaczenie dla powodzenia w nauce czytania i pisania. Bez względu na przyczynę wystąpienia zaburzeń mowy (wad wymowy) należy podjąć jak najwcześniej działania terapeutyczne. Terapię logopedyczną w naszej szkole prowadzą: mgr ROMANA PORĘBSKA logopeda, pedagog specjalny. mgr BARBARA SMAJDOR logopeda, terapeuta, pedagog specjalny.
W ramach zajęć realizowana jest diagnoza, profilaktyka i terapia i logopedyczna. Corocznie we wrześniu logopedzi przeprowadzają badania przesiewowe stanu mowy dzieci. Badania pozwalają wyodrębnić grupę uczniów wymagających terapii logopedycznej, jej kontynuacji lub specjalistycznej pomocy stomatologa, ortodonty czy laryngologa. Terapia prowadzona jest indywidualnie lub w grupach 2-4 osobowych. Na zajęciach wykorzystywane są metody dydaktyczne oparte na zabawie oraz nowoczesne formy terapii multimedialnej. Terapia logopedyczna jest procesem. Jej skuteczność zależy od współpracy logopedy z dzieckiem oraz rodzicem. Spotkanie z logopedą nie jest wystarczającym elementem terapii dlatego tak ważne jest zaangażowanie rodziców w systematyczne ćwiczenia z dzieckiem w domu. W tym celu logopeda po każdych zajęciach daje uczniowi zestaw ćwiczeń utrwalających. Nie realizowanie takich ćwiczeń to dłuższy czas terapii. Rodzice mają również możliwość uczestniczyć w zajęciach swoich dzieci gdzie obserwują postępy i uczą się pracy terapeutycznej ze swoim dzieckiem. Zapraszamy Państwa do systematycznego zaglądania do teczek logopedycznych dzieci, uczestnictwa w zajęciach oraz konsultacji. Przed lustrem ćwiczymy nasze buzie i języki, aby pięknie mówiły.
Ćwiczymy prawidłowe oddychanie. Pamiętamy o tym, że w czasie spoczynku oddychamy nosem, usta są zamknięte. Dzięki tym ćwiczeniom wzmacniamy mięśnie oddechowe i usprawniamy podniebienie miękkie. Dzieci bardzo lubią ćwiczenia oddechowe i zabawy ze słomkami.
Wykorzystujemy komputer i programy multimedialne. Zabawa z programami przynosi dzieciom ogromną satysfakcję i w bardzo dużym stopniu zwiększa efektywność terapii. Żmudne ćwiczenia logopedyczne z użyciem komputera stają się dla dzieci świetną zabawą. Zastosowanie mikrofonu, dźwięków i animacji bardzo mobilizuje do wysiłku.
Poza korygowaniem zaburzeń mowy prowadzone są ćwiczenia ogólnorozwojowe Dzieci ćwiczą analizę i syntezę wzrokową, funkcje słuchowe, rozwijają spostrzegawczość, myślenie przyczynowo-skutkowe oraz koncentrację i pamięć.
Niezwykle ważnym elementem terapii jest prowadzona przez logopedę wczesna nauka czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną z wykorzystaniem książeczek autorstwa prof. J.Cieszyńskiej Kocham czytać. Wczesna nauka czytania pozwala osiągnąć właściwą artykulację głosek, uczy czytać przez znaczenia, ułatwia dokonywanie syntezy, zapobiega dysleksji, ułatwia tworzenie systemu językowego, usprawnia technikę czytania, pobudza neurony zwierciadlane.
Gramy w różne gry logopedyczne (planszowe, karciane) m.in.: Memo, Potruś, Mistrz Pamięci, Bystre oczko, Scrabble, Zgadnij co to - kto to?, Co się zmieniło? i wiele innych. Ćwiczymy w ten sposób prawidłową artykulację, logiczne myślenie oraz pamięć.
Pomagamy uczniom z trudnościami w czytaniu i pisaniu. Pracujemy w oparciu o program edukacyjno-terapeutyczny Ortograffiti kompleksowy system pomocy terapeutycznej rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Dysleksji. ROZWÓJ MOWY DZIECKA. ZALECENIA DLA RODZICÓW DWICZENIA BUZI I JĘZYKA.
R O Z W Ó J M O W Y D Z I E C K A WIEK DZIECKA MOWA DZIECKA 1. miesiąc życia Dziecko z otoczeniem komunikuje się za pomocą krzyku. 2. 3. miesiąc życia Niemowlę zaczyna wydawać przypadkowe dźwięki jest to głużenie. 6. miesiąc życia W drugiej połowie pierwszego roku życia ok. 6 miesiąca - obserwujemy gaworzenie, czyli powtarzanie usłyszanych dźwięków. 1. 2. rok życia Dziecko używa wszystkich samogłosek ustnych: a, o, e, u, i, y. Wymawia następujące spółgłoski: p, b, m, t, d, n, k, ś czasem ć, pozostałe spółgłoski zastępowane są innymi o zbliżonym miejscu artykulacji. Dziecko upraszcza grupy spółgłoskowe, wymawiając najczęściej pierwsze sylaby lub końcówki. Z końcem pierwszego roku życia pojawiają się pierwsze proste wyrazy: mama, tata, baba itp. 2. 3. rok życia W mowie dziecka pojawiają się proste zdania. Dziecko wymawia wszystkie samogłoski, pojawiają się również samogłoski nosowe ę, ą, chociaż jeszcze w mowie mogą występować odstępstwa, np. zamiana samogłosek a=o; e=a; i=y. Dziecko wymawia następujące spółgłoski: w, f, wi, fi, ś, ź, ć, dź, ń, l, li, k, g, ch, ki, gi, chi, j, ł, s, z, c, dz. Szybko zwiększa się liczba wypowiadanych słów. 4. 5. rok życia Pojawia się głoska r oraz głoski sz, ż, cz, dż, choć mogą być jeszcze wymawiane jak s, z, c, dz 5. 6. rok życia Utrwalane są głoski: sz, ż, cz, dż Mowa dziecka jest już w zasadzie zrozumiała. Głoska r powinna być już wymawiana 7. rok życia Dziecko powinno mieć już opanowaną technikę mówienia.
Z A L E C E N I A D L A R O D Z I C Ó W D w i c z e n i a b u z i i j ę z y k a SZANOWNI RODZICE! Poniższe dwiczenia i zabawy mają na celu stymulowanie i wspomaganie prawidłowego rozwoju mowy dziecka. Można je prowadzid w formie zabawy już z 2-3 letnim dzieckiem. Dzieci mają naturalną skłonnośd do wielokrotnego powtarzanie ulubionych zabaw. Jeśli więc potraktujemy dwiczenie jako zabawę, będzie ono dla dziecka czystą przyjemnością. Rola dorosłego polega na pokazaniu poprawnie wykonanego dwiczenia i zachęcaniu dziecka do pracy przez chwalenie za podejmowany wysiłek, chodby efekty nie były od razu widoczne. Lepiej dwiczyd krótko, ale częściej 3-4 minut z 3-latkiem, do 10 ze starszym dzieckiem, pamiętajmy jednak, że czas trwania i liczbę powtórzeo należy dostosowad do indywidualnych możliwości dziecka. Na początku należy wykonywad dwiczenia z dzieckiem przed lustrem, kiedy potrafi już wykonad je bez kontroli, można wykorzystywad każdą nadarzająca się okazję: spacer, szkoły. jazdę samochodem czy drogę do Ćwiczenia logopedyczne zaczynamy od najprostszych stopniowo zwiększając ich trudnośd. Na początku wykorzystaj naturalne okazje, aby pogimnastykowad aparat mowy: Kiedy dziecko ziewa nie gao go, lecz poproś, aby ziewnęło jeszcze kilka razy, zasłaniając usta. Gdy na talerzu został ulubiony sos lub rozpuszczone lody pozwól mu wylizad go językiem. To dwiczenie mniej eleganckie, za to bardzo skutecznie gimnastykuje środkową częśd języka. Jeśli dziecko dostało lizaka zaproponuj mu, aby lizało go unosząc czubek języka ku górze. Po śniadaniu posmaruj maluchowi wargi miodem, kremem czekoladowym lub mlekiem w proszku i poproś, aby zlizał je dokładnie jak miś czy kotek.
Przy porannym i wieczornym myciu zębów zaproponuj dziecku liczenie zębów lub witanie się z nimi w ten sposób, aby czubek języka dotknął każdego zęba osobno. Przy rysowaniu sprawdź czy twój maluch potrafi narysowad kółko (językiem dookoła warg) lub kreseczki (od jednego do drugiego kącika ust). Żucie pokarmów, dmuchanie na talerz z gorącą zupą, chuchanie na zmarznięte dłonie, cmokanie, puszczanie baniek mydlanych a nawet wystawianie języka to też dwiczenia aparatu artykulacyjnego. Następnie proponujemy dziecku naśladowanie ruchów zwierząt i przedmiotów za pomocą warg i języka np.: Konik jedzie na przejażdżkę. Naśladuj konika stukając czubkiem języka o podniebienie, wydając przy tym charakterystyczny odgłos kląskania. Wilk gonił zająca i bardzo się zmęczył, wysunął język i dyszy. Wysuo język jak najdalej na brodę - pokaż dyszącego wilka. Huśtawka unosi się do góry, a potem wraca na dół. Wysuo język przed zęby i poruszaj nim tak, jakby się huśtał raz do góry w stroną nosa, raz do dołu w stroną brody. Dzieci bardzo lubią kręcid się na karuzeli, twój język także. Włóż język między wargi a dziąsła i zakręd nim raz w prawą, raz w lewą stroną. Wysuo obie wargi do przodu, udając ryjek świnki. Następnie połóż na górnej wardze słomkę lub ołówek i spróbuj ja jak najdłużej utrzymad. Chomik wypycha policzki jedzeniem, a ty pokaż jak można wypchnąd policzki językiem, raz z prawej raz z lewej strony. Wyobraź sobie, że twój język to żołnierz na defiladzie. Na raz czubek języka wędruje na górną wargę, na dwa czubek języka dotyka lewego kącika ust, na trzy czubek języka na dolną wargę, na cztery czubek języka przesuwamy do prawego kącika ust. Na pewno wiele razy kopałeś szeroką łopatką w piasku. Otwórz buzię i wysuo język za dolną wargę. Postaraj się, aby język był szeroki jak łopatka. Malarz maluje sufit dużym pędzlem. Pomaluj językiem swoje podniebienie, zaczynając od zębów w stronę gardła.
Dzieci lubią zjeżdżad na zjeżdżalni, a ty? Spróbuj zrobid zjeżdżalnię dla krasnoludków ze swojego języka. Oprzyj czubek język za dolnymi zębami i unieś do góry jego środkową częśd. Musisz bardzo uważad, aby język nie wychodził przed zęby. Młotkiem wbijamy gwoździe w ścianę. Spróbuj zamienid język w młotek i uderzaj o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa. Drzwi do domu otwierają się i zamykają. Wargi to nasze drzwi do domu. Pokaż jak wargi ściągnięte do przodu, otwierają się i zamykają. Żyrafa wyciąga mocno szyję do góry. Otwórz szeroko usta i spróbuj pociągnąd język do góry, najdalej jak potrafisz. Słoo ma długą trąbę i potrafi nią wszędzie dosięgnąd. Ciekawe czy potrafisz dosięgnąd językiem do ostatniego zęba na górze i na dole, z prawej i lewej strony. Z a b a w y s ł o w n e d l a n a j m ł o d s z y c h 1. Zaczynamy od tego co najprostsze, a więc od zabaw paluszkowych i zabaw dźwiękonaśladowczych. Już roczne dziecko potrafi naśladowad odgłosy tego co jest mu dobrze znane. Należy więc stwarzad jak najwięcej okazji do zdobywania doświadczeo, w których dziecko będzie słyszało różnorodne dźwięki i motywowad je do ich powtarzania. Na początku powinny to byd odgłosy naturalne, a więc szczekanie psa, miauczenie kota, śpiew ptaków, odgłos samochodu czy klaksonu. Powtarzając te dźwięki pamiętajmy o tym, żeby wraz z odgłosem podawad nazwę jego źródła, a więc: piesek szczeka hau, hau, hau, a nie - to jest hau, hau. 2. Mów do dziecka jak najwięcej! Im więcej będziesz do niego przemawiad, tym łatwiej i szybciej będzie uczyło się mowy. Małe dzieci powinny byd wychowywane w,,kąpieli słownej". Dlatego wykorzystaj każdą nadarzającą się okazję. W czasie ubierania nazywaj części ciała i garderoby, podczas przygotowywania posiłku opowiedz o produktach żywnościowych i ich cechach (co jest słodkie, a co kwaśne). 3. Czytaj dziecku książeczki, bajeczki, wierszyki i proste zagadki. Koniecznie opowiadaj bajkę na dobranoc! Zacznij jak najwcześniej, to nic, że 6 miesięczny niemowlak nie zrozumie jej treści, przecież oswajasz go ze swoim głosem i sprawiasz mu wielką przyjemnośd.
4. Poznajemy części ciała - niby proste, ale nie dla maluszka. Zabawę tą przeprowadzamy przed lustrem. Dotykamy np. rączki dziecka i swojej i powtarzamy wielokrotnie: to jest ręka. Oczywiście nie wprowadzamy wszystkich części ciała jednocześnie, bo nasz maluch by się pogubił, zaczynamy od dwóch, trzech i stopniowo dołączamy kolejne. Możemy też urozmaicid naszą zabawę śpiewając piosenkę i pokazując: Ręce do machania Nogi do skakania Palce do liczenia A zęby do mycia. Głowa do kiwania Uszy do słuchania Oczy do mrugania Usta do śpiewania. 5. Poznajemy przedmioty i ich nazwy - oto kilka przykładów: a. Wkładamy przedmioty do wiaderka, wyjmujemy i podajemy nazwę, potem prosimy dziecko, aby wyjęło konkretny przedmiot, w następnym etapie tej zabawy także dziecko podaje nazwę; b. Dobieramy pary: rzeczywisty przedmiot + obrazek. c. Zabawa w pokazywanie - uczy budowania zdao, rozumienia poleceo i stosowania zwrotów grzecznościowych. Mówimy do dziecka: PROSZĘ otwórz książeczkę tam gdzie jest kotek, pokaż pieska, który śpi, pokaż panią, która robi zakupy... a teraz zagadka dla mnie, nazwij obrazek, który mam ci pokazad. d.,,czego brakuje na stole". Zaczynamy od 3 przedmiotów - przyjrzyj się zabawkom na stole..., odwród się, a ja schowam jedną - której brakuje? e.,,co jest w zaczarowanym pudełku". Wkładamy do pudełka kilka zabawek i dziecko korzystając tylko ze zmysłu dotyku ma rozpoznad chwycony przedmiot i podad jego nazwę. Poznajemy czynności. Oczywiście trzeba opowiadad dziecku o wszystkim co razem robimy, począwszy od zmieniania pieluszek, przez przygotowywanie posiłków na wieczornym myciu skooczywszy. Aby to utrwalid w atrakcyjnej dla
dziecka formie, można zrobid mu zdjęcia podczas wykonywania tych czynności, potem układad je w odpowiedniej kolejności, albo wyszukiwad to, które przedstawia ukochane zajęcia twojego maluszka. Najlepiej zrobid z tej kolekcji pierwszą własną książeczkę, która posłuży nam do nauki budowania prostych zdao. U W A G A : Wypowiedzi osób z najbliższego otoczenia powinny byd poprawne językowo. Do dziecka należy mówid powoli i wyraźnie. Mówiąc budujemy krótkie zdania, używamy prostych i zrozumiałych dla dziecka komunikatów. Zwracając się do małego dziecka bezwzględnie unikamy zdrobnieo i mowy dziecięcej.