Podatek dochodowy od osób prawnych CIT

Podatek dochodowy od osób prawnych CIT

Podstawa prawna Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86

PODATNICY Osoby prawne Spółki kapitałowe w organizacji Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej Spółki komandytowo- akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej Spółki niemające osobowości prawnej mających siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania Podatkowe grupy kapitałowe

PODATKOWA GRUPA KAPITAŁOWA Warunki tworzenia Co najmniej dwie spółki prawa handlowego mających osobowość prawną [spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne mające siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej] Pozostające w związkach kapitałowych Przeciętny kapitał zakładowy przypadający na każdą z tych spółek, jest nie niższy niż 1000000 zł Spółka dominująca posiada bezpośredni 95% udział w kapitale zakładowym lub w tej części kapitału zakładowego pozostałych spółek (spółki zależne) W spółkach tworzących grupę nie występują zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa

PODATKOWA GRUPA KAPITAŁOWA Umowa o utworzenie podatkowej grupy kapitałowej zawierana jest: na co najmniej 3 lata podatkowe W formie aktu notarialnego Rejestrowana przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego zgodnie z siedzibą co najmniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku podatkowego Wykaz spółek tworzących PGK Wysokość kapitału zakładowego Informację o udziałowcach/akcjonariuszach i wysokości ich udziału w kapitale zakładowym w spółce dominującej i w spółkach zależnych tworzących PGK, posiadających co najmniej 5% udziałów/akcji tych spółek Określenie czasu trwania umowy Wskazanie spółki reprezentującej PGK Określenie przyjętego roku podatkowego

PODATKOWA GRUPA KAPITAŁOWA Warunki funkcjonowania PGK Spółki tworzące grupę nie korzystają ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw Nie pozostają w związkach powodujących zaistnienie okoliczności, o których mowa w art. 11 u.p.d.o.p., z podatnikami podatku dochodowego niewchodzącymi w skład podatkowej grupy kapitałowej Podatkowa grupa kapitałowa osiągnie za każdy rok podatkowy udział dochodów w przychodach co najmniej 3 %

PRZEDMIOT OPODATKOWANIA PGK Osiągnięty w roku podatkowym dochód stanowiący nadwyżkę sumy dochodów wszystkich spółek tworzących grupę nad sumą ich strat. Jeżeli w roku podatkowym suma strat przekracza sumę dochodów spółek, różnica stanowi stratę podatkowej grupy kapitałowej. Dochody i straty spółek oblicza się zgodnie z zasadami określonymi w art. 7 ust. 1 3 u.p.d.o.p. Straty poniesionej przez podatkową grupę kapitałową nie pokrywa się z dochodu poszczególnych spółek w razie upływu okresu obowiązywania umowy lub po utracie statusu podatkowej grupy kapitałowej, z przyczyn określonych w art. 1a ust. 10 u.p.d.o.p. Z dochodu podatkowej grupy kapitałowej nie pokrywa się strat spółek wchodzących w skład grupy, poniesionych przez nie w okresie przed powstaniem grupy. art. 19 u.p.d.o.p.

PRZYKŁADY PGK PGK PZU PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. TAURON Polska Energia S.A. Grupa Kapitałowa ENERGA S.A. Grupa Kapitałowa ENEA S.A.

NIEOGRANICZONY OBOWIĄZEK PODATKOWY OGRANICZONY OBOWIĄZEK PODATKOWY Podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zob. art. 3 ust. 3 u.p.d.o.p.

PRZEDMIOT OPODATKOWANIA Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22 u.p.d.o.p., przedmiotem opodatkowania jest przychód.

DOCHÓD Dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a u.p.d.o.p., jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Art.21 u.p.d.o.p. Art. 21. 1. Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2,[nierezydenci] przychodów: 1) z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how), 2) z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby prawne mające siedzibę za granicą, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, 2a) z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze ustala się w wysokości 20% przychodów; 3) z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych, 4) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej ustala się w wysokości 10% tych przychodów.

Art. 22 u.p.d.o.p. Podatek dochodowy od dochodów (przychodów) z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu

WYŁĄCZENIA W PDOP przychody z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że ustalenie przychodów jest wymagane dla celów określenia dochodów wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4e u.p.d.o.p. przychody z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach; przychody wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy; przychody (dochody) przedsiębiorcy żeglugowego opodatkowanych na zasadach wynikających z ustawy z dnia24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz. U. z 2014 r. poz. 511 oraz z 2015 r. poz. 211), z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1a u.p.d.o.p.; przychody przedsiębiorcy okrętowego opodatkowanych na zasadach wynikających z ustawy z dnia 6 lipca2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (Dz. U. poz. 1206), z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1a u.p.d.o.p.

USTALANIE PODSTAWY OPODATKOWANIA Podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a 16m u.p.d.o.p.

DOCHÓD/STRATA PODATKOWA Dochodem jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. W przypadku gdy podatnik poniósł stratę w roku podatkowym, o wysokość tej straty może obniżyć dochód w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty (art. 7 u.p.d.o.p.).

PRZYCHÓD Przychodami podatkowymi są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, różnice kursowe czy wartość nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie otrzymanych rzeczy, praw lub innych świadczeń (art. 12 u.p.d.o.p.). Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przy określaniu daty powstania przychodów jako ogólną zasadę przyjęto, że przychód należny powstaje w dniu wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, w tym częściowego wykonania usługi, nie później niż w dniu: 1)wystawienia faktury, albo 2) uregulowania należności. W przypadku usługi rozliczanej w okresach rozliczeniowych przychód powstaje w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub fakturze nie rzadziej niż raz w roku. W odniesieniu do przychodów, do których nie mają zastosowania przedstawione rozwiązania, przepisy podatkowe regulują, iż datą powstania takiego przychodu jest dzień otrzymania zapłaty.

KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW Art. 15. 1. Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. u.p.d.o.p. Nie wszystkie wydatki mogą być kwalifikowane jako koszt uzyskania przychodu (zob. art. 16 u.p.d.o.p.) Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Zaliczeniu do kosztów podatkowych podlegają więc różnego rodzaju wydatki wykazujące bezpośredni związek z przychodami podatnika, np. wydatki poniesione na zakup towarów handlowych, ale również te które związane są jedynie pośrednio z osiąganymi przez podatnika przychodami. Koszty bezpośrednio związane z przychodami są rozliczane w roku, w którym zostają osiągnięte związane z nimi przychody. Pozostałe koszty rozliczone są w roku ich poniesienia. Za datę poniesienia kosztu uznaje się dzień ujęcia kosztu w prowadzonych przez podatnika księgach rachunkowych na podstawie faktury lub innego dowodu księgowego.

ODLICZENIA OD PODSTAWY OPODATKOWANIA STANOWIĄCEJ DOCHÓD Darowizny na określone cele, przy zachowaniu 10% limitu ich wysokości, w stosunku do tego dochodu. Odliczenie darowizn jest uzależnione od spełnienia łącznie dwóch kumulatywnych przesłanek. darowizna powinna być przekazana na cele określone w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku i o wolontariacie (np. na pomoc społeczną, działalność charytatywną). obdarowanym zaś musi być organizacja określona w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy prowadząca działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych. Są to organizacje pozarządowe, kościelne osoby prawne i kościelne jednostki organizacyjne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego. Organizacje te nie muszą posiadać statusu organizacji pożytku publicznego. Odliczeniu podlegają również darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą na podstawie tzw. ustaw kościelnych w tym przypadku do wysokości 100% dochodu. W bankach 20% kwoty kredytów (pożyczek) umorzonych w związku z realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw, zakwalifikowanych do straconych kredytów (pożyczek) i zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów Odliczenia wydatków poniesionych przez podatnika na prace badawczo-rozwojowe tzw. wydatki kwalifikowane. Górny limit odliczeń wynosi 50% tych wydatków i jest zależny od rodzaju wydatku i wielkości podatnika Dla podatników rozpoczynających działalność wprowadzono specjalny mechanizm zwrotu, gdy osiągnęli dochód niższy od przysługującego odliczenia (art. 18d i 18da u.p.d.o.p.) Wydatki, poniesione na nabycie nowych technologii przed 1 stycznia 2016 r.

SZACOWANIE PODSTAWY OPODATKOWANIA Jeżeli ustalenie dochodu (straty) na podstawie ewidencji rachunkowych nie jest możliwe, dochód (stratę) ustala się w drodze oszacowania (art. 9 ust. 2 u.p.d.o.p.) Przy transakcjach podmiotów powiązanych dochody ustala się w drodze oszacowania (art. 11 u.p.d.o.p.)

Szacowanie podstawy opodatkowania Art. 23 o.p. 1. Organ podatkowy określa podstawę opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli: 1) brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych niezbędnych do jej określenia lub 2) dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania, lub 3) podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania. 2. Organ podatkowy odstąpi od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli: 1) pomimo braku ksiąg podatkowych dowody uzyskane w toku postępowania, pozwalają na określenie podstawy opodatkowania; 2) dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami uzyskanymi w toku postępowania, pozwalają na określenie podstawy opodatkowania.

Metody szacowania podstawy opodatkowania 1) porównawczą wewnętrzną - polegającą na porównaniu wysokości obrotów w tym samym przedsiębiorstwie za poprzednie okresy, w których znana jest wysokość obrotu; 2) porównawczą zewnętrzną - polegającą na porównaniu wysokości obrotów w innych przedsiębiorstwach prowadzących działalność o podobnym zakresie i w podobnych warunkach; 3) remanentową - polegającą na porównaniu wartości majątku przedsiębiorstwa na początku i na końcu okresu, z uwzględnieniem wskaźnika szybkości obrotu; 4) produkcyjną - polegającą na ustaleniu zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa; 5) kosztową - polegającą na ustaleniu wysokości obrotu na podstawie wysokości kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwo, z uwzględnieniem wskaźnika udziałów tych kosztów w obrocie; 6) udziału dochodu w obrocie - polegającą na ustaleniu wysokości dochodów ze sprzedaży określonych towarów i wykonywania określonych usług, z uwzględnieniem wysokości udziału tej sprzedaży (wykonanych usług) w całym obrocie. 5. Określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania powinno zmierzać do określenia jej w wysokości zbliżonej do rzeczywistej podstawy opodatkowania. Organ podatkowy, określając podstawę opodatkowania w drodze oszacowania, uzasadnia wybór metody oszacowania.

SKALE I STAWKI 19% podstawy opodatkowania (art. 19 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.,) Dochody zagranicznej spółki kontrolowanej (art. 24a u.p.d.o.p.). 15% podstawy opodatkowania (art. 19 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.) - w przypadku małych podatników i podatników rozpoczynających działalność - w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność. Podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi lub mającymi miejsce zamieszkania albo siedzibę w tzw. "rajach podatkowych" zobowiązani są do sporządzenia szczególnej dokumentacji podatkowej takich transakcji, na zasadach określonych w art. 9a u.p.d.o.p. Jeżeli organ podatkowy określi dochód tych podmiotów w wysokości wyższej lub stratę w wysokości niższej niż zadeklarowana przez podatnika, w związku z dokonaniem transakcji lub ujęciem innych zdarzeń, o których mowa w art. 9a, a podatnik nie przedłoży temu organowi dokumentacji podatkowej różnicę między dochodem zadeklarowanym przez podatnika a określonym przez ten organ opodatkowuje się stawką 50 %.

Stawka 15% nie znajduje zastosowania Do podatników, którzy w roku podatkowym, rozpoczęli działalność, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, jeśli został utworzony: 1) w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę, albo 2) w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną, albo 3) przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1000 zł, przy czym wartość tych składników oblicza się, stosując odpowiednio przepisy art. 14, albo 4) przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wnoszące, tytułem wkładów niepieniężnych na poczet kapitału podatnika, składniki majątku uzyskane przez te osoby albo jednostki w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli te osoby albo jednostki posiadały udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników. Stawka 15 % nie ma zastosowania do podatkowych grup kapitałowych.

TRYB I WARUNKI PŁATNOŚCI Podatnicy i płatnicy nie składają w trakcie roku podatkowego deklaracji podatkowych, ale są obowiązani do wpłacania zaliczek. Dotyczy to także sytuacji gdy podatek dochodowy pobierany jest w sposób zryczałtowany. W trakcie roku podatkowego podatnicy mogą również rozliczać się z zaliczek na podatek w systemie uproszczonym (art. 25 ust. 6-10 u.p.d.o.p.). Wpłata zaliczek uzależniona jest wówczas od podatku należnego wykazanego w zeznaniu złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy lub w zeznaniu złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata. Mali podatnicy oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej mają możliwość wpłacania zaliczek na podatek dochodowy w systemie kwartalnym (art. 25 ust. 1b-2a u.p.d.o.p.). Podatnicy mają obowiązek złożenia zeznania o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku (art. 27 u.p.d.o.p.).

ROK PODATKOWY Art. 8. 1. Rokiem podatkowym, zasadniczo jest rok kalendarzowy, chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników i zawiadomi o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego; wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych. 2. W przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności, pierwszy rok podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia wybranego roku podatkowego, nie dłużej jednak niż dwanaście kolejnych miesięcy kalendarzowych.

ROK PODATKOWY W przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności w drugiej połowie roku kalendarzowego i wybrania roku podatkowego pokrywającego się z rokiem kalendarzowym, pierwszy rok podatkowy może trwać od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto działalność. W razie zmiany roku podatkowego, za pierwszy po zmianie rok podatkowy uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego. Okres ten nie może być krótszy niż dwanaście i dłuższy niż dwadzieścia trzy kolejne miesiące kalendarzowe. Zawiadomienia, o którym mowa wyżej, należy dokonać najpóźniej w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego.

ŹRÓDŁA www.portalpodatkowy.mf.gov.pl Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. W. Dmoch. C.H. Beck. Warszawa 2017. Leksykon- Podatek dochodowy od osób prawnych 2017. D. Kosacka, B. Ojszewski, Oficyna Wydawnicza Unimex. Warszawa 2017.,