ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY 28 sierpnia 2015 W II kw. lekki spadek dynamiki wzrostu W II kw. 2015 r. dynamika wzrostu obniżyła się do 3,3 z 3,6 w I kw. Wynik jest zbieżny z tzw. szacunkiem przyspieszonym GUS (z 14.08), nieznacznie niższy od naszej prognozy (3,4) oraz niższy od prognoz rynkowych (3,6 wg mediany ankiety Parkietu). 3q14 4q14 1q15 2q15 3,3 3,3 3,6 3,3 popyt krajowy 5,1 5,0 2,6 3,3 konsumpcja prywatna 3,2 3,1 spożycie publiczne 5,3 6,4 3,3 2,4 inwestycje 9,2 8,6 11,4 6,4 konsumpcja prywatna 2,0 1,6 2,0 1,8 spożycie publiczne 0,9 1,2 0,6 0,4 kontrybucja inwestycje 1,7 2,3 1,5 1,1 pkt. proc. zapasy 0,4-0,1-1,5-0,2 eksport netto -1,7-1,5 1,1 wartość dodana 3,3 3,1 3,3 3,1 przemysł 3,8 4,0 4,6 4,9 budownictwo 3,3 2,3 4,0 3,5 usługi ogółem* 2,6 2,8 2,7 * szacunek własny;, BOŚ Bank BIURO ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH bosbank.analizy@bosbank.pl ŁUKASZ TARNAWA Główny Ekonomista 22-850-86-75 lukasz.tarnawa@bosbank.pl ALEKSANDRA ŚWIĄTKOWSKA Ekonomista 22-850-88-12 janina.swiatkowska@bosbank.pl Głównym czynnikiem, który w II kw. poskutkował obniżeniem dynamiki wzrostu był spadek dynamiki inwestycji, który okazał się głębszy od naszych oczekiwań (9,8). Nie znamy jeszcze struktury danych dot. nakładów inwestycji na brutto trwałe (w podziale rzeczowym), nie znamy także danych dot. wydatków inwestycyjnych całego sektora finansów publicznych (dotychczas opublikowane zostały jedynie wydatki inwestycyjne JST oraz wydatki z budżetu państwa). Na podstawie tych niepełnych informacji uważamy, że spadek dynamiki inwestycji w II kw. dotyczył zarówno inwestycji publicznych (w większym stopniu) oraz inwestycji prywatnych przedsiębiorstw (w nieco mniejszym stopniu). Choć w II kw. wydatki inwestycyjne finansowane z budżetu państwa silnie wzrosły, to uważamy, że w grupie publicznych inwestycji po wykluczeniu środków JST oraz budżetu państwa odnotowano skokowy spadek tej dynamiki po wręcz rewelacyjnym wyniku z I kw. Na takie wnioski wskazują także dane dot. wydatków w ramach budżetu środków UE w zakresie wydatków w ramach programu Infrastruktura i Środowisko. Z drugiej strony uważamy także, że w II kw. obniżyła się także nieco dynamika wzrostu inwestycji przedsiębiorstw. Takie dane
byłyby także spójne z niższą dynamiką nakładów inwestycyjnych w sektorze przedsiębiorstw (wg danych GUS). Jednocześnie w naszej ocenie spadek tej dynamiki nie oznacza wyraźnego i trwałego ograniczenia planów inwestycyjnych przedsiębiorstw. Wyniki badania NBP z II kw. wskazały, że pomimo nieco ostrożniejszych oczekiwań firm dot. popytu i sprzedaży, przedsiębiorstwa wciąż podtrzymują swoje plany inwestycyjne. W naszym ocenie spadek tej dynamiki może w większym stopniu wynikać z większej zmienności statystyk z uwagi na większy (niż historycznie) wpływ inwestycji w przedsiębiorstwach z sektora energetycznego na wynik inwestycji ogółem. Generalnie duże projekty inwestycyjne będą w najbliższym czasie podwyższać dynamikę inwestycji, tyle że fakt bardzo dużej wartości projektów inwestycyjnych firm z tej branży implikuje, że zmienność tych wyników z kwartału na kwartał może być wyższa niż przy większej ilości mniejszych projektów inwestycyjnych. W naszej ocenie na dane dot. wzrostu inwestycji w II kw. należy patrzeć przez pryzmat wyników z I kw. i lepszą miarą generalnych trendów inwestycyjnych byłoby uśrednienie wyników za I i II kw., co implikowałoby wzrost inwestycji w tempie ok. 8% - generalnie dobry wynik. Oczekujemy, że w II poł. roku dynamika nakładów brutto na środki trwałe wyniesie ok. 7,0% - 8,0. W nieco mniejszej skali względem naszych oczekiwań w II kw. obniżyła się dynamika wzrostu spożycia publicznego. W przypadku konsumpcji prywatnej dane za II kw. wspierają ocenę stabilizowania się dynamiki wzrostu wydatków gospodarstw domowych na poziomie ok. Utrzymująca się deflacja podwyższa siłę nabywczą dochodów gospodarstw domowych, jednocześnie w warunkach jedynie niewielkiej poprawy sytuacji na rynku pracy (wzrost zatrudnienia, nominalne tempo wzrostu wynagrodzeń) i stopniowego wzrostu wskaźnika inflacji (coraz mniejsza deflacja) potencjał do dalszego przyspieszenia konsumpcji prywatnej wygasa. Oczekujemy utrzymania tempa wzrostu konsumpcji blisko notowanego obecnie poziomu także w II poł. br. W II kw. odnotowano zdecydowanie wyższą kontrybucję zapasów we wzrost względem wyników z I kw. (-0,2 pkt. proc. wobec -1,5 pkt. proc.). Jednocześnie jednak uważamy, że za tą zmianą kontrybucji zapasów koresponduje spadek kontrybucji eksportu netto we wzrost do 0 pkt. proc. z +1,1 pkt. proc. Podtrzymujemy naszą ocenę, że te zmiany w zakresie zapasów wyraźnie korespondujące ze zmianą w kontrybucji eksportu netto mają charakter okresowy i mogą wynikać z większych zmian poziomu zapasów importowanych surowców / materiałów w największych spółkach paliwowo-energetycznych lub górniczych. 2 2015-08-28
W większym stopniu niż zmiana kontrybucji eksportu netto zaskakuje natomiast spadek dynamik składowych handlu zagranicznego (na kontrybucję eksportu netto wpływa różnica pomiędzy dynamiką eksportu a importu). Samo obniżenie dynamiki wzrostu eksportu jest zgodne z oczekiwaniami z uwagi na stabilizujący się (po silnym przyspieszeniu na przełomie 2014 i 2015 r.) wzrost gospodarczy w strefie euro. Skala tego wyhamowania okazała się jednak nieco silniejsza od oczekiwań, co także potwierdza nasze średniookresowe założenia, że przy wciąż jedynie umiarkowanym wzroście gospodarki globalnej trudno oczekiwać silniejszego przyspieszenia krajowej gospodarki trwale powyżej 3,5. W I kw. na poziomie zbliżonym do oczekiwań ukształtowała się dynamika konsumpcji prywatnej. Pomimo dalszego, silnego przyspieszenia dynamiki realnej funduszu nabywczego gospodarstw domowych dynamika spożycia w sektorze gospodarstw domowych nie zmieniła się istotnie wobec kwartałów minionych. Generalnie, utrzymaniu dynamiki konsumpcji na wyraźnie silniejszym poziomie (wobec wyników z l. 2012-2013) sprzyja stabilna sytuacja na rynku pracy, ale przede wszystkim silny spadek cen, który przekłada się na wzrost siły nabywczej dochodów gospodarstw domowych. Choć w I kw., właśnie dzięki niższej inflacji, dynamika realna dochodów jeszcze bardzo silnie przyspieszyła, niemniej skala przyspieszenia konsumpcji prywatnej pozostała już ograniczona. Sądzimy, że taka sytuacja jest efektem pewnego wygładzania konsumpcji prywatnej z uwagi na nietrwały efekt wzrostu siły nabywczej gospodarstw domowych. Wyraźna poprawa tej siły nabywczej w zdecydowanym stopniu (na przełomie 2014 i 2015 r.) była bowiem wynikiem właśnie zmian wskaźnika inflacji przy minimalnych zmianach w zakresie zatrudnienia oraz płac (tj. dynamika dochodów w ujęciu nominalnym). Biorąc pod uwagę powyższe, materializujące się sygnały ograniczonej skali poprawy sytuacji na rynku pracy oraz wyraźnego wzrostu rocznego wskaźnika inflacji CPI do końca roku oczekujemy wyraźnego spadku realnej dynamiki funduszu nabywczego (do poziomów z początku 2014 r.) i przy rosnących oszczędnościach z przełomu 2014 i 2015 r. oczekujemy wygładzania dynamiki spożycia gospodarstw domowych w kolejnych kwartałach na poziomie ok.. Po bardzo silnym wzroście pod koniec 2014 r., w I kw. 2015 r. odnotowano już także wyraźny spadek dynamiki spożycia publicznego, co w naszej ocenie jest efektem wyraźnie niższych wydatków z tytułu 3 2015-08-28
tzw. miękkich środków unijnych (w ramach programu Kapitał Ludzki), których kumulacja miała miejsce w ostatnich miesiącach 2014 r. Biorąc pod uwagę nasze założenia stabilnej sytuacji w otoczeniu zewnętrznym (nie oczekujemy silniejszego tąpnięcia wzrostu gospodarczego w Chinach), nieco niższej dynamiki wzrostu inwestycji publicznych (niż w okresie 2014 r. oraz I kw. 2015 r.) oczekujemy utrzymania dynamiki wzrostu na poziomie ok. 3,3 (tj. na poziomie wyników z II kw.). W całym 2015 r. oczekujemy wzrostu w tempie 3,3. Zakładamy także, że w 2016 r. krajowa gospodarka będzie rozwijała się w podobnym tempie z uwagi na wciąż powolne tempo poprawy aktywności w gospodarce globalnej, mało prawdopodobne bardzo silne przyspieszenie wzrostu wydatków publicznych w ramach projektów współfinansowanych ze środków UE w ramach perspektywy finansowej 2014-2020, jak również oczekiwany dalszy wzrost wskaźnika inflacji, który będzie ograniczał potencjał dla wzrostu dynamiki konsumpcji prywatnej. 4 2015-08-28
Wzrost i popytu krajowego Wzrost i kontrybucja we wzrost jego składowych popyt krajowy eksport netto inwestycje spożycie gospodarstw domowych zapasy spożycie publiczne - - Wzrost, popytu krajowego i jego składowych Wzrost, popytu krajowego i składowych handlu zagranicznego spożycie gospodarstw domowych popyt krajowy inwestycje (P) 3 popyt krajowy eksport (P) import (P) 3 2 2 1 1-1 -1-2 -2 3q12 4q12 1q13 2q13 3q13 4q13 1q14 2q14 3q14 4q14 1q15 2q15 1,3 0,2 0,5 0,8 2,4 3,5 3,6 3,3 3,3 3,6 3,3 popyt krajowy -0,9-1,8-0,4-1,4 1,2 2,0 3,6 6,1 5,1 5,0 2,6 3,3 konsumpcja prywatna 0,2 0,4 0,6 1,4 2,6 3,2 3,1 spożycie publiczne 1,5 0,9 0,9 1,5 3,5 2,2 0,5 6,4 5,3 6,4 3,3 2,4 nakłady brutto na środki trwałe -2,3-4,9-0,4-1,7 1,5 11,4 8,7 9,2 8,6 11,4 6,4 eksport 3,1 3,6 0,9 3,5 8,0 6,6 7,6 3,6 5,6 8,0 5,2 import -1,9-1,5-1,1-1,2 5,2 4,2 8,0 11,7 7,4 9,5 5,4 kontrybucja zapasów pkt. proc. -0,8-0,6-0,8-1,7-0,6-0,6 1,5 0,4-0,1-1,5-0,1 kontrybucja eksportu netto pkt. proc. 2,3 2,0 1,0 2,2 1,3 1,0-2,3-1,7-1,5 1,1 % kw/kw, sa 0,1 0,1 0,3 0,8 0,9 0,7 1,0 0,7 0,9 0,8 1,0 0,9 konsumpcja prywatna % kw/kw, sa -0,2 0,2 0,3 0,4 0,5 1,0 0,6 1,0 0,9 0,7 1,0 0,8 inwestycje % kw/kw, sa -1,0-0,5-0,2 1,2 2,0 2,0 2,5 1,8 2,1 2,2 1,3 WAŻNA INFORMACJA: Niniejszy materiał ma charakter prognozy, został opracowany wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowany jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowany jako oferta lub rekomendacja do zawierania jakichkolwiek transakcji. Nie jest to forma reklamy ani oferta sprzedaży jakiejkolwiek usługi oferowanej przez BOŚ Bank. Przedstawione w niniejszej publikacji opinie i prognozy są wyrazem niezależnej oceny autorów w momencie ich wydania i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Informacje, w tym dane statystyczne, zawarte w materiale pochodzą z ogólnie dostępnych, wiarygodnych źródeł, jednak BOŚ Bank nie może zagwarantować ich dokładności i pełności. BOŚ Bank nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w niniejszym materiale. Niniejszy dokument stanowi własność BOŚ Bank. Materiał może być wykorzystywany do opracowań własnych pod warunkiem powołania się na źródło. Bank Ochrony Środowiska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie przy ul. Żelaznej 32, 00-832 Warszawa, zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS: 0000015525 NIP: 527-020-33-13; kapitał zakładowy: 228 732 450 zł wpłacony w całości. 5 2015-08-28