W oda niezw ykła ciecz eksperym enty z w odą Prowadząca: Joanna Michalak Data: 23.11.2010r. Grupa: 5-6 latki CELE OGÓLNE: - wzbogacenie wiedzy na temat właściwości i znaczenia wody dla życia na Ziemi - poznanie schematu krążenie wody w przyrodzie - budzenie zainteresowań badawczych dzieci, rozwijanie umiejętności wyciągania wniosków - rozwijanie orientacji przestrzennej - odkrywanie własnych możliwości, rozwijanie myślenia, wyobraźni i mowy - czerpanie radości z udziału w zabawach CELE OPERACYJNE: Dziecko: - zna wybrane właściwości wody - wie, na czym polega obieg wody w przyrodzie - wie, skąd się bierze woda w kranie - wykonuje czynności badawcze zgodnie z instrukcją nauczyciela - rozumie znaczenie wody dla ludzi, zwierząt i roślin - utrwala zasadę picia wody wyłącznie przegotowanej - wie, że bez wody nie mogłoby istnieć życie na Ziemi - wzbogaca słownictwo o nowe pojęcia: rozpuszczalność - wyciąga samodzielnie wnioski 1
- rozróżnia prawą i lewą stronę ciała - przelicza w zakresie sześciu METODY: rozmowa pokaz obserwacja zadań stawianych do wykonania samodzielnych doświadczeń FORMY : z całą grupą zespołowa indywidualna ŚRODKI DYDAKTYCZNE: ilustracje, napis WODA TO WIELKI DAR, naczynia szklane i plastikowe, mąka, cukier, sól, olej, papierowe kropelki, lusterko, gorąca i zimna woda, schemat obiegu wody, spinasz, korek, szpilka, kamień, papierowa łódka, piórko, gąbka, folia aluminiowa, wata, tkanina, wełna, plastelina. PRZEBIEG: 1.Powitanie dzieci witają się poszczególnymi częściami ciała, np. plecy do pleców, brzuszek do brzuszka, ręka do ręki itp. 2
2. Zagadka słowna: Służy do mycia, służy do picia, bez niej na ziemi nie byłoby życia. Dzieci podają rozwiązanie : WODA. 3. Układanie hasła. Dzieci nazywają cyfry od 1 do 4 i odkrywają kolejne tabliczki z wyrazami. Odczytanie hasła: WODA TO WIELKI DAR. Dla kogo woda jest darem? 4. Poznanie właściwości wody{ szklanka napełniona wodą z kranu} Co jest w szklance? Jakiego koloru jest woda? Jaki smak ma woda? Czy woda ma zapach? Jaki woda ma kształt? Jaką wodę można pić? 5.Obieg wody w przyrodzie omówienie schematu obiegu wody w przyrodzie. Czy wiecie, że woda zajmuje ponad połowę powierzchni Ziemi. Czy wiecie, gdzie można spotkać wodę? Woda tworzy rzeki, jeziora, oceany można ją także spotkać w postaci śniegu i lodu. Do czego służy woda? Woda jest nam potrzebna do życia. Rośliny piją wodę korzeniami. Ludzie i zwierzęta muszą codziennie pić dużo wody. Co oznacza termin woda pitna? Woda, którą pijemy to woda pitna, a to znaczy, że jest czysta i w żaden sposób nie zagraża zdrowiu. W jaki sposób możemy oszczędzać wodę? A czy wiecie, że woda wędruje? Krążenie wody. 3
Z oceanów, mórz, jezior, rzek, strumyków paruje woda. Para wodna, podobnie jak z gotującej się w czajniku wody, unosi się w górę tworząc chmury. Z chmur spada w postaci deszczu lub śniegu na powierzchnię lądów lub wód. Na lądzie woda spływa strumykami do rzek, rzekami do morza. W trakcie tej wędrówki część wody wsiąka w ziemię lub płynie podziemnymi korytarzami, część paruje. Najwięcej wody dociera w końcu do morza i zaczyna swoją wędrówkę. 6. Rozmowa na temat różnych postaci wody. Czy wiecie pod jakimi postaciami może jeszcze występować woda? para wodna (gaz) woda (płyn) lód (ciało stałe) Płatki śniegu to woda, która zamarzła w chmurach. Mgła to chmura, która zeszła bardzo nisko. Deszcz to deszcz. Grad to deszcz, który zamarzł w powietrzu. Skąd się bierze woda w kranie?- wyjaśnienie. Woda płynąca w kranie pochodzi, albo z wód podziemnych, albo z rzeki. Wodę taką przed doprowadzeniem jej do domów oczyszcza się w sztucznych filtrach i dezynfekuje środkami chemicznymi, które zabijają zarazki. Oczyszczoną, zdatną do picia wodę dostarcza się rurami tam, gdzie jest potrzebna. Rozmowa na temat pracy hydraulika. 7. Zabawa ruchowa Kropelki i sopelki. 8. Zabawy z kropelkami - ćwiczenia na określenie położenia przedmiotów względem osoby. 4
Każde dziecko odnajduje kopertę ze swoim imieniem, wyjmuje z niej kropelki. Liczenie kropel. Dzieci liczą kolejno krople. Rozdzielanie kropel na dwie grupy. Dzieci, siedzą na dywanie, rozkładają krople po swojej lewej i prawej stronie. O tym, ile kropel po której stronie - decydują dziecko. Liczenie kropel po prawej, a potem po lewej stronie. Dzieci kolejno przeliczają krople po obu stronach. Porównują ich liczbę. Zmniejszenie liczby kropelek o jedną. Dzieci kładą przed sobą kropelki (o liczbie kropelek decyduje dziecko), przeliczają je. Nauczyciel prosi, aby każdy oddał mu jedna kroplę. Przed oddaniem każde dziecko musi powiedzieć, ile kropel mu zostanie. 9. Zabawy badawcze przeprowadzone przez nauczycielkę. Skraplanie i parowanie wody Do szklanki wlewamy wrzącą wodę, nakrywamy szklankę lusterkiem lub talerzykiem. Co powstało na lustrze? Co się dzieje z kroplami? Woda i ciepło Należy zakręcony słoiczek z gorącą wodą z kilkoma kroplami atramentu umieścić w pojemniku z zimną wodą. Zdejmujemy zakrętkę zabarwiona woda wypływa ku górze, po pewnym czasie zaczyna opadać i mieszać się z resztą wody.(ciepła woda jest lżejsza, dlatego unosi się nad zimną dopiero gdy oddala ciepło). 10. Samodzielne eksperymentowanie dzieci. Dzieci wykonują zabawy badawcze w kilkuosobowych zespołach. Co rozpuszcza się w wodzie? 5
Dzieci oglądają masy sypkie. Rozpoznają je, wymieniają nazwy, łączą je z wodą. Po wymieszaniu stwierdzaj: sól, cukier i proszek do prania rozpuszczają się w wodzie. mąka, piasek czynią ją mętną. Woda z proszkiem pieni się. Proszek czyni wodę mętną, białawą. Czytanie globalne napisów na słoiczkach: cukier, sól, mąka, piasek, proszek do prania. Co najszybciej nasiąka wodą? Dzieci wlewają wodę na: folię, wełną, kamień, papier, gąbkę, tkaninę, watę. Wyciągnięcie wniosków: Najszybciej nasiąka wodą wata, wełna, tkanina, później gąbka oraz papier. Folia oraz kamień nie nasiąkają wodą. Co pływa, co tonie? Doświadczenie nr 1 Na stole stoi miska z wodą, obok niej różne przedmioty: korek, moneta, klucz, piórko, papierowa łódka, drewniany klocek, kamień, gąbka, plastikowa kostka do gry, balon, spinacz, igła. Dzieci "ważą" przedmioty w ręce, stwierdzają, czy dany przedmiot jest lekki, czy ciężki wrzucają przedmioty do wody, sprawdzają, które toną, a które pływają. Dziecko potrafi wysnuć wniosek, że jedne przedmioty - lekkie-pływają, a drugie - ciężkie-nie. Doświadczenie nr 2 Dziecko otrzymuje plastelinę, lepi z niej łódeczkę, umieszcza na wodzie (łódka pływa), następnie z łódeczki robi kulkę i ponownie umieszcza ją na wodzie (kulka opada na dno). Dziecko zauważa, że łódeczka unosi się na wodzie, a kulka tonie. Wersja druga: metalowy kapsel przed i po zgnieceniu. Wniosek, że to, czy dany przedmiot pływa, zależy od jego kształtu. 11. Podsumowanie. Do czego potrzebna jest woda? 6
Co by się stało gdyby zabrakło wody? Woda ma wiele właściwości zwykłych i niezwykłych, jest wszędzie. Ponieważ jest potrzebna do życie jest skarbem i dlatego należy właściwie z niej korzystać. 12. Kolorowe czary tworzenie odcieni barwnych i mieszanie kolorów zabawa z udziałem rodziców. Zabawa Dokończ Nauczyciel zaczyna mówić, dzieci kończą, podając odpowiednie porównanie: czerwony jak (burak, pomidor), Zielony jak (liść, trawa), Żółty jak (słońce, cytryna), Niebieski jak (niebo, woda) Czarny jak (noc, węgiel), Biały jak (śnieg, mleko), Pomarańczowy jak (marchew, pomarańcza) Mieszanie kolorów. Na stolikach stoją słoiki, a w nich rozcieńczone w wodzie trzy farby: żółta, czerwona, niebieska. Obok zapełnionych słoików stoją trzy puste słoiki. Nauczyciel objaśnia, iż za chwilkę rodzice będą mieszali kolory. Aby doświadczenie się udało, każdorazowo będziemy czarować. Pierwsze doświadczenie: mieszanie barwy żółtej i niebieskiej. Abrakadabra! Tu żółta, a tu niebieska farba. Gdy je wymieszamy, jaki kolor otrzymamy? (zielony) Dzieci próbują po usłyszeniu zaklęcia określić otrzymaną barwę, a dopiero wtedy rodzice mieszają te dwa kolory. Drugie doświadczenie: mieszanie barwy żółtej i czerwonej. Abrakadabra! 7
Tu żółta a tu czerwona farba. Gdy je wymieszamy, jaki kolor otrzymamy? (pomarańczowy) analogicznie, mieszanie barw następuje dopiero po wypowiedzeniu zaklęcia i określeniu barwy przez dzieci. Trzecie doświadczenie : mieszanie barw czerwonej i niebieskiej. Abrakadabra! Tu czerwona, a tu niebieska farba. Gdy je wymieszamy, jaki kolor Otrzymamy?(fioletowy). 8
Dzieci siedzą w rozsypce na dywanie przed scenką. 2.Zagadka: Co tak wygląd zmieniać może: gdy jej dużo - zwie się morzem; a gdy ilość jej niewielka to jest kropla lub kropelka. Gdy jest ciepło para płynie, a na lód twardnieje w zimie...( woda ) 9
DOŚWIADCZENIE 7 Granie na butelkach z wodą- butelki należy napełnić różną ilością wody i ustawić od najmniejszej do największej. Gramy uderzając drewnianym patyczkiem lub metalowym prętem. Słychać, że zwiększająca się ilość wody powoduje podwyższenie dźwięku. DOŚWIADCZENIE 6 Mydlane bańki- zabawa "Kto zrobi największą bańkę?" 10