Wsparcie działań propagujących ekologiczne formy transportu na trasie Gdynia-Półwysep Helski Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku dofinansował w 2011 r. realizację zadania: Wsparcie działań propagujących ekologiczne formy transportu na trasie Gdynia-Półwysep Helski. Dotacja Wojewódzkigo Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wynosi 150 000 zł. W całym okresie funkcjonowania w 2011 r., tj. od 30 kwietnia do 31 sierpnia gdyńskie Tramwaje wodne przewiozły łącznie 240 048 osób, w tym: w relacji Gdynia Hel Gdynia: 172 744 osoby, tj. 72%; w relacji Gdynia Jastarnia Gdynia: 67 304 osób, tj. 28%. Dodatkowo przewieziono łącznie 8788 rowerów. Przeciętne wykorzystanie zdolności przewozowej wyniosło 42% (189 osób w rejsie). Głównymi celami podróży w rejsach do Helu, Jastarni i Gdyni były zwiedzanie atrakcji turystycznych, plaża i udział w imprezach kulturalnych. Najważniejszymi przyczynami, która zadecydowały o skorzystaniu z Tramwaju wodnego były w dalszym ciągu czas podróży, atrakcyjna forma transportu i cena biletu. W skali ocen szkolnych od 1 do 6 idea uruchomienia Tramwaju wodnego i oferta przewozowa uzyskały odpowiednio oceny: 5,57 i 4,97. 1. Założenia funkcjonowania gdyńskiego Tramwaju wodnego w 2011 r. Począwszy od 2009 r. ZKM w Gdyni zakontraktował tramwaje wodne na okres 4 lat. Przetarg na obsługę przewozową wygrała Żegluga Gdańska sp. z o.o., która świadczyła usługi od 2006 r. W ofercie przewozowej Tramwajów wodnych realizowanych przez ZKM w Gdyni w 2011 r. można wyróżnić następujące okresy funkcjonowania linii 520 (Gdynia Hel) i 530 (Gdynia Jastarnia): Linia 520 (106 dni rejsowych): w kwietniu: - 30 kwietnia w maju: - 1-3 maja; - 7-8 maja; - 14-15 maja; - 21-22 maja; - 28-31 maja. w czerwcu, lipcu i sierpniu: - codziennie od 1 czerwca do 31 sierpnia Linia 530 (70 dni rejsowych): w czerwcu: - codziennie od 23 do 30 czerwca w lipcu i sierpniu: - codziennie od 1 lipca do 31 sierpnia Rozkład rejsów nie uległ zmianie w porównaniu do 2010 r. W relacji Gdynia Hel Gdynia Tramwaje wodne wykonywały 4 pary rejsów (8 rejsów), natomiast w relacji Gdynia Jastarnia Gdynia trzy pary rejsów (6 rejsów). Łącznie zaplanowano realizację 1268 rejsów, w tym:
848 rejsów w relacji Gdynia Hel oraz Hel - Gdynia; 420 rejsów w relacji Gdynia Jastarnia oraz Jastarnia - Gdynia. Nastąpiła zmiana cen biletów normalnego i ulgowego w porównaniu do 2010r., przy czym cena biletu za przewóz roweru pozostała na niezmienionym poziomie. W 2011r. zostały ustalone następujące ceny biletów: cena biletu normalnego 14 zł; cena biletu ulgowego 7 zł; cena biletu na przewóz roweru 3 zł. Nie zmieniono w porównaniu do 2010r. zakresu obowiązujących ulg i uprawnień do prze-jazdów bezpłatnych. 2. Organizacja funkcjonowania gdyńskiego Tramwaju wodnego w 2011 r. Funkcję organizatora gdyńskich Tramwajów wodnych pełnił, wzorem ubiegłych lat, Zarząd Komunikacji Miejskiej w Gdyni. Zakres działań organizatorskich w 2011r. objął w szczególności: przygotowanie uchwały w sprawie zmiany cen; sprzedaż biletów; realizację badań rynkowych i marketingowych; realizację płatności za usługi przewozowe; kontrolę realizacji usług pod względem ilościowym i jakościowym; promocję transportu wodnego. Dystrybucję biletów zrealizowano, w oparciu o zaprojektowany specjalnie dla celów ob-sługi biletowej gdyńskich Tramwajów wodnych przez ZKM w Gdyni program komputerowy, umożliwiający prowadzenie sprzedaży i przedsprzedaży jednocześnie przez kilka niezależnych punktów sprzedaży. W celu zapewnienia możliwie jak najefektywniejszej sprzedaży biletów (w danych warunkach budżetowych ZKM w Gdyni) uruchomiono 4 punkty sprzedaży biletów: dwa w Gdyni (w tym jeden trzystanowiskowy) i po jednym w Helu i w Jastarni. W trakcie realizacji usług przeprowadzono na pokładach statków, podobnie jak w ubiegłym roku, badania marketingowe metodą wywiadu standaryzowanego indywidualnego. W celu zapewnienia bezpieczeństwa i sprawnej obsługi pasażerów ZKM w Gdyni zatrudnił, w trybie procedury przetargowej, firmę ochrony i dozoru mienia, której pracownicy sprawdzali bilety i udzielali niezbędnej pomocy pasażerom oraz informacji o świadczonych usługach. Pracownicy ZKM w Gdyni prowadzili kontrole ilości i jakości usług przewozowych świadczonych przez Żeglugę Gdańską sp. z o.o. oraz nadzorowali i kontrolowali funkcjonowanie całości przedsięwzięcia. W roku 2011 promocja Tramwaju wodnego objęła: wyeksponowanie logo gdyńskiego Tramwaju wodnego na statkach realizujących przewozy; uruchomienie bezpłatnej linii autobusowej na trasie Gdynia Dworzec Gł. PKP Przystań gdyńskiego Tramwaju wodnego, dowożącej pasażerów katamaranów (linia ta w celu zwiększenia jej atrakcyjności była obsługiwana przez autobus piętrowy); rozdawanie ulotek informujących o gdyńskim Tramwaju wodnym w języku polskim, angielskim i niemieckim; wyposażenie wszystkich pracowników obsługi klientów w jednakowe ubiory z logo gdyńskiego Tramwaju wodnego; umieszczenie informacji o usługach przewozowych w punktach sprzedaży biletów na gdyński Tramwaj wodny. 3. Popyt na usługi gdyńskiego Tramwaju wodnego w 2011 r. W okresie od 30 kwietnia do 31 sierpnia gdyńskie Tramwaje wodne przewiozły łącznie 240 048 osób i 8 788 rowerów. Dla porównania w 2010r. przewieziono 281 899 osób i 9 020 rowerów, w 2009r. - 303 606 osób i 8 906 rowerów, natomiast w 2008r. - 315 301 osób i 8 315 rowerów. Łączną liczbę pasażerów tramwajów wodnych i przeciętną liczbę pasażerów w rejsie w la-tach
2006-2011 przedstawiono na rys. 1 i 2. Rys. 1. Liczba pasażerów gdyńskich tramwajów wodnych w latach 2006-2011 Od 2008 r. obserwuje się tendencję zmniejszania się popytu na usługi Tramwajów wodnych. Tendencję tę potwierdzają dane dotyczące przeciętnej liczby pasażerów przypadającej na 1 rejs. Rys. 2. Przeciętna liczba pasażerów gdyńskich tramwajów wodnych w rejsie w latach 2006-2011 Liczba pasażerów gdyńskich Tramwajów wodnych zmniejsza się od 2006 r. Przyczyn tego zjawiska należy upatrywać w relatywnym obniżeniu atrakcyjności podróży Tramwajem wodnym dla mieszkańców aglomeracji, dla których jest to już piąty rok funkcjonowania tej formy transportu. Do zmniejszenia się przeciętnej liczby pasażerów w rejsie w kolejnych latach, przyczyniło się także wydłużenie okresu funkcjonowania Tramwajów wodnych, przez objęcie nim maja i czerwca, a więc miesięcy, które charakteryzują się niższym poziomem wykorzystania zdolności przewozowej. W 2011r. dodatkowo wystąpiły niesprzyjające i zmienne warunki pogodowe. Tabela 1 Liczba przewiezionych pasażerów i rowerów gdyńskimi Tramwajami wodnymi w przekroju relacji w 2011 r.
Przeciętne wykorzystanie zdolności przewozowej ukształtowało się na poziomie 42%, i było niższe o 9% od wykorzystania zdolności przewozowej w 2010 r. Przeciętnie w każdym rejsie w analizowanym okresie przewieziono 189 osób. W relacji Gdynia Hel Gdynia przewieziono 172 744 osoby (72%) i 5 166 rowerów. W relacji Gdynia Jastarnia Gdynia przewieziono 67 304 osób (28%) i 3 622 rowery. W tabeli 2 przedstawiono przeciętną liczbę pasażerów w rejsie w przekroju poszczególnych relacji. Tabela 2 Rejsy w relacji do i z Helu charakteryzowały się wyższym wykorzystaniem zdolności przewozowej (odpowiednio 45,2 i 45,3%) w porównaniu z rejsami do i z Jastarni (odpowiednio 32,1% i 39,1%). Tabela 3 Struktura popytu na usługi gdyńskich Tramwajów wodnych w przekroju relacji w 2011 r. [%] Dominowali pasażerowie z biletami normalnymi (58%). Zdecydowanie niższy był udział pasażerów podróżujących na podstawie biletów ulgowych (36%) i bezpłatnych (6%). Wyniki badań marketingowych popytu na usługi gdyńskich Tramwajów wodnych Kolejne, szóste już badania marketingowe, zrealizowane metodą wywiadu standaryzowanego indywidualnego objęły próbę 1045 pasażerów, w tym 46% mężczyzn i 54% kobiet. Struktura pasażerów według kryterium wieku ukształtowała się następująco: 15 25 lat: 21%; 26-35 lat: 30%; 36-50 lat: 27%;
51-70 lat: 17%; pow. 70 lat.: 5%. Około 48% pasażerów stanowiły osoby spoza Trójmiasta. Mieszkańcy Gdyni stanowili 41% pasażerów, Gdańska 5% i Sopotu 6%. Podstawowe cele podróży w rejsach do Helu, Jastarni i Gdyni przedstawiono w tabeli 6. Łącznie dominującym celem podróży do Helu, Jastarni i Gdyni jest zwiedzanie atrakcji turystycznych. W rankingu celów podróży do Helu i do Jastarni na drugim miejscu znalazła się plaża, a w przypadku podróży do Gdyni dodatkowo udział w imprezach kulturalnych. Prawie co szósty badany pasażer powracał do swojego miejsca zakwaterowania lub zamieszkania. Tabela 4 Cele podróży gdyńskimi Tramwajami wodnymi w rejsach do Helu, Jastarni i Gdyni w 2011 r. [%] W tabeli 7 przedstawiono przyczyny, które skłoniły pasażerów do skorzystania z gdyńskiego Tramwaju wodnego. Najważniejszą przyczyną, która skłoniła pasażerów do skorzystania z usług gdyńskiego Tramwaju wodnego do Helu i Jastarni był relatywnie krótki czas podróży. Główną przyczyną wyboru Tramwaju wodnego w rejsach do Gdyni była cena biletu. Pozostałe dwie z trzech najważniejszych przyczyn, które skłoniły pasażerów do skorzystania z usług gdyńskich Tramwajów wodnych to w kolejności: w rejsach do Helu: o cena biletu; o atrakcyjna forma transportu; w rejsach do Jastarni: o atrakcyjna forma transportu; o cena biletu; w rejsach do Gdyni: o atrakcyjna forma transportu; o czas rejsu (podróży). Tabela 5 Przyczyny skorzystania z usług gdyńskiego Tramwaju wodnego w 2011 r. [%]
Pasażerowie korzystający z rejsów przybyli na przystań głównie samochodem osobowym lub pieszo. Pasażerowie udający się do Jastarni i Gdyni w większości przyszli pieszo lub dojechali samochodem osobowym. Z darmowego autobusu ZKM w Gdyni skorzystało: 16% pasażerów udających się do Helu i 14% pasażerów płynących do Jastarni. Dane w tabeli 8 wskazują na wciąż najwyższe znaczenie postulatu częstotliwości kursowania gdyńskich Tramwajów wodnych. Prawie 40% pasażerów nie zgłosiło żadnego postulatu. W skali ocen szkolnych (od 1 najniższa do 6 najwyższa) idea uruchomienia gdyńskich Tramwajów wodnych i realizowana przez ZKM w Gdyni oferta usług uzyskały odpowiednio oceny pasażerów: 5,57 (5,47 w 2010 r., 5,50 w 2009 r., 5,42 w 2008 r., 4,99 w 2007 r. i 5,64 w 2006 r.) i 4,97 (5,01 w 2010 r., 4,98 w 2009 r., 4,92 w 2008 r., 4,61 w 2007 r. i 5,14 w 2006 r.). Wyniki badań wskazują, że utrzymuje się wysoka ocena jakości oferowanych usług. Tabela 6 Postulaty odnoszące się do sposobu realizacji oferty gdyńskiego Tramwaju wodnego w kolejnych latach 4. Efekt ekologiczny Dodatkowe pytanie podczas realizacji badań wśród pasażerów miało na celu określenie ich potencjalnych zachowań w przypadku braku oferty Tramwajów wodnych. W takiej sytuacji 46% pasażerów stwierdziło, że w dniu badania nie brałoby pod uwagę podróży na Półwysep helski, 36% zadeklarowało podróż innymi środkami komunikacji zbiorowej (pociąg, autobus), natomiast 18% pasażerów stwierdziło, że wybrałoby się w podróż na Półwysep helski wła-snym samochodem osobowym. W skali 2011r. - 18% stanowi liczbę około 43 200 pasażerów Dla obliczenia efektu ekologicznego przyjęto następujące założenia: - 59% samochodów zasilanych benzyną bezołowiową (średnie spalanie 8 dm3 na 100 km; emisja CO2-2,37kg/dm3)*
- 30,5% samochodów zasilanych olejem napędowym (średnie spalanie 7 dm3 na 100 km; emisja CO2-1,49kg/dm3)* - 10,5% samochodów zasilanych gazem (średnie spalanie 11 dm3 na 100 km; emisja CO2-2,63kg/dm3)* * kalkulator emisji CO2 ze strony www.aeris.eko.org.pl, dane dotyczące pojazdów Urząd Miasta Gdyni. Zakładając przybliżoną odległość drogową pomiędzy Gdynią i Helem wynoszącą 80 km, na-tomiast pomiędzy Gdynią i Jastarnią - 65 km oraz biorąc pod uwagę większą liczbę pasażerów podróżujących w relacji Gdynia Hel Gdynia niż w relacji Gdynia Jastarnia Gdyni przyjęto średnią odległość podróży samochodem osobowym na półwysep na poziomie 75 km. Ze względu na głównie turystyczno rodzinny charakter omawianych podróży założono jednoczesną podróż 3 osób w jednym samochodzie osobowym. Przyjmując powyższe założenia funkcjonowanie Tramwaju wodnego w 2011r. spowodowało łączne zmniejszenie liczby pojazdów pokonujących odcinek Gdynia - Półwysep helski lub Półwysep Helski Gdynia o 14 402 co daje łączną liczbę 1 080 150 przejechanych kilometrów i w efekcie powoduje ograniczenie emisji CO2 do środowiska łącznie o 187 976 kg. Rejestr zmian Podmiot udostępniający: Urząd Miasta Gdyni Wprowadził informację: Michał Kowalski Data udostępnienia informacji: 16.11.2011 Źródło: http://gdynia.pl/bip/archiwum-komunikatow,7225/wsparcie-dzialan-propagujacych-ekologiczne-formy-transportuna-trasie-gdynia-polwysep-helski,406858