SZKOLNY ZESTAW ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH

Załącznik nr 1 do programu adaptacyjno-wychowawczego ZSiP w Krośnicach SZKOLNY ZESTAW ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH Ćwiczenie 1 Niedokończone zdania. Uczniowie i nauczyciel siedzą w kręgu. Nauczyciel rozpoczyna rundkę niedokończonych zdań, np.: Dzisiaj czuję się... Chciałbym, żeby... Lubię, gdy... Nie lubię, gdy... Osiągnięcie, z którego jestem naprawdę dumny to... Złoszczę się, gdy... Kiedy jestem sam lubię... Gdybym był czarodziejem, to... Płaczę, gdy... Przytoczony zestaw zdań może być uzupełniony o własne propozycje. Treść uzupełnionych przez uczniów zdań ujawnia ich cechy osobowości, stosunek do świata, zainteresowania, itd. Ćwiczenie 2 100 pytań do... Spośród uczestników zajęć wybieramy osobę, o której mało wiemy, która jest nieśmiała, rzadko zabiera głos, stoi na uboczu.... Każdy z uczestników zabawy może zadać tej osobie jedno pytanie. Zasada jest taka, że osoba odpowiadająca ma prawo odmówić odpowiedzi, ale te,, których udziela muszą być szczere. Następnie przy pomocy wyliczanki możemy wybrać kolejną osobę odpowiadającą na pytania. Ćwiczenie to pomoże uczniom przełamać własną nieśmiałość oraz dostarczyć więcej informacji na temat osób, które mało znamy. Ćwiczenie 3 Zgaduj zgadula Jedna osoba staje plecami do uczestników zajęć. Ktoś z grupy opisuje kolegę lub koleżankę, która znajduje się w klasie (grupie). Informacje o tej osobie powinny być jasne, czytelne, dawać pozytywny obraz opisywanych osób. W ciągu określonego czasu należy odgadnąć o kim mowa. Ten, kto był obiektem zgaduj zgaduli odwraca się tyłem i zabawa trwa dalej. Ćwiczenie to usprawni pamięć uczestników, utrwali w pamięci obraz koleżanek i kolegów z klasy. 1

Ćwiczenie 4 Pozwólcie, że Wam przedstawię...: Grupa dzieli się na pary. Jedna osoba opowiada drugiej o sobie przez trzy minuty, później następuje zmiana. Na zakończenie na forum klasy każdy przedstawia swojego partnera zgodnie z tym, co przed chwilą od niego usłyszał. Na zakończenie ćwiczenia warto wspólnie zastanowić się nad tym jak to jest, gdy trzeba komuś mówić o sobie, szczególnie jeśli go mało znamy? A jakie uczucia powstają u nas, gdy słyszymy, jak inni mówią o nas nie zawsze w taki sposób, jakbyśmy sobie tego życzyli. Ćwiczenie 5 Ja jako Wszystkim uczestnikom rozdajemy przygotowane wcześniej kartki (format A4), na których każdy ma się przedstawić w formie rysunku jako np. kwiat, kolor, zwierzę, itp. Poproście uczestników o uzasadnienie swojego rysunku. Ćwiczenie 6 Czarodziejski las Zespół dzielimy na pięcioosobowe grupy. Każda grupa ma do narysowania temat: Czarodziejski las. Po krótkim czasie na umówiony sygnał przekazujemy kartki sąsiedniej grupie i znów to samo robimy po pewnym czasie dopóki kartki nie wrócą do osób, które rozpoczęły rysunek. Ćwiczenie należy podsumować pytaniem, czy każdy pracował zgodnie z tematem. Czy jest to zadanie łatwe czy trudne? Ćwiczenie 7 My... Każdy uczestnik otrzymuje kartkę, na której musi dokończyć zdanie: My.... Następnie łączymy się w czwórki i spośród czterech zdań tworzymy jedno. Łączymy się w ósemki i tworzymy wspólne hasło. Następnie wspólnie wypracowujemy motto klasy. Wypracowane motto może wisieć na stałe w klasopracowni i codziennie przypominać o wspólnej pracy. Ćwiczenie 8 Mur Każdemu uczestnikowi rozdajemy cegiełki (małe kartki papieru), na których wypisuje on to, na czym zna się najbardziej. Na dużej kartce papieru rysujemy kontury domu i prosimy o zapełnianie swoimi cegiełkami konturów domu. Pracę kończymy stwierdzeniem, jaki tworzymy solidny mur, jak dużo potrafimy razem zrobić. 2

Ćwiczenie 9 Nauczyciel uczeń Nauczyciel prosi uczniów by dobrali się w pary, usiedli naprzeciwko siebie z zamkniętymi oczyma. Jedna osoba w parze przypomina sobie najgorszego nauczyciela jakiego dotychczas miała. Stara się przypomnieć go w najdrobniejszych szczegółach: jego wygląd, przywary i zachowania godne nagany. Partnerzy otwierają oczy i zwracając się do siebie nawzajem jakby mówili do tego nauczyciela, mówią mu wszystko, czego w rzeczywistości nie powiedzieli. Warto powtórzyć to ćwiczenie, ale tym razem z najlepszym nauczycielem. Ćwiczenie pokazuje, jakich cech nie tolerują u nauczyciela uczniowie i jakich chcieliby mieć nauczycieli. Ćwiczenie 10 Koniczynka Nauczyciel dzieli uczniów na 4-5 osobowe grupy. Każda grupa otrzymuje duże arkusze papieru i rysuje na nich cztero- lub pięciolistną koniczynkę. Koniczynka ma tyle płatków, ilu członków liczy grupa. Wewnątrz każdego płatka uczestnicy wpisują własne cechy, natomiast w środku koniczynki wpisują cechy wspólne dla całej grupy. Następnie grupy wymieniają się plakatami i starają się na podstawie posiadanych informacji o grupie podać cechy wspólne dla obydwu grup oraz najważniejsze różnice. Uczestnicy ćwiczenia poznają się bliżej, przekonują się, że mają wiele cech indywidualnych, ale też wiele ich łączy. Ćwiczenie 11 Mam na imię... Dzieci siedzą na krzesłach, tak aby się wszyscy wiedzieli, najlepiej w kółku. Zaczyna prowadzący: przedstawia się. Następnie osoba po prawej stronie przedstawia się i mówi jak ma imię koleżanka/ kolega po lewej. Następna osoba: przedstawia się i powtarza imiona kolegów/ koleżanek z lewej. I tak aż przedstawianie dojdzie do osoby prowadzącej. Ćwiczenie 12 Ludzie do ludzi Dzieci dobierają się w pary i na hasło wykonują polecenia prowadzącego, np. kolana do kolan, ucho do ucha, pięta do pięty, palce do palców, plecy do pleców ; a na hasło ludzie do ludzi zmiana pary> można również powiedzieć: udo, dłonie, ramie, głowa, itd. 3

Ćwiczenie 13 Dwunastominutowa autobiografia Najpierw należy dzieci podzielić w grupy w tym celu, należy dzieci posadzić na krzesła i kazać im liczyć kolejno 1,2,3,4,5, i tak jedynki siadają razem itd. W grupach, każda osoba ma 2 minuty na autobiografię, na hasło: ZMIANA, następna osoba przez 2 minuty mówi o sobie. Ćwiczenie 14 Dowiedziałem się Dzieci siadają w kółku i każdy po kolei powtarza, dokańczając, zdanie: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem/łam się.... Ćwiczenie 15 Powitanie Krzesła ustawiamy w kółko, dzieci siadają i musi brakować jedno miejsce dla wychowawcy. Wychowawca staje w środku kółka i mówi: Witam wszystkich..., i tu dokańcza zdanie, np. którzy myli dzisiaj zęby. Na to hasło dzieci jeśli dzisiaj wykonywali tą czynność muszą zmienić miejsce na przeciwległe. Znowu zostaje jedna osoba na środku, która musi dokończyć zdanie. Należy zadbać o dynamikę zabawy. Ćwiczenie 16 Nazwij część Jedna osoba siada w środku (nazywamy ta osobę umownie ONO), zakrywa się jej oczy, reszta podaje sobie przedmiot z ręki do ręki, gdy ONO powie STOP, osoba która trzyma przedmiot musi wymienić 6 rzeczy na literę, np. t, a w między czasie reszta osób przekazuje sobie przedmiot tak szybko aby trafił on z powrotem do ONO. Jeśli się nie uda siada na środek i zmienia ONO, jeśli uda się, zabawę kontynuuje osoba w środku. Ćwiczenie 17 Ratatatum Dzieci siedząc w kółku mówią swoje imiona, każdy po kolei. Zabawa polega na tym, że trzeba zapamiętać jak najwięcej imion kolegów i koleżanek z prawej i lewej strony. Na hasło: RATATATUM, osoba która się akurat przedstawia musi wymienić jak najwięcej imion z prawej i lewej strony, jeśli nie uda się to odpada z gry. Wygrywa ta osoba, która się ani razu nie pomyli. Należy zadbać o dynamikę zabawy. 4

Ćwiczenie 18 Złap moje imię Do zabawy będzie potrzebny mały przedmiot, np. maskotka lub piłka. Osoba, która ma przedmiot przedstawia się i mówi od kogo dostał piłkę i do kogo podaje. Ćwiczenie 19 Co się dzieje? Jedna osoba wychodzi na chwilę. Reszta aranżuje scenkę lub sytuację (np. lekcja, zakupy, ostry dyżur w szpitalu, sztuka teatralna, itp.), a następnie gra ją, gdy wchodzi osoba wyproszona. Osoba, która powraca musi zgadnąć co się dzieje, może zadawać pytania, aż odgadnie. Ćwiczenie 20 Mam na imię i lubię... Uczestnicy siedzą w kółku i każdy po kolei przedstawia się i mówi co lubi robić, następna osoba przedstawia się i mówi co lubi robić oraz powtarza co powiedziała koleżanka przed nią. Ćwiczenie 21 Poznajmy się... Uczestnicy stają w różnych miejscach sali. Na hasło START zaczynają chodzić po sali i podają sobie rękę 5 napotkanym osobom. Dzieci muszą zapamiętać jak najwięcej imion. Ćwiczenie 22 Lektor Na ochotnika wybieramy 5 osób. Prowadzący wybiera fragment z gazety, czasopisma lub książki. Zadaje uczestnikom role, zgodnie z którymi mają czytać ten fragment. Każdy czyta fragment bez przygotowania według określonej przez prowadzącego roli. Przykłady ról: czytać tak, jak: - sprawozdawca komentuje ostatnie metry wyścigów konnych - jak czyta się bajkę małemu dziecku, - jak dygnitarz przemawia na publicznym zebraniu, - jak podejrzliwy policjant coś relacjonuje. 5

Ćwiczenie 23 Zwierzęta Na kartkach zapisujemy nazwy zwierząt, np. koń, pies, kot, kaczka, krowa, żaba, itp. Każdy losuje kartkę i naśladuje głos zwierzęcia. dzieci dobierają się w grupy na podstawie podobnych odgłosów. Ćwiczenie 24 Adwokat Osoba, która zostaje wybrana Adwokatem, staje w środku kręgu i mówi do jednego z uczestników: od tej chwili nie wolno ci odpowiadać, kiedy zadaję pytania. Zamiast ciebie odpowiada osoba siedząca po twojej lewej stronie. Tobie nie wolno potakiwać, uśmiechać się ani w jakikolwiek sposób porozumiewać się ze mną. Czy zrozumiałeś? Grający prawie zawsze zapominają się i odpowiadają na pytania, wypadając w ten sposób z gry. Adwokat zaczyna od nowa, zadaje pytania kolejnym osobom i eliminuje te, które zapomną się i odpowiedzą na pytanie. Aby urozmaicić grę i uczynić ją bardziej wciągającą, można wprowadzić nowe zasady, np. nikt nie może używać słów tak i nie jako odpowiedzi. Ćwiczenie 25 Sałatka owocowa Dzieci siedzą w kółku. Każdy uczeń głośno wypowiada nazwę owocu, np. gruszka, jabłko, truskawka, śliwka, wiśnia (nazwy owoców muszą się powtarzać). Zabawa polega na tym, że brakuje jednego miejsca, więc osoba bez miejsca mówi nazwę owocu i np. gruszki muszą zmienić swoje miejsce, i znowu ktoś zostanie bez miejsca. Na hasło sałatka owocowa, wszyscy muszą zmienić miejsce. Osoba, która zostanie na środku, prowadzi zabawę dalej. Ćwiczenie 26 Gra w przymiotniki Jedna z osób opuszcza pokój, pozostałe wybierają jakiś przymiotnik, np. powolny. Kiedy osoba wraca, musi zgadnąć ten przymiotnik, prosząc innych, aby się zachowywali "w ten sposób" (ktoś podaje powoli rękę). Jeśli ktoś nie chce lub nie może tego wykonać, może powiedzieć: nie chcę tego wykonać (mówiąc powoli). Odgadujący wykonuje zadanie tak długo, aż zgadnie albo się podda. Ćwiczenie 27 Dyrygent Uczestnicy siedzą w grupie. Jedna osoba wychodzi z sali. Grupa wybiera dyrygenta, którego gesty będzie naśladować. Nieobecny ma zająć miejsce w środku koła i odgadnąć, kogo naśladuje grupa. W czasie zabawy dyrygent zmienia gesty, a za nim pozostali. 6

Ćwiczenie 28 Lubię cię Każdy z uczniów pisze na kartce swoje imię i nazwisko, po czym zagina kartkę tak, żeby widoczny był napis, i podaje ją do tyłu (jeśli uczniowie siedzą w kręgu sąsiadowi z prawej). Każdy jest zobowiązany napisać pod nazwiskiem danej osoby coś miłego o niej (1 zdanie), potem zagiąć zapisany fragment tak, by u góry było nazwisko, ale nie było widać, co ktoś napisał. Kolejna osoba pisze następne zdanie i zagina kartkę w ten sposób, że stopniowo powstaje harmonijka. Nauczyciel powinien wcześniej wypróbować sposoby zaginania kartki i dobrze wyjaśnić uczniom zasady, podkreślając, że można pisać o kimś wyłącznie dobre rzeczy. Na koniec każdy z uczniów dostaje kartkę ze swoim nazwiskiem i może przeczytać rodzaj listu do siebie. Jeśli istnieją obawy, że uczniowie mogą pisać również zdania obraźliwe, nauczyciel powinien skontrolować listy przed oddaniem ich uczniom. Ruchową odmianą tej zabawy jest pisanie na kartkach, które każdy z uczniów ma przyczepione do pleców, a wszyscy swobodnie spacerują po sali. Ćwiczenie 29 Zgadnij, o kim mówię Zabawę zaczyna nauczyciel, opisując jedną z obecnych osób: jej dobre cechy, zachowanie, zdolności, wygląd (znów akceptujemy wyłącznie sympatyczne opisy). Uczniowie powinni zgadnąć, o kim mówi. Kto zgadnie, opowiada o następnej osobie. Zabawę warto prowadzić do momentu, kiedy wszystkie osoby zostaną opisane. Ćwiczenie 30 Cichy przyjaciel Rodzaj zabawy długoterminowej, która znakomicie integruje zespół. Na godzinie wychowawczej przeprowadza się losowanie podobne jak przed Mikołajkami, czyli każdy losuje karteczkę z nazwiskiem kolegi i zachowuje w tajemnicy, kogo wylosował. Do gry przyłącza się również wychowawca. Na tydzień stajemy się cichymi przyjaciółmi osoby, którą się wylosowało. Obowiązkiem takiego przyjaciela jest: przynajmniej raz powiedzieć wylosowanej osobie coś miłego, sprawić jej jakąś przyjemność i pomóc w czymś. Te obowiązki mogą być dowolne lub wymyślone przez uczniów, zapisane i powieszone gdzieś w klasie. Za tydzień, na kolejnej godzinie wychowawczej, przyjaciele mogą się ujawnić. Należy wtedy pozwolić uczniom na kilka minut swobodnej rozmowy i komentarzy. Warto pamiętać, że choćbyśmy nie wiadomo jak bardzo starali się zgrać klasę, zawsze możemy trafić na indywidualistów, którzy nie zechcą się integrować. Nie będą jeździć na wycieczki ani brać udziału we wspólnych projektach. Jeśli powodem tego nie są np. ukrywane kłopoty materialne rodziców, odrzucenie przez resztę klasy albo problemy osobiste, najlepiej zaakceptować taką decyzję. Bywa, że uczeń nie czuje potrzeby przynależności do tej właśnie grupy. Jeśli taka sytuacja mu odpowiada, nie warto go na siłę integrować. 7