System wsparcia odnawialnych źródeł energii od koncesji po świadectwa rola i zadania URE dr Zdzisław Muras Departament Przedsiębiorstw Energetycznych Warszawa, 27 października 2008 r.
Zawartość prezentacji 1.Podstawy prawne 2. System wsparcia źródeł odnawialnych: Koncesjonowanie źródeł odnawialnych Wydawanie świadectw pochodzenia Umarzanie świadectw pochodzenia Rozliczenie obowiązku 2
Podstawowe dokumenty prawne Dyrektywa 2001/77/WE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych Ustawa Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r. (najważniejsze art. 9a i 9e oraz art. 32 ust. 1 pkt 1) 3
Podstawowe dokumenty prawne Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii. (Dz. U. z 2008 r. Nr 156, poz. 969). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2007 r. Nr 93, poz. 623 z późn. zm.) 4
System wsparcia źródeł odnawialnych 5
Podstawowe założenia mechanizmu zbywalnych świadectw pochodzenia Wszystkie OZE posiadają koncesje OZE generuje dwa produkty: energię i świadectwa pochodzenia Świadectwa pochodzenia wystawiane są przez Prezesa URE Obowiązek zakupu całej produkcji energii w OZE przez sprzedawcę z urzędu po cenach rynkowych (średnia cena energii na rynku konkurencyjnym) Obowiązek posiadania świadectw pochodzenia spoczywa na podmiotach (wytwórcach i przedsiębiorstwa obrotu) sprzedających energię elektryczną odbiorcom końcowym Obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw pochodzenia odbywa się na rynku giełdowym (TGE) 6
Uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii z OZE Konieczna do wprowadzania energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych zasobów energii do sieci Konieczna do wnioskowania o wydanie świadectw pochodzenia energii z OZE Wydawana na wniosek użytkownika jednostki wytwórczej Z wnioskiem konieczne jest dostarczenie określonych dokumentów (pakiet informacyjny www.ure.gov.pl) 7
Uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii z OZE (2) Siedziba lub miejsce zamieszkania na terytorium UE lub EFTA Dysponowanie środkami finansowymi Udokumentowanie możliwości technicznych Uzyskanie decyzji o zabudowie i zagospodarowaniu terenu Brak przesłanek negatywnych (upadłość, likwidacja, sankcyjne cofnięcie, skazanie prawomocnym wyrokiem) 8
Uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii z OZE (3) Źródła wykorzystujące technologię współspalania lub hybrydowe: Dokumentacja uwierzytelniająca Instalacja do produkcji oraz procedury rozliczeń energii ze źródeł odnawialnych Opinia niezależnej strony trzeciej co do możliwości wykorzystywania określonego rodzaju technologii i paliw Współspalanie niejednoczesne 9
Uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii z OZE (4) Przedmiot i zakres koncesji dla: Współspalaczy 5 MW Hybryd 20 MW, Biomasowców 20 MW (2010 r.) wymaganie biomasy agro 10
11
12
Obowiązki zielone Wytwórca OZE Energia elektryczna Obowiązek 1 Sprzedawca z Urzędu (obecnie Obrotowcy SD) PE wytwórcze, sprzedające EE odbiorcom końcowym URE Prawa Majątkowe Świadectwa Pochodzenia Prawa Majątkowe Obowiązek 2 TGE 13
Gwarantowane przychody w 2008 Cena energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w obowiązku zakupu (obowiązek 1): 128,80 zł/mwh Wysokość opłaty zastępczej ( obowiązek 2 ): 248,46 zł/mwh 14
Średnie ceny energii elektrycznej od 2003 r. do 2008 r. 400,0 źródła odnawialne zł/mwh 300,0 250,0 kogeneracja el.kondensacyjne poza KDT kogeneracja gaz Jednostki opalane pal. gazowymi oraz <1MW 200,0 Jednostki 150,0 > 1MW, nie opalane pal. gazowymi 100,0 2003r. IV 2004r. V 2005r. VI 2006r. VII 2007r. VIII IX taryfa 15
System wydawania ŚP do 14 dni do 14 dni Złożenie wniosku o wydanie świadectwa OZE do 45 dni OSD/OSP Potwierdzenie ilości EE (urządzenia pomiarowe) URE Wniosek weryfikacja formalna i merytoryczna TGE Rejestr SP i PM SP Kontrola wyników pomiarów Potwierdzony wniosek Zapisanie świadectwa w rejestrze na TGE Elektro wnia OZE Komunikacja niezgodności Wydanie świadectwa Odmowa wydania świadectwa (także przekroczenie 45 dni) 16
Rozliczenie obowiązku 2 1. Wniosek o wydanie dok. potwierdzającego ilość PMŚP do umorzenia AA AA Podmiot zobowiązany Dokument 1. Wydanie dokumentu TGE AA 2. Umorzenie PMSP AA Oświadczenie o wielk. sprzedaży do odb. końcowych Umorzone ŚP Potwierdzenie wniesienia opłaty zastępczej Decyzja o wymierzeniu kary pieniężnej 2. Informacja o zablokowanych do umorzenia SP Informacja o umorzonych ŚP w formie elektronicznej URE Umorzenie zgłoszonych SP Musi nastąpić najpóźniej 31 marca Wniesienie opłaty zastępczej NFOŚiGW Inform. o wniesionej opłacie Dokument w formie papierowej i elektronicznej 17
Wysokość kary Kara za niewypełnienie obowiązku przedstawienia do umorzenia ŚP lub uiszczenia opłaty zastępczej energii odnawialnej nie może być mniejsza niż: K = 1,3 ( O O ) z zz Gdzie: K Kara w danym roku O z Opłata zastępcza do zapłacenia w danym roku O zz Opłata zastępcza zapłacona w danym roku Art. 56 ust. 1 pkt 1a i ust. 2a pkt 1 Kara za nie wypełnienie obowiązku zakupu energii z OZE stanowi dochód NFOŚiGW Kary i opłaty zastępcze mają być przeznaczane wyłącznie na wsparcie OZE 18
Potencjał Krajowy 19
Moc zainstalowana koncesjonowanych instalacji OZE Stan na 20.10.2008 r. Moc zainstalowana [MW] Rodzaj źródła OZE 2006 r. 2007 r. 2008 r. (1) (2) (3) (4) Elektrownie na biogaz 36,760 45,699 52,722 Elektrownie na biomasę 238,790 255,390 259,790 Elektrownie wiatrowe 152,560 287,909 420,751 Elektrownie wodne 934,031 934,779 936,390 Współspalanie - - - Łącznie 1 362,141 1 523,777 1 669,653 20
Moc zainstalowana instalacji OZE objętych promesami Stan na 20.10.2008 r. Rodzaj źródła OZE Sumaryczna moc zainstalowana [MW] Liczba instalacji Elektrownie na biogaz 5,865 7 Elektrownie na biomasę 15,200 4 Elektrownie wiatrowe 1 427,320 44 Elektrownie wodne 0,630 4 Współspalanie 10,50 1 Łącznie 1459,515 60 21
Produkcja energii elektrycznej oraz świadectwa pochodzenia w latach 2005-2008 Stan na 20.10.2008 r. Rok 2005 Rok 2006 Rok 2007 Rok 2008 Rodzaj OZE Ilość energii [MWh] Ilość energii [MWh] Ilość energii [MWh] Ilość energii [MWh] Ilość SP [szt.] (1) (2) (3) (4) (5) (6) Elektrownie na biogaz 104 465,281 116 691,863 161 767,939 124 512,776 381 Elektrownie na biomasę 467 975,678 503 846,206 545 764,936 358 370,498 36 Elektrownie wiatrowe 135 291,628 257 037,412 472 116,429 481 951,803 750 Elektrownie wodne 2 175 559,099 2 029 635,604 2 252 659,312 1 523 616,941 3 036 Współspalanie 877 009,321 1 314 336,612 1 797 217,058 1 077 745,143 52 Łącznie 3 760 301,007 (5 150 ŚP) 4 221 547,697 (4 223 ŚP) 5 229 525,674 (5 739 ŚP) 3 566 197,161 4 255 22
Produkcja energii elektrycznej w 2007 r. w podziale na technologię wytwarzania Elektrownie na biogaz Elektrownie na biomasę Elektrownie wiatrowe Elektrownie wodne Współspalanie 3% 10% 34% 9% 44% 23
Struktura technologii wytwarzania energii elektrycznej w Polsce w 2007 roku Produkcja energii elektrycznej brutto w 2007 r. 100 % ( 159 453 GWh - źródło: ARE) Produkcja energii w Produkcja wysokospr. energii kog. w jednostkach w o mocy wysokosprawnej powyżej 1 MW innych niż opalane gazem - 11,80 % ( 9 404 GWh ) *) Produkcja energii w w ysokospr. CHPG; 1 113 kog. w jed. o łącznej mocy zainst. źródła poniżej 1 MW lub opalanych gazem - 1,40 % ( 1 113 GWh ) *) OZE 3,28 % ( 5 229 GWh ) * ) Wielkość produkcji w wysokosprawnej kogeneracji w II półroczu 2007 r., wraz z KDT, odniesiona do produkcji w 2006 r. (dla CHP do II półrocza) 24
Planowana struktura technologii wytwarzania energii elektrycznej w Polsce w 2008 roku Produkcja energii elektrycznej brutto w 2007 r. 100 % ( 159 453 GWh - źródło: ARE) Produkcja energii w Produkcja wysokospr. energii kog. w jednostkach w o mocy wysokosprawnej powyżej 1 MW innych niż opalane gazem - 13,61 % ( 21 706 GWh ) *) Produkcja energii w CHPG; 3 085 w ysokospr. kog. w jed. o łącznej mocy zainst. źródła poniżej 1 MW lub opalanych gazem - 1,93 % ( 3 085 GWh ) *) OZE 5,02 % ( 7 997 GWh ) *) * ) Wielkość produkcji określona względem sprzedaży do odb. końcowych (114 243 GWh, dane ARE za 2007 r.), odniesiona do produkcji w 2007 r. 25
Zrealizowana struktura technologii wytwarzania energii elektrycznej w Polsce w 2008 roku Stan na 20.10.2008 r. Produkcja energii elektrycznej brutto w 2007 r. 100 % ( 159 453 GWh - źródło: ARE) Produkcja energii w Produkcja wysokospr. energii kog. w jednostkach w o mocy wysokosprawnej powyżej 1 MW innych niż opalane gazem - 6,45 % ( 10 286 GWh ) *) Produkcja energii w CHPG; 1407 wysokospr. kog. w jed. o łącznej mocy zainst. źródła poniżej 1 MW lub opalanych gazem - 0,95 % ( 1 510 GWh ) *) OZE 2,24 % (3 567 GWh ) * ) Wielkość produkcji w wysokosprawnej kogeneracji, wraz z KDT, odniesiona do produkcji w 2007 r. 26
Poziom koniecznego wypełnienia obowiązku zakupu Poniższe wartości określone w Rozporządzeniu MG z dnia 14 sierpnia 2008 r. określają drogę dojścia do poziomu pożądanego dla technologii OZE (uzyskanych i umorzonych świadectw): 7,0 % w 2008 r. 8,7 % w 2009 r., 10,4 % w 2010 r., 10,4 % w 2011 r., 10,4 % w 2012 r., 10,9 % w 2013 r., 11,4 % w 2014 r., 11,9 % w 2015 r., 12,4 % w 2016 r., 12,9 % w 2017 r., Udział energii elektrycznej ze źródeł OZE w zużyciu energii sprzedanej odbiorcom końcowym 27
Realizacja Obowiązku EE OZE w latach 2005-2007 Rok Sprzedaż odbiorcom końcowym [MWh] *) Ilość EE OZE wg ŚP [MWh] Udział OZE wykonany wg ŚP [%] Wielkość uiszczonej opłaty zastępczej [zł/mwh/%] Udział OZE wymagany wg rozp. MG [%] 577 246,08 / 2005 108 625 000 3 760 301,007 3,462 2 405,192 / 3,10 0,002 2006 117 816 712 4 221 547,697 3,583 85 800 295,56 / 357 501,232 / 0,303 3,60 2007 114 243 000 5 229 525,674 4,578 285 946 007,31 **) / 1179645,245 / 0,977 5,10 * ) Dane URE, w przypadku roku 2007 r. dane ARE. ** ) Dane otrzymane od NFOŚiGW 28
Poziom wsparcia OZE *) a przyrost mocy zainstalowanej OZE Rok Wsparcie wynikające z wydanych ŚP**) Wielkość uiszczonej opłaty zastępczej Łącznie Przyrost mocy zainstalowanej rok/roku Koszt 1 MW [zł] [zł] [zł] [MW] [zł] (1) (2)=239,19 * Ilość e.e. ze ŚP (3) (4) = (2) + (3) (5) (6)=(4)/(5) 2005 899 426 397,864 577 246,08 900 003 643,94 2006 1 009 751 993,645 85 800 295,56 1 095 552 289,21 204,604 5 354 500,84 2007 1 250 850 245,964 285 946 007,31 1 536 796 253,27 161,636 9 507 759,74 * ) Wynikający tylko z wydanych ŚP i opłaty zastępczej. Nie uwzględnia innych funduszy pomocowych dla OZE. ** ) Średnia z Indeksu Rynku Praw Majątkowych za 2007 r. (239,19 zł/mwh) 29
Dziękuję za uwagę 30