Autor: Magdalena Oleksy-Zborowska Scenariusz zajęć dla 5-latków Obszar podstawy programowej: 9. Wychowanie przez sztukę- różne formy plastyczne. Grupa wiekowa: 5-latki Blok tematyczny: Odkrywam świat nie tylko pędzlem Temat: Kolory świata. Cele operacyjne: Dziecko: używa liczebników porządkowych wskazując kolejność przedmiotu wśród innych; przelicza obiekty w zakresie 10 (lub wyższym, zgodnie z indywidualnymi możliwościami); nazywa kolory z podstawowej palety barw oraz ich odcienie (np. niebieski i błękitny); współpracuje z rówieśnikami w zabawach ruchowych. Wykaz nabywanych umiejętności (ujętych w podstawie programowej, jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole): Dziecko: obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią oraz czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy; zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym, składniowym; grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje), formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne; umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt oraz barwa); liczy obiekty; rozróżnia błędne liczenie od poprawnego; ustala równoliczność dwóch zbiorów, posługuje się liczebnikami porządkowymi; potrafi określić kierunki i miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki; potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać, a także zapamiętać to, co jest przedstawione na ilustracjach; uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach oraz grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej. Treści kształcenia: rozwijanie wrażliwości przestrzennej i wzrokowej (próby nazywania kolorów, odnajdywanie określonego koloru w otoczeniu); poznawanie różnorodnych materiałów oraz technik plastycznych, a także sposobów ich wykorzystywania;
wyrażanie siebie poprzez działalność artystyczną i percepcję sztuki (tworzenie swobodnych kompozycji barw oraz kształtów); używanie zwrotów grzecznościowych, komunikowanie się z dziećmi i dorosłymi, sygnalizowanie swoich potrzeb; zapoznawanie z zasadami prawidłowej komunikacji werbalnej, rozwijanie mowy powiązanej z działaniem, bogacenie słownictwa dziecka; rozwijanie myślenia logicznego w praktycznych sytuacjach (rozwijanie umiejętności planowej obserwacji, klasyfikowania, porównywania, zestawiania porównywanych cech); kształtowanie umiejętności liczenia, klasyfikowanie zbiorów przedmiotów, orientacji przestrzennej (w przestrzeni oraz na kartce papieru), stosowania liczebników porządkowych. Opis sposobu realizacji: Lp. Część dnia aktywności dziecka I. Zajęcia poranne Przebieg zajęć 1.Schodzenie się dzieci, przywitanie, zabawy swobodne w kącikach zainteresowań. 2. Portret Barwnych Przybyszów: zapoznanie się dzieci z portretami Barwnych Przybyszów. Zachęcenie do przeliczenia sylwet i podania wyniku. Próby ułożenia kolorowych podobizn w kolejności odpowiadającej kolorowym cyfrom od 1 do 9 oraz liczbie 10. Próby określania kolejności postaci przy użyciu liczebników porządkowych (np. biały jest drugi, różowy jest szósty). Uwaga: N biorąc pod uwagę możliwości poznawcze i emocjonalne dzieci w grupie może modyfikować zabawę prezentując dzieciom np. część proponowanego materiału (np. od 1 do 5). Warunki pobudzające aktywność/uwagi o realizacji W wybranym miejscu sali znajdują się przygotowane przez nauczyciela (N) sylwety postaci (załącznik nr 2). Dla większej swobody manipulowania środkami można wydrukować je na papierze kredowym lub nakleić na sztywną tekturę. Materiały: wycięte sylwety z załącznika nr 2, tablica, magnesy. Dzieci z pomocą N, który układa w odpowiedniej kolejności kolorowe cyfry, np. przypina je na tablicy w miejscu dostępnym dla dzieci, przyporządkowują sylwety do odpowiadających im cyfr, określają kolory i odcienie, liczą podobizny, podejmują próby określania kolejności elementów za pomocą liczebników porządkowych.
II. III. Zajęcia dydaktyczne Zajęcia popołudniowe 1. Barwni Przybysze: zabawa dydaktyczna. Prezentacja treści opowiadania, następnie swobodna rozmowa na temat kolorów. Rozwijanie umiejętności koncentrowania uwagi i spostrzegawczości. Zaproszenie dzieci do powtórnego wysłuchania wiersza i wskazywania (podczas czytania) ilustracji przedstawiającej przedmiot, o którym w danej chwili jest mowa. 2. Skąd ten kolor?: zabawa dydaktyczna z elementami ekspresji plastycznej. Tworzenie kolorów poprzez mieszanie barw. Rozbudzanie ciekawości poznawczej i chęci eksplorowania otaczającego świata. 1. Baw się z nami, Barwnymi Przybyszami!: zabawy ruchowe na powietrzu - aktywność dowolna dzieci. Materiały: treść opowiadania (załącznik nr 1), ilustracje (załącznik nr 3). Zaproszenie dzieci przed tablicę/miejsce, gdzie umieszczone są ilustracje do treści opowiadania. Dzieci słuchają, swobodnie wypowiadają swoje spostrzeżenia, zadają pytania. Wskazują rysunek prezentujący przedmiot, o którym mowa w opowiadaniu. Uwaga: w przypadku licznej grupy warto przygotować więcej zestawów ilustracji, aby każde dziecko miało do nich swobodny dostęp. Można także nawiązać do kolorów tęczy, jeśli dzieci są tym zainteresowane, wymienić je w kolejności występowania lub/i wykorzystać grę multimedialną Tęcza (załącznik nr 6). Materiały: plansze do mieszania barw (załącznik nr 4), farby do malowania palcami/farby, kubki z wodą, pędzle. Dzieci, korzystając z ilustracji umieszczonych na planszach, odkodują, które barwy powinny wymieszać. Bawiąc się kolorem odkrywają, jaki kolor powstanie po zmieszaniu dwóch innych. Materiały: sylwety (załącznik nr 2). Propozycja: można przeprowadzić zabawę orientacyjno - porządkową
2. Świat tęczowych barw: zabawy dla dzieci zainteresowanych tematyką zajęć z użyciem pomocy multimedialnych. z wykorzystaniem sylwet przydzielonych indywidualnie uczestnikom zabawy. Dzieci wykonują polecenia N: to dziecko, które ma sylwetę zielonego przybysza szuka do pary dziecka z czerwonym, dzieci z czarnym ustawiają się za tymi z niebieskimi przybyszami, dzieci z podobiznami czerwonych przed różowymi, pomarańczowi obok białych itp. Załączniki nr 5, 6, 7, 8. Uwaga: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Jeżeli niektóre dzieci pomimo upływu czasu są zainteresowane proponowanymi działaniami nie należy im przerywać tej aktywności. Dzieci, których uwaga się wyczerpała, w naturalny sposób powracają do realizacji programu własnego, czyli wybranego przez siebie rodzaju aktywności (np. zabawowej). Metody za M. Kwiatowską (1985): Czynne: samodzielnych doświadczeń, ćwiczeń praktycznych, kierowania własną działalnością dziecka, zadań. Słowne: rozmowy i opowiadania, objaśnienia, rozmowy, m. żywego słowa. Percepcyjne: obserwacja i pokaz, przykład dorosłych. Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, grupowa jednolita, zbiorowa jednolita i zróżnicowana. Środki dydaktyczne: pinezki lub magnesy, tablica farby do malowania palcami/ farby, kubki z wodą i pędzle komputer z dostępem do Internetu oraz głośnikami lub tablica multimedialna, oraz pomoce dydaktyczne opisane poniżej zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela, do wykorzystania w pracy z dzieckiem): 1. Tekst opowiadania: Barwni przybysze; 2. Portret Barwnych Przybyszów - sylwety kolorowych postaci i cyfr; 3. Co spotkało Barwnych Przybyszów? - ilustracje; 4. Skąd ten kolor? - plansze do mieszania barw;
5. Puzzle multimedialne Kolorowy motyl; 6. Gra multimedialna Ułóż kolory tęczy; 7. Puzzle multimedialne: Bukiet kolorowych kwiatów; 8. Puzzle multimedialne: Samochód w kolorach tęczy.