Prawo karne procesowe

Podręczniki Prawnicze Prawo karne procesowe część ogólna Jan Grajewski (red.) 2. wydanie C. H. Beck

PODRÊCZNIKI PRAWNICZE J. Grajewski Prawo karne procesowe czêœæ ogólna

W sprzeda y: J. Grajewski (red.) PRZEBIEG PROCESU KARNEGO, wyd. 4 Podrêczniki Prawnicze F. Prusak PRAWO KARNE SKARBOWE Podrêczniki Prawnicze KODEKS KARNY, KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO, KODEKS KARNY WYKONAWCZY, wyd. 20 Teksty Ustaw Becka KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO, wyd. 14 Wprowadzenie prof. J. Grajewski Teksty Ustaw Becka KODEKS KARNY, KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO, wyd. 13 Twoje Prawo KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO Z WPROWADZENIEM, wyd. 21 Twoje Prawo www.sklep.beck.pl

Prawo karne procesowe czêœæ ogólna Redaktor prof. dr hab. Jan Grajewski Autorzy prof. dr hab. Jan Grajewski dr Katarzyna Papke-Olszauskas dr S³awomir Steinborn dr Krzysztof WoŸniewski pracownicy naukowi Uniwersytetu Gdañskiego 2. wydanie zmienione

Poszczególne rozdzia³y opracowali: Jan Grajewski:I 1;III Katarzyna Papke-Olszauskas: V 18 20 pkt I S³awomir Steinborn: I 2 4; IV; V 20 pkt II, 21, 26 Krzysztof WoŸniewski: II; V 20 pkt III IV, 22, 24, 25; VI; VII S³awomir Steinborn, Krzysztof WoŸniewski:V 23 Redakcja: Magdalena Cymerska Wydawnictwo C. H. Beck 2009 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Sk³ad i ³amanie: Marta Œwierk Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-0848-7

Przedmowa W 2005 r. ukaza³o siê 3. wydanie podrêcznika do nauki prawa karnego procesowego autorstwa prof. dr hab. Jana Grajewskiego, obejmuj¹cego przebieg procesu karnego w œwietle obowi¹zuj¹cych od 1.9.1998 r. regulacji prawnych zawartych w Kodeksie postêpowania karnego z 6.9.1997 r. Podrêcznik ten problematykê niezwi¹zan¹ bezpoœrednio z ruchem procesowym, czyli tzw. statykê procesu, do której nale ¹ zagadnienia zwi¹zane zw³aszcza z pojêciem i przedmiotem procesu karnego, jego uczestnikami, czynnoœciami procesowymi, czy dowodami z za³o enia porusza³ jedynie w stopniu koniecznym do zrozumienia poszczególnych instytucji zwi¹zanych z przebiegiem procesu, odsy³aj¹c tym samym do innych opracowañ w tym zakresie. Z czasem pojawi³a siê wiêc potrzeba opracowania osobnego podrêcznika do nauki prawa karnego procesowego obejmuj¹cego zagadnienia zaliczane do tzw. czêœci ogólnej. Nale y tu uczyniæ oczywiœcie za³o enie, e podzia³ materii karnoprocesowej na czêœæ ogóln¹ i szczególn¹ jest, w przeciwieñstwie do prawa karnego materialnego, umowny, a wrêcz czêsto dyskusyjny, zarówno od strony ujêcia, jak i zakresu. Niemniej wielu autorów podrêczników wyodrêbnia poszczególne normy z ustaw karnoprocesowych, przede wszystkim z Kodeksu postêpowania karnego, które dotycz¹ kwestii procesowych o ogólniejszym charakterze, aby je nastêpnie przedstawiæ w sposób z dydaktycznego (choæ nie tylko) punktu widzenia najkorzystniejszy. W praktyce odnosi siê to przede wszystkim do przepisów zgrupowanych w Dziale I KPK zatytu³owanym Przepisy wstêpne oraz Dzia³ów II VI KPK maj¹cych zastosowanie we wszystkich stadiach i trybach postêpowania karnego. Niniejsze opracowanie stanowi swoiste uzupe³nienie podrêcznika Przebieg procesu karnego i stawia sobie za cel dostarczenie czytelnikom niezbêdnej wiedzy o przedmiocie, celach i zasadach procesu karnego, problematyce Ÿróde³ prawa karnego procesowego (z szerszym potraktowaniem w porównaniu z innymi podrêcznikami problematyki miêdzynarodowego prawa karnego, zw³aszcza europejskiego), uczestników procesu karnego, zagadnieñ zwi¹zanych z dokonywaniem czynnoœci procesowych, tematyki przes³anek procesowych oraz kwestii dotycz¹cych postêpowania dowodowego ze szczególnym uwzglêdnieniem pro-

VI Przedmowa blematyki Ÿróde³ i œrodków dowodowych. W niniejszym podrêczniku zaprezentowano równie podstawowe wiadomoœci z zakresu historii procesu karnego, bez zamiaru jednak e zastêpowania w ten sposób wyk³adu z zakresu historii prawa. Nale y jednak podkreœliæ, i podrêcznik ten, zgodnie z przyjêtym przez autorów za³o eniem, nie jest wyk³adem systemu prawa karnego procesowego w zakresie jego tzw. czêœci ogólnej. Opracowanie to zosta³o przygotowane z myœl¹ przede wszystkim o studentach prawa, aplikantach s¹dowych, prokuratorskich i adwokackich oraz s³uchaczach szkó³ policyjnych. Wybór potencjalnego krêgu czytelników jest wszak e dobrym prawem osób podejmuj¹cych tego rodzaju pracê. Niniejszy podrêcznik jest opracowaniem wspólnym kilku autorów pod redakcj¹ prof. dr hab. Jana Grajewskiego. Jednak e jako dzie³o zbiorowe zawiera ono tym samym opracowanie poszczególnych zagadnieñ karnoprocesowych, uwzglêdniaj¹c pogl¹dy poszczególnych autorów, co, jak mamy nadziejê, wzbogaci ca³oœæ pracy. Podrêcznik ten podobnie jak Przebieg procesu karnego nie zawiera wyczerpuj¹cego wykazu literatury procesowej, wskazuj¹c przede wszystkim te pozycje piœmiennictwa powsta³e pod rz¹dami wczeœniej obowi¹zuj¹cych ustaw karnoprocesowych, które pomimo licznych zmian prawa karnego procesowego zachowuj¹ walor aktualnoœci teoretycznej, jak i opracowania wspó³czesne. Naturalnie czytelnika zainteresowanego pog³êbieniem wiedzy na temat konkretnej instytucji karnoprocesowej wchodz¹cej w zakres niniejszego opracowania, chcielibyœmy zachêciæ do korzystania z podrêczników, monografii, artyku³ów, przyczynków czy glos poruszaj¹cych dane zagadnienie wskazywanych przez autorów podrêcznika przy okazji ich omawiania. Podrêcznik ten zosta³ opracowany w oparciu o stan prawny obowi¹zuj¹cy na dzieñ 1.10.2006 r. Wraz z wczeœniejszym Przebiegiem procesu karnego prezentuje on ca³oœæ zagadnieñ, których znajomoœæ jest wymagana od studentów wydzia³ów prawa przystêpuj¹cych do egzaminu z przedmiotu Prawo karne procesowe. Gdañsk, grudzieñ 2006 r. Autorzy

Przedmowa do drugiego wydania Drugie wydanie podrêcznika Prawo karne procesowe czêœæ ogólna nie ró ni siê w swych za³o eniach od przyjêtych w wydaniu z 2007 r. Nawi¹zuje równie do czwartego wydania podrêcznika Przebieg procesu karnego, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2008, autorstwa prof. Jana Grajewskiego. Oba opracowania obejmuj¹ wiêc ca³oœæ problematyki karnoprocesowej wyk³adanej na studiach prawniczych. Kolejne wydanie Prawa karnego procesowego czêœæ ogólna uwzglêdnia ustawodawstwo procesowe na dzieñ 1.5.2009 r., orzecznictwo i znacz¹c¹ literaturê tego okresu. Gdañsk, maj 2009 r. Autorzy

Spis treœci Przedmowa... Przedmowa do drugiego wydania... Wykaz skrótów... Wykaz podstawowej literatury... Str. V VII XV XIX Nb. Rozdzia³ I. Pojêcia podstawowe... 1 1 1. Proces karny... 1 1 I. Pojêcie procesu karnego... 1 1 II. Cele procesu karnego... 2 4 III. Przedmiot procesu karnego... 3 6 2. Prawo karne procesowe... 4 7 I. Pojêcie prawa karnego procesowego... 4 7 II. Funkcje prawa karnego procesowego... 7 12 III. ród³a prawa karnego procesowego... 8 17 IV. Zasiêg temporalny i terytorialny prawa karnego procesowego... 15 24 V. Stosowanie i wyk³adnia prawa karnego procesowego... 16 27 3. Europejskie prawo karne procesowe... 19 33 4. Miêdzynarodowe prawo karne procesowe... 40 60 Rozdzia³ II. Proces karny rys historyczny... 43 64 5. Proces karny w staro ytnoœci... 43 65 I. Pañstwo starobabiloñskie okresu Hammurabiego... 43 65 II. Prawo hebrajskie... 44 66 III. Staro ytne Ateny (wiek V VI p.n.e.)... 44 67 IV. Rzymski proces karny... 45 68 6. Proces wczesnogermañski, kanoniczny, inkwizycyjny niemiecki i francuski... 46 69 I. Pañstwa wczesnogermañskie... 46 69 II. Œredniowiecze... 47 71 III. Constitutio Criminalis Carolina... 47 73 IV. Powszechny niemiecki proces karny... 48 74 V. Inkwizycyjny proces francuski... 49 75 7. Angielski proces karny wiadomoœci podstawowe... 49 76 I. Historia... 49 76 II. Czasy obecne... 51 78 8. Przejœcie od inkwizycyjnej do mieszanej formy procesu karnego w XIX w.... 52 81

X Spis treœci Str. Nb. I. Francja... 52 81 II. Niemcy... 53 84 9. Zarys rozwoju procesu karnego w Polsce... 54 87 I. Od czasów monarchii patrymonialnej do monarchii konstytucyjnej 54 87 II. Rozbiory... 55 90 III. Polskie Kodeksy... 55 91 1. Kodeks postêpowania karnego z 1928 r.... 55 91 2. Kodeks postêpowania karnego z 1969 r.... 57 93 3. Projekty Kodeksu od 1980 r.... 59 94 Rozdzia³ III. Naczelne zasady procesu karnego... 60 95 10. Pojêcie, funkcje i podzia³ zasad procesowych... 60 95 11. Zasady ustrojowo-organizacyjne procesu karnego... 64 107 I. Zasada prawa do s¹du... 64 107 II. Zasada udzia³u czynnika spo³ecznego w procesie karnym... 67 111 III. Zasada niezale noœci s¹dów i niezawis³oœci sêdziowskiej... 72 119 IV. Zasada obiektywizmu... 79 134 12. Zasady funkcjonalne... 84 146 I. Zasady zwi¹zane z wszczêciem procesu karnego... 84 147 1. Zasada skargowoœci i postêpowania z urzêdu... 84 148 2. Zasada legalizmu... 92 161 II. Zasady dotycz¹ce postêpowania dowodowego... 97 173 1. Zasada prawdy materialnej... 97 173 2. Zasada bezpoœrednioœci... 100 180 3. Zasada szybkoœci i koncentracji procesu... 104 185 4. Zasada swobodnej oceny dowodów... 108 195 III. Zasady dotycz¹ce formy i sposobu prowadzenia postêpowania... 111 201 1. Zasada kontradyktoryjnoœci... 111 201 2. Zasada jawnoœci... 117 211 3. Zasada rzetelnego procesu... 122 221 4. Zasada ustnoœci... 125 227 5. Zasada kontroli... 128 232 IV. Zasady dotycz¹ce sytuacji prawnej oskar onego w procesie... 131 241 1. Zasada domniemania niewinnoœci oskar onego... 131 241 2. Zasada prawa do obrony... 138 252 Rozdzia³ IV. Przes³anki procesowe... 144 263 13. Pojêcie i funkcje przes³anek procesowych... 144 263 14. Kategorie przes³anek procesowych... 146 266 15. Skutki wyst¹pienia negatywnych przes³anek procesowych... 152 272 16. Katalog przes³anek procesowych... 157 285 I. Brak faktycznych podstaw oskar enia... 157 285 II. Brak przestêpnoœci czynu... 159 289 III. Znikomoœæ spo³ecznej szkodliwoœci czynu... 161 291 IV. Niepodleganie karze... 161 292 V. Przedawnienie... 161 293 VI. Abolicja. Amnestia. U³askawienie... 162 294

Spis treœci XI Str. Nb. VII. Immunitety materialne i formalne... 165 300 VIII. Istnienie stron procesowych. Œmieræ oskar onego... 173 304 IX. Powaga rzeczy os¹dzonej (res iudicata)... 175 310 X. Zawis³oœæ prawna sporu (litis pendentio)... 180 313 XI. Brak podleg³oœci sprawcy polskim s¹dom karnym... 182 316 XII. Brak skargi uprawnionego oskar yciela... 184 322 XIII. Brak wymaganego zezwolenia na œciganie... 185 325 XIV. Brak wniosku o œciganie pochodz¹cego od osoby uprawnionej... 185 326 17. Zbieg negatywnych przes³anek procesowych... 186 328 Rozdzia³ V. Uczestnicy procesu karnego... 189 333 18. Pojêcie i kategorie uczestników procesu karnego... 189 333 19. Organy procesowe... 190 336 I. Pojêcie organu procesowego... 191 336 II. Organy postêpowania przygotowawczego... 192 338 1. Prokurator... 192 338 2. Policja... 198 347 3. Inne organy prowadz¹ce postêpowanie przygotowawcze... 200 353 4. Rola s¹du w postêpowaniu przygotowawczym... 204 361 III. Organy postêpowania jurysdykcyjnego... 206 364 1. Organizacja wymiaru sprawiedliwoœci... 206 364 2. S¹d... 208 371 2.1. W³aœciwoœæ s¹du... 208 371 2.2. Sk³ad s¹du... 222 390 2.3. Wy³¹czenie sêdziego... 225 400 2.3.1. Przyczyny wy³¹czenia sêdziego niezdatnego do orzekania (iudex inhabilis)... 226 402 2.3.2. Przyczyna wy³¹czenia sêdziego podejrzanego o stronniczoœæ (iudex suspectus)... 236 413 2.3.3. Tryby wy³¹czenia sêdziego... 237 415 2.3.3.1. Wy³¹czenie sêdziego niezdatnego do orzekania (iudex inhabilis)... 238 416 2.3.3.2. Wy³¹czenie sêdziego podejrzanego o stronniczoœæ (iudex suspectus)... 238 417 3. Organy wewn¹trzs¹dowe... 241 426 3.1. Prezes s¹du... 241 427 3.2. Przewodnicz¹cy sk³adu orzekaj¹cego... 242 428 IV. Organy postêpowania wykonawczego... 242 429 20. Strony procesowe... 244 431 I. Pojêcie i kategorie stron procesowych... 244 431 II. Strony procesowe czynne... 246 436 1. Oskar yciel publiczny... 246 436 2. Pokrzywdzony... 251 443 3. Oskar yciel posi³kowy... 259 451 3.1. Rodzaje oskar ycieli posi³kowych... 260 451 3.2. Oskar yciel posi³kowy uboczny... 262 454 3.3. Oskar yciel posi³kowy subsydiarny... 265 462 4. Oskar yciel prywatny... 270 471

XII Spis treœci Str. Nb. 5. Powód cywilny... 276 483 6. Prokurator jako strona w postêpowaniu wykonawczym... 283 495 III. Strony procesowe bierne... 283 496 1. Oskar ony... 284 496 2. Skazany... 289 502 IV. Strony szczególne... 290 503 1. Quasi-pozwany cywilnie... 290 503 2. Podmiot posi³kowo odpowiedzialny... 291 504 3. Interwenient... 292 505 4. Rodzice lub opiekun nieletniego... 292 506 21. Przedstawiciele procesowi stron... 292 507 I. Pojêcie i podzia³... 293 507 II. Obroñca... 294 510 III. Pe³nomocnik... 305 522 IV. Przymus adwokacko-radcowski... 310 530 V. Przedstawiciele ustawowi... 312 536 22. Rzecznicy interesu spo³ecznego... 315 542 I. Pojêcie... 315 542 II. Rzecznik Praw Obywatelskich... 316 543 III. Przedstawiciel spo³eczny... 317 544 IV. Prokurator... 319 548 23. Pomocnicy procesowi... 320 550 24. Osobowe Ÿród³a dowodowe... 322 552 25. Inni uczestnicy procesu karnego... 322 553 26. Kumulacja ról procesowych... 323 554 Rozdzia³ VI. Czynnoœci procesowe... 330 561 27. Pojêcie i kategorie czynnoœci procesowych... 330 561 28. Rodzaje decyzji procesowych... 335 570 29. Porz¹dek czynnoœci procesowych... 344 590 30. Terminy procesowe... 346 593 31. Dorêczanie pism procesowych... 350 599 32. Dokumentacja czynnoœci procesowych... 352 604 I. Protokó³... 353 605 II. Notatka urzêdowa... 355 610 33. Przegl¹danie akt i sporz¹dzanie odpisów... 356 611 34. Odtworzenie zaginionych lub zniszczonych akt... 358 614 Rozdzia³ VII. Dowody... 360 617 35. Zasadnicze pojêcia w teorii dowodów... 360 617 I. Wiadomoœci ogólne... 361 617 II. Postêpowanie dowodowe... 362 619 III. Dowodzenie... 363 620 IV. Uprawdopodobnienie... 364 622 V. Notoryjnoœæ i oczywistoœæ... 364 623 VI. Domniemania... 365 624 36. Wybrane podzia³y dowodów... 366 625

Spis treœci XIII Str. Nb. 37. Wprowadzanie dowodów do procesu... 367 626 38. Zakazy dowodowe... 372 632 39. Poszczególne œrodki dowodowe... 383 641 I. Wyjaœnienia oskar onego... 383 641 II. Zeznania œwiadków... 385 642 1. Pojêcie œwiadka... 386 642 2. Prawa i obowi¹zki œwiadka... 387 643 3. Przes³uchanie œwiadka... 388 645 4. Œwiadek anonimowy (incognito)... 389 648 5. Œwiadek koronny... 390 649 III. Opinie bieg³ych... 392 653 1. Definicja bieg³ego... 393 653 2. Czynnoœci bieg³ego... 395 657 3. Opinia psychiatryczna... 396 659 4. T³umacze i specjaliœci... 397 662 IV. Oglêdziny... 398 665 V. Eksperyment procesowy... 400 671 VI. Dokument... 402 674 40. Badania osobopoznawcze i wywiad œrodowiskowy... 403 676 41. Poszukiwawcze czynnoœci dowodowe... 404 679 I. Zatrzymanie rzeczy... 405 681 II. Przeszukanie... 407 685 42. Kontrola i utrwalanie rozmów... 413 689 I. Pods³uch procesowy... 414 689 II. Pods³uch operacyjny... 417 690 Indeks rzeczowy... 419

Wykaz skrótów 1. ród³a prawa EKPC... Konwencja o Ochronie Praw Cz³owieka i Podstawowych Wolnoœci z 4.11.1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) KC... Kodeks cywilny KK... Kodeks karny KKS... Kodeks karny skarbowy KKW... Kodeks karny wykonawczy KPC... Kodeks postêpowania cywilnego KPK... Kodeks postêpowania karnego KPW... Kodeks postêpowania w sprawach o wykroczenia KRO... Kodeks rodzinny i opiekuñczy KSH... Kodeks spó³ek handlowych KW... Kodeks wykroczeñ KWUS... Konwencja wykonawcza z 19.6.1990 r. do Uk³adu z Schengen (Dz.Urz. WE C Nr 239/2000) MPPOP... Miêdzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 19.12.1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167) NielU... ustawa z 26.10.1982 r. o postêpowaniu w sprawach nieletnich (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 ze zm.) PWKPK... ustawa z 6.6.1997 r. Przepisy wprowadzaj¹ce Kodeks postêpowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 556 ze zm.) PolU... ustawa z 6.4.1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 ze zm.) PrAdw... ustawa z 26.5.1982 r. o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058 ze zm.) PrUSP... ustawa z 27.7.2001 r. Prawo o ustroju s¹dów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) ProkU... ustawa z 20.6.1985 r. o prokuraturze (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39 ze zm.) RPOU... ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.) RadPrU... ustawa z 6.7.1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.) reg. prok.... rozporz¹dzenie Ministra Sprawiedliwoœci z 27.8.2007 r. Regulamin wewnêtrznego urzêdowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. Nr 169, poz. 1189 ze zm.)

XVI Wykaz skrótów reg. s¹d.... rozporz¹dzenie Ministra Sprawiedliwoœci z 23.2.2007 r. Regulamin urzêdowania s¹dów powszechnych (Dz.U. Nr 38, poz. 249) reg. wojsk. prok.... rozporz¹dzenie Ministra Sprawiedliwoœci z 25.11.2008 r. Regulamin wewnêtrznego urzêdowania wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. Nr 221, poz. 1446) SNU... ustawa z 23.11.2002 r. o S¹dzie Najwy szym (Dz.U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.) StPO... Ogólnoniemiecki Kodeks postêpowania karnego (Strafprocessordnung) ŒwKorU... ustawa z 25.6.1997 r. o œwiadku koronnym (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 36, poz. 232) TKU... ustawa z 1.8.1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) TUE... Traktat ustanawiaj¹cy Uniê Europejsk¹ z 7.2.1992 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864 ze zm.) 2. Czasopisma Acta UL... Acta Universitatis Lodziensis CzPKiNP... Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych GP... Gazeta Prawna Gd. SP... Gdañskie Studia Prawnicze Gd. SP Prz. Orz.... Gdañskie Studia Prawnicze Przegl¹d Orzecznictwa EPS... Europejski Przegl¹d S¹dowy MoP... Monitor Prawniczy NP... Nowe Prawo PiP... Pañstwo i Prawo Pi... Prawo i ycie PS... Przegl¹d S¹dowy Pal.... Palestra Probl. Pr. Karnego... Problemy Prawa Karnego Probl. Praw.... Problemy Praworz¹dnoœci Prok. i Pr.... Prokuratora i Prawo Prz. Policyjny... Przegl¹d Policyjny Prz. Sejm.... Przegl¹d Sejmowy R. Pr... Radca Prawny Rzeczp.... Rzeczpospolita SI... Studia Iuridica SKKiP... Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne SP... Studia Prawnicze SPE... Studia Prawno-Ekonomiczne WPP... Wojskowy Przegl¹d Prawniczy ZNIBPS... Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa S¹dowego ZNUJ... Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagielloñskiego

Wykaz skrótów XVII ZNUKSW... Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Kardyna³a Stefana Wyszyñskiego ZNU... Zeszyty Naukowe Uniwersytetu ódzkiego ZNURz... Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego 3. Literatura K. T. Boratyñska i in., Komentarz 2007... K. T. Boratyñska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Wa ny, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, Warszawa 2007 M. Cieœlak 1984... M. Cieœlak, Polska procedura karna. Podstawowe za³o enia teoretyczne, Warszawa 1984 W. Daszkiewicz 1999... W. Daszkiewicz, Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, t. I, Bydgoszcz 1999 W. Daszkiewicz 2001... W. Daszkiewicz, Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, t. II, Bydgoszcz 2001 Z. Gostyñski i in., Komentarz 2004... J. Bratoszewski, Z. Gostyñski, L. Gardocki, S. M. Przyjemski, R. A. Stefañski, S. Zab³ocki, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, red. Z. Gostyñski; red. 2. wyd. R. A. Stefañski, S. Zab³ocki, t. I, Warszawa 2003, t. II i III, Warszawa 2004 J. Grajewski 2008... J. Grajewski, Przebieg procesu karnego, Warszawa 2008 J. Grajewski i in., Komentarz 2006... J. Grajewski i in., Objaœnienia 2005... T. Grzegorczyk, Komentarz 2008... J. Grajewski, L. K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, red. J. Grajewski, Kraków 2006 J. Grajewski, P. Rogoziñski, S. Steinborn, Kodeks postêpowania karnego. Objaœnienia dla studentów, red. J. Grajewski, Kraków 2005 T. Grzegorczyk, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, Warszawa 2008 T. Grzegorczyk, J. Tylman 2007... T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postêpowanie karne, Warszawa 2007 W. Grzeszczyk, Komentarz 2008... P. Hofmañski i in., Komentarz 2007... W. Grzeszczyk, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, Warszawa 2008 P. Hofmañski, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, red. P. Hofmañski, t. I, II i III, Warszawa 2007 R. Kmiecik, E. Skrêtowicz 2006... R. Kmiecik, E. Skrêtowicz, Proces karny. Czêœæ ogólna, Warszawa 2006 P. Kruszyñski i in. 2004... B. Bieñkowska, P. Kruszyñski, C. Kulesza, P. Piszczek, Wyk³ad prawa karnego procesowego, red. P. Kruszyñski, Bia³ystok 2004

XVIII Wykaz skrótów K. Marsza³ i in. 2005... K. Marsza³, S. Stachowiak, K. Zgryzek, Proces karny, red. K. Marsza³, Katowice 2005 A. Murzynowski 1994... A. Murzynowski, Istota i zasady procesu karnego, Warszawa 1994 S. Waltoœ 2008... S. Waltoœ, Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2008 4. Inne skróty ABW... Agencja Bezpieczeñstwa Wewnêtrznego CBA... Centralne Biuro Antykorupcyjne Dz.U.... Dziennik Ustaw Dz.Urz.... Dziennik Urzêdowy ECHR... European Court of Human Rights ETPC... Europejski Trybuna³ Praw Cz³owieka MTK... Miêdzynarodowy Trybuna³ Karny nast.... nastêpny (a, e) niepubl.... niepublikowany (a, e) post.... postanowienie przyp.... przypis RPO... Rzecznik Praw Obywatelskich TK... Trybuna³ Konstytucyjny TS... Trybuna³ Sprawiedliwoœci tekst jedn.... tekst jednolity uchw.... uchwa³a uchw. SN (7)... uchwa³a S¹du Najwy szego podjêta w sk³adzie 7 sêdziów wyr.... wyrok z.... zeszyt z uzupe³.... z uzupe³nieniem ze zm.... ze zmianami

Wykaz podstawowej literatury 1. Podrêczniki G. Artymiak, M. Klejnowska, Cz. P. K³ak, M. Rogalski, Z. Sobolewski, P. K. Sowiñski, Proces karny. Czêœæ ogólna, red. G. Artymiak, M. Rogalski, Z. Sobolewski, Warszawa 2007 G. Artymiak, M. Klejnowska, Cz. P. K³ak, A. Mas³owska, Z. Sobolewski, P. K. Sowiñski, Proces karny. Czêœæ szczególna, red. G. Artymiak, M. Rogalski, Z. Sobolewski, Warszawa 2007 S. Baniak, Prawo karne skarbowe, wyd. 3, Warszawa 2006 B. Bieñkowska, P. Kruszyñski, C. Kulesza, P. Piszczek, Wyk³ad prawa karnego procesowego, red. P. Kruszyñski, wyd. 3, Bia³ystok 2004 A. Bulsiewicz, M. Je -Ludwichowska, D. Kala, D. Osowska, A. Lach, Przebieg procesu karnego, Toruñ 2003 M. Cieœlak, Polska procedura karna. Podstawowe za³o enia teoretyczne, wyd. 3, Warszawa 1984 W. Daszkiewicz, Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, t. I, Bydgoszcz 1999 W. Daszkiewicz, Prawo karne procesowe, t. II, Bydgoszcz 2001 J. Grajewski, Przebieg procesu karnego, wyd. 4, Warszawa 2008 T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postêpowanie karne, wyd. 6, Warszawa 2007 R. Kmiecik, D. Karczmarska, A. Taracha, Prawo dowodowe. Zarys wyk³adu, red. R. Kmiecik, wyd. 3, Warszawa 2008 R. Kmiecik, E. Skrêtowicz, Proces karny. Czêœæ ogólna, wyd. 6, Warszawa 2006 K. Marsza³, Proces karny. Zagadnienia ogólne, Katowice 2008 K. Marsza³, S. Stachowiak, K. Sychta, J. Zagrodnik, K. Zgryzek, Proces karny. Przebieg postêpowania, red. K. Marsza³, Katowice 2008 A. Murzynowski, Istota i zasady procesu karnego, wyd. 3, Warszawa 1994 T. Nowak, S. Stachowiak, Prawo karne procesowe. Dynamika postêpowania, Bydgoszcz 1999 F. Prusak, Prawo karne skarbowe, Warszawa 2008 Z. Œwida, R. Ponikowski, W. Posnow, Postêpowanie karne. Czêœæ ogólna, red. Z. Œwida, Warszawa 2008 S. Waltoœ, Proces karny. Zarys systemu, wyd. 9, Warszawa 2008 2. Komentarze a) do Kodeksu postêpowania karnego K. T. Boratyñska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Wa ny, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2007