Szanowni Państwo, Oddajemy w Państwa ręce opracowany z inicjatywy Krajowej Rady Doradców Podatkowych poradnik zawierający najważniejsze informacje dotyczące dostępnych form wsparcia dla ofiar powodzi, z uwzględnieniem konsekwencji wynikających z przepisów podatkowych. Publikacja składa się z następujących części: - podatek dochodowy od osób fizycznych, - podatek od spadków i darowizn, - podatek VAT, - dokumentacja podatkowa i zapłata podatku. W imieniu środowiska doradców podatkowych wyrażam głęboką nadzieję, że wiedza na temat możliwych form pomocy oraz związanych z nią skutków prawnopodatkowych, przyczyni się do zmniejszenia szkód wyrządzonych przez powódź tak wielu osobom w naszym kraju. Tomasz Michalik Przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych Warszawa, 23 czerwca 2010 r. UWAGA: Krajowa Rada Doradców Podatkowych wyraża zgodę na rozpowszechnianie informacji na temat niniejszego poradnika pod warunkiem: 1. Umieszczenia informacji, że został on opracowany przez Krajową Radę Doradców Podatkowych oraz 2. Podania adresu serwisu internetowego KIDP: www.kidp.pl Poradnik opracowano w oparciu o informacje zamieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
Podatek dochodowy od osób fizycznych Wolne od podatku są m.in.: - świadczenia otrzymane z tytułu jednorazowej pomocy materialnej finansowanej ze środków budżetu państwa lub samorządu w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym. - zapomogi otrzymane (np. od zakładu pracy i związków zawodowych) w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych czy klęsk żywiołowych - do wysokości 2.280 zł w roku podatkowym, - świadczenia z pomocy społecznej, - niektóre świadczenia otrzymane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - do wysokości 380 zł w roku podatkowym, - świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej (bliższa i dalsza rodzina), poza świadczeniami uzyskanymi w związku z zawartymi umowami o pracę, zlecenie, itd., - wartość otrzymanych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń oraz wartość świadczeń rzeczowych (w naturze) finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych, agencji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych programów, - kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnej produkcji rolnej. Dodatkowo, w odniesieniu do pomocy materialnej otrzymanej od zakładu pracy wskutek katastrofy naturalnej, w rozumieniu ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej - Minister Finansów zaniechał poboru podatku od dochodów z tego źródła, uzyskanych do końca 2010 r., do wysokości nieprzekraczającej 6.000 zł w ciągu roku podatkowego.
Podatek od spadków i darowizn Darowizny rzeczy lub praw majątkowych (w tym pieniędzy) otrzymane: - od najbliższej rodziny - do kwoty 9.637 zł - od rodziny dalszej - do kwoty 7.276 zł - od osób trzecich - do kwoty 4.902 zł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy limit odnosi się pojedynczych darczyńców, tzn. na przykład, jeśli otrzymamy darowiznę w kwocie niższej od 9.637 zł od jednego członka najbliższej rodziny, potem od drugiego itd., to każda z tych darowizn nie będzie podlegała opodatkowaniu. Jeżeli jednakże otrzymamy kilka darowizn od tej samej osoby, to limit będzie miał zastosowanie do sumy wszystkich darowizn otrzymanych od tej osoby w ciągu ostatnich 5 lat. Jeśli darowizny przekraczają ww. kwoty zwolnione, należny podatek wyniesie od 3% do 20% wartości darowizny (w zależności od wartości darowizny i stopnia pokrewieństwa pomiędzy obdarowanym a darczyńcą). Darowizny w postaci własności rzeczy lub praw majątkowych (w tym pieniędzy) otrzymane od małżonka, dzieci, wnuków, rodziców, dziadków, rodzeństwa, ojczyma, macochy lub pasierba (ale np. nie od teściów) mogą być zwolnione z podatku pod warunkiem, że taka darowizna zostanie zgłoszona do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy. Dodatkowo, w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, aby można było skorzystać ze zwolnienia muszą być one przekazane obdarowanemu w formie przelewu na jego konto bankowe / rachunek prowadzony przez SKOK lub przekazem pocztowym. Nie trzeba dokonywać zgłoszenia do urzędu skarbowego, jeżeli darowizna została przekazana na podstawie umowy notarialnej.
Podatek VAT Czasowe zwolnienie z VAT materiałów budowlanych przekazywanych nieodpłatnie osobom poszkodowanym w powodziach w maju lub czerwcu 2010 roku. Okres obowiązywania zwolnienia 9.06.2010 r. do 30.09.2010 r. (rozwiązanie ma charakter szczególny i będzie obowiązywać tylko w tym okresie). Podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 100 poz. 638 z 9 czerwca 2010 r.). Kto może skorzystać z darowizny? Zwolnienie z podatku VAT dotyczy darowizn dokonywanych na rzecz: - osób fizycznych - szkół i innych placówek prowadzących działalność edukacyjną, kulturalną, a także ośrodków opieki zdrowotnej, społecznej oraz oferujących zakwaterowanie dla uczniów i studentów. Wymagane dokumenty Darowizna materiałów budowlanych na rzecz wskazanej powyżej grupy podmiotów jest zwolniona z opodatkowania, jeżeli obdarowany przedstawi następujące dokumenty: w przypadku osób fizycznych: - oświadczenie o posiadaniu prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, w której powstała w wyniku powodzi szkoda a nieruchomość nie jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą (z wyjątkiem działalności rolniczej oraz o przeznaczeniu otrzymanych materiałów budowlanych do usuwania skutków powodzi (poniżej wzór oświadczenia), oraz - zaświadczenie wydane przez ośrodek pomocy społecznej potwierdzające poniesienie szkody w następstwie powodzi w maju lub czerwcu 2010 r.
Wzór oświadczenia dla osoby fizycznej Data Imię i nazwisko Adres zamieszkania _ Numer PESEL OŚWIADCZENIE Ja, niżej popisany, oświadczam, że mam prawo do dysponowania nieruchomością mieszkalną (domem/mieszkaniem 1 ) położoną w 2 na cele budowlane w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. W nieruchomości tej, w następstwie powodzi w maju 2010 r./w czerwcu 2010 r./w maju i czerwcu 2010 r 3. powstała szkoda. Nieruchomość ta nie jest związana z wykonywaną przeze mnie działalnością gospodarczą w myśl przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (nie dotyczy to ewentualnej działalności rolniczej). Ponadto oświadczam, że przeznaczę otrzymane materiały budowlane na likwidację tej szkody. Podpis Załącznik: 1. Zaświadczenie wydane przez ośrodek pomocy społecznej, z którego wynika, że osoba w następstwie powodzi w maju lub w czerwcu 2010 r. poniosła szkodę. 1 Niepotrzebne skreślić 2 Wpisać miejscowość, nazwę ulicy, numer domu i/lub mieszkania 3 Niepotrzebne skreślić
w przypadku uprawnionych instytucji: - oświadczenie o przeznaczeniu materiałów do likwidacji szkód powstałej w następstwie powodzi w maju lub czerwcu 2010 r. w obiektach, w których instytucje te prowadzą swoją działalność (określoną w rozporządzeniu) wzór oświadczenia poniżej, - zaświadczenie wydane przez samorząd o poniesieniu szkody w tych obiektach w następstwie powodzi w maju lub czerwcu 2010 r. Wzór oświadczenia dla instytucji społecznych: podmiotów prowadzących działalność edukacyjną, kulturalną, w zakresie ochrony zdrowia, opieki społecznej, opieki nad dziećmi, młodzieżą oraz osobami w wieku podeszłym, jak również w zakresie zbiorowego zakwaterowania uczniów i studentów Data Nazwa instytucji społecznej Adres _ Numer NIP/REGON OŚWIADCZENIE Ja niżej popisany (-a), działający w imieniu.. 4 oświadczam, że otrzymane materiały budowlane zostaną przeznaczone na likwidację szkody, powstałej w następstwie powodzi w maju 2010 r./w czerwcu 2010 r./w maju i czerwcu 2010 r 5., w obiekcie położonym/obiektach położonych 6 w 7, w których prowadzona jest działalność w zakresie 4 Wpisać nazwę instytucji w imieniu której składane jest oświadczenie 5 Niepotrzebne skreślić 6 Niepotrzebne skreślić 7 Wpisać miejscowość, nazwę ulicy, numer domu i/lub mieszkania
8 (edukacyjnym, kulturalnym, w zakresie ochrony zdrowia, opieki społecznej, opieki nad dziećmi, młodzieżą oraz osobami w wieku podeszłym, jak również w zakresie zbiorowego zakwaterowania uczniów i studentów - wybrać właściwą działalność). Podpis osoby upoważnionej do reprezentowania instytucji Załącznik: 1. Zaświadczenie wydane przez właściwego wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, że instytucja społeczna w następstwie powodzi w maju lub czerwcu 2010 r. poniosła w tym obiekcie/obiektach szkodę. UWAGA. Zastosowanie zwolnienia od podatku w przypadku osób dokonujących dostawy materiałów budowlanych oznacza brak możliwości odliczenia podatku związanego z nabyciem tych towarów. 8 Wpisać właściwą z listy poniżej
Dokumentacja podatkowa i zapłata podatku Brak możliwości złożenia deklaracji w ustawowym terminie - jeśli upłynął już termin na złożenie deklaracji podatkowej - należy złożyć tzw. czynny żal, tj. informację o niezłożeniu w terminie deklaracji w podaniem przyczyn oraz osoby odpowiedzialnej za niezłożenie deklaracji w terminie; - jeśli nie upłynęły jeszcze terminy na złożenie deklaracji podatkowych, podatnikowi przysługuje prawo złożenia wniosku o odroczenie terminu składania deklaracji podatkowych, co - w przypadku decyzji pozytywnej - wiąże się automatycznie z odroczeniem terminu płatności podatku (bez odsetek). - deklarację należy złożyć niezwłocznie po ustaniu przyczyny jej niezłożenia w terminie wraz z pismem wyjaśniającym przyczynę niedochowania terminu. Zniszczenie dokumentacji podatkowej Jeżeli w wyniku powodzi zostały zniszczone (np. na skutek zalania wodą) dokumenty będące podstawą sporządzania deklaracji, należy o tym powiadomić urząd skarbowy i w terminie wskazanym przez organ podatkowy odtworzyć dokumenty, uzyskując np. ich duplikaty od swoich kontrahentów. Brak możliwości terminowej zapłaty podatków Prawo złożenia do właściwego organu podatkowego wniosku o przyznanie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych: odroczenie terminu płatności podatku (udzielenie tej ulgi wiąże się z koniecznością zapłaty opłaty prolongacyjnej), rozłożenie podatku na raty (udzielenie tej ulgi wiąże się z koniecznością zapłaty opłaty prolongacyjnej) bądź umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowej wraz z odsetkami, ograniczenie poboru zaliczek na podatek (konieczność uprawdopodobnienia, że zaliczki obliczane według dotychczasowych zasad byłyby
niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego za dany rok podatkowy, zwolnienie płatnika z obowiązku pobrania podatku (na wniosek podatnika; konieczność wykazania, że pobranie podatku zagraża ważnym interesom podatnika lub uprawdopodobnienie, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za dany okres rozliczeniowy.