Tomasz Radomański Historia endoskopii III Katedra i Klinika Ginekologii Akademii Medycznej im. Profesora Feliksa Skubiszewskiego w Lublinie Kierownik Katedry i Kliniki: prof.dr hab. Tomasz PASZKOWSKI
Hipokrates Skł Szkoła KOS 460 375 r.pne oglądanie we wziernikach odbytnicy podawanie powietrza przez odbyt leczenie zaburzeń perystaltyki
70 r.ad w ruinach Pompei odnaleziono trzy wzierniki które przypominają współczesne narzędzia ginekologiczne
wzmianka w Talmudzie o zastosowaniu wzierników 500 r. oglądanie we wziernikach pochwy
Arranzi 1585 pierwszy użył skupionego światła słonecznego w celu obejrzenia przewodów nosowych
Philip Bozzini 1805 r. Wiedeń wziernik w kształcie rurki LICHTLEITER LICHTLEITER oglądanie cewki moczowej kobiety źródło światła świeca użył lustro w celu skupienia światła
Philip Bozzini
Antoine Jean Desormeaux 1853 r. Paryż pierwszy cystoskop oglądanie cewki moczowej i pęcherza moczowego kobiety 1867: źródło światła-lampa (alkohol+terpentyna)
Adolf Kussmaul 1868 r. pierwszy obejrzał przełyk i żołądek
Pantaleoni 1869 r. Rzym urządzenie teleskopowe do oglądania wnętrza macicy o śr. 12 mm pierwsza udokumentowana histeroskopia u 60 letniej kobiety rozpoznano krwawiący polip śluzówki macicy, który przyżegano azotanem srebra opanowując krwawienie
Nitze 1876 r. Berlin Reinicke i optyk tk dwukanałowy teleskop z układem soczewek do oglądania jam ciała źródło światła - żarówka elektryczna
Maximilian Nitze i Josef Leitner 1879 r. Wiedeń ń
von Mukulicz i Leitner 1881 r. Niemcy udoskonalili dwukanałowy teleskop Nitze go wprowadzili gastroskopię do praktyki klinicznej Klinika ik Chirurgii ii Billroth a w Wiedniu i
Georg Kelling 1901 r. Drezno pierwsza laparoskopia u psa narzędzie cystoskop wypełnienie jamy brzusznej filtrowanym powietrzem atmosferycznym LUFT-TAMPONADE TAMPONADE
David 1907 r. udoskonalony teleskop Nitze z wewnętrznym źródłem światła i systemem soczewek
Jacobaeus 1910 r. Sztokholm badanie jamy brzusznej, opłucnej, osierdzia wprowadzał trokar bez wypełniania jam ciała gazem
Bertram Bernheim 1911 r. John Hopkins Hospital pierwsza laparoskopia w USA nazwa minimal access surgery lub organoscopy narzędzie di - proktoskop k
Otto Goetze 1918 r. wynalazł bezpieczną igłę do insuflacji opłucnej
C.Zollikofer 1920 r. Zurych pierwszy zastosował CO 2 do insuflacji
Heinz Heineberg 1925 r. Filadelfia system irygacji jamy macicy (woda)
David Rubin 1925 r. CO 2 do wypełniania macicy pętla do koagulacji nożyczki płyn do wypłukiwania krwi
Hainz Kalk 1929 r. Niemcy pierwszy teleskop o kącie 135 0 dwa trokary używane do zabiegu diagnostyka chorób wątroby i pęcherzyka żółciowego i
John Ruddock 1934 r. USA o wyższości laparoskopii nad laparotomią pierwsze kleszczyki laparoskopowe z możliwością elektrokoagulacji
P.F. Boesh 1936 r. Szwajcaria pierwsza laparoskopowa sterylizacja poprzez przerwanie ciągłości jajowodów
Janos Veress 1938 r. Węgry igła Veressa służyła do punkcji opłucnej
Richard Telinde 1939 r. USA pierwsze próba laparoskopii poprzez dostęp pochwowy tylne sklepienie
Hainz Kalk 1939 r. Niemcy opublikował swoje doświadczenia z wykonanych 2000 biopsji wątroby
Raoul Palmer 1944 r. Paryż pierwsze doświadczenia z pozycją Trendelenburga podczas laparoskopii kontrola ciśnienia gazu w jamie brzusznej
Raoul Palmer 1952 r. Paryż wprowadził histeroskop 5 mm
John Hopkins 1953 r. perfekcyjny system soczewek w telekopie
Kurt Semm 1960 r. Kilonia pierwszy automatyczny insuflator do utrzymywania stałego ł ciśnienia i i w jamie brzusznej
Patrick Steptoe 1960 r. Wielka Brytania sterylizacja z użyciem dwóch kanałów roboczych
Edstrom i Fernstron 1970 r. 32% Dextran do wypełniania macicy
Chie Mohri 1971 r. histeroskop z układem optycznym zwłókien szklanych
Jordan M. Philips 1971 r. USA powstaje American Association of Gynecological Laparoscopist
Coutnay Clarke 1972 r. USA pierwsze szwy hemostatyczne założone techniką laparoskopową
Lindemann 1972 r. ciągły przepływ CO 2 przez macicę i utrzymanie stałego ciśnienia gazu
Gaylord D. Alexander 1973 r. pierwsze opracowanie zasad bezpiecznego znieczulania do zabiegów endoskopowych
Edstrom 1974 r. usunięcie zrostów wewnątrzmacicznych usunięcie przegrody wewnątrzmacicznej resekcja mięśniaka podśluzówkowego
Hasson 1974 r. USA opracowanie systemu do laparoskopii bez wytwarzania pneumoperitoneum
Dekok 1977 r. pierwsze usunięcie wyrostka robaczkowego techniką laparoskopową
Kurt Semm 1977 r. Kilonia pierwszy szew endo-loop podczas laparoskopii
Harrith Hasson 1978 r. pierwsza minilaparotomia w celu wprowadzenia trokara mniejsze ryzyko uszkodzenia jelit
Jacques Hamou 1979 r. Francja mikrohisteroskopia
Patrick Steptoe 1980 r. Wielka Brytania rozwój techniki laparoskopowej w Wielkiej Brytanii
Milton Goldrath 1981 r. Detroit zastosowanie techniki laserowej w histeroskopii (Neodimium-YAG Laser)
1982 r. wprowadzono pierwszą kamerę TV do zabiegu laparoskopowego wideolaparoskopia
Kurt Semm 1983 r. Kilonia pierwsze w pełni laparoskopowe wycięcie wyrostka robaczkowego
DeCharney i Polan 1983 r. Francja pierwsza elektroresekcja endometrium
Erich Műhe 1985 r. Niemcy pierwsze laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego i
Ralph Ger 1987 r. Niemcy pierwsza laparoskopowa operacja przepukliny pachwinowej
Philippe Mouret 1987 r. Francja pierwsze laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego i we Francji
Harry Reich 1988 r. pierwsze laparoskopowe usunięcie węzłów chłonnych h w leczeniu raka jajnika j
Vancaillie, Mc Lucas 1989, 1990 r. ablacja endometrium techniką roller ball
Harry Reich 1989 r. pierwsze usunięcie macicy drogą laparoskopową
Reddick i Olsen 1989 r. USA powikłania po laparoskopowej cholecystektomii zdarzają się 5-krotnie częściej niż po leczeniu tradycyjnym wprowadzenie zasad szkolenia endoskopowego w Stanach Zjednoczonych
Bailey i Zucker 1990 r. USA pierwsza laparoskopowa wysoce selektywna przednia wagotomia
da Vinci Surgical System 2000 r. USA
da Vinci Surgical System 2000 r. USA
da Vinci Surgical System 2000 r. USA
laparoskopia możliwości diagnostyka terapia bóle miednicy ciąża ektopowa niepłodność endometrioza torbiele jajnika mięśniaki macicy węzły chłonne ciąża ektopowa endometrioza wspomagany rozród sterylizacja(?)
laparoskopia przeciwwskazania bezwzględne wstrząs ileus zapalenie otrzewnej krwotok do j.brzusznej trudności z uzyskaniem pozycji Trendelenburga względne przebyty zabieg op. skrajna otyłość ł przepuklina p rozworu przełykowego podejrzenie licznych zrostów guzy nowotworowe zaawansowana ciąża
laparoskopia
rodzaje histeroskopów sztywne - średnice: 3 10 mm miękkie (kąt zagięcia 120 160 0 ) kontaktowe - średnice: 4, 6, 8 mm mikrohisteroskop -powiększenie do 150x
narzędzia histeroskopowe kleszczyki biopsyjne kleszczyki ki chwytne nożyczki nóż narzedzia do koagulacji - kulka -walec - pętla
narzędzia histeroskopowe resektoskop - monopolarny -bipolarny głębokość termicznego uszkodzenia tkanki zależy od: -grubości endometrium - grubości ściany macicy -szybkości prowadzenia narzędzia - nacisku na tkankę -natężenia prądu
grubość ściany macicy część macicy średnia grubość (mm) zakres (mm) ściana przednia 22,5 17-25 ściana tylna 21 15 25 Dno 19,5 15 22 Cieśń 10 10 8 12 okolica rogów 5,5 4-7 Petrozza JC, Sikking E. 2004
narzędzia histeroskopowe laser - KTP (potassium-titanyl titanyl-phosphate) h t 0,532 µm -argon 0,458 0,515 µm - neodymium: yttrium-aluminium aluminium-garnet (Nd:YAG) 1,064 µm 4 mm 1 2 mm
media do wypełniania macicy CO - mała toksyczność CO 2 (1920 Rubin) -współczynnik refrakcji = 1,0 - łatwa wchłanianie -zła widoczność w - łatwe wydalanie przypadku krwawienia - diagnostyka -przepływ 40-60 ml/min - maksymalne ciśnienie 100 mmhg
media do wypełniania macicy - o niskiej lepkości płyny ł 0,9 % NaCl sol.ringeri Mannitol 5% Sorbitol 3% Glicyna 1,5% -przewodzą prąd -mieszają się z krwią - nie przewodzą prąd -nie mieszają się ę z krwią ą
media do wypełniania macicy Mannitol 5%; Sorbitol 3%; Glicyna 1,5% ryzyko zwiększonej absorpcji > 2000 ml! pozostaje w przestrzeni pozakomórkowej metabolizowany do fruktozy i glukozy hyponatremia z rozcieńczenia obrzęk płuc hyponatremia hyperglikemia
media do wypełniania macicy - odużej lepkości płyny ł Dextran 70 Hyskon (Dextran 70 + Dextroza 10%) ryzyko zwiększonej absorpcji > 500 ml! hyperwolemia obrzęk płuc alergia zaburzenia krzepnięcia
wskazania nieprawidłowe krwawienia z macicy diagnostyka D & C histeroskopia tylko 50% powierzchni endometrium wizualizacja jamy macicy 10-35% nieprawidłowości przeoczonych możliwość leczenia już podczas nawrót dolegliwości 68% procedury diagnostycznej
wskazania nieprawidłowe krwawienia z macicy polip endometrium 10%
wskazania nieprawidłowe krwawienia z macicy leczenie -resekcja kj endeometrium ti - wykluczenie zmian nowotworowych -u pacjentek po okresie reprodukcyjnym Amenorrhoea - 30% plamienia - 26% zmniejszone krwawienie - 34% brak poprawy - 10% Cooper 2000; Probst 2000; Daniell 1992
wskazania resekcja mięśniaków podśluzówkowych - 20% kobiet > 35 r.ż. ż - nieprawidłowe krwawienia -ryzyko poronień ń - ryzyko porodów przedwczesnych klasyfikacja mięśniaków podśluzówkowych I II III
resekcja mięśniaków podśluzówkowych resekcja waporyzacja resektoskop elektroda bipolarna laser I 0 procedura jednoczasowa II 0 i III 0 procedura dwustopniowa
resekcja mięśniaków podśluzówkowych przeciwwskazania średnica macicy > 12 cm zakażenia narządu rodnego stan ogólny chorej przygotowanie chorej wazopresyna podczas resekcji GnRH przed zabiegiem
resekcja zrostów wewnątrzmacicznych zrosty + nieprawidłowe krwawienia 88 98% wyleczeń zrosty + niepłodność 75% ciąż 79% w grupie z niewielkimi zrostami 31% w grupie z dużymi zrostami
resekcja zrostów wewnątrzmacicznych postępowanie pooperacyjne p - IUD -cewnik Foleya - profilaktyka antybiotykowa
korekcja wad macicy wady macicy występują u: 1 2%kobiet 4%kobietniepłodnych 10 15 % kobiet z kilkoma utratami ciąż
korekcja wad macicy resekcja bądź przecięcie przegrody wewnątrzmacicznej 80 % wskaźnik donoszonych ciąż ą przewlekły ból pooperacyjny p y 20% histeroskopia 50% chirurgia ksasyczna
korekcja wad macicy resekcja bądź przecięcie przegrody wewnątrzmacicznej nożyczki nóż resektoskop k laser asysta laparoskopowa!