Pi lat programu promocji kultury przedsibiorczoci PRZEDSI BIORSTWO FAIR PLAY W 22 roku po raz pity zrealizowalimy program Przedsibiorstwo Fair Play. Przez te minione lata, w trakcie realizacji kolejnych edycji wzilimy udzia% w tysicach spotka& z przedsibiorcami i przejechalimy tysice kilometrów, (eby dotrze) do wszystkich uczestniczcych w nim firm rozsianych po ca%ej Polsce od Suwa%k i Koszalina poczwszy przez Pozna&, Bydgoszcz, Warszaw a( po Nowy Scz, Bielsko Bia% i Limanow. Poprzez rzetelne zasady weryfikacji Program zyska% sobie zaufanie przedsibiorców i wielu osobistoci (ycia politycznego i gospodarczego, które w%czy%y si w prace Kapitu%y, a certyfikat Przedsibiorstwo Fair Play sta% si po(danym instrumentem w zdobywaniu rynku. Podczas piciu dorocznych uroczystych gal wrczylimy ponad 16 certyfikatów. Przyjrzyjmy si Przedsibiorstwom Fair Play od strony statystycznej. ZAPOTRZEBOWANIE NA CERTYFIKAT RZETELNO-CI Liczba firm pretendujcych do tytu%u i firm nagrodzonych certyfikatem Przedsibiorstwo Fair Play ronie z roku na rok. W cigu piciu lat niemal 2 przedsibiorstw zg%osi%o ch) poddania si weryfikacji zgodnej z regulaminem programu, a ponad 16 uzyska%o certyfikat. Porównujc kolejne edycje mo(na stwierdzi), (e w II edycji laureatów by%o szeciokrotnie wicej ni( w I, natomiast i w III i w IV edycji przyznano 4% certyfikatów wicej ni( w roku poprzedzajcym (wykr. 1). Nale(y podkreli) jednak, (e rednio, w ka(dej edycji oko%o 2% pretendujcych do tytu%u Przedsibiorstwo Fair Play w rzeczywistoci nie spe%nia%o stawianych firmom wymaga&! Wykres 1. Liczba uczestników i laureatów programu w latach 1998-22 7 6 5 4 3 2 1 646 549 542 463 41 38 333 242 8 39 I edycja II edycja III edycja IV edycja V edycja Uczestnicy Laureaci Przedsibiorstwa, dla których dbanie o etyk to nie tylko jednoroczny epizod lecz wiadomie wdra(ane dzia%ania, s z nami od kilku lat, bowiem ponad 8% laureatów V edycji wzi%o udzia% w programie po raz czwarty, za trzy firmy uzyska%y certyfikat ju( pity raz i im w%anie wrczylimy nagrody specjalne Z%ote Statuetki. Dotychczas wród laureatów najliczniej reprezentowane by%o województwo lskie, firmom z tego regionu przyznano co szósty certyfikat Przedsibiorstwo Fair Play, jednak sytuacja zmieni%a si w V edycji, gdy( najwicej nagrodzonych w 22 r. firm 16% - ma swoje siedziby w województwie wielkopolskim. Procentowy udzia% w gronie laureatów firm z pozosta%ych województw oraz liczby przyznanych certyfikatów prezentujemy w tab. 1. Tab. 1. Liczba laureatów programu Przedsibiorstwo Fair Play wed2ug województw Województwo Razem Przyznane certyfikaty % 1
lskie 268 16,6 wielkopolskie 221 13,7 podkarpackie 198 12,2 kujawsko-pomorskie 15 9,3 ma%opolskie 131 8,1 pomorskie 115 7,1 mazowieckie 111 6,9 %ódzkie 89 5,5 dolnolskie 81 5, lubuskie 72 4,4 lubelskie 58 3,6 zachodniopomorskie 44 2,7 opolskie 32 2, witokrzyskie 23 1,4 podlaskie 14,9 warmi&sko-mazurskie 12,7 Razem 1 619 1, IM WI KSZE TYM LEPSZE? - NIE GDY CHODZI O ETYK! Warto podkreli), (e w programie mog uczestniczy) ró(ne pod wzgldem wielkoci zatrudnienia przedsibiorstwa, gdy( wielko) przedsibiorstwa i liczba zatrudnianych pracowników nie ma wp%ywu na rzetelno) w biznesie! Niemniej z roku na rok notujemy wród laureatów coraz mniej firm zatrudniajcych powy(ej 5 pracowników. Odwrotn tendencj natomiast obserwujemy w grupie najmniejszych pod wzgldem zatrudnienia firm (do 1 pracowników), których liczba w gronie laureatów systematycznie ronie. W tym miejscu nale(y wspomnie), (e dopiero od drugiej edycji do programu mog%y zg%asza) si wszystkie firmy, gdy( I edycja by%a zorganizowana wy%cznie z myl o ma%ych i rednich firmach, czyli nale(cych do czterech pierwszych grup wyszczególnionych w tabeli 2. Tab. 2. Laureaci programu Przedsibiorstwo Fair Play wed2ug grup zatrudnieniowych Grupa zatrudnieniowa Edycja Pierwsza Druga Trzecia Czwarta Pita do 1 zatrudnionych liczby 2 11 24 48 56 % 5,1 4,5 7,3 1,4 1,3 11-5 zatrudnionych liczby 18 71 114 167 194 % 46,2 29,3 34,4 36,1 35,8 51-1 zatrudnionych liczby 6 4 41 75 91 % 15,4 16,5 12,4 16,2 16,8 11-25 zatrudnionych liczby 13 51 8 89 16 % 33,3 21,1 24,2 19,2 19,6 251-5 zatrudnionych liczby 37 37 4 5 % 15,3 11,2 8,6 9,2 pow. 5 zatrudnionych liczby 32 35 44 45 % 13,2 1,6 9,5 8,3 razem liczby 39 242 331 463 542 % 1 1 1 1, 1, GDZIE ICH ZNALEGH? 2
Najwicej Przedsibiorstw Fair Play funkcjonuje w bran(y us%ugowej w V edycji jest to prawie po%owa laureatów, najmniej rekrutuje si z przedsibiorstw o charakterze handlowym (w V edycji jest to 85 firm). Poni(ej prezentujemy profile dzia%alnoci firm, które pozytywnie uko&czy%y V edycj programu. Opracowujc je uwzgldnialimy specyfik laureatów a nie klasyczny podzia% na bran(e (tab. 3). Tab. 3. Profil dzia2alnoci laureatów V edycji Profil dzia%alnoci: Liczba firm Procent Produkcja i sprzeda( wyrobów dla budownictwa, stolarka, ceramika 57 1,5 budowlana bran(a spo(ywcza (tak(e u(ywki i przemys% spo(ywczy dla rolnictwa) 55 1,1 Us%ugi komunalne - dostawa wody, energii i ciep%a, odbiór nieczystoci, us%ugi 54 1, porzdkowe, utylizacja, ochrona rodowiska Budownictwo ogólne, roboty budowlane, us%ugi developerskie 37 6,8 Chemia przemys%owa i gospodarcza, kosmetyki, wyroby z tworzyw 3 5,5 sztucznych Sieci i instalacje elektryczne, sanitarne i grzewcze, urzdzenia ch%odniczogrzewcze 27 5, i wentylacyjne Metale, marzyny i urzdzenia 26 4,8 Us%ugi motoryzacyjne, dealerzy samochodowi 22 4,1 Informatyka i elektronika u(ytkowa 22 4,1 Produkcja odzie(y i obuwia 22 4,1 Us%ugi pomocnicze w prowadzeniu dzia%alnoci, porednictwo, doradztwo, 22 4,1 reklama Transport i spedycja 2 3,7 Farmaceutyka i medycyna 18 3,3 Przemys% wydobywczy, hutnictwo, produkcja i sprzeda( paliw 16 3, elektrotechnika i energetyka 15 2,8 Przemys% wydawniczy i poligraficzny 12 2,2 Przemys% papierniczy 12 2,2 Ochrona osób i mienia 11 2, Infrastruktura, rozwój lokalny, zagospodarowanie przestrzenne miast 1 1,8 Meble i akcesoria 1 1,8 Us%ugi szkoleniowe, kszta%cenie i doradztwo, nauka 8 1,5 Ceramika i szk%o 7 1,3 Produkcja i handel artyku%ami biurowymi 6 1,1 Telekomunikacja 4,7 Geodezja i kartografia 4,7 Ubezpieczenia 4,7 Turystyka, hotelarstwo, gastronomia 3,6 Sport i rozrywka 3,6 Niesklasyfikowane 5,9 Razem: 463 1 Jak wida) najwiksz grup stanowi%y przedsibiorstwa zajmujce si produkcj oraz us%ugami dla budownictwa 1,5%. Niemal równie licznie by%y reprezentowane bran(e spo(ywcza i us%ug komunalnych po 1%. FINANSE i ETYKA Najbardziej kontrowersyjnymi danymi i budzcymi zawsze wiele emocji s z ca% pewnoci dane finansowe. Wychodzc naprzeciw zapotrzebowaniu na zazwyczaj skrupulatnie ukrywany informacje, podajemy kilka wskamników finansowych pozwalajcych midzy innymi stwierdzi), jaki potencja% finansowy nios ze sob firmy, które nagradzamy certyfikatami. 3
Wykres 2 przedstawia dane dotyczce obrotów przedsibiorstw, które pomylnie przebrn%y Najwy(sze obroty rednie (61 mln z%) notowa%y przedsibiorstwa laureaci V edycji. weryfikacj. Wykres 2 -rednie obroty w firmach laureatach programu Przedsibiorstwo Fair Play miliony PLN 7 6 5 4 3 2 1 55 59 61 51 23 I edycja II edycja III edycja IV edycja V edycja Dwie nastpne tablice nie zawieraj danych dotyczcych firm z I edycji, a odnosz si do wynagrodze& oraz darowizn na cele charytatywne, kulturalno-owiatowe i inne. Wykres 3 zawiera informacje o przecitnym wynagrodzeniu brutto oferowanym swoim pracownikom przez laureatów czterech ostatnich lat. Wykres 3. Przecitne wynagrodzenie w firmach laureatach programu Przedsibiorstwo Fair Play (dane dla II, III, IV i V edycji) w tys. z2 tysimce PLN 2,5 2 1,5 1,5 1,71 1,23 2, 1,7 2,15 1,9 2,18 2,6 II edycja III edycja IV edycja V edycja Wynagr. w PFP Wynagr. w gospod. Przecitne miesiczne wynagrodzenie brutto w gospodarce w 1998 r. wynosi%o 1.233 z%, w 1999 r. - 1.77 z% 1, natomiast w 2 r. 1.924 z% 2, a w 21 2.61 z% 3. Wida), (e wynagrodzenia oferowane przez Przedsibiorstwa Fair Play nadal przewy(szaj przecitne miesiczne wynagrodzenie brutto w gospodarce: w 1998 r. wynagrodzenia proponowane przez laureatów przewy(sza%y ok. 4% wynagrodzenia w gospodarce, w 1999 r. niemal 18%, natomiast w 2 r. ok. 13%. Oprócz dobrych warunków finansowych oferowanych swoim pracownikom, Przedsibiorstwa Fair Play cz) wypracowanego zysku przeznaczaj na darowizny zarówno na cele charytatywne jak i kulturalno- 1 May Rocznik Statystyczny Polski 2, GUS, Warszawa 2 2 May Rocznik Statystyczny Polski 21, GUS, Warszawa 21 3 May Rocznik Statystyczny Polski 22, GUS, Warszawa 22 4
owiatowe oraz sportowe. Jak wida) na wykresie 4, firmy nagrodzone w czterech edycjach (od II do V) zasili%y ró(nego typu organizacje i instytucje kwot prawie 124 mln z%. W III edycji rednia darowizna przypadajca na jedno przedsibiorstwo wynios%a pond 1 tys. z%. Wykres 4. Darowizny dokonane przez firmy - laureatów programu Przedsibiorstwo Fair Play (dane dla II, III, IV i V edycji) w tys. z2 14 12 1 8 6 4 2 123 818 34 991 45 457 29 758 13 613 II edycja III edycja IV edycja V edycja razem 8ród%o: Opracowanie w%asne na podstawie danych uzyskanych od laureatów programu Powy(sze informacje tylko w niewielkim stopniu opisuj Przedsibiorstwa Fair Play, (eby si przekona), (e s one naprawd nieprzecitne, nale(a%oby pozna) bli(ej ludzi, którzy tworz te firmy, dziki którym uzyskuj one tak dobre wyniki finansowe, a ich produkty s znane na wielu europejskich rynkach. Nale(a%oby pos%ucha) s%ów osób, dziki którym s asygnowane niebagatelne kwoty na dzia%alno) charytatywn, ludzi o których pracownicy nagrodzonych firm mówi ludzki cz%owiek lub wielkie serce. Mamy jednak nadziej, (e zaprezentowane informacje spotkaj si z Pa&stwa zainteresowaniem, a ka(da kolejna edycja pozwoli nam jeszcze lepiej pozna) firmy, które s nagradzane certyfikatem Przedsibiorstwo Fair Play i dziki temu bdziemy mogli jeszcze lepiej promowa) idee programu oraz uhonorowane firmy. Zainteresowanych zapraszamy tak(e na nasze strony internetowe: www.fairplay.pl 5