ROLA i ZADANIA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ WE WROCŁAWIU

Podobne dokumenty
Uwarunkowania dla samorządów wynikające z planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy i warunków korzystania z wód regionu wodnego

ZARZĄDZANIE WODAMI W POLSCE NA PRZYKŁADZIE REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ WE WROCŁAWIU

Tworzenie planów gospodarowania wodami w pierwszym cyklu planistycznym w Polsce

Warunki korzystania z wód regionu wodnego

Uwzględniający wyniki konsultacji społecznych

Projekty planów gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry oraz obszaru dorzecza Ücker

Planowanie w gospodarowaniu wodami jako instrument zarządzania zasobami wodnymi

Raport dla Międzynarodowego Obszaru Dorzecza Łaby

Możliwości wykorzystania Systemu PLUSK w zadaniach administracji

III tura konsultacji społecznych dot. planów gospodarowania wodami Regionalne Fora Konsultacyjne. - Wprowadzenie -

Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej w Polsce

Prawne i ekonomiczne aspekty planu gospodarowania wodami w lasach

Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej w Polsce stan obecny i zamierzenia

Istotne problemy gospodarki wodnej w obszarze przybrzeżnym Ramowa Dyrektywa Wodna/ Plany Gospodarowania wodami. Henryk Jatczak

RAMOWA DYREKTYWA WODNA - REALIZACJA INWESTYCJI W GOSPODARCE WODNEJ

Program wodno-środowiskowy kraju

Warunki korzystania z wód regionów wodnych i Nowe Prawo Wodne

Główne założenia projektu ustawy Prawo wodne. dr inż. Andrzej Kreft Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie

apgw/apwśk założenia i stan realizacji projektu

REFORMA GOSPODARKI WODNEJ ZAŁOŻENIA NOWEGO PRAWA WODNEGO

Warunki korzystania z wód regionu wodnego /zlewni - znaczenie, możliwości wprowadzenia potrzeb przyrodniczych

Aktualizacja Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry (RW Środkowej Odry) i dorzecza Łaby wyniki prac

Projekt aktualizacji Programu wodno - środowiskowego kraju programy działań

MASTERPLAN DLA DORZECZA WISŁY. Mateusz Balcerowicz Departament Zasobów Wodnych Płock, 12 maja 2014 r.

Prawo unijne w gospodarce wodnej. Leszek Karwowski Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej

Warunki korzystania z wód jako narzędzie wdrożenia planu gospodarowania wodami w obszarze dorzecza

RAMOWA DYREKTYWA WODNA

Warunki korzystania z wód regionu wodnego Dolnej Wisły

PO CO POTRZEBNA NAM REFORMA

Zarządzanie zasobami wodnymi rola Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach

Aktualizacja Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Niemna wyniki prac

Aktualizacja Programu wodno środowiskowego kraju programy działań

Wdrożenie nowego Prawa Wodnego Państwowe Gospodarstwo Wodne Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu JAGODA ANDRZEJEWSKA DYREKTOR ZARZĄDU

Ścieki, zanieczyszczenia, jakość wody Klara Ramm Szatkiewicz Dyrektor Departamentu Planowania i Zasobów Wodnych - Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej

DEPARTAMENT PLANOWANIA I ZASOBÓW WODNYCH. Derogacje, czyli odstępstwa od osiągnięcia celów środowiskowych z tytułu art. 4.7 Ramowej Dyrektywy Wodnej

Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego

REFORMA GOSPODARKI WODNEJ ZAŁOŻENIA NOWEGO PRAWA WODNEGO

Agnieszka Hobot. Rekomendowany zakres informacji oraz analiz do sporządzania raportów OOŚ w zakresie zgodności z zapisami RDW

Na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 145 z późn. zm.), zarządza się co następuje:

Sanitacja jako istotny problem gospodarki wodnej w dorzeczu Górnej G

Ramowa Dyrektywa Wodna cele i zadania. Olsztyn, r.

Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego. - programy działań dotyczące Regionu Wodnego Środkowej Odry. 11 czerwca 2015 r.

Narzędzia GIS wspomagające zarządzanie zasobami wodnymi w regionach wodnych Górnej Wisły, Czarnej Orawy i Dniestru

Zasoby informacyjne Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej jako źródło informacji o środowisku wodnym

z dnia r. w sprawie nadania statutu Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie

Projekty Planów w gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy

Zmiany w Polskim prawie wodnym po przystąpieniu Polski do UE restrukturyzacja gospodarki wodnej

REGULAMIN ORGANIZACYJNY REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ W SZCZECINIE

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy. Aktualizacja planów gospodarowania wodami

Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi w Metropolii Poznań

Gospodarka wodna stan aktualny i zadania na przyszłość Leszek Karwowski Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej Senat RP, 1 lutego 2011 r.

REFORMA GOSPODARKI WODNEJ

Podstawy planowania według Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE (RDW)

ZMIANY W ZARZĄDZANIU WODAMI W NOWYM PRAWIE WODNYM

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy

Ankieta na temat projektów planów gospodarowania wodami dla obszarów dorzeczy

Bibliografia. Akty prawne

Podsumowanie III Krajowego Forum Wodnego Iwona Koza Zastępca Prezesa, KZGW

Planowanie strategiczne w gospodarce wodnej Prof. dr hab. inż. Jerzy Zwoździak

Plany gospodarowania wodami rzeka informacji

Plany zarządzania ryzykiem powodziowym

Organizacja procesu wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej w Polsce

Warsztaty nt. konsultacji społecznych

Planowanie w gospodarowaniu wodami w regionie wodnym Dolnej Wisły

Kluczowe problemy gospodarki wodnej w Polsce

Ramowa Dyrektywa Wodna czyli plany. dorzeczy

Propozycja działań naprawczych zwiększających potencjał ekologiczny Zbiornika Sulejowskiego

Klara Ramm Szatkiewicz Dyrektor Departamentu Planowania i Zasobów Wodnych KZGW

Nowe prawo wodne jako podstawa gospodarowania wodami w Polsce Departament Zasobów Wodnych Ministerstwo Środowiska

Szkolenie w komponencie GOSPODARKA WODNA. WFOŚiGW w Zielonej Górze październik, 2015 r.

Zakres i zasady gospodarowania wodami w ramach nowej regulacji Prawo wodne. Mateusz Sztobryn Departament Zasobów Wodnych Ministerstwo Środowiska

Stan czystości wód w województwie lubuskim na podstawie badań WIOŚ

WDRAŻANIE DYREKTYW UNIJNYCH W ZAKRESIE GOSPODARKI WODNEJ W MIĘDZYNARODOWYM DORZECZU ODRY

TOMASZ WALCZYKIEWICZ, URSZULA OPIAL GAŁUSZKA, DANUTA KUBACKA

Oszacowanie kosztów ustanowienia obszaru ochronnego dla GZWP 306 Zbiornik Wschowa

Wrocław, dnia 17 września 2012 r. Poz ROZPORZĄDZENIE NR 5/2012 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ WE WROCŁAWIU

Woda pitna Sanitacja Higiena

Rozporządzenie nr 4/2014 Dyrektora RZGW w Krakowie w sprawie warunków korzystania z wód regionu wodnego Górnej Wisły. Założenia, wymagania, problemy

WYBRANE ASPEKTY SCALANIA JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH NA POTRZEBY PROCESU PLANOWANIA GOSPODARKI WODNEJ W ZLEWNI SANU

Planowanie strategiczne w gospodarce wodnej

Aneks nr 1 do PROGRAMU PAŃSTWOWEGO MONITORINGU ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO na lata

Mała retencja w praktyce, w aktach prawnych i dokumentach strategicznych.

Aktualizacja PWŚK i PGW. Przemysław Gruszecki, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej

Koncepcja opracowania MasterPlanów

Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni

Konsultacje Przeglądu istotnych problemów gospodarki wodnej dla obszarów dorzeczy

Planowanie strategiczne w gospodarce wodnej

Struktura organizacyjna i zarządzanie gospodarką wodną w Polsce The organizational structure and water management in Poland

Propozycja zmian w gospodarce wodnej umożliwiających osiągnięcie dobrego stanu wód z RDW

Planowanie przestrzenne a ochrona przyrody

Lokalne instrumenty. w gospodarce nadrzecznej

Program Ochrony Środowiska dla Gminy Rybno

MOŻLIWOŚĆ HARMONIZACJI WYBRANYCH DANYCH GROMADZONYCH W KATASTRZE WODNYM RZGW WE WROCŁAWIU

Bibliografia. Akty prawne

Bibliografia. Akty prawne. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Aleksandrów Kujawski. ABRYS Technika Sp. z o.o.

ZINTEGROWANE ZARZĄDZANIE ZASOBAMI WODNYMI

CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH. Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu

Prezentacja Programu Rozwoju Retencji

Plany przeciwdziałania skutkom suszy w regionach wodnych RZGW w Warszawie.

Kierunki zmian w prawie wodnym i zbiorowym zaopatrzeniu w wodę

Transkrypt:

mgr inż. Barbara Mońka Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu ul. C.K. Norwida 34, 50-950 Wrocław Regional Board of Water Management in Wrocław ROLA i ZADANIA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ WE WROCŁAWIU ROLE AND TASKS OF THE REGIONAL BOARD OF WATER MANAGEMENT IN WROCŁAW Streszczenie Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej (RZGW) jest organem administracji rządowej niezespolonej właściwym w sprawach gospodarowania wodami w regionie wodnym w zakresie określonym ustawą Prawo wodne. Dyrektor RZGW wykonuje swoje zadania przy pomocy regionalnego zarządu gospodarki wodnej. Zadania te są związane z planowaniem w gospodarowaniu wodami, gospodarowaniem mieniem skarbu państwa oraz wykonywaniem kompetencji organu administracji rządowej. Włączenie Polski w struktury Unii Europejskiej zobowiązuje między innymi do wdrożenia postanowień Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW). Celem nadrzędnym RDW jest osiągnięcie dobrego stanu wód poprzez zapobieganie dalszemu pogarszaniu się stanu ekosystemów wodnych, propagowanie zrównoważonego korzystania z wód oraz poprzez dążenie do większej ochrony i poprawy stanu środowiska wodnego. Organem koordynującym i odpowiedzialnym za wdrażanie RDW jest Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej podległy Ministrowi Środowiska. Na poziomie regionów wodnych za działania te odpowiadają Dyrektorzy siedmiu Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej. Abstract Director of the Regional Board of Water Management (RZGW) is a governmental administration body, not bound by adequate water management issues in a water region, within the scope stipulated by the Water Legislation Act. Director of the Regional Board of Water Management (RZGW) fulfils his / her duties through the regional water management board. These tasks are related to planning in water management, managing of the state treasury property, and realisation of competences of a governmental administration body. Accession of Poland into the European Union structures pledges, amongst others, for implementation of the stipulations of the Framework Water Directive. The paramount objective of the Framework Water Directive is to obtain good condition of waters, through prevention against further deterioration of the conditions of water ecosystems, promotion of sustainable use of waters and through efforts to provide better protection and improvement of the water environment condition. The coordinating

310 body, which is also in charge of implementation of the Water Framework Directive, is the President of the National Water Management Authority, subordinate to the minister of Environment. At the level of water regions, these tasks are managed by Directors of seven Regional Boards of Water Management. 1. WSTĘP Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej (RZGW) we Wrocławiu jest państwową jednostką budżetową podległą Ministrowi Środowiska, utworzoną do realizacji zadań z zakresu gospodarowania wodami oraz odpowiedzialną za wdrażanie RDW na poziomie regionu wodnego. Jego obszarem działania jest dorzecze Odry od Kędzierzyna-Koźla do ujścia Nysy Łużyckiej oraz dorzecza Łaby i Dunaju w granicach państwa. Obecnie RZGW we Wrocławiu działa na podstawie: ustawy z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.), Rozporządzenia Rady Ministrów z 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych (Dz. U. Nr 126, poz. 878), Statutu Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu nadanego przez Ministra Środowiska. 1.1. Obszar działania RZGW we Wrocławiu Obszar działania naszego Zarządu wynosi 39 480 km², co stanowi 12,6% powierzchni kraju i swoim zasięgiem obejmuje teren województwa dolnośląskiego oraz część województw śląskiego, opolskiego, lubuskiego i wielkopolskiego (rys. 1). woj. lubuskie woj. wielkopolskie woj. dolno l skie woj. opolskie woj. l skie Rys. 1. Podział administracyjny RZGW we Wrocławiu

RZGW we Wrocławiu zarządza wodami na obszarze 6 regionów wodnych Środkowej Odry w dorzeczu Odry, Morawy w dorzeczu Dunaju oraz Izery, Łaby i Ostrożnicy (Upa), Metuje i Orlicy w dorzeczu Łaby. Administruje rzeką Odrą na odcinku od Kędzierzyna-Koźla (km 98+600) do ujścia Nysy Łużyckiej (km 542+40), jak również większymi rzekami środkowego dorzecza Odry, takimi jak Mała Panew, Nysa Kłodzka, Bystrzyca, Kaczawa, Bóbr, Nysa Łużycka wraz z częścią ich dopływów oraz potokami górskimi o łącznej ich długości 3 204,5 km. Na ciekach tych zlokalizowanych jest ok. 1 300 budowli piętrzących, w tym 27 dużych stopni wodnych na Odrze, 10 dużych zbiorników retencyjnych i 11 zbiorników suchych przeciwpowodziowych oraz kilkadziesiąt tysięcy ubezpieczeń na rzekach i potokach. Oprócz podstawowych obiektów i budowli, na ciekach tych zlokalizowanych jest również kilkaset urządzeń i budowli eksploatowanych przez energetykę, rolnictwo i innych użytkowników. Na obszarze działania RZGW we Wrocławiu wydzielono 12 jednostek bilansowych (rys. 2), które w 60,5% są wykorzystywane rolniczo (grunty orne i użytki zielone), 34,5% stanowią lasy, 4% obszary zurbanizowane i wody, zaś 1% tereny podmokłe. 311 Nysa u ycka Przyodrze Obrzyca Barycz Bóbr Kaczawa Widawa Bystrzyca aba Nysa K odzka Ma a Panew Osob oga Rys. 2. Podział na zlewnie bilansowe 1.3. Zadania dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej jest organem administracji rządowej niezespolonej właściwym w sprawach gospodarowania wodami w regionie wodnym w zakresie określonym ustawą. Dyrektor rzgw wykonuje swoje zadania przy pomocy regionalnego zarządu gospodarki wodnej.

312 Zadania dyrektora rzgw można podzielić na trzy grupy związane z: planowaniem w gospodarowaniu wodami, gospodarowaniem mieniem skarbu państwa w stosunku do wód istotnych do kształtowania zasobów wodnych oraz ochrony przeciwpowodziowej, w ramach gospodarowania mieniem Skarbu Państwa związanym z gospodarką wodną, realizuje w imieniu Prezesa Krajowego Zarządu zadania związane z utrzymywaniem wód lub urządzeń wodnych oraz pełni funkcję inwestora w zakresie gospodarki wodnej w regionie wodnym, wykonywaniem kompetencji organu administracji rządowej niezespolonej. Art. 92 ust. 3 ustawy Prawo wodne określa zadania dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej, w szczególności są to: sporządzanie identyfikacji znaczących oddziaływań antropogenicznych i ocen ich wpływu na stan wód powierzchniowych i podziemnych w regionie wodnym, opracowywanie warunków korzystania z wód regionu wodnego, opracowywanie analiz ekonomicznych związanych z korzystaniem z wód w regionie wodnym, sporządzanie i prowadzenie wykazów obszarów chronionych na podstawie przepisów ustawy oraz przepisów odrębnych, opracowywanie studiów ochrony przeciwpowodziowej w regionie wodnym, opracowywanie projektów planów ochrony przeciwpowodziowej regionu wodnego, koordynowanie działań związanych z ochroną przed powodzią oraz suszą w re gionie wodnym, w szczególności prowadzenie ośrodków koordynacyjno- -informacyjnych ochrony przeciwpowodziowej, w ramach których, dyrektor rzgw gromadzi, przetwarza i udostępnia informacje dla potrzeb planowania przestrzennego i centrów zarządzania kryzysowego, prowadzenie katastru wodnego dla regionu wodnego, występowanie na prawach strony w postępowaniach administracyjnych, prowadzonych na podstawie przepisów ustawy, w sprawach dotyczących regionu wodnego, wykonywanie kontroli gospodarowania wodami, planowanie przedsięwzięć związanych z odbudową ekosystemów zdegradowanych przez eksploatację zasobów wodnych, uzgadnianie, w zakresie przedsięwzięć dotyczących gospodarki wodnej na te renie regionu, projektów list przedsięwzięć priorytetowych przedkładanych przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, o których mowa w art. 414 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo ochrony środowiska, opiniowanie projektów gminnych, powiatowych i wojewódzkich planów gospodarki odpadami w zakresie ochrony zasobów wodnych, opiniowanie, w odniesieniu do bezpośrednich zagrożeń szkodą w wodach i szko dy w wodach, decyzji, o których mowa w art. 13 ust. 3 oraz art. 15 ust. 1 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493),

313 od 1.01.2011 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 44, poz. 253) również opiniowanie projektów uchwał, o których mowa w art. 34a ust. 1, wyznaczających kąpieliska znajdujące się w regionie wodnym. Inne kompetencje, które wynikają z art. 4a ustawy Prawo wodne to uzgadnianie: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz strategii rozwoju województwa w zakresie zagospodarowania obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i planów zagospodaro wania przestrzennego województwa w zakresie zagospodarowania stref ochron nych ujęć wody, obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych i obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, ustaleń lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz warunków zabudowy w rozumieniu ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.) dla przedsięwzięć wyma - gających uzyskania pozwolenia wodnoprawnego, do wydania którego organem właściwym jest marszałek województwa lub dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej. 1.4. Uprawnienia dyrektora rzgw do wydawania rozporządzeń Dyrektor rzgw ma uprawnienia do wydawania rozporządzeń mających charakter aktów prawa miejscowego m.in. w zakresie: ustanawiania stref ochronnych ujęć wody, ustanawiania obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych, określania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, wprowadzania programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych, ustanawiania i znoszenia obwodów rybackich, czasowego ograniczenia w korzystaniu z wód w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej. 1.5. Kompetencje dyrektora rzgw wynikające z ustawy z 3.10.2008 r. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227) rozszerza kompetencje dyrektora rzgw o: wydawanie pozwoleń wodnoprawnych na szczególne korzystanie z wód lub wykonywanie urządzeń wodnych na terenach zamkniętych, funkcję organu wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania admi nistracyjnego w stosunku do starostów realizujących zadania zakresu administracji rządowej (organu odwoławczego od decyzji wodnoprawnych), uzgadnianie granic aglomeracji.

314 1.6. Realizacja współpracy międzynarodowej na przykładzie RZGW we Wrocławiu Pracownicy RZGW we Wrocławiu biorą udział w pracach grup roboczych funkcjonujących w ramach współpracy dwustronnej na wodach granicznych z: Republiką Czeską, Republiką Federalną Niemiec. Ponadto uczestniczą w pracach Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniem (MKOOpZ) oraz Międzynarodowej Komisji Ochrony Łaby. 2. RAMOWA DYREKTYWA WODNA I USTAWA PRAWO WODNE 2.1. Cele Ramowej Dyrektywy Wodnej 23 października 2000 r. została przyjęta przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej Dyrektywa 2000/60/WE (Ramowa Dyrektywa Wodna) ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Dyrektywa weszła w życie 22.12.2000 r., stanowiąc istotny krok w kierunku zrównoważonego wykorzystywania zasobów wodnych. Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW) zakłada konieczność integracji ochrony zasobów wodnych i zarządzania nimi poprzez wprowadzenie koncepcji zintegrowanego zarządzania dorzeczami z uwzględnieniem potrzeb wszystkich użytkowników, w oparciu o istniejące zasoby wód podziemnych i powierzchniowych. Rozszerza ona zakres ochrony z ilości i jakości zasobów wodnych również na ekosystemy od wody zależne. RDW promuje ekologiczne, holistyczne podejście do oceny stanu wód i planowanie na poziomie dorzeczy, zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju. Dyrektywa z 23.10.2000 r. stanowi, iż woda nie jest produktem handlowym takim jak każdy inny, ale raczej dziedziczonym dobrem, które musi być chronione, bronione i traktowane jako takie. Główny cel Ramowej Dyrektywy Wodnej to osiągnięcie dobrego stanu ekologicznego naturalnych części wód (w zakresie parametrów biologicznych, hydromorfologicznych i fizykochemicznych), dobrego potencjału ekologicznego wód silnie zmienionych i sztucznych) oraz dobrego stanu chemicznego i ilościowego wód podziemnych, w terminie do 2015 roku we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. Termin ten może zostać wydłużony do 2021 roku lub do 2027 roku w przypadkach, gdy warunki naturalne, techniczne i ekonomiczne uniemożliwiają osiągnięcie dobrego stanu w pierwszym cyklu wdrażania RDW. Celem RDW jest również zapewnienie obecnym i przyszłym pokoleniom dostępu do wody dobrej jakości oraz umożliwienie korzystania z niej przez przemysł i rolnictwo, przy jednoczesnej ochronie środowiska przyrodniczego m.in. poprzez zapobieganie dalszemu pogarszaniu się stanu ekosystemów wodnych

oraz ochronę i poprawę ich stanu, a także stanu ekosystemów lądowych i terenów podmokłych bezpośrednio uzależnionych od ekosystemów wodnych, propagowanie zrównoważonego użytkowania wód, zapewnianie stopniowego ograniczenia zanieczyszczenia wód podziemnych oraz dążenie do zmniejszenia skutków powodzi i suszy. 315 2.2. Gospodarowanie wodami w Polsce Zapisy Ramowej Dyrektywy Wodnej zostały przetransponowane do polskiego prawodawstwa w szczególności przy pomocy ustawy z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.), ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627 ze zm.), ustawy z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2001 r. Nr 72, poz. 747 ze zm.) oraz aktów wykonawczych do tych ustaw. Ustawa Prawo wodne reguluje całokształt zagadnień związanych z gospodarowaniem wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, a w szczególności kształtowanie i ochronę zasobów wodnych, korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi. Zarządzanie zasobami wodnymi jest realizowane z uwzględnieniem podziału państwa na obszary dorzeczy oraz regiony wodne i służy zaspokajaniu potrzeb ludności, gospodarki, ochronie wód i środowiska związanego z tymi zasobami. Na poziomie krajowym organem koordynującym i odpowiedzialnym za wdrażanie RDW jest Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej natomiast na poziomie regionów wodnych działania te realizują regionalne zarządy gospodarki wodnej. W procesie wdrażania zapisów RDW Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej współpracuje z ministrami właściwymi do spraw rolnictwa, zdrowia, infrastruktury i gospodarki. Istotny jest również udział i współpraca z wszystkimi innymi instytucjami, których działalność związana jest w sposób bezpośredni lub pośredni z gospodarką wodną (m.in. GIOŚ, WIOŚ, IMGW, PIG, IOŚ, IM, stacje sanitarno-epidemiologiczne, fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, urzędy wojewódzkie, urzędy marszałkowskie, starostwa powiatowe, urzędy gmin, zarządy melioracji i urządzeń wodnych). 2.3. Planowanie w gospodarowaniu wodami Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy Prawo wodne planowanie w gospodarowaniu wodami obejmuje następujące dokumenty planistyczne: program wodno-środowiskowy kraju, z uwzględnieniem podziału na obszary dorzeczy, plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza,

316 plan ochrony przeciwpowodziowej oraz przeciwdziałania skutkom suszy na obszarze kraju z uwzględnieniem podziału na obszary dorzeczy, plan ochrony przeciwpowodziowej regionu wodnego, warunki korzystania z wód regionu wodnego, sporządzane w miarę potrzeby warunki korzystania z wód zlewni. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza jest jednym z najważniejszych instrumentów służących osiągnięciu dobrego stanu wód. Konieczność opracowania planów dotyczących obszaru każdego dorzecza wynika z art. 13 i zał. VII Ramowej Dyrektywy Wodnej. Plan zawiera m.in. podsumowanie działań zawartych w programie wodno-środowiskowym kraju, z uwzględnieniem sposobów osiągania wyznaczonych celów środowiskowych. Działania te mają być wdrożone do końca 2012 roku. Dyrektor rzgw jest zobowiązany do sporządzenia planu ochrony przeciwpowodziowej regionu wodnego, warunków korzystania z wód regionu wodnego oraz w miarę potrzeb warunków korzystania z wód zlewni. Warunki korzystania z wód regionu wodnego oraz zlewni ustala dyrektor w drodze aktu prawa miejscowego, po ich uzgodnieniu z Prezesem Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej kierując się ustaleniami planu, o którym mowa w art. 113 ust. 1 pkt 1a ustawy Prawo wodne. 3. WDRAŻANIE RAMOWEJ DYREKTYWY WODNEJ 3.1. Wprowadzenie Do końca 2004 roku Polska, jako Kraj Członkowski UE, zrealizowała szereg zobowiązań wynikających z RDW. Wprowadzono w życie niezbędne przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne. Wyznaczono obszary dorzeczy (Wisły, Odry, Dniestru, Dunaju, Jarft, Łaby, Niemna, Pregoły, Świeżej i Ücker), jak również właściwe w ich przypadku władze administracyjne. Wszystkie wody Polski zostały podzielone na typy, dla których ustalono warunki referencyjne oraz obszary referencyjne, wskazując stanowiska obrazujące stan naturalny. Następnie wody powierzchniowe i podziemne podzielono na jednolite części wód (JCW), czyli jednostki, dla których prowadzono analizy presji antropogenicznych i opracowano programy działań w ramach programu wodno-środowiskowego kraju. Zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej wydzielono też wstępnie sztuczne i silnie zmienione JCW oraz określono kategorię zagrożenia nieosiągnięcia celów RDW na podstawie szczegółowej analizy presji antropogenicznych i oddziaływań z punktowych źródeł zanieczyszczeń komunalnych i przemysłowych, zanieczyszczeń obszarowych pochodzenia rolniczego, znaczących poborów wody, zmian morfologicznych. Prace te wykonało konsorcjum składające się z IMGW, PIG, IOŚ oraz IM.

Równocześnie dyrektorzy rzgw dokonali wstępnej analizy ekonomicznej użytkowania wód w regionach wodnych oraz opracowali rejestry obszarów chronionych. W marcu 2005 roku Polska przekazała Komisji Europejskiej Raport dla Obszaru Dorzecza Odry z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE. 317 3.2. Projekty pilotażowe realizowane prze wejściem do Unii Europejskiej W celu wsparcia działań związanych z wdrażaniem RDW w Polsce Ministerstwo Środowiska zrealizowało dwie umowy bliźniacze: PL2002/IB/EN/01 Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz PL2003/IB/EN/02 Kontynuacja wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej. Projekt ogólny pt. Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej (PL/2002/IB/ EN/01), finansowany ze środków PHARE składał się z Polsko-Niemieckiego Projektu Bliźniaczego, Projektu Inwestycyjnego oraz Projektu Pomoc techniczna w zakresie wdrażania RDW, realizowanego przez Konsorcjum składające się z trzech firm Arcadis Euroconsult BV z Holandii, BCEOM z Francji i PROEKO z Polski. Zlewnią pilotową w tym projekcie była zlewnia Nysy Łużyckiej zlokalizowana na obszarze działania RZGW we Wrocławiu. Prace w ramach tego zadania trwały od kwietnia do października 2005 roku i obejmowały głównie opracowanie przewodników i instrukcji związanych z wdrażaniem RDW oraz wstępnego planu gospodarowania wodami w zlewni Nysy Łużyckiej. Plan został sporządzony przy współudziale Eksperymentalnej Rady Zlewni, powołanej z pracowników instytucji zaangażowanych w proces gospodarowania wodami. W ramach prac na obszarze pilotowej zlewni Nysy Łużyckiej zorganizowano pod hasłem: Porozmawiajmy o Nysie Łużyckiej dwa lokalne fora z udziałem społeczeństwa. Odbyły się one w Gubinie (dolna część zlewni) i w Zgorzelcu (górna część zlewni). Podczas spotkań dyskutowano w grupach na temat problemów gospodarki wodnej oraz sposobów ich rozwiązania. Na podstawie zdobytych doświadczeń opracowano przewodnik Udział społeczeństwa w procesie wdrażania RDW w Polsce, który stanowił wskazówkę przy realizacji konsultacji społecznych w dalszych etapach wdrażania RDW. 3.3. Podział wód powierzchniowych i podziemnych na JCW Na obszarze RZGW we Wrocławiu wyznaczono 691 jednolitych części wód powierzchniowych (w tym 289 silnie zmienionych części wód), 10 sztucznych części wód, 24 jednolitych części jezior, 16 sztucznych zbiorników, 24 jednolitych części wód podziemnych. Jednolite części wód powierzchniowych na obszarze Regionu Wodnego Środkowej Odry zostały przyporządkowane do 17 typów, z czego aż 44,4% JCW

318 reprezentuje typ 17 (potok nizinny piaszczysty) a 16,9% typ 4 (potok wyżynny krzemianowy z substratem gruboziarnistym-zachodni). Rozpatrując JCW powierzchniowych pod kątem zagrożenia nieosiągnięcia celów RDW, na obszarze RZGW we Wrocławiu 220 JCW jest zagrożonych (co stanowi 31,8% JCW) i 471 JCW jest niezagrożonych (co stanowi 68,2% JCW). Spośród 24 JCW podziemnych 6 JCWP jest zagrożonych nieosiągnięciem celów RDW (25%) a 18 JCWP jest niezagrożonych (75%). 3.4. Kontynuacja wdrażania RDW w latach 2006-2009 Na potrzeby programu wodno-środowiskowego kraju oraz planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy, dla poszczególnych regionów dyrektorzy rzgw zweryfikowali sporządzone do 2004 roku: wykazy wód powierzchniowych i podziemnych wykorzystywanych do zaopatrze nia ludności w wodę przeznaczona do spożycia, wykazy wód powierzchniowych wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w szczególności do kąpieli, wykazy wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków i mięczaków oraz umożliwiających migrację ryb, wykazy silnie zmienionych i sztucznych jednolitych części wód powierzchniowych, wykazy wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych, analizy ekonomiczne związane z korzystaniem z wód. Poszczególne rzgw dokonały również identyfikacji głównych problemów gospodarki wodnej w regionach wodnych. Dokumenty te posłużyły do opracowania Przeglądów istotnych problemów gospodarki wodnej dla obszarów dorzeczy, które były konsultowane w II turze konsultacji społecznych od 22 grudnia 2007 r. do 22 czerwca 2008 r. Opracowane na podstawie tych dokumentów projekty Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy były przedmiotem III tury konsultacji społecznych trwającej od 22 grudnia 2008 r. do 22 czerwca 2009 r. RZGW we Wrocławiu zorganizowało 7 spotkań konsultacyjno-informacyjnych w Zgorzelcu, Legnicy, Opolu, Otmuchowie, Jeleniej Górze, Nowej Soli i we Wrocławiu. Wszystkie zebrane uwagi i opinie były szczegółowo analizowane a te z nich, które były zasadne, zostały uwzględnione w ostatecznych wersjach planów. Obecnie trwają prace legislacyjne PGW opracowanych dla wszystkich obszarów dorzeczy w Polsce. Po zatwierdzeniu przez Radę Ministrów planów gospodarowania wodami będą one ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej Monitor Polski.

319 4. PODSUMOWANIE Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu realizuje zadania z zakresu gospodarowania wodami i zarządzania majątkiem skarbu państwa na obszarze wyznaczonym w układzie hydrograficznym (tj. dorzecze Odry od Kędzierzyna- - Koźla do ujścia Nysy Łużyckiej) oraz dorzecza Łaby i regionu wodnego Morawy w dorzeczu Dunaju. RZGW jest odpowiedzialny również za wdrażanie RDW na poziomie regionu wodnego. Z biegiem lat zwiększa się zakres kompetencji dyrektorów rzgw. PIŚMIENNICTWO [1] Bartczak A., Mońka B., Pastuszczak K.: Rola Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu we wdrażaniu Ramowej Dyrektywy Wodnej. IV Konferencja Postęp w Inżynierii Środowiska, Politechnika Rzeszowska (Bystre k/baligrodu) 2006 r. [2] Broszura informacyjna Porozmawiajmy o wodzie, Ministerstwo Środowiska. Wydanie sfinansowane z funduszy Phare. [3] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Wspólnoty Europejskiej 2000/60/WE z dnia 23.10.2000 r. ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w zakresie polityki wodnej. [4] Mońka B.: Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z 23 października 2000 roku oraz jej wdrażanie na obszarze RZGW we Wrocławiu. Sława, 2006 r. [5] Praca zbiorowa: Raport o stanie środowiska w 2007 roku, WIOŚ Wrocław, seria BMŚ, Wrocław 2008 rok. [6] Projekt Planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry, KZGW, Warszawa 2010 rok. [7] Projekt Planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Łaby, KZGW, Warszawa 2010 rok. [8] Projekt Planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Dunaju, KZGW, Warszawa 2010 rok. [9] Ustawa Prawo wodne z 18 lipca 2001 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.). [10] Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie wprowadzająca zmianę w art. 92 ust. 3 ustawy Prawo wodne [11] Ustawa z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko [12] Strona internetowa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej www.kzgw.gov.pl. [13] Strona internetowa Ministerstwa Środowiska www.mos.gov.pl.