RZECZPO SPO LITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21) Numer zgłoszenia: 284148 (22) Data zgłoszenia: 03.03.1990 (19) PL (11) 161879 (13) B2 (51) IntCl5: B23C 3/02 (54) Przyrząd mocująco-centrujący na frezarko-nakiełczarkę (73) Uprawniony z patentu: (43) Zgłoszenie ogłoszono: Fabryka Samochodów. Osobowych 10.12.1990 BUP 25/90 w Warszawie, Zakład Zespołów Napędowych, Wyszków, PL (72) Twórca wynalazku: (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: Stanisław Aleksandrowicz, Pułtusk, PL 31.08.1993 WUP 08/93 PL 161879 B2 (57) 1. Przyrząd mocująco-centrujący na frezarkonakiełczarkę, składający się z metalowych listew, ich prowadnic, ruchomych uchwytów w postaci szczęk oraz pręta metalowego, przesuwającego metalowe listwy, znamienny tym, że do pionowej ścianki (1) oprawy nieruchomej (2) frezarsko-nakiełczarki przymocowane są z jednej strony prowadnica (3) w kształcie prostokątnej płyty z dwoma poziomymi prostokątnymi wybraniami (4 i 41) do których wchodzą poziome pręty (5 i 51) rozszerzonego końca (6) pierwszej listwy (7), a z drugiej prawej strony prowadnica (8) w kształcie prostokątnej płyty z poziomym prostokątnym wybraniem (9) do którego wchodzi koniec drugiej listwy (10), przy czym poziome pręty (5 i 51) pierwszej listwy (7) zakończone są wystającymi ukośnymi płaszczyznami (11), a koniec drugiej listwy (10) zakończony jest ukośną płaszczyzną (12). fig 1
PRZYRZĄD MOCUJĄCO-CENTRUJĄCY NA FREZARKO-NAKIEŁCZARKĘ Z a s t r z e ż e n i a p a t e n t o w e 1. Przyrząd mocująco-centrujący na frezarko-nakiełczarkę, składający się z metalowych listew, ich prowadnic, ruchomych uchwytów w postaci szczęk oraz pręta metalowego, przesuwającego metalowe listwy, z n a m i e n n y tym, że do pionowej ścianki / 1/ oprawy nieruchomej /2/ frezarko-nakiełczarki przymocowane są z jednej lewej strony prowadnica /3/ w kształcie prostokątnej płyty z dwoma poziomymi prostokątnymi wybraniami /4 i 41/ do których wchodzę poziome pręty /5 i 51/ rozszerzonego końca /6/ pierwszej listwy /7/, a z drugiej prawej strony prowadnica /8/ w kształcie prostokątnej płyty z poziomym prostokątnym wybraniem /9/ do którego wchodzi koniec drugiej listwy /10/, przy czym poziome pręty /5/ i /51/ pierwszej listwy /7/ zakończone są wystającymi ukośnymi płaszczyznami / 11/, a koniec drugiej listwy /10/ zakończony jest wystającą ukośną płaszczyzną /12/. 2. Przyrząd według zastrz. 1, z n a m i e n n y tym, ż e do końca lewej prowadnicy /3/ przymocowany jest trwale prostopadle do niej uchwyt /13/ w kształcie prostokątnej płyty, której zewnętrzny pionowy brzeg ma wybranie w postaci górnej połowy trapezu, a w górnej i dolnej częściach uchwytu /13/ wykonane są poziome rurowe otwory, w które wchodzą okrągłe w przekroju poprzecznym pręty /14 i 141/ ze ściętymi ukośnie i naciętymi płaszczyznami /15 i 151/, zaś do końca prawej prowadnicy /8/ przymocowane są trwale u góry i u dołu, prostopadle do niej, wsporniki /16 i 161/ w kształcie prętów zakończonych wzdłuż płaszczyznami tworzącymi daszki, skierowane wierzchołkami do siebie, między którymi osadzony jest uchwyt /17/ w kształcie prostokątnej płyty, której zewnętrzny pionowy brzeg ma wybranie / 171/ w postaci górnej połowy trapezu. 3. Przyrząd według zastrz. 1, z n a m i e n n y tym, że obok ścianki pionowej / 1/ nieruchomej /2/ i równolegle do niej znajduje się prostokątna płyta oporowa / 1B/ z którą złączone są końce metalowych listew /7 i 10/ oraz w środku osadzona jest tuleja baryłkowa /19/, w której otwór wchodzi, okrągły w przekroju poprzecznym, pręt /20/ będący zakończeniem wysięgnika /21/ w kształcie wysokiego trójkąta, którego podstawa /22/ zamocowana jest do oprawy ruchomej /23/ frezarko-nakiełczarki. * * * Przedmiotem wynalazku jest przyrząd mocująco-centrujący na frezarko-nakiełczarkę, stosowany zwłaszcza w zakładach zespołów napędowych fabryk samochodów przy obróbce wałków pośrednich skrzyni biegów pięciobiegowej. Dotychczas wałki,w operacji frezowania powierzchni czołowych i nakiełkowania, mocuje się i centruje w przyrządzie wytwarzanym na przykład przez fabrykę "Stankozawod, Moskwa", składającym się z wahliwych szczęk przymocowanych do oprawy ruchomej obracającej się poziomo dookoła pionowego bolca i oprawy nieruchomej ze szczękami stałymi. O ile różnica średnic powierzchni walcowych, służących do mocowania wałka przekracza dopuszczalną granicę, występuje mimośrodowość nakiełkowania, która jest przyczyną powstawania braków. Istota wynalazku polega na przymocowaniu do pionowej ścianki nieruchomej oprawy frezarko-nakiełczarki przyrządu, składającego się po lewej stronie z prowadnicy w kształcie prostokątnej płyty z dwoma poziomymi prostokątnymi wybraniami,do których wchodzą poziome pręty rozszerzonego końca lewej poziomej metalowej listwy. Po prawej stronie przymocowana jest prowadnica w kształcie prostokątnej płyty z poziomym prostokątnym wybraniem, do którego wchodzi koniec prawej poziomej metalowej listwy. Poziome pręty lewej listwy zakoń-
161 879 3 czone są wystającymi ukośnymi płaszczyznami, a koniec prawej listwy zakończony jest wystającą ukośną płaszczyznę. Do końca lewej prowadnicy przymocowany jest trwale, prostopadle do niej uchwyt w kształcie prostokętnej płyty, której zewnętrzny pionowy brzeg ma wybranie w postaci górnej połowy trapezu. W górnej i dolnej części uchwytu wykonane są okrągłe poziome rurowe otwory, w które wchodzę, okrągłe w przekroju poprzecznym, pręty ze ściętymi ukośnie i naciętymi płaszczyznami. Do końca prawej prowadnicy przymocowane są trwale u góry i u dołu, prostopadle do niej, wsporniki w kształcie prętów zakończonych płaszczyznami tworzącymi podłużne daszki, skierowane wierzchołkami do siebie. Między nimi osadzony jest uchwyt w kształcie prostokątnej płyty, której zewnętrzny pionowy brzeg ma wybranie w postaci górnej połowy trapezu. W środku ścianki oporowej oprawy stałej znajduje się prostokątna płyta oporowa, z którą złączone są końce metalowych listew, a w jej środku osadzona jest baryłkowa tuleja. Do otworu tej tulei wchodzi okrągły w przekroju poprzecznym pręt, będący zakończeniem wysięgnika w kształcie wysokiego trójkąta, którego podstawa, zamocowana jest do oprawy ruchomej frezarko-nakiełczarki. Przyrząd mocująco-centrujący według wynalazku przedstawiony jest na załączonym rysunku, na którym fig. 1 przedstawia widok aksonometryczny od wewnątrz, w rzucie na płaszczyznę pionową, ścianki pionowej oprawy nieruchomej ze wskazaniem listew, prowadnic, wysięgnika i uchwytów, przy czym górna część prawego uchwytu jest odcięta, fig. 2 - widok z góry, w rzucie na płaszczyznę poziomą, przyrządu wraz z oprawami ruchomą i nieruchomą oraz z zarysem wałka pośredniego skrzyni biegów i fig. 3 - widok od wewnątrz, w rzucie na płaszczyznę pionową przyrządu wraz z prowadnicami, listwami i uchwytami. Przykład realizacji wynalazku. Listwy 7 i 10, prowadnice 3 i 8 i uchwyty 13 i 17 przyrządu mocująco-centrującego przylegają do oprawy stałej 2, a wysięgnik 21 przymocowany jest do oprawy ruchomej 23, która ma możność obrotu w płaszczyźnie poziomej dookoła bolca pionowego 24 frezarko-nakiełczarki. Do pionowej ścianki 1 oprawy nieruchomej 2 przymocowane są, patrząc od wewnątrz, z lewej strony prowadnica 3 w kształcie prostokątnej płyty z dwoma poziomymi prostokątnymi wybra- niami 4 i 41. Do nich wchodzą poziome pręty 5 i 51 rozszerzonego końca 6 pierwszej lewej listwy metalowej 7. Z prawej strony do ścianki 1 przymocowana jest druga prowadnica 8 w kształcie prostokątnej płyty z poziomym prostokątnym wybraniem 9, do którego wchodzi koniec drugiej prawej listwy 10. Poziome pręty 5 i 51 lewej listwy 7 zakończone są wystającymi ukośnymi płaszczyznami 11. Koniec prawej listwy metalowej 10 zakończony jest ukośną wystającą płaszczyzną 12. Do końca lewej prowadnicy 3, prostopadle do niej przymocowany jest trwale uchwyt 13 w kształcie prostokątnej pionowej płyty, której zewnętrzny pionowy brzeg ma wybranie w postaci połowy trapezu. W górnej i dolnej częściach uchwytu 13 wykonane są poziome rurowe otwory, w które wchodzą okrągłe w przekroju poprzecznym pręty 14 i 141, ze ściętymi ukośnie i naciętymi płaszczyznami 15 i 151. Do końca prawej prowadnicy 8 przymocowane są trwale u góry i u dołu, prostopadle do niej, wsporniki 16 i 161 w kształcie metalowych prętów, zakończonych wzdłuż płaszczyznami tworzącymi daszki, skierowane wierzchołkami do siebie, między którymi osadzony jest uchwyt 17 w kształcie prostokątnej płyty, której zewnętrzny pionowy brzeg ma wybranie 171 w postaci górnej połowy trapezu. W środku ścianki pionowej 1 oprawy nieruchomej 2 znajduje się prostokątna płyta oporowa 18, z którą złączone są końce metalowych listew 7 i 10, a w środku osadzona jest tuleja baryłkowa 19. W jej otwór wchodzi, okrągły w przekroju poprzecznym, pręt 20, będący zakończeniem wysięgnika 21 w kształcie wysokiego trójkąta, którego podstawa 22, zamocowana jest do oprawy ruchomej 23 frezarko-nakiełczarki. Działanie przyrządu odbywa się w ten sposób, że mocowanie przedmiotu, na przykład wałka pośredniego 251 skrzyni biegów, następuje bez udziału mechanizmu przyrządu o ile różnica średnic mocowania nie przekracza dopuszczalnej normy. Obydwie oprawy 2 i 23 w tym przypadku przesuwają się równolegle. W razie przekroczenia dopuszczalnej normy różnicy średnic mocowania, początkowo oprawy 2 i 23 przesuwają się równolegle. Po zetknięciu się uchwytu 17 oprawy 2 nieruchomej z uchwytem 25 oprawy 23 ruchomej lub uchwytu 13 oprawy
4 161 879 2 nieruchomej z uchwytem 26 oprawy 23 ruchomej, następuje obrót jej na bolcu 24, a jednocześnie wychyla się wysięgnik 21, który powoduje przesuw listew 7 i 10, a te z kolei powoduję przesuw prętów 14 i 141 uchwytu 13 i uchwytu 17 w kierunku wycentrowania wałka pośredniego 251 w momencie zamocowania. fig. 3
161 879 fig. 2.
161 879 f i g. 1 Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 10 000 zł